12.04.2022 yildagi O‘RQ-763-son
 LexUZ sharhi
 LexUZ sharhi
 LexUZ sharhi
To‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risidagi ish ushbu Qonunning 7-moddasiga muvofiq sudga murojaat etish huquqiga ega bo‘lgan shaxsning (organning) arizasi asosida qarzdor yuridik shaxs davlat ro‘yxatidan o‘tgan joydagi, shuningdek qarzdor jismoniy shaxs va (yoki) yakka tartibdagi tadbirkorning yashash joyidagi sud tomonidan ko‘rib chiqiladi.
 LexUZ sharhi
Qarzdorning to‘lovga qobiliyatsizligi to‘g‘risidagi ishlar O‘zbekiston Respublikasining Iqtisodiy protsessual kodeksida nazarda tutilgan qoidalar bo‘yicha, ushbu Qonunda belgilangan o‘ziga xos xususiyatlar inobatga olingan holda sud tomonidan ko‘rib chiqiladi.
 LexUZ sharhi
Ushbu Qonunning 5-moddasi birinchi qismida nazarda tutilgan alomatlar mavjud bo‘lganda qarzdor to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risida ish qo‘zg‘atish haqidagi ariza bilan sudga murojaat etishga haqli.
Qarzdorning, tugatish komissiyasining yoki tugatuvchining arizasi ushbu moddaning birinchi va ikkinchi qismlarida nazarda tutilgan holatlar yuzaga kelgan paytdan e’tiboran bir oydan kechiktirmay sudga yuborilishi kerak.
Qarzdorning rahbari, tugatish komissiyasi a’zolari yoki tugatuvchi tomonidan sudga qarzdorga nisbatan to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risida ish qo‘zg‘atish haqida ariza taqdim etilmaganligi ushbu Qonunning 9-moddasi uchinchi qismida nazarda tutilgan muddat tugaganidan keyin qarzdorning yuzaga kelgan pul majburiyatlari va (yoki) soliqlar hamda yig‘imlar bo‘yicha majburiyatlari qarzdor rahbarining, tugatish komissiyasi a’zolarining yoki tugatuvchining subsidiar javobgarligiga sabab bo‘ladi.
Ushbu moddaning beshinchi qismida nazarda tutilgan qoidalar jismoniy shaxslarning to‘lovga qobiliyatsizligi to‘g‘risidagi ishlar ko‘rib chiqilayotganda qo‘llanilmaydi.
Ushbu modda beshinchi qismining to‘rtinchi va beshinchi xatboshilarida nazarda tutilgan, kreditorlar yig‘ilishining mutlaq vakolatlari jumlasiga kiritilgan qarorlar, ushbu Qonun 86-moddasining uchinchi qismida nazarda tutilgan qarzdorning moliyaviy holati to‘g‘risidagi muvaqqat boshqaruvchining xulosasi asosida qabul qilinishi mumkin.
Kreditorlar yig‘ilishida ushbu Qonun 12-moddasi beshinchi qismining ikkinchi va uchinchi xatboshilarida ko‘rsatilgan masalalarni ko‘rib chiqishda birinchi, ikkinchi va uchinchi guruh kreditorlari ovoz berish huquqiga ega.
Kreditorlar yig‘ilishida ushbu Qonun 12-moddasi beshinchi qismining to‘rtinchi, beshinchi, oltinchi va yettinchi xatboshilarida ko‘rsatilgan masalalarni ko‘rib chiqishda birinchi hamda ikkinchi guruh kreditorlari ovoz berish huquqiga ega.
Lozim darajada xabardor etish deganda kreditorga, tegishli vakolatli organga, shuningdek ushbu Qonunning 12-moddasiga muvofiq kreditorlar yig‘ilishida ishtirok etish huquqiga ega bo‘lgan boshqa shaxsga kreditorlar yig‘ilishi o‘tkazilishi haqidagi xabarni kreditorlar yig‘ilishi o‘tkaziladigan sanadan kamida ikki hafta oldin pochta aloqasi orqali yoki bunday xabar kreditorlar yig‘ilishi o‘tkaziladigan sanadan kamida besh kun oldin olinishini ta’minlovchi boshqa usulda yuborish tushuniladi.
 LexUZ sharhi
Sud boshqaruvchisi kreditorlar qo‘mitasining yoki ushbu moddaning birinchi qismida ko‘rsatilgan kreditorlarning talabiga binoan chaqirilayotgan kreditorlar yig‘ilishi kun tartibining masalalari ta’rifiga o‘zgartishlar kiritishga haqli emas.
Kreditorlar yig‘ilishi kreditorlar qo‘mitasining yoki ushbu moddaning birinchi qismida ko‘rsatilgan kreditorlarning talabiga binoan tegishli ariza bilan sud boshqaruvchisiga murojaat etilgan paytdan e’tiboran kechi bilan o‘ttiz kunlik muddat ichida sud boshqaruvchisi tomonidan chaqiriladi.
 LexUZ sharhi
 LexUZ sharhi
 LexUZ sharhi
Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan talablarga javob beradigan, fuqarolik va iqtisodiy sud ishlarini yuritishga ixtisoslashuvi bo‘yicha litsenziyaga ega bo‘lgan advokat ham sud boshqaruvchisi bo‘lishi mumkin.
Sud ushbu moddaning uchinchi qismida ko‘rsatilgan asoslarga muvofiq to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risidagi ishda ishtirok etayotgan shaxslar taqdim etgan dalillar bo‘lgan taqdirda, sud boshqaruvchiligiga tavsiya etilgan nomzodni tayinlashni rad etadi yoki sud boshqaruvchisini vazifalarini bajarishdan ozod etadi.
 LexUZ sharhi
Qo‘shimcha ma’lumot uchun O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 52-bobiga (Sug‘urta) va “Sug‘urta faoliyati to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga qarang.
Ushbu moddaning beshinchi qismida ko‘rsatilgan talablar to‘lovga qobiliyatsizlikning soddalashtirilgan tartibini amalga oshirayotgan sud boshqaruvchilariga nisbatan tatbiq etilmaydi.
ushbu Qonunning 26-moddasiga muvofiq haq olishga;
Oldingi tahrirga qarang.
(23-modda birinchi qismining yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2024-yil 16-yanvardagi O‘RQ-896-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 16.01.2024-y., 03/24/896/0037-son)
 LexUZ sharhi
Agar sud boshqaruvchisi zimmasiga ushbu Qonunning 23-moddasiga muvofiq yuklatilgan vazifalar bajarilmaganligi yoxud lozim darajada bajarilmaganligi qarzdorga yoki kreditorlarga zarar yetkazilishiga olib kelgan bo‘lsa, bu sud boshqaruvchisini o‘z vazifalarini bajarishdan ozod etish uchun asos bo‘lib xizmat qilishi mumkin.
