Bosqichlar | Subyektlar | Tadbirlar | Ijro muddati | |||
1-bosqich | Birja, sotuvchi korxonalar | Fyuchers kontrakti birjaning Listing komissiyasi tomonidan ochilib, birjada muomalaga chiqariladi. | Savdolar o‘tkazilishidan oldin | |||
2-bosqich | Birja | Birjada fyuchers shartnomalari fyuchers savdolarida ishtirok etish uchun birja tomonidan tashkil etiladigan alohida o‘quv kursini muvaffaqiyatli tamomlab, tegishli sertifikat olgan hamda birjadan akkreditatsiyadan o‘tgan birja a’zolari orqali tuziladi. | Savdolar o‘tkazilishidan oldin | |||
3-bosqich | Birja a’zolari | Birja a’zolari fyuchers shartnomalarini o‘z nomidan va o‘z hisobidan yoki mijozning topshirig‘iga ko‘ra va uning hisobidan tuzishlari mumkin. Mijoz va birja a’zosi o‘rtasidagi munosabatlar shartnoma asosida tartibga solinadi. | Savdolar o‘tkazilishidan oldin | |||
4-bosqich | Birja a’zosi, Hisob-kitob kliring palatasi | Kliring ishtirokchilari tomonidan fyuchers savdolarida ishtirok etish uchun xizmat ko‘rsatayotgan birja a’zolariga va ularning mijozlariga HKKPda shaxsiy hisobvaraqlari ochiladi. | Savdolar o‘tkazilishidan oldin | |||
5-bosqich | Birja, Hisob-kitob kliring palatasi | Fyuchers kontrakti bo‘yicha kliring ishtirokchilari tomonidan majburiyatlarning bajarilishini ta’minlash maqsadida HKKP kliring ishtirokchisi yoki birja a’zosi tomonidan ochiladigan pozitsiyalar miqdori, fyuchers kontraktlari bo‘yicha narxlarning o‘zgarish limitlari, kafolatlash mablag‘lari miqdorini belgilanishi mumkin. | Savdolar o‘tkazilishidan oldin | |||
6-bosqich | Kliring ishtirokchisi | Fyuchers savdolarida ishtirok etish uchun mijoz kliring ishtirokchisi yoki birja a’zosi orqali o‘zining HKKPdagi shaxsiy hisobvarag‘iga depozit marjasini kiritadi. | Savdolar o‘tkazilishidan oldin | |||
7-bosqich | Birja | Fyuchers savdolari belgilangan savdo sessiyalari jadvaliga muvofiq elektron shaklda ikki tomonlama qarama-qarshi auksion asosida o‘tkaziladi. | Savdolar jarayonida | |||
8-bosqich | Birja | Savdo sessiyasi davomida ijro etilgan talabnomalar bo‘yicha shartnomalar birja tomonidan ro‘yxatga olinadi va shartnomalar reyestriga kiritiladi. | Savdolar jarayonida | |||
9-bosqich | Hisob-kitob kliring palatasi | HKKP savdo sessiyasidan keyin ochiq qolgan har bir pozitsiya yoki savdo sessiyasi mobaynida yopiq bo‘lgan pozitsiyalar uchun variatsion marja hisoblanadi. | Savdolar o‘tkazilgandan so‘ng | |||
10-bosqich | Hisob-kitob kliring palatasi | Variatsion marja musbat bo‘lganda, ushbu mablag‘ HKKP tomonidan qisqa pozitsiya ochgan kliring ishtirokchisidan uzun pozitsiya ochgan kliring ishtirokchisi hisobvarag‘iga o‘tkaziladi, agar manfiy bo‘lsa, mablag‘ uzun pozitsiya ochgan kliring ishtirokchisidan qisqa pozitsiya ochgan kliring ishtirokchisi hisobvarag‘iga o‘tkaziladi. | Savdolar o‘tkazilgandan so‘ng | |||
11-bosqich | Kliring ishtirokchisi | Fyuchers kontraktlari bo‘yicha tuzilgan shartnomalar asosida shakllangan huquq va majburiyatlar ofset bitimlarini tuzish yoki tovarni yetkazib berish yo‘li bilan bekor qilinadi. | Savdolar o‘tkazilgandan so‘ng | |||
12-bosqich | Birja, Hisob-kitob kliring palatasi | Ofset bitimini amalga oshirishda HKKP tegishli hisobvaraqda oldin ochilgan ochiq pozitsiyalar bo‘yicha hisobga olish yozuvini bekor qiladi. Fyuchers bozorida sotuvchi sifatida tovar ishlab chiqaruvchi bo‘lgan taqdirda, u tovarni fyuchers kontrakti bo‘yicha oldi-sotdi shartnomasi asosida yetkazib berishi mumkin. | Savdolar o‘tkazilgandan so‘ng | |||
ILOVA
Bosqichlar | Subyektlar | Tadbirlar | Ijro muddati | |||
1-bosqich | Yuk egasi | Portalga e’lon joylashtiradi | Onlayn rejimda | |||
2-bosqich | Yuk tashuvchilar | HKKPdagi hisobvarag‘iga avans to‘lovlarini o‘tkazadi | E’longa taklif berishdan oldin | |||
3-bosqich | Yuk tashuvchilar | Portalga joylashtirilgan e’lon bo‘yicha taklif beradi | Portalda e’lon joylashtirgan vaqtdan boshlab | |||
4-bosqich | Elektron tizim | Yuk egasiga tushgan takliflar oshkor qilinadi. Bunda, yuk tashuvchilar to‘g‘risida ma’lumotlar va ularning narxlari ko‘rsatilmaydi | Takliflarni qabul qilish muddati tugaganidan keyin | |||
5-bosqich | Yuk egasi | Yuk tashuvchilardan tushgan takliflar ichidan maqbullarini tanlaydi* | Takliflarni qabul qilish muddati tugaganidan keyin 24 soat davomida | |||
6-bosqich | Elektron tizim | Maqbul takliflar ichidan eng arzon narx taklif etgan yuk tashuvchi g‘olib deb e’tirof qilinadi va shartnoma shakllantiriladi | Avtomatik rejimda | |||
7-bosqich | Elektron tizim | G‘olib deb topilmagan yuk tashuvchilarga avans to‘lovlari qaytariladi | Avtomatik rejimda | |||