Ushbu moddaning birinchi qismida ko‘rsatilgan belgilarga javob beradigan oilaviy munosabatlarga, mehnat munosabatlariga va tabiiy resurslardan foydalanish hamda atrof muhitni muhofaza qilish munosabatlariga nisbatan fuqarolik qonunchiligi bu munosabatlar maxsus qonunlar bilan tartibga solinmaydigan hollarda qo‘llaniladi.
Qarang: mazkur Kodeksning 353 — 355, 357, 364 — 366-moddalari, O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Pelnumining 22.12.2006-yildagi “Sud amaliyotida bitimlarni tartibga soluvchi qonunchilik normalarini tatbiq qilishda vujudga keladigan ayrim masalalar to‘g‘risida”gi qarorining 1-2-bandlari.
Ushbu moddaning uchinchi, to‘rtinchi va beshinchi qismlarida nazarda tutilgan talablarga rioya qilinmagan taqdirda, sud shaxsga qarashli huquqni himoya qilishni rad etishi mumkin.
Qarang: mazkur Kodeksning 9, 10-moddalari, O‘zbekiston Respublikasi Oliy xo‘jalik sudi Plenumining 19.11.2010-yildagi “Mulk huquqini tan olishga oid ishlarni ko‘rishda iqtisodiy sudlar tomonidan qonun hujjatlari qo‘llanilishining ayrim masalalari to‘g‘risida”gi qarorining 4-bandi.
Qarang: mazkur Kodeksning 113, 114, 120, 121-moddalari, Uy-joy kodeksining 114-moddasi, O‘zbekiston Respublikasi Oliy xo‘jalik sudi Plenumining 28.11.2014-yildagi “Iqtisodiy sudlar tomonidan bitimlarni haqiqiy emas deb topish to‘g‘risidagi fuqarolik qonun hujjatlari normalarini qo‘llashning ayrim masalalari to‘g‘risida”gi qarorining 3, 5 — 7, 11-12, 29, 31-32-bandlari.
Yuridik shaxs tashkil etmasdan ushbu moddaning birinchi qismi talablarini buzgan holda tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirayotgan fuqaro tuzgan bitimlar xususida o‘zining tadbirkor emasligini vaj qilib ko‘rsatishga haqli emas. Sud bunday bitimlarga ushbu Kodeksning tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirish bilan bog‘liq majburiyatlar to‘g‘risidagi qoidalarini qo‘llashi mumkin.
O‘n to‘rt yoshdan o‘n sakkiz yoshgacha bo‘lgan voyaga yetmaganlar, ushbu moddaning ikkinchi qismida sanab o‘tilganlardan tashqari, bitimlarni o‘z ota-onalari, farzandlikka oluvchilari yoki homiylarining yozma roziligi bilan tuzadilar. Bunday voyaga yetmagan shaxs tomonidan tuzilgan bitim keyinchalik shaxsning ota-onasi, farzandlikka oluvchilari yoki homiysi yozma ravishda ma’qullaganidan so‘ng, u ham haqiqiy hisoblanadi.
Qarang: mazkur Kodeksning 1172, 1173-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining Oila kodeksi 13, 18, 38, 42, 43, 47, 48, 201 — 232-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik protsessual kodeksi 297-moddasi ikkinchi qismi, 308, 309-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining 14.04.1999-yildagi “Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari to‘g‘risida”gi Qonunining 14-moddasi, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 12.06.2018-yildagi “Fuqarolik holati dalolatnomalarini qayd etish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 3785-sonli qarori, Vazirlar Mahkamasining 14.11.2016-yildagi “Fuqarolik holati dalolatnomalarini qayd etish qoidalarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi 387-sonli qarori, O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 13.11.1992-yildagi “Fuqarolik holati dalolatnomalari yozuvlaridagi xatoliklarni belgilashni tartibga soluvchi qonunchilikni sudlar tomonidan qo‘llanishi haqida”gi 5a-sonli qarori.
