Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston Respublikasining “Jismoniy tarbiya va sport to‘g‘risida”gi Qonuniga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport davlat qo‘mitasi qaror qiladi:
(muqaddima O‘zbekiston Respublikasi sportni rivojlantirish vazirining 2022-yil 7-iyundagi 6-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2942-1, 28.06.2022-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.06.2022-y., 10/22/2942-1/0568-son)
1. Sport hakamlari va ularning malaka toifalarini berish tartibi to‘g‘risidagi nizom ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
O‘zbekiston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport davlat qo‘mitasining 2017-yil 2-oktabrdagi 10-mh-son qaroriga
ILOVA
ILOVA
Oldingi tahrirga qarang.
Mazkur Nizom O‘zbekiston Respublikasining “Jismoniy tarbiya va sport to‘g‘risida”gi Qonuniga muvofiq sport hakamlarining vazifalarini, huquq va majburiyatlarini, sport hakamlarining malaka toifalarini berish tartibini hamda malaka toifalarini berish uchun bajarilishi zarur bo‘lgan talablarni belgilaydi.
(muqaddima O‘zbekiston Respublikasi sportni rivojlantirish vazirining 2022-yil 7-iyundagi 6-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2942-1, 28.06.2022-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.06.2022-y., 10/22/2942-1/0568-son)
Oldingi tahrirga qarang.
vakolatli organlar — O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirligi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Sport vazirligi, viloyatlar va Toshkent shahar sport boshqarmalari hamda O‘zbekiston Mudofaasiga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkiloti Markaziy Kengashi hamda uning Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar kengashlari;
(1-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 20-fevraldagi 2-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3499, 23.02.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 26.02.2024-y., 10/24/3499/0149-son)
sport hakami — sport turi qoidalariga hamda sport musobaqasi to‘g‘risidagi nizomga (reglamentga) rioya etilishini ta’minlash uchun jismoniy tarbiya yoki sport tadbiri tashkilotchisi tomonidan vakolat berilgan, maxsus tayyorgarlikdan o‘tgan va tegishli malaka toifasini olgan jismoniy shaxs.
Oldingi tahrirga qarang.
2. Sport hakamlariga qonunchilik hujjatlariga asosan ilgari berilgan malaka toifalari O‘zbekiston Respublikasining “Jismoniy tarbiya va sport to‘g‘risida”gi Qonuniga muvofiq:
(2-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
“Xalqaro toifali sport bo‘yicha hakam” malaka toifasi — “Xalqaro toifali sport hakami” malaka toifasiga;
“Milliy toifali sport bo‘yicha hakam” malaka toifasi — “Milliy toifali sport hakami” malaka toifasiga;
“Oliy toifali sport bo‘yicha hakam” malaka toifasi — “Birinchi toifali sport hakami” malaka toifasiga;
“Sport bo‘yicha hakam” malaka toifasi — “Uchinchi toifali sport hakami” malaka toifasiga tenglashtiriladi.
sport musobaqalarini xalqaro sport tashkilotlari tomonidan tasdiqlangan qoidalarga, sport turi qoidalariga hamda sport musobaqasi to‘g‘risidagi nizomga (reglamentga) muvofiq lozim darajada hakamlik qilish hamda ularga rioya etilishini ta’minlash;
sport turi bo‘yicha sport hakami kasbiga yosh mutaxassislarni jalb qilish va ularning bu boradagi malakasini oshirishda qatnashish.
sport musobaqasida hakamlik qilishda sport musobaqasi tashkilotchisidan tegishli shart-sharoitlar yaratilishini talab qilish.
Oldingi tahrirga qarang.
(4-bandning yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
tegishli sport turi bo‘yicha xalqaro sport tashkilotlari tomonidan tasdiqlangan qoidalar, sport turi qoidalari hamda sport musobaqasi to‘g‘risidagi nizomlarni (reglamentlarni) bilish va ularning talablariga qat’iy rioya etish;
sport musobaqalarini yuqori darajada o‘tkazishga ko‘maklashish va sport musobaqasini o‘tkazish davrida yuzaga kelgan masalalarga xolisona yondashish hamda ularga o‘z vaqtida baho berish va yechimini topish;
yuqori madaniyatni va hamjihatlikni namuna qilib ko‘rsatish, shuningdek qo‘pollik, tartibsizlik, ishtirokchilar (sportchilar, trenerlar, vakillar, tomoshabinlar) tomonidan sport turlari qoidalari va umume’tirof etilgan axloq etikasi qoidalari buzilishining oldini olish.
Oldingi tahrirga qarang.