Sudning depozit hisobvarag‘iga o‘tkazilgan pul mablag‘larining o‘rni jismoniy shaxsning to‘lovga qobiliyatsizligi jarayonida qarzdor jismoniy shaxsning mol-mulki hisobidan ushbu Qonun 221-moddasining ikkinchi qismida nazarda tutilgan tartibda qoplanadi. Qarzdor jismoniy shaxsning mol-mulki mavjud bo‘lmagan taqdirda, agar kreditorlar yig‘ilishida boshqacha kelishuv belgilangan bo‘lmasa, moliyaviy boshqaruvchiga haq to‘lash sudning depozit hisobvarag‘iga arizachi tomonidan o‘tkazilgan pul mablag‘lari bilan cheklanadi.
 LexUZ sharhi
Oldingi tahrirga qarang.
(29-moddaning uchinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 28-noyabrdagi O‘RQ-880-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 29.11.2023-y., 03/23/880/0905-son)
 LexUZ sharhi
Ushbu Qonunning 5-moddasi birinchi qismida nazarda tutilgan to‘lovga qobiliyatsizlik alomatlari yuzaga kelgan taqdirda, qarzdorning rahbari bu haqda qarzdorning muassislariga (ishtirokchilariga), boshqaruv organlariga yoki qarzdor mol-mulkining egasiga yozma shaklda xabar qilishi shart.
 LexUZ sharhi
To‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risidagi ish ushbu Qonunning 5-moddasi birinchi qismida nazarda tutilgan alomatlar mavjud bo‘lganda sud tomonidan qo‘zg‘atilishi mumkin, bundan ushbu Qonunda nazarda tutilgan hollar mustasno.
 LexUZ sharhi
Qarzdorning o‘ziga nisbatan to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risida ish qo‘zg‘atish haqidagi arizasiga O‘zbekiston Respublikasining Iqtisodiy protsessual kodeksida nazarda tutilgan hujjatlardan tashqari qarzdorlik mavjudligini, shuningdek kreditorlarning talablarini qarzdor to‘la hajmda qanoatlantirishga qodir emasligini, qarzdorning arizasiga asos bo‘lgan boshqa holatlarni tasdiqlovchi hujjatlar ilova qilinadi.
Ushbu moddaning birinchi va ikkinchi qismlarida ko‘rsatilgan hujjatlarning asl nusxasi yoki tasdiqlangan ko‘chirma nusxalari ilova qilinadi.
Kreditorning qarzdorga nisbatan to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risida ish qo‘zg‘atish haqidagi arizasiga O‘zbekiston Respublikasining Iqtisodiy protsessual kodeksida nazarda tutilgan hujjatlardan tashqari qarzdorning kreditor oldidagi pul majburiyatlarini, shuningdek qarzi mavjudligini va uning miqdorini tasdiqlovchi hujjatlar, to‘lovga qobiliyatsizlikning soddalashtirilgan tartib-taomilida hamda jismoniy shaxsning to‘lovga qobiliyatsizligi to‘g‘risidagi ishda sud boshqaruvchisiga haq to‘lash xarajatlari to‘langanligini tasdiqlovchi hujjat ilova qilinadi.
Vakolatli davlat organining arizasi sudga ushbu Qonunning 41 va 43-moddalarida nazarda tutilgan talablarga rioya etilgan holda beriladi.
Agar ushbu Qonun 37-moddasining birinchi qismida nazarda tutilgan shart buzilgan bo‘lsa, sudya qarzdorga nisbatan to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risida ish qo‘zg‘atish haqidagi arizani qabul qilishni rad etadi.
Agar qarzdorga nisbatan to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risida ish qo‘zg‘atish haqidagi ariza ushbu Qonunning 39 — 45-moddalarida nazarda tutilgan talablarga muvofiq bo‘lmasa, sudya arizani qaytaradi. Ariza bilan murojaat etish qarzdorning rahbari uchun majburiy bo‘lgan va arizaga ushbu Qonunning 40-moddasida nazarda tutilgan hujjatlar ilova qilinmagan hollarda bunday ariza sud tomonidan qabul qilinadi, yetishmayotgan hujjatlar esa to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risidagi ishni sud muhokamasiga tayyorlash tartibida talab qilib olinadi.
O‘zbekiston Respublikasining Iqtisodiy protsessual kodeksida kreditorlarning talablarini ta’minlash bo‘yicha nazarda tutilgan chora-tadbirlardan tashqari sud bitimlarni sud boshqaruvchisining roziligisiz tuzishni taqiqlab qo‘yishga, qimmatli qog‘ozlarni, valyuta qimmatliklarini va boshqa mol-mulkni saqlash uchun uchinchi shaxslarga topshirishni qarzdorning zimmasiga yuklatishga hamda qarzdorning mol-mulki but saqlanishini ta’minlashga qaratilgan boshqa chora-tadbirlar ko‘rishga haqli.
Sud ushbu moddaning uchinchi qismida nazarda tutilgan holatlar yuzaga kelguniga qadar kreditorlarning talablarini ta’minlashga doir chora-tadbirlarni bekor qilishga haqli.
Qarzdorga nisbatan to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risida ish qo‘zg‘atish haqidagi ariza yuzasidan yozma fikrda O‘zbekiston Respublikasining Iqtisodiy protsessual kodeksida nazarda tutilgan ma’lumotlar ko‘rsatilishi kerak. Qarzdorning yozma fikri mavjud emasligi to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risidagi ishning ko‘rilishiga monelik qilmaydi.
To‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risidagi ishni sud muhokamasiga tayyorlash O‘zbekiston Respublikasining Iqtisodiy protsessual kodeksida nazarda tutilgan tartibda, ushbu Qonunda belgilangan o‘ziga xos xususiyatlar inobatga olingan holda sudya tomonidan amalga oshiriladi.
 LexUZ sharhi
 LexUZ sharhi
Sud xarajatlari, shu jumladan to‘lov muddati kechiktirilgan yoki bo‘lib-bo‘lib to‘lanadigan davlat boji bo‘yicha xarajatlar, ma’lumotlarni ushbu Qonunning 53 va 54-moddalarida nazarda tutilgan tartibda ommaviy axborot vositalarida e’lon qilish xarajatlari, shuningdek sud boshqaruvchilariga haq to‘lash xarajatlari qarzdorning mol-mulki hisobidan navbatdan tashqari to‘lanadi.