Qarang: mazkur Kodeksning 39, 125, 1176-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik protsessual kodeksining 41-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining 26.12.1996-yildagi “Notariat to‘g‘risida”gi Qonunining 33-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining Ma’muriy sud ishlarini yuritish to‘g‘risidagi kodeksining 35-moddasi, O‘zbekiston Respublikasi Oliy xo‘jalik sudi Plenumining 28.11.2014-yildagi “O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining bitimlarni haqiqiy emas deb topish to‘g‘risidagi normalarini qo‘llashning ayrim masalalari haqida”gi 269-sonli qarorining 16-bandi.
Qarang: mazkur Kodeksning 39, 43-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining 06.12.2001-yildagi “Mas’uliyati cheklangan hamda qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 10 — 13-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining 11.12.2003-yildagi “Xususiy korxona to‘g‘risida”gi Qonunining 9 — 11-moddalari.
Qarang: mazkur Kodeksning 39 — 43, 44-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining 06.12.2001-yildagi “Mas’uliyati cheklangan hamda qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 14, 49-mddalari, O‘zbekiston Respublikasining 11.12.2003-yildagi “Xususiy korxona to‘g‘risida”gi Qonunining 11-moddalari.
Qarang: mazkur Kodeksning 65-bobining 1-paragrifi, “Firma nomlari to‘g‘risida”gi Qonun, “Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonunning 33-moddasi, “Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi Qonun 3-moddasining beshinchi qismi, “Xo‘jalik shirkatlari to‘g‘risida”gi Qonun 8-moddasining uchinchi qismi, 28-moddasining beshinchi qismi, “Mas’uliyati cheklangan hamda qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 6-moddasi, “Xususiy korxona to‘g‘risida”gi Qonunning 4-moddasi.
Qarang: mazkur Kodeksning 51-moddasi, “Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi Qonun 93-moddasi to‘rtinchi qismi, “Mas’uliyati cheklangan hamda qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi Qonun 50-moddasi beshinchi qismi.
Qarang: mazkur Kodeksning 51-moddasi, “Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi Qonun 94-moddasi to‘rtinchi qismi, “Mas’uliyati cheklangan hamda qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi Qonun 51-moddasi to‘rtinchi qismi.
Qarang: mazkur Kodeksning 51-moddasi, “Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi Qonun 95-moddasi to‘rtinchi qismi, “Mas’uliyati cheklangan hamda qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi Qonun 52-moddasi beshinchi qismi.
Qarang:mazkur Kodeksning 51-moddasi, “Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi Qonun 97-moddasi to‘rtinchi qismi, “Mas’uliyati cheklangan hamda qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi Qonun 54-moddasi to‘rtinchi qismi, O‘zbekiston Respublikasining Uy-joy kodeksining 12-moddasi.
Qarang: mazkur Kodeksning 54 — 56-moddalari, “Nodavlat notijorat tashkilotlari to‘g‘risida”gi Qonunning 36-moddasi, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 12.12.2013-yildagi “Fuqarolik jamiyati institutlarini rivojlantirishga ko‘maklashish borasidagi qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi Qarorining 2-bandi ikkinchi xatboshisi, Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 21-avgustdagi 704-son qarori bilan tasdiqlangan Moliya-xo‘jalik faoliyatini amalga oshirmayotgan tadbirkorlik subyektlarini davlat reyestridan chiqarish tartibi to‘g‘risida nizom, “Fermer xo‘jaligi to‘g‘risida”gi Qonunning 32-moddasi.
Qarang: mazkur Kodeksning 55-moddasi, “Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi Qonunning 98-moddasi uchinchi, beshinchi-oltinchi qismlari, “Mas’uliyati cheklangan hamda qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi Qonun 55-moddasining to‘rtinchi — oltinchi qismlari, Vazirlar Mahkamasining 15.01.2015-yildagi 5-son qarori bilan tasdiqlangan “Nodavlat notijorat tashkilotlarini tugatish tartibi to‘g‘risida”gi Nizomning 4 — 6, 34 — 35-bandlari.