(5-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
6. Sport musobaqalarida faol ishtirok etganligi va xolisona hakamlik qilganligi uchun sport hakamlari:
sport musobaqalari tashkilotchisi tomonidan sertifikatlar, diplomlar va esdalik sovg‘alari bilan taqdirlanishi;
faoliyat yuritayotgan tashkiloti tomonidan sport hakami malaka toifasini (navbatdagi sport hakami malaka toifasini) olishga tavsiya etilishi mumkin.
7. Sport hakamiga sport turlari reyestriga kiritilgan sport turlari bo‘yicha quyidagi malaka toifalari beriladi:
8. “Xalqaro toifali sport hakami” malaka toifasi sport turi bo‘yicha tegishli xalqaro sport tashkiloti tomonidan beriladi.
9. “Milliy toifali sport hakami”ni olish uchun belgilangan muddat va talablardan oldin “Xalqaro toifali sport hakami” malaka toifasini qo‘lga kiritgan sport hakamining toifasi “Milliy toifali sport hakami” toifasidagi hakam hisoblanadi.
Oldingi tahrirga qarang.
10. “Milliy toifali sport hakami” malaka toifasi O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirligi tomonidan beriladi.
(10-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 20-fevraldagi 2-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3499, 23.02.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 26.02.2024-y., 10/24/3499/0149-son)
11. Sportning texnik va amaliy turlari bo‘yicha “Milliy toifali sport hakami” malaka toifasi O‘zbekiston Mudofaasiga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkiloti Markaziy Kengashi tomonidan beriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
12. “Birinchi toifali sport hakami”, “Ikkinchi toifali sport hakami”, “Uchinchi toifali sport hakami” va “Sport bo‘yicha hakam” malaka toifalari Qoraqalpog‘iston Respublikasi Sport vazirligi, viloyatlar va Toshkent shahar sport boshqarmalari tomonidan beriladi.
(12-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 20-fevraldagi 2-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3499, 23.02.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 26.02.2024-y., 10/24/3499/0149-son)
13. Sportning texnik va amaliy turlari bo‘yicha va “Birinchi toifali sport hakami”, “Ikkinchi toifali sport hakami”, “Uchinchi toifali sport hakami” va “Sport bo‘yicha hakam” malaka toifalari O‘zbekiston Mudofaasiga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkilotining Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar kengashlari tomonidan beriladi.
15. “Sport bo‘yicha hakam” malaka toifasiga ega bo‘lgan shaxsga navbatdagi malaka toifasi beriladi. Bunda “Sport bo‘yicha hakam” malaka toifasiga ega bo‘lmagan shaxsga “Uchinchi toifali sport hakami” malaka toifasini, “Uchinchi toifali sport hakami” malaka toifasiga ega bo‘lmagan shaxsga “Ikkinchi toifali sport hakami” malaka toifasini, “Ikkinchi toifali sport hakami” malaka toifasiga ega bo‘lmagan shaxsga “Birinchi toifali sport hakami” malaka toifasini, “Birinchi toifali sport hakami” malaka toifasiga ega bo‘lmagan shaxsga “Milliy toifali sport hakami” malaka toifasini berish taqiqlanadi.
16. “Sport bo‘yicha hakam” malaka toifasi maxsus tayyorgarlikdan o‘tgan va O‘zbekiston Respublikasi hududida o‘tkazilgan sport musobaqalarida hakamlik qilgan O‘zbekiston Respublikasi fuqarolariga beriladi.
17. “Uchinchi toifali sport hakami” malaka toifasi “Sport bo‘yicha hakam” malaka toifasiga ega bo‘lgan, O‘zbekiston Respublikasi hududida o‘tkazilgan sport musobaqalarida hakamlik qilgan O‘zbekiston Respublikasi fuqarolariga beriladi. Bunda “Sport bo‘yicha hakam” malaka toifasi berilganiga kamida 1 yil o‘tgan bo‘lishi lozim.
18. “Ikkinchi toifali sport hakami” malaka toifasi “Uchinchi toifali sport hakami” malaka toifasiga ega bo‘lgan, O‘zbekiston Respublikasi hududida o‘tkazilgan sport musobaqalarida hakamlik qilgan O‘zbekiston Respublikasi fuqarolariga beriladi. Bunda “Uchinchi toifali sport hakami” malaka toifasi berilganiga kamida 2 yil o‘tgan bo‘lishi lozim.
19. “Birinchi toifali sport hakami” malaka toifasi “Ikkinchi toifali sport hakami” malaka toifasiga ega bo‘lgan, O‘zbekiston Respublikasi hududida o‘tkazilgan sport musobaqalarida, shu jumladan O‘zbekiston Respublikasi chempionati, kubogi maqomiga ega bo‘lgan sport musobaqalarida, hakamlik qilgan O‘zbekiston Respublikasi fuqarolariga beriladi. Bunda “Ikkinchi toifali sport hakami” malaka toifasi berilganiga kamida 2 yil o‘tgan bo‘lishi lozim.