Sudning ajrimi ustidan shikoyat berish huquqiga ega bo‘lmagan shaxslar tomonidan berilgan, shuningdek ushbu moddaning birinchi va ikkinchi qismlarida nazarda tutilgan tartibni buzgan holda yoki tegishli ariza yoxud shikoyatni tasdiqlovchi dalillar ilova qilinmagan holda berilgan ariza va shikoyatlar qaytarilishi kerak.
Sudning ushbu moddaning birinchi qismida ko‘rsatilgan kelishmovchiliklarni ko‘rib chiqish natijalari to‘g‘risidagi ajrimiga apellatsiya shikoyati sud tomonidan ajrim chiqarilgan paytdan e’tiboran o‘n kun ichida beriladi va u sudga kelib tushgan paytdan e’tiboran o‘n kun ichida ko‘rib chiqilishi lozim.
Ushbu moddaning ikkinchi qismida nazarda tutilgan asoslardan tashqari to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risidagi ish qo‘zg‘atilguniga qadar tuzilgan quyidagi bitimlar haqiqiy emas deb topilishi mumkin:
Ushbu Qonunning 70-moddasida nazarda tutilgan asoslar mavjud bo‘lganda, tugatishga doir ish yuritish tartib-taomilini tamomlash to‘g‘risida sud ajrimi chiqarilgandan so‘ng qarzdorning xodimlari yoki sobiq xodimlari mol-mulk yetarli emasligi sababli qoplanmay qolgan qarzdorlik masalasi bo‘yicha subsidiar javobgar bo‘ladigan shaxslarni subsidiar javobgarlikka tortish to‘g‘risida sudga murojaat etishga haqli.
Ushbu Qonunning 70-moddasida nazarda tutilgan asoslar bo‘yicha subsidiar javobgarlikka tortish to‘g‘risida ariza berish huquqiga ega bo‘lgan shaxs, subsidiar javobgarlikka tortish uchun tegishli asoslar mavjudligini bilgan yoki bilishi kerak bo‘lgan kundan e’tiboran uch yil ichida, biroq qarzdorni tugatishga doir ish yuritishni tamomlash haqida sud ajrimi chiqarilgandan so‘ng uch yildan kechiktirmay sudga subsidiar javobgarlikka tortish to‘g‘risidagi ariza bilan murojaat qilishi mumkin.
Agar ushbu Qonunning 70-moddasida nazarda tutilgan asoslar bo‘yicha subsidiar javobgarlikka tortish to‘g‘risidagi arizani ko‘rib chiqish jarayonida subsidiar javobgarlik miqdorini aniqlash mumkin bo‘lmasa, sud arizani ko‘rib chiqishni subsidiar javobgarlikka tortish uchun zarur bo‘lgan barcha dalillar aniqlanguniga va kreditor bilan hisob-kitoblar tugaguniga qadar to‘xtatib turish to‘g‘risida ajrim chiqaradi. Ushbu ajrim ustidan shikoyat berilishi (protest keltirilishi) mumkin.
Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan xabarnoma yuborilgan sanadan e’tiboran yigirma kun ichida tugatish boshqaruvchisi sudga kreditorlar tomonidan subsidiar javobgarlikka tortish to‘g‘risidagi talab qilish huquqidan foydalanish usulini tanlash natijalari haqidagi hisobotni yuboradi.
Kreditor ushbu moddaning ikkinchi qismida nazarda tutilgan muddat ichida ariza taqdim etmagan taqdirda, kreditor ushbu modda ikkinchi qismining ikkinchi xatboshisida nazarda tutilgan usulni tanlagan deb hisoblanadi.
ushbu modda ikkinchi qismining uchinchi xatboshisida nazarda tutilgan usulni tanlagan har bir kreditorga ushbu Qonunning 150-moddasida nazarda tutilgan talabni qanoatlantirish navbati va miqdori ko‘rsatilgan holdagi ijro hujjatini talablarining summasiga muvofiq beradi;
Agar ushbu modda ikkinchi qismining ikkinchi xatboshisida nazarda tutilgan usulni tanlagan kreditorlarning talablari summasi mazkur modda ikkinchi qismining uchinchi va to‘rtinchi xatboshilarida nazarda tutilgan usulni tanlagan kreditorlarning talablari summasidan ortiq bo‘lsa, tugatish boshqaruvchisi to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risidagi ish doirasida subsidiar javobgarlik bo‘yicha qarzni undirishni amalga oshiradi. Aks holda, sud boshqaruvchisi talab qilish huquqini sotish va boshqa kreditor foydasiga voz kechish usullarini tasdiqlash uchun kreditorlar yig‘ilishini chaqiradi.
Agar subsidiar javobgarlikka tortish to‘g‘risidagi sud hujjatining ijrosini ta’minlash haqidagi ijro varaqasi to‘lovga qobiliyatsizlik doirasidagi ish bo‘yicha undiruvchi sifatida qarzdorning nomiga berilgan bo‘lsa va uning ijrosi ushbu Qonunning 140-moddasida nazarda tutilgan tugatishga doir ish yuritish muddatining oshishiga olib kelsa, qarz boshqa shaxs foydasiga talablardan voz kechish yoki qarzni boshqa shaxsga o‘tkazish orqali undirilishi mumkin.
Agar subsidiar javobgarlikka tortish to‘g‘risidagi ariza ushbu moddaning birinchi qismiga muvofiq berilgan bo‘lsa, arizani ko‘rib chiqishda quyidagi harakatlar amalga oshiriladi:
Ushbu moddaning uchinchi qismida nazarda tutilgan holatlar bo‘yicha kelishmovchiliklar bo‘lgan taqdirda, qarzdor kontragentining shartnomani o‘zgartirish yoki bekor qilish to‘g‘risidagi talabi sud tomonidan to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risidagi ish doirasida ko‘rib chiqiladi.
Ushbu Qonun 150 va 185-moddalarining qoidalari o‘zaro talablarni ko‘rib chiqishda inobatga olinmaydi. Taraflardan biri majburiyatlarni tugatish to‘g‘risida ma’lum qilsa, taraflarning qarama-qarshi talablari bir-biriga mos kelgan kundan e’tiboran kuchga kirgan, ya’ni majburiyatni bajarish muddati o‘tgan paytdan e’tiboran majburiyatlar, to‘lash uchun ariza tushgan-tushmaganligidan yoki qabul qilingan-qilinmaganligidan qat’i nazar, tugatilgan deb hisoblanadi.
 LexUZ sharhi
ushbu Qonunning 79-moddasida nazarda tutilgan hollarda kuzatuv tartib-taomili davrida kreditorlarning talablarini bajarishga e’tirozlar bildirishga;
qarzdorning mol-mulki but saqlanishini ta’minlash yuzasidan qo‘shimcha choralar ko‘rish haqidagi, shu jumladan ushbu Qonunning 81-moddasida nazarda tutilmagan bitimlarni muvaqqat boshqaruvchining roziligisiz tuzishni taqiqlash to‘g‘risidagi, mol-mulkni saqlash uchun uchinchi shaxslarga berish haqidagi, shuningdek bunday choralarni bekor qilish to‘g‘risidagi iltimosnoma bilan sudga murojaat etishga;
 LexUZ sharhi
Muvaqqat boshqaruvchi kreditorlarning birinchi yig‘ilishi o‘tkaziladigan sanani belgilaydi va bu haqda barcha aniqlangan kreditorlarni, qarzdor xodimlarining vakilini, shuningdek kreditorlarning birinchi yig‘ilishida ishtirok etish huquqiga ega bo‘lgan boshqa shaxslarni (organlarni) xabardor qiladi. Kreditorlarning birinchi yig‘ilishini o‘tkazish to‘g‘risida xabardor qilish ushbu Qonunning 14-moddasida nazarda tutilgan tartibda muvaqqat boshqaruvchi tomonidan amalga oshiriladi. Kreditorlarning birinchi yig‘ilishi qarzdorga nisbatan to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risida ish qo‘zg‘atish haqidagi ariza ish yuritishga qabul qilinganligi to‘g‘risidagi sud ajrimida sud majlisini o‘tkazishning belgilangan sanasiga kamida besh kun muddat qolganida o‘tkazilishi kerak.
Talablari ushbu Qonun 87-moddasining birinchi qismida nazarda tutilgan tartibda taqdim etilgan va kreditorlarning talablari reyestriga kiritilgan kreditorlar kreditorlar birinchi yig‘ilishining ovoz berish huquqiga ega bo‘lgan ishtirokchilaridir.
Agar kreditorlarning birinchi yig‘ilishida to‘lovga qobiliyatsizlik tartib-taomillaridan birini qo‘llash haqida qaror qabul qilinmagan bo‘lsa yoki sudga uning qarorlaridan hech biri ushbu Qonunning 16-moddasida belgilangan muddatda taqdim etilmagan bo‘lsa, sud doimiy to‘lovga qobiliyatsizlik alomatlari bo‘lgan taqdirda, agar ushbu moddada boshqacha qoida belgilanmagan bo‘lsa, qarzdorni bankrot deb topish va tugatishga doir ish yuritishni boshlash to‘g‘risida qaror qabul qiladi. Doimiy to‘lovga qobiliyatsizlik alomatlari mavjud bo‘lmagan taqdirda, sud qarzdorning faoliyatini tiklash tartib-taomillaridan birini joriy etish to‘g‘risidagi masalani kreditorlar yig‘ilishida ko‘rib chiqish uchun taqdim etilgan materiallarni qaytaradi.
 LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 22-bobi (Majburiyatlarning bajarilishini ta’minlash).
Qarzni to‘lash jadvaliga muvofiq qanoatlantirilishi lozim bo‘lgan pul majburiyatlari va (yoki) soliqlar hamda yig‘imlar bo‘yicha kreditorning talablari summasiga O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 327-moddasida nazarda tutilgan tartibda va miqdorda foizlar hisoblanadi. Bu foizlar sud sanatsiyasini joriy etish haqida sud ajrim chiqargan paytdan e’tiboran va kreditorning talabini qanoatlantirish paytigacha, agar bunday qanoatlantirish ro‘y bermasa, — unda qarzdorni bankrot deb topish va tugatishga doir ish yuritishni boshlash to‘g‘risida qaror qabul qilish paytigacha kreditorning talablari summasiga qo‘shib yozilishi lozim.
 LexUZ sharhi
ushbu Qonun 96-moddasining beshinchi qismida nazarda tutilgan hollarda qarzdorning bitimlari va qarorlarini kelishib olishga hamda mazkur bitimlar va qarorlar haqida kreditorlarga axborot taqdim etishga;
ushbu Qonunning 63, 64 va 65-moddalarida belgilangan tartibda qarzdorning bitimlarini haqiqiy emas deb topish to‘g‘risida sudga ariza berishga;
ushbu Qonun 96-moddasining to‘rtinchi qismida nazarda tutilgan hollarda qarzdorning rahbarini o‘z vazifasini bajarishdan chetlashtirish haqidagi iltimosnoma bilan sudga murojaat qilishga;
Oldingi tahrirga qarang.
(98-modda birinchi qismining o‘n birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2024-yil 16-yanvardagi O‘RQ-896-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 16.01.2024-y., 03/24/896/0037-son)
ushbu Qonunning 12-moddasida nazarda tutilgan hollarda kreditorlarning yig‘ilishini chaqirishi;
Sud sanatsiyasi rejasida qarzdorning ustav fondini (ustav kapitalini) kamaytirish, ushbu Qonunning 130-moddasiga muvofiq qarzdorning qo‘shimcha emissiyaviy aksiyalarini chiqarish va joylashtirish, ustav fondiga (ustav kapitaliga) qo‘shimcha ulush kiritish hamda kreditorlarning talablarini aksiyalarga ayirboshlash nazarda tutilishi mumkin.
Kreditorlarning qarzni to‘lash jadvalida nazarda tutilgan barcha talablari sud sanatsiyasi tartib-taomilining sud tomonidan belgilangan muddati o‘tishidan oldin qarzdor tomonidan qanoatlantirilgan taqdirda, qarzdorning rahbari sud sanatsiyasi tartib-taomili muddatidan ilgari tamomlanganligi haqida sudga ushbu Qonunning 104-moddasida nazarda tutilgan tartibda hisobot taqdim etadi. Qarzdor rahbarining sud sanatsiyasi tartib-taomili muddatidan ilgari tamomlanganligi to‘g‘risidagi hisoboti, sanatsiya qiluvchi boshqaruvchining qarzdor rahbarining hisobotiga doir xulosasi va kreditorlarning shikoyatlari sud tomonidan majlisda ko‘rib chiqiladi.
Tashqi boshqaruv tartib-taomili uchun belgilangan muddat ushbu moddaning uchinchi qismida belgilangan muddatlar doirasida kreditorlar yig‘ilishining iltimosnomasiga, vakolatli davlat organining qaroriga yoki tashqi boshqaruvchining arizasiga ko‘ra sud tomonidan qisqartirilishi yoki uzaytirilishi mumkin.
Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan pul majburiyatlari va (yoki) soliqlar hamda yig‘imlar yuzasidan moratoriyning amal qilish muddati ichida:
Tashqi boshqaruv joriy etilgan paytdagi pul majburiyatlari va (yoki) soliqlar hamda yig‘imlar bo‘yicha kreditorlar talablarining summasiga O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 327-moddasida nazarda tutilgan tartibda va miqdorda foizlar hisoblanadi. Bu foizlar bir navbatdagi talablarga qarzdorga nisbatan tashqi boshqaruv joriy etilgan sanadan e’tiboran va sud tomonidan shu navbat talablari bo‘yicha kreditorlar bilan hisob-kitoblarni boshlash haqida ajrim chiqariladigan sanaga qadar yoki qarzdorni bankrot deb topish va tugatishga doir ish yuritishni boshlash to‘g‘risida qaror qabul qilinadigan paytga qadar hisoblanadi. Hisoblangan foizlar summasi kreditorga asosiy qarz summasini to‘lash bilan bir vaqtda to‘lanishi lozim.
Moratoriy kreditorlarning tashqi boshqaruvchi shartnomani bajarishdan ushbu Qonunning 119-moddasiga muvofiq bosh tortganligi oqibatida yetkazilgan zararlarning o‘rnini qoplash haqidagi talablariga nisbatan ham tatbiq etiladi.
Ushbu moddaning ikkinchi va uchinchi qismlarida nazarda tutilgan qoidalar bajarilish muddati tashqi boshqaruv tartib-taomili joriy etilganidan keyin boshlangan pul majburiyatlariga va (yoki) soliqlarga hamda yig‘imlarga nisbatan qo‘llanilmaydi.
 LexUZ sharhi
Qo‘shimcha ma’lumot uchun O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 57-bobiga (Zarar yetkazishdan kelib chiqadigan majburiyatlar) qarang.
Kreditorlarning yig‘ilishi tomonidan qaror qabul qilishning ushbu Qonunning 17-moddasida nazarda tutilgan tartibiga muvofiq kreditorlarning eng ko‘p ovozini olgan shaxsning nomzodi sudga taklif etiladi.
ushbu Qonunning 22-moddasiga muvofiq tashqi boshqaruvchi etib tayinlanishiga monelik qiladigan holatlar aniqlangan taqdirda.
ushbu Qonunning 118-moddasida nazarda tutilgan cheklovlarni hisobga olgan holda qarzdorning mol-mulkini tasarruf etishga;
ushbu Qonunning 26-moddasiga muvofiq haq olishga;
ushbu Qonunning 63 — 65-moddalarida belgilangan tartibda qarzdorning shartnomalarini haqiqiy emas deb topish haqida sudga ariza berishga;
Oldingi tahrirga qarang.
(114-modda ikkinchi qismining o‘n birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2024-yil 16-yanvardagi O‘RQ-896-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 16.01.2024-y., 03/24/896/0037-son)
qarzdorning shartnomalarini bajarish ushbu Qonunning 119-moddasida belgilangan tartibda rad etilishini ma’lum qilishga.
Kreditorlarning tashqi boshqaruvchi tomonidan aniqlangan o‘z talablari miqdori, tarkibi va ularni qanoatlantirish navbati xususidagi ushbu Qonunning 116-moddasida belgilangan muddatlarda berilgan e’tirozlari sud tomonidan mazkur e’tirozlar olingan sanadan e’tiboran bir oydan kechiktirmay ko‘rib chiqiladi.
Ushbu moddaning ikkinchi qismida nazarda tutilgan hollarda shartnoma barcha taraflar tomonidan shunday shartnoma yuzasidan tashqi boshqaruvchining shartnomani bajarishni rad etishi to‘g‘risidagi arizasi olingan paytdan e’tiboran bekor qilingan deb hisoblanadi.
Ushbu moddaning birinchi qismi normalari buzilgan holda tuzilgan bitimlar, agar ular ilgari qarzdorning tashqi boshqaruvchisi vazifasini bajargan shaxs tomonidan tuzilgan bo‘lsa, kreditorning, shuningdek yangi tayinlangan tashqi boshqaruvchining arizasiga ko‘ra sud tomonidan haqiqiy emas deb topilishi mumkin.
Qarzdorning to‘lov qobiliyati ushbu Qonunning 5-moddasida belgilangan to‘lovga qobiliyatsizlik alomatlari mavjud bo‘lmagan va (yoki) kreditorlar tomonidan bildirilgan talablardan voz kechilgan taqdirda tiklangan deb e’tirof etiladi.
Agar ushbu moddaning beshinchi qismida nazarda tutilgan muddatlarda sudga tashqi boshqaruv rejasi taqdim etilmagan bo‘lsa, sud qarzdorni bankrot deb topish va tugatishga doir ish yuritishni boshlash haqida qaror qabul qilishga haqli.
Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan chora-tadbirlardan tashqari vakolatli davlat organining taqdimnomasiga binoan sud ustav fondida (ustav kapitalida) davlat ulushi bo‘lgan qarzdorning faoliyat ko‘rsatmayotgan obyektlarini konservatsiya qilish to‘g‘risida ajrim chiqarishi mumkin.
Agar korxonani (biznesni) mulkiy majmua sifatida elektron onlayn-auksion shaklidagi kimoshdi savdosida sotish to‘g‘risidagi e’londa ko‘rsatilgan muddat ichida bitta ham buyurtma kelib tushmasa yoki bitta ishtirokchidan buyurtma tushgan bo‘lsa, kimoshdi savdosi amalga oshmagan deb topiladi va ushbu moddaning o‘ninchi — o‘n uchinchi qismlarida nazarda tutilgan shartlarda takroriy elektron onlayn-auksion shaklidagi kimoshdi savdosi o‘tkaziladi. Korxona (biznes) mulkiy majmua sifatida birinchi elektron onlayn-auksion shaklidagi kimoshdi savdosida sotilmagan hollarda ham takroriy elektron onlayn-auksion shaklidagi kimoshdi savdosi o‘tkaziladi.
Takroriy elektron onlayn-auksion shaklidagi kimoshdi savdosini o‘tkazish maqsadida tashqi boshqaruvchi kreditorlar yig‘ilishining yoki kreditorlar qo‘mitasining qaroriga muvofiq korxonani (biznesni) mulkiy majmua sifatida sotish haqidagi yangi xabarni amalga oshmagan deb topilgan yoki korxona (biznes) mulkiy majmua sifatida sotilmagan elektron onlayn-auksion shaklidagi kimoshdi savdosining sanasidan e’tiboran o‘n besh kun ichida, ushbu Qonunning mazkur moddasida va 54-moddasida nazarda tutilgan tartibda e’lon qiladi. Bunda elektron onlayn-auksion shaklidagi kimoshdi savdosi xabar e’lon qilingan sanadan e’tiboran kamida o‘n besh kunlik muddat o‘tgach, o‘tkaziladi. Korxonani (biznesni) mulkiy majmua sifatida sotish narxi kreditorlar yig‘ilishining yoki kreditorlar qo‘mitasining qaroriga ko‘ra bosqichma-bosqich pasaytirilishi mumkin, bunda pasaytirish miqdori avvalgi kimoshdi savdosidagi narxning o‘n foizidan ko‘p bo‘lmasligi kerak. Agar mulkiy majmua sifatida sotilayotgan korxona (biznes) dastlabki savdodagi boshlang‘ich narxidan yigirma foizgacha kamaytirilgan narxda sotilmasa, keyingi takroriy savdoning boshlang‘ich narxi kreditorlar yig‘ilishi bilan kelishilgan holda belgilanishi mumkin. Bunda pasaytirish miqdori dastlabki savdodagi boshlang‘ich narxdan ellik foizdan oshmasligi kerak.
Qarzdor mol-mulkining baholash qiymati kreditorlarning talablari reyestriga muvofiq talablar summasidan oshmagan taqdirda, qarzdorning aktivlari o‘rnini almashtirish to‘g‘risida qaror qabul qilishni yoqlab barcha kreditorlar ovoz bergan taqdirda, kreditorlar yig‘ilishi mazkur qarorni qarzdorning barcha mol-mulkini qarzdorning ta’sis hujjatlari bilan vakolat berilgan boshqaruv organining roziligisiz aksiyadorlik jamiyatining ustav fondiga (ustav kapitaliga) yoki bir nechta aksiyadorlik jamiyatining ustav fondlariga (ustav kapitallariga) kiritish yo‘li bilan qabul qilishi mumkin. Bunda mazkur jamiyatlar ustav fondlarining miqdori kiritilayotgan mol-mulkning baholovchi tashkilot aniqlagan baholash qiymati asosida belgilanadi. Mazkur holda qarzdorning aktivlari o‘rnini almashtirish amalga oshirilguniga qadar tashqi boshqaruvchi tomonidan ish haqi bo‘yicha, alimentlarni undirish to‘g‘risidagi talablarni qanoatlantirish uchun hisobvaraqdan pul mablag‘larini o‘tkazishni yoki berishni nazarda tutuvchi ijro hujjatlari, mualliflik shartnomalari yuzasidan haq to‘lash bo‘yicha, qarzdorning mehnatga oid munosabatlardan va ularga tenglashtirilgan huquqiy munosabatlardan kelib chiquvchi soliqlar hamda yig‘imlar va talablar bo‘yicha majburiyatlari bajarilishini teng darajada ta’minlaydigan, shuningdek fuqarolarning jinoyat yoxud ma’muriy huquqbuzarlik oqibatida o‘z mol-mulkiga yetkazilgan zararning o‘rnini qoplashga doir talablari bo‘yicha qarzlar to‘lanishi shart.
Kreditorlar bilan hisob-kitoblar tamomlanganidan keyin tashqi boshqaruvchi ushbu Qonunning 158-moddasi talablariga muvofiq hisobot tayyorlaydi va ushbu Qonunning 160-moddasida belgilangan tartibda qarzdor korxonaning to‘lovga qobiliyatsizlik tartib-taomilini tugallaydi.
Ijro etilishi ushbu modda birinchi qismining to‘qqizinchi xatboshisiga muvofiq tugatilgan ijro hujjatlari qonunchilikda belgilangan tartibda davlat ijrochilari tomonidan tugatish boshqaruvchisiga o‘tkazilishi lozim. Qarzdorning barcha majburiyatlarini bajarishga faqat tugatishga doir ish yuritish doirasida yo‘l qo‘yiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
(144-modda ikkinchi qismining yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2024-yil 16-yanvardagi O‘RQ-896-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 16.01.2024-y., 03/24/896/0037-son)
Qarzdorning yagona hisobvaraqlaridan kreditorlarga to‘lovlar ushbu Qonunning 149, 150 va 185-moddalarida nazarda tutilgan tartibda amalga oshiriladi hamda quyidagilar to‘lanadi:
Agar qarzdorning butun mol-mulki majburiyatlar bajarilishining ta’minoti sifatida qabul qilingan bo‘lsa va mazkur mol-mulkni sotishdan tushgan summa kreditorlarning qarzdorning barcha mol-mulki bilan ta’minlangan talablari summasidan kam yoki unga teng bo‘lib qolsa, u holda ushbu kreditorlarning talablarini qanoatlantirish ushbu Qonun 150-moddasining birinchi qismida nazarda tutilgan xarajatlarning o‘rni qoplanganidan va talablar qanoatlantirilganidan keyin hamda ish haqi to‘lash uchun pul mablag‘lari berilishini nazarda tutuvchi to‘lov hujjatlari bo‘yicha talablar qanoatlantirilganidan keyin amalga oshiriladi.
Qarzdorning aktivlari o‘rnini almashtirish ushbu Qonunning 131-moddasida belgilangan tartibda va shartlar asosida amalga oshiriladi.
ushbu Qonunning 22-moddasiga muvofiq tugatish boshqaruvchi etib tayinlanishiga monelik qiladigan holatlar aniqlangan taqdirda.
qarzdorning ushbu Qonunning 159-moddasida nazarda tutilgan mol-mulki to‘g‘risidagi ma’lumotlar.
Kelishuv bitimi faqat xarajatlarning o‘rni qoplanganidan va ushbu Qonun 150-moddasining birinchi qismida nazarda tutilgan talablar hamda ish haqini to‘lash uchun pul mablag‘lari berilishini nazarda tutuvchi to‘lov hujjatlariga doir talablar qanoatlantirilganidan keyin sud tomonidan tasdiqlanishi mumkin.
ushbu moddaning birinchi qismida ko‘rsatilgan xarajatlar qoplanganligini va talablar qanoatlantirilganligini tasdiqlovchi hujjatlar;
Ushbu Qonun 165-moddasining birinchi qismida ko‘rsatilgan xarajatlarning o‘rnini qoplashga va talablarni qanoatlantirishga doir majburiyatlar bajarilmagan taqdirda sud kelishuv bitimini tasdiqlashni rad etadi.
Shaharni tashkil etuvchi hamda unga tenglashtirilgan korxonaning to‘lovga qobiliyatsizligi to‘g‘risidagi ish ushbu Qonunning 5-moddasida nazarda tutilgan to‘lovga qobiliyatsizlik alomatlari mavjud bo‘lgan taqdirda sud tomonidan qo‘zg‘atilishi mumkin.
Oldingi tahrirga qarang.
(172-moddaning ikkinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 28-noyabrdagi O‘RQ-880-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 29.11.2023-y., 03/23/880/0905-son)
 LexUZ sharhi
Oldingi tahrirga qarang.
(173-moddaning birinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 28-noyabrdagi O‘RQ-880-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 29.11.2023-y., 03/23/880/0905-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(173-moddaning ikkinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 28-noyabrdagi O‘RQ-880-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 29.11.2023-y., 03/23/880/0905-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(173-moddaning uchinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 28-noyabrdagi O‘RQ-880-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 29.11.2023-y., 03/23/880/0905-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(174-moddaning uchinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 28-noyabrdagi O‘RQ-880-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 29.11.2023-y., 03/23/880/0905-son)
Ushbu moddaning uchinchi qismida nazarda tutilgan talablarga rioya etilmasligi qarzdorni bankrot deb topish va tugatishga doir ish yuritishni boshlash uchun asos bo‘ladi.
Tanlovning mazkur moddaning ikkinchi, uchinchi va to‘rtinchi qismlarida nazarda tutilmagan shartlari faqat kreditorlar yig‘ilishining roziligi bilan ushbu Qonunning 17-moddasida nazarda tutilgan tartibda belgilanishi mumkin.
Oldingi tahrirga qarang.
(175-moddaning to‘qqizinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 28-noyabrdagi O‘RQ-880-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 29.11.2023-y., 03/23/880/0905-son)
Ushbu Qonunning 103-moddasi talablariga muvofiq sud sanatsiyasi tartib-taomilini muddatidan ilgari tugatish faqat qishloq xo‘jaligi ishlarining tegishli davri tugaydigan muddatni hamda yetishtirilgan qishloq xo‘jaligi mahsulotini realizatsiya qilish uchun zarur bo‘lgan vaqtni hisobga olgan holda amalga oshirilishi mumkin.
Agar ushbu moddaning ikkinchi qismida ko‘rsatilgan shaxslar bir oy ichida qishloq xo‘jaligi korxonasining mol-mulkini va mulkiy huquqlarini sotib olish istagini bildirmagan bo‘lsa, sud boshqaruvchisi yoki qarzdorning rahbari mol-mulk qonunchilikka muvofiq realizatsiya qilinishini amalga oshiradi.
Ushbu Qonunning 38-moddasida nazarda tutilgan shaxslardan tashqari, O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki va Fuqarolarning banklardagi omonatlarini kafolatlash fondi ham bankning to‘lovga qobiliyatsizligi to‘g‘risidagi ishda ishtirok etuvchi shaxslardir.
Ushbu Qonunning 38-moddasida nazarda tutilgan shaxslardan tashqari, sug‘urta faoliyatini tartibga solish sohasidagi maxsus vakolatli davlat organi ham sug‘urtalovchining to‘lovga qobiliyatsizligi to‘g‘risidagi ishda ishtirok etuvchi shaxsdir.
Ushbu Qonunning 38-moddasida nazarda tutilgan shaxslardan tashqari, qimmatli qog‘ozlar bozorini tartibga solish bo‘yicha vakolatli davlat organi ham qimmatli qog‘ozlar bozori professional ishtirokchisining to‘lovga qobiliyatsizligi to‘g‘risidagi ishda ishtirok etuvchi shaxsdir.
 LexUZ sharhi
Ushbu Qonunning 38-moddasida nazarda tutilgan shaxslardan tashqari, qurilish faoliyatini tartibga solish sohasidagi vakolatli davlat organi ham ulush kiritish asosidagi qurilish bo‘yicha quruvchining (bundan buyon matnda quruvchi deb yuritiladi) to‘lovga qobiliyatsizligi to‘g‘risidagi ishda ishtirok etuvchi shaxsdir.
Jismoniy shaxsning to‘lovga qobiliyatsizligi to‘g‘risidagi ish ushbu Qonunning 195-moddasida nazarda tutilgan alomatlar mavjud bo‘lgan taqdirda sud tomonidan qo‘zg‘atilishi mumkin.
Ushbu Qonun 9-moddasi birinchi qismining ikkinchi xatboshisida nazarda tutilgan hollarda, agar jismoniy shaxs barcha majburiyatlarining umumiy summasi bazaviy hisoblash miqdorining kamida ikki yuz baravarini tashkil etsa, bunday holat yuzaga kelgan kundan e’tiboran o‘ttiz kundan kechiktirmay jismoniy shaxs o‘ziga nisbatan to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risida ish qo‘zg‘atish haqidagi ariza bilan sudga murojaat qilishi kerak.
Jismoniy shaxsni to‘lovga qobiliyatsiz deb topish to‘g‘risidagi ariza ushbu Qonun 195-moddasida nazarda tutilgan to‘lovga qobiliyatsizlik alomatlari mavjud bo‘lgan taqdirda sudga berilishi mumkin.
Ushbu moddaning birinchi qismida ko‘rsatilgan sud qarori mavjud bo‘lmagan taqdirda, jismoniy shaxsni to‘lovga qobiliyatsiz deb topish haqidagi ariza kreditor tomonidan quyidagi talablar bo‘yicha berilishi mumkin:
Jismoniy shaxsni to‘lovga qobiliyatsiz deb topish haqidagi arizaga ushbu Qonunning 41 — 43-moddalarida nazarda tutilgan hujjatlar bilan birga yakka tartibdagi tadbirkor maqomi mavjudligini yoki yo‘qotilganligini tasdiqlovchi ma’lumotlar (agar bunday faoliyat bilan shug‘ullangan bo‘lsa) ilova qilinadi.
Jismoniy shaxsning to‘lovga qobiliyatsizligi to‘g‘risidagi ishni qo‘zg‘atish haqidagi ajrimda sud qarzdor jismoniy shaxsning zimmasiga sudning ajrimi olingan kundan e’tiboran o‘n besh kunlik muddat ichida sudga ushbu Qonunning 198-moddasida nazarda tutilgan hujjatlar ilova qilingan holdagi yozma fikrini taqdim etish majburiyatini yuklaydi. Agar jismoniy shaxsning to‘lovga qobiliyatsizligi to‘g‘risidagi ariza qarzdor jismoniy shaxs tomonidan berilgan bo‘lsa, bu qoida qo‘llanilmaydi.
Sudning jismoniy shaxsni to‘lovga qobiliyatsiz deb topish to‘g‘risidagi arizani qanoatlantirish va uning qarzini tarkibiy jihatdan o‘zgartirish tartib-taomilini joriy etish haqidagi ajrimi, agar bunday ariza ushbu Qonunning 196-moddasida nazarda tutilgan asoslarga ko‘ra berilgan bo‘lsa, agar jismoniy shaxsning to‘lovga qobiliyatsizligi alomatlari isbotlangan hamda ushbu Qonunning 200-moddasida nazarda tutilgan holatlardan loaqal bittasi sodir bo‘lsa, chiqariladi.
ushbu Qonun 200-moddasining to‘rtinchi qismida ko‘rsatilgan asoslar bo‘lmasa;
Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan bitimlarni amalga oshirish bilan bog‘liq nizolar sud tomonidan hal etiladi.
Jismoniy shaxsning qarzini tarkibiy jihatdan o‘zgartirish jarayonida qarzdor jismoniy shaxs va (yoki) kreditor ushbu Qonunning 143-moddasida nazarda tutilgan muddat tugagan sanadan e’tiboran o‘n kun ichida jismoniy shaxsning qarzini tarkibiy jihatdan o‘zgartirish rejasini moliyaviy boshqaruvchiga taqdim etishga haqli.
Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan ma’lumotlar jismoniy shaxsning qarzini tarkibiy jihatdan o‘zgartirish rejasida ko‘rsatiladi.
Agar ushbu Qonunning 221-moddasiga muvofiq qanoatlantirilishi kerak bo‘lgan joriy majburiyatlarga doir talablarning, kreditorlarning talablari reyestriga kiritilgan birinchi va ikkinchi navbatdagi kreditorlar talablarining to‘liq qanoatlantirilishi nazarda tutilgan bo‘lsa, kreditorlar yig‘ilishi tomonidan ma’qullangan jismoniy shaxsning qarzini tarkibiy jihatdan o‘zgartirish rejasi sud tomonidan tasdiqlanishi lozim.
Ushbu moddaning yettinchi qismida nazarda tutilgan sud ajrimlari ustidan shikoyat berilishi (protest keltirilishi) mumkin.
Ushbu moddaning beshinchi qismida nazarda tutilgan sud ajrimlari ustidan shikoyat berilishi (protest keltirilishi) mumkin.
Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan hollarda kreditor yoki tegishli vakolatli organ jismoniy shaxsning qarzini tarkibiy jihatdan o‘zgartirish tartib-taomilini muddatidan ilgari tugatish to‘g‘risida sudga murojaat qilish huquqiga ega.
jismoniy shaxs sud tomonidan ushbu Qonun 200-moddasining ikkinchi qismiga muvofiq zimmasiga yuklatilgan majburiyatni uzrli sabablarsiz bajarmagan bo‘lsa;
Jismoniy shaxsning mol-mulki xatlovdan va baholashdan o‘tkazilgan sanadan e’tiboran bir oy muddat ichida moliyaviy boshqaruvchi jismoniy shaxsning mol-mulkini sotishning tartibi va shartlarini mol-mulkni sotishning boshlang‘ich narxini ko‘rsatgan holda sudga taqdim etishi shart. Jismoniy shaxsning mol-mulkini sotish tartibi, shartlari va muddatlari sud tomonidan tasdiqlanadi hamda qarzdor jismoniy shaxsning mol-mulkini sotish ushbu Qonunning 126, 127 va 151-moddalarida belgilangan qoidalariga muvofiq bo‘lishi kerak. Jismoniy shaxsning mol-mulkini sotish tartibi, shartlari va muddatlarini tasdiqlash haqida hamda mol-mulkning boshlang‘ich sotish narxini belgilash to‘g‘risida sudning ajrimi chiqariladi. Mazkur ajrim ustidan shikoyat berilishi (protest keltirilishi) mumkin.
Ushbu moddaning beshinchi qismida nazarda tutilgan hollarda sud jismoniy shaxsning mol-mulkini sotish tartib-taomilini tamomlash to‘g‘risidagi ajrimda jismoniy shaxsga nisbatan majburiyatlarni bajarishdan ozod etish haqidagi qoida qo‘llanilmasligini ko‘rsatadi, agar ushbu hollar to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risidagi ish tamomlanganidan keyin aniqlangan bo‘lsa, sud qarzdor jismoniy shaxsni majburiyatlardan ozod etish haqidagi qoida qo‘llanilmasligi to‘g‘risida ajrim chiqaradi.
Qarzdor jismoniy shaxs tomonidan tuzilgan bitimlarni haqiqiy emas deb topish to‘g‘risidagi ariza moliyaviy boshqaruvchi tomonidan ushbu Qonunning 63, 64 va (yoki) 65-moddalariga asosan sudga o‘z tashabbusiga ko‘ra yoxud kreditorlar yig‘ilishining yoki kreditorlar qo‘mitasining qaroriga binoan, shuningdek kreditor yoki tegishli vakolatli organ tomonidan berilishi mumkin.
Ushbu moddaning uchinchi va to‘rtinchi qismlarida nazarda tutilgan qoidalar yakka tartibdagi tadbirkor maqomini yo‘qotgan qarzdor jismoniy shaxsni bankrot deb topish chog‘ida qo‘llanilmaydi.
Sud kreditorlar tomonidan bildirilgan talablarni ushbu Qonun 233-moddasining ikkinchi qismida nazarda tutilgan muddatda ko‘rib chiqadi. Ko‘rib chiqish natijalariga ko‘ra sud kreditorlarning talablarini qanoatlantirish tartibi va miqdori haqida ajrim chiqaradi.
Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan holatlar aniqlangan taqdirda, tugatish komissiyasi (tugatuvchi) yuridik shaxsga nisbatan to‘lovga qobiliyatsizlik to‘g‘risida ish qo‘zg‘atish haqidagi ariza bilan sudga yoki qonunchilikda nazarda tutilgan tegishli choralar ko‘rilishi uchun davlat soliq xizmati organlariga murojaat etishi shart.
Ushbu Qonun 238-moddasining ikkinchi qismida nazarda tutilgan talablarning buzilganligi yuridik shaxslarning yagona davlat reyestriga yuridik shaxs tugatilganligi to‘g‘risidagi yozuvni kiritishni rad etish uchun asos bo‘ladi.
Ushbu Qonun 238-moddasining ikkinchi qismida nazarda tutilgan talablarning buzilishiga yo‘l qo‘ygan tugatish komissiyasining raisi yoki tugatuvchi tugatilayotgan yuridik shaxsning pul majburiyatlari va (yoki) soliqlari hamda yig‘imlari yuzasidan qanoatlantirilmagan talablar bo‘yicha subsidiar javobgar bo‘ladi.
1) O‘zbekiston Respublikasining 1994-yil 5-mayda qabul qilingan “Bankrotlik to‘g‘risida”gi 1054-XII-sonli Qonuni (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining Axborotnomasi, 1994-yil, № 5, 130-modda);
Ushbu Qonunning 14-bobi 2023-yil 1-yanvardan e’tiboran amalga kiritiladi.