Qarang: mazkur Kodeksning 55 — 56-moddalari, “Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi Qonunning 99 — 101-moddalari, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 7-iyundagi PF-5739-sonli “Tadbirkorlik subyektlarni tugatish tartib-taomillarini soddalashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoni, Vazirlar Mahkamasining 15.01.2015-yildagi 5-son qarori bilan tasdiqlangan “Nodavlat notijorat tashkilotlarini tugatish tartibi to‘g‘risida”gi Nizomning 14 — 32, 37 — 41-bandlari, Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 21-avgustdagi 704-sonli “Tadbirkorlik subyektlarini ixtiyoriy tugatish va ularning faoliyatini to‘xtatish tartibi hamda Moliya-xo‘jalik faoliyatini amalga oshirmayotgan tadbirkorlik subyektlarini davlat reyestridan chiqarish tartibi to‘g‘risidagi nizomlarni tasdiqlash haqida”gi qarori, O‘zbekiston Respublikasi Markaziy Bankning 22.05.2008-yildagi Qarori bilan tasdiqlangan “Kredit uyushmalarini tugatish tartibi to‘g‘risida”gi Nizom, O‘zbekiston Respublikasining 07.11.2019-yildagi “Ko‘p kvartirali uylarni boshqarish to‘g‘risida”gi Qonuni 48-moddasining beshinchi — oltinchi qismlari.
Qarang: mazkur Kodeksning 39, 40, 59-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining “Xo‘jalik shirkatlari to‘g‘risida”gi Qonuni, O‘zbekiston Respublikasining “Mas’uliyati cheklangan hamda qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi Qonuni, O‘zbekiston Respublikasining “Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi Qonuni.
Matlubot kooperativining ustavida ushbu Kodeks 43-moddasining to‘rtinchi va beshinchi qismlarida ko‘rsatilgan ma’lumotlardan tashqari quyidagi ma’lumotlar bo‘lishi kerak: kooperativ a’zolari qo‘shadigan pay badallarining miqdori to‘g‘risidagi; kooperativ a’zolari pay badallarining tarkibi va ularni qo‘shish tartibi hamda ularning badalni qo‘shish majburiyatini buzganlik uchun javobgarligi to‘g‘risidagi; kooperativni boshqarish organlarining tarkibi hamda vakolatlari va ular tomonidan qarorlar qabul qilish tartibi, shu jumladan qarorlar bir ovozdan yoki ovozlarning malakali ko‘pchiligi bilan qabul qilinadigan masalalar to‘g‘risidagi; kooperativ ko‘rgan zararlarni kooperativ a’zolari tomonidan to‘lash tartibi to‘g‘risidagi.
Jamoat fondining ustavida ushbu Kodeks 43-moddasining to‘rtinchi qismida ko‘rsatilganidan tashqari quyidagi ma’lumotlar bo‘lishi kerak: fond organlarining tuzilishi, vakolatlari va shakllantirilish tartibi; fond organlarining mansabdor shaxslarini tayinlash (saylash) va lavozimidan ozod qilish tartibi; fondning mol-mulkini shakllantirish manbalari; fondning, uning vakolatxonalari hamda filiallarining mol-mulkni boshqarish borasidagi huquq va majburiyatlari; fond vakolatxonalarini ochish va filiallarini tashkil etish tartibi; fondni qayta tashkil etish va tugatish tartibi; fond tugatilgan taqdirda uning mol-mulkidan foydalanish tartibi; fond ustaviga o‘zgartishlar va qo‘shimchalar kiritish tartibi.
Qarang: mazkur Kodeksning 39, 40, 73, 74, 76 — 78-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining “Jamoat fondlari to‘g‘risida”gi Qonuni, O‘zbekiston Respublikasining “Nodavlat notijorat tashkilotlari to‘g‘risida”gi Qonunining 12-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Nodavlat notijorat tashkilotlari faoliyatining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonunining 11 — 13-moddalari.
Qarang: mazkur Kodeksning 39, 40, 73 — 76, 78, 329-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining “Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonunining 10-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Xususiy korxona to‘g‘risida”gi Qonunining 26-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Kooperatsiya to‘g‘risida”gi Qonuni 3-moddasining 2-bandi, O‘zbekiston Respublikasining “Nodavlat notijorat tashkilotlari to‘g‘risida”gi Qonuni 10-moddasining ikkinchi qismi, 15-moddasining ikkinchi qismi.
Qarang: mazkur Kodeksning 81, 83 — 96, 182, 1041 — 1048, 1056-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining 31.10.1990-yildagi “O‘zbekiston Respublikasida mulkchilik to‘g‘risida”gi Qonunining 3-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining 20.07.2006-yildagi “Mualliflik huquqi va turdosh huquqlar to‘g‘risida”gi Qonunining 5 — 8-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining “Madaniy boyliklarning olib chiqilishi va olib kirilishi to‘g‘risida”gi Qonunining 7 — 12-moddalari.
Qarang: mazkur Kodeksning 81, 1031 — 1111-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining “Mualliflik huquqi va turdosh huquqlar to‘g‘risida”gi Qonuni, “Ixtirolar, foydali modellar va sanoat namunalari to‘g‘risida”gi Qonuni, “Tovar belgilari, xizmat ko‘rsatish belgilari va tovar kelib chiqqan joy nomlari to‘g‘risida”gi Qonuni, “Firma nomlari to‘g‘risida”gi Qonuni, “Seleksiya yutuqlari to‘g‘risida”gi Qonuni, “Integral mikrosxemalar topologiyalarini huquqiy muhofaza qilish to‘g‘risida”gi Qonuni, “Elektron hisoblash mashinalari uchun yaratilgan dasturlar va ma’lumotlar bazalarining huquqiy himoyasi to‘g‘risida”gi Qonuni.
Qarang: mazkur Kodeksning 101 — 105-moddalari, Vazirlar Mahkamasining 07.03.2006-yildagi 38-sonli Qarori bilan tasdiqlangan “Avtomototransport vositalari bilan bog‘liq bitimlarni rasmiylashtirish tartibi to‘g‘risida”gi Nizomning 8-bandi.
Bitimni notarial tasdiqlash ushbu Kodeksning 107-moddasi talablariga mos keladigan hujjatda notarius yoki bunday notarial harakatni amalga oshirish huquqiga ega bo‘lgan boshqa mansabdor shaxs tomonidan tasdiqlovchi ustxat yozib qo‘yish yo‘li bilan amalga oshiriladi.
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi “Davlat yer kadastri to‘g‘risida”gi Qonuni, Vazirlar Mahkamasining 22.06.2021-yildagi 389-sonli Qarori bilan tasdiqlangan “Davlat yer kadastrini yuritish tartibi to‘g‘risida”gi Nizom, Vazirlar Mahkamasining 22.06.2021-yildagi 389-sonli qarori bilan tasdiqlangan “Binolar va inshootlar davlat kadastrini yuritish tartibi to‘g‘risida”gi Nizom.
Ushbu moddaning ikkinchi va uchinchi qismlarida nazarda tutilgan hollarda bitimni notarial tasdiqlash yoki davlat ro‘yxatidan o‘tkazishdan asossiz bosh tortayotgan taraf bitimni tuzish kechiktirilganligi tufayli yetkazilgan zararni ikkinchi tarafga to‘lashi lozim.
Qarang: mazkur Kodeksning 129 — 132, 817, 818-moddalari, Vazirlar Mahkamasining 08.06.1994-yildagi 285-son qarori bilan tasdiqlangan “O‘zbekiston Respublikasi hududida qiymatli qog‘ozlar bilan bitishuvlar tuzish va ularni ro‘yxatdan o‘tkazish tartibi to‘g‘risida”gi Nizom 10-bandining birinchi xatboshi.
Qarang: mazkur Kodeksning 110, 129, 134, 135-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining “Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari to‘g‘risida”gi Qonuni 15-moddasining ikkinchi qismi, Vazirlar Mahkamasining 01.05.1993-yildagi 195-son qarori bilan tasdiqlangan “Surunkali alkogolizm yoki giyohvandlikka mubtalo bo‘lgan bemorlarni majburiy davolash uchun ixtisoslashtirilgan davolash-profilaktika muassasalari to‘g‘risida”gi Nizomning 14-bandi.
Qarang: mazkur Kodeksning 210-moddasi, “Davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish to‘g‘risida”gi Qonun, “Davlat uy-joy fondini xususiylashtirish to‘g‘risida”gi Qonun, “Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi Qonunning 83, 84-moddalari, “Mas’uliyati cheklangan hamda qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar to‘g‘risida”gi Qonunning 43, 44-moddalari.
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaning 68-moddasi, mazkur Kodeksning 214-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining Yer kodeksining 4-bobi, O‘zbekiston Respublikasi “Yer osti boyliklari to‘g‘risida”gi Qonunining 4, 6-moddalari, O‘zbekiston Respublikasi “Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to‘g‘risida”gi Qonunining 6-moddasi, O‘zbekiston Respublikasi “O‘rmon to‘g‘risida”gi Qonunining 4-moddasi, O‘zbekiston Respublikasi “Suv va suvdan foydalanish to‘g‘risida”gi Qonunining 3-moddasi, O‘zbekiston Respublikasi “O‘simlik dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish to‘g‘risida”gi Qonunining 4-moddasi.
Qarang: mazkur Kodeksning 173-moddasi, O‘zbekiston Respublikasi Yer kodeksining 30-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “O‘zbekiston Respublikasida mulkchilik to‘g‘risida”gi Qonunining 1-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining 02.05.2012-yildagi “Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonunining 23-moddasi ikkinchi qismi.
Shaxs ixtiyorida bo‘lib, ushbu Kodeksning 228, 229, 230 va 232-moddalariga muvofiq uning egaligidan talab qilib olinishi mumkin bo‘lgan ashyolarga doir egalik qilish huquqini vujudga keltiruvchi muddat tegishli talablar bo‘yicha da’vo muddati tamom bo‘lganidan keyin o‘ta boshlaydi.
LexUZ sharhi
Qarang: mazkur Kodeksning 150, 151-moddalari, 1185-moddasining uchinchi qismi, Vazirlar Mahkamasining 21.01.2006-yildagi 8-son qarori bilan tasdiqlangan “Egasiz turar joylarni aniqlash, ularni hisobga olish va davlat mulkiga o‘tkazish tartibi to‘g‘risida”gi Nizomning 16-bandi, O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining 24.09.1999-yildagi “Fuqarolik kodeksini tatbiq qilishda sud amaliyotida vujudga keladigan ayrim masalalar to‘g‘risida”gi qarorining 11-bandi.
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining Soliq kodeksi (yangi tahriri) 121-moddasi, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentning 09.08.1996-yildagi “Budjet bilan hisob-kitoblar uchun xo‘jalik yurituvchi subyektlarning mas’uliyatini oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-1504-son Farmoni 2-bandining ikkinchi xatboshisi, Prezidentning 01.11.2007-yildagi PQ-722-son Qarori bilan tasdiqlangan “Ijro yig‘imini undirish va foydalanish tartibi to‘g‘risida”gi Nizom.
Qarang: mazkur Kodeksning 285-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonuni 32-moddasining birinchi qismi, O‘zbekiston Respublikasining “Nodavlat notijorat tashkilotlar faoliyatining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonuni 7-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Xususiy korxona to‘g‘risida”gi Qonuni 21-moddasining birinchi qismi, O‘zbekiston Respublikasining “Jamoat fondlari to‘g‘risida”gi Qonuni 7-moddasining ikkinchi qismi, “Investitsiyalar va investitsiya faoliyati to‘g‘risida”gi Qonuni 21-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Xususiy mulkni himoya qilish va mulkdorlar huquqlarining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonuni 17-moddasi.
Qarang: mazkur Kokeksning 285-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining Jinoyat-protsessual kodeksi 289-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonuni 32-moddasining ikkinchi qismi, O‘zbekiston Respublikasining “Nodavlat notijorat tashkilotlar faoliyatining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonuni 7-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Xususiy korxona to‘g‘risida”gi Qonuni 21-moddasining birinchi qismi, O‘zbekiston Respublikasining “Jamoat fondlari to‘g‘risida”gi Qonuni 7-moddasining ikkinchi qismi, “Investitsiyalar va investitsiya faoliyati to‘g‘risida”gi Qonuni 21-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Xususiy mulkni himoya qilish va mulkdorlar huquqlarining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonuni 17-moddasi.
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kokeksining 27-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining Jinoyat-protsessual kodeksi 289-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonuni 32-moddasining birinchi qismi, O‘zbekiston Respublikasining “Nodavlat notijorat tashkilotlar faoliyatining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonuni 7-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Jamoat fondlari to‘g‘risida”gi Qonuni 7-moddasining ikkinchi qismi, Vazirlar Mahkamasining 15.07.2009-yildagi 200-son Qarori bilan tasdiqlangan “Davlat daromadiga o‘tkaziladigan mol-mulkni olib qo‘yish, sotish yoki yo‘q qilib tashlash tartibi to‘g‘risida”gi Nizom.
Qarang: mazkur Kodeksning 84-moddasi, O‘zbekiston Respublikasi Uy-joy kodeksining 13-moddasi, 14-moddasining birinchi, O‘zbekiston Respublikasining “O‘zbekiston Respublikasida mulkchilik to‘g‘risida”gi Qonuni 7-moddasining 5-bandi, O‘zbekiston Respublikasining “Davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish to‘g‘risida”gi Qonuni, “Davlat uy-joy fondini xususiylashtirish to‘g‘risida”gi Qonuni.
Qarang: mazkur Kodeksning 164, 168, 169-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining Yer kodeksi 16-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “O‘zbekiston Respublikasida mulkchilik to‘g‘risida”gi Qonuni 19-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risida”gi Qonuni 5-moddasining birinchi qismi, O‘zbekiston Respublikasining “Yer osti boyliklari to‘g‘risida”gi Qonuni 4-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Suv va suvdan foydalanish to‘g‘risida”gi Qonuni 3-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “O‘rmon to‘g‘risida”gi Qonuni 4-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “O‘simlik dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish to‘g‘risida”gi Qonuni 4-moddasining birinchi, ikkinchi qismlari, O‘zbekiston Respublikasining “Hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanish to‘g‘risida”gi Qonuni 4-moddasining birinchi, ikkinchi qismlari, O‘zbekiston Respublikasining “Bankrotlik to‘g‘risida”gi Qonuni 143-moddasining uchinchi qismi, O‘zbekiston Respublikasining “Temir yo‘l transporti to‘g‘risida”gi Qonuni 3-moddasining birinchi qismi, O‘zbekiston Respublikasining “Arxiv ishi to‘g‘risida”gi Qonuni 4-moddasi.
Qarang: mazkur Kodeksning 164, 168, 169-moddalari, 14-bobi, O‘zbekiston Respublikasining “O‘zbekiston Respublikasida mulkchilik to‘g‘risida”gi Qonuni 22, 23-moddalari, Uy-joy kodeksining 41-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish to‘g‘risida”gi Qonuni, O‘zbekiston Respublikasining “Davlat uy-joy fondini xususiylashtirish to‘g‘risida”gi Qonuni.
Qarang: mazkur Kodeksning 164, 168, 169, 216, 226, 379, 497-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining Oila kodeksi 23, 24, 31-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining “Fermer xo‘jaligi to‘g‘risida”gi Qonuni 18-moddasi uchinchi qismi, O‘zbekiston Respublikasining “Dehqon xo‘jaligi to‘g‘risida”gi Qonuni 16-moddasining uchinchi qismi, O‘zbekiston Respublikasining “Xususiy korxona to‘g‘risida”gi Qonuni 12-moddasining uchinchi qismi, O‘zbekiston Respublikasining “Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonunining 6-moddasi yettinchi qismi.
Qarang: mazkur Kodeksning 230, 1096-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining “Madaniy boyliklarning olib chiqilishi va olib kirilishi to‘g‘risida”gi Qonuni 19-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining “Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish to‘g‘risida”gi Qonuni 56-moddasi.
Qarang: mazkur Kodeksning 164, 168, 169, 230, 232-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining “O‘zbekiston Respublikasida mulkchilik to‘g‘risida”gi Qonuni 33-moddasining 2-bandi, O‘zbekiston Respublikasining “Xususiy mulkni himoya qilish va mulkdorlar huquqlarining kafolatlari to‘g‘risida”gi Qonuni 21-moddasi.
Garovga oluvchi ushbu moddaning birinchi qismida ko‘rsatilgan burchlarni garovga qo‘yilgan mol-mulkning yo‘qolish yoki shikastlanish xavfini tug‘diradigan darajada qo‘pol suratda buzganida garovga qo‘yuvchi garovni muddatidan oldin bekor qilishni talab qilishga haqli.
Agar garovga oluvchi ushbu Kodeksning 333-moddasiga muvofiq javobgarlikdan ozod etilishi mumkinligini isbotlay olmasa, u o‘ziga topshirilgan garov narsasining butunlay yoki qisman yo‘qolganligi yoxud shikastlanganligi uchun javob beradi.
Ushbu Kodeksning 280-moddasiga muvofiq undiruv qaratilgan, garovga qo‘yilgan mol-mulkni majburiy ravishda realizatsiya qilish qonunchilikda belgilangan tartibda elektron onlayn-auksion shaklidagi ochiq kimoshdi savdosida sotish orqali amalga oshiriladi.
5) agar garovga oluvchi ushbu Kodeks 282-moddasi ikkinchi qismining 4-bandida nazarda tutilgan huquqdan foydalanmagan bo‘lsa, bundan garovga qo‘yilgan mol-mulk realizatsiya qilinmaganligi va talablari garov bilan ta’minlanmagan kreditorlarning o‘z talablarini qanoatlantirish uchun mazkur mol-mulkni qabul qilishni rad etganligi hollari mustasno.
Ushbu moddaning birinchi va ikkinchi qismlarida nazarda tutilgan hollarda garovga oluvchi garov bilan ta’minlangan majburiyatni muddatidan ilgari bajarishni talab qilishga haqli.
Qarang: mazkur Kodeksning 236 — 258, 324, 325, 327 — 339-moddalari, Oliy xo‘jalik sudi Plenumining 15.06.2007-yil 15-iyundagi “Majburiyatlarni bajarmaganlik yoki lozim darajada bajarmaganlik uchun mulkiy javobgarlik to‘g‘risidagi fuqarolik qonun hujjatlarini qo‘llashning ayrim masalalari haqida”gi 163-son qarorining 4-bandi.
Qarang: mazkur Kodeksning 353 — 357, 359 — 363, 425, 558-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining 26.05.2015-yildagi “Tashuvchining fuqarolik javobgarligini majburiy sug‘urta qilish to‘g‘risida”gi Qonuni 6-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining 25.04.1997-yildagi “Shahar yo‘lovchilar transporti to‘g‘risida”gi Qonuni 7-moddasi, O‘zbekiston Respublikasining 16.04.2009-yildagi “Ish beruvchining fuqarolik javobgarligini majburiy sug‘urta qilish to‘g‘risida”gi Qonuni 6, 15-moddalari.
Ushbu moddaning ikkinchi qismida nazarda tutilgan holatlar mavjud bo‘lganida o‘z tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishi munosabati bilan shartnomaga qo‘shilgan taraf qanday shartlar asosida shartnoma tuzayotganligini bilgan yoki bilishi lozim bo‘lgan bo‘lsa, shartnomaga qo‘shilgan tarafning shartnomani bekor qilish yoki o‘zgartirish haqida qo‘ygan talabi qondirilmaydi.
Agar ushbu moddaning birinchi qismida bayon etilgan qoidalar shartnomaning mazmunini aniqlash imkonini bermasa, taraflarning haqiqiy umumiy xohish-irodasi shartnomaning maqsadini hisobga olgan holda aniqlanishi kerak. Bunda barcha tegishli holatlar, shu jumladan shartnoma tuzish oldidan olib borilgan muzokaralar va yozishmalar, taraflarning o‘zaro munosabatlarida qaror topgan amaliyot, ish muomalasi odatlari, taraflarning keyinchalik o‘zlarini qanday tutganligi e’tiborga olinadi.
Qarang: mazkur Kodeksning 6, 364, 365, 367-moddalari, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 02.06.2016-yildagi “Elektron tijoratda bitimlarni amalga oshirish tartibini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori bilan tasdiqlangan Elektron tijoratni amalga oshirish qoidalarining 28-bandi.
Ushbu moddaning birinchi, ikkinchi, uchinchi va to‘rtinchi qismlarida nazarda tutilgan muddatlar to‘g‘risidagi qoidalar, agar qonunchilikda boshqa muddatlar belgilangan bo‘lmasa yoki taraflar ularni kelishib olgan bo‘lmasalar, qo‘llaniladi.
Ushbu Kodeksning 380 va 381-moddalarida nazarda tutilgan qoidalar, agar qonunchilikda boshqacha tartib nazarda tutilgan bo‘lmasa, sud qarorini ijro etish tartibida o‘tkaziladigan kimoshdi savdosiga nisbatan ham qo‘llaniladi.