20. “Milliy toifali sport hakami” malaka toifasi “Birinchi toifali sport hakami” malaka toifasiga ega bo‘lgan, O‘zbekiston Respublikasi hududida o‘tkazilgan sport musobaqalarida, shu jumladan O‘zbekiston Respublikasi chempionati kubogida hakamlik qilgan O‘zbekiston Respublikasi fuqarolariga beriladi. Bunda “Birinchi toifali sport hakami” malaka toifasi berilganiga kamida 2 yil o‘tgan bo‘lishi lozim.
21. Tegishli malaka toifasini olish uchun sport hakami tomonidan bajarilishi zarur bo‘lgan talablar mazkur Nizomning ilovasida ko‘rsatilgan.
22. Malaka toifasini (navbatdagi malaka toifasini) olish istagini bildirgan shaxslar (bundan buyon matnda talabgor deb yuritiladi) tegishli vakolatli organga faoliyat yuritayotgan tashkiloti orqali murojaat etishga haqli. Bunda talabgor faoliyat yuritayotgan tashkilot tomonidan vakolatli organga talabgorga malaka toifasini (navbatdagi malaka toifasini) berish bo‘yicha taqdimnoma yuboriladi.
23. “Sport bo‘yicha hakam” malaka toifasini hamda navbatdagi malaka toifasini berish bo‘yicha taqdimnomaga quyidagi hujjatlar ilova qilinadi:
Oldingi tahrirga qarang.
(23-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi sportni rivojlantirish vazirining 2022-yil 7-iyundagi 6-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 2942-1, 28.06.2022-y.) asosan chiqarilgan — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.06.2022-y., 10/22/2942-1/0568-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(23-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi sportni rivojlantirish vazirining 2022-yil 7-iyundagi 6-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 2942-1, 28.06.2022-y.) asosan chiqarilgan — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.06.2022-y., 10/22/2942-1/0568-son)
talabgor tomonidan “Sport bo‘yicha hakam” malaka toifasini hamda navbatdagi malaka toifasini olish uchun bajarilishi lozim bo‘lgan talablar bajarilganligini tasdiqlovchi hujjatlar.
24. Malaka toifasini (navbatdagi malaka toifasini) berish bo‘yicha taqdimnomalar vakolatli organ tomonidan tuzilgan Malaka toifalarini berish komissiyasi (bundan buyon matnda Komissiya deb yuritiladi) majlislarida ko‘rib chiqiladi va natijasi bo‘yicha talabgorga malaka toifasini (navbatdagi malaka toifasini) berish yoki berishni rad etish bo‘yicha qaror qabul qilinadi.
25. Komissiya tegishli vakolatli organning qarori bilan bir yil muddatga tuziladi. Komissiya kamida yetti nafar a’zodan iborat bo‘ladi. Vakolatli organning rahbari yoki uning o‘rinbosari komissiya raisi hisoblanadi. Komissiya kotibi etib vakolatli organning mas’ul xodimi tayinlanadi. Komissiya tarkibiga tegishli sport turi bo‘yicha sport federatsiyalari (uyushmalari), jismoniy tarbiya va sport tashkilotlari, jismoniy tarbiya va sport sohasida faoliyatni amalga oshiruvchi ta’lim muassasalari, ixtisoslashtirilgan sport-ta’lim muassasalari hamda sportning texnik va amaliy turlarini rivojlantiruvchi tashkilotlarining sport sohasidagi mutaxassislari kelishuv asosida kiritiladi.
26. Komissiya majlisida ko‘rib chiqish uchun tegishli hujjatlarni tayyorlash, komissiya majlisini tashkillashtirish va majlisda komissiya a’zolarining hozir bo‘lishini ta’minlash komissiya kotibiga yuklatiladi.
27. Taqdimnomaga ilova qilingan hujjatlarda kamchilik aniqlangan taqdirda, komissiya kotibi talabgorni bu haqda xabardor qilib, ishchi tartibda kamchiliklarni bartaraf qilish choralarini ko‘rishi lozim.
28. Komissiyasining majlislari har chorakda bir marta o‘tkaziladi. Komissiyaning navbatdan tashqari majlislari zarurat bo‘lgan taqdirda komissiya raisi tomonidan chaqiriladi.
29. Komissiya majlisi unda komissiya a’zolarining kamida uchdan ikki qismi, shu jumladan komissiya raisi qatnashgan taqdirda vakolatli hisoblanadi. Komissiya qarorlari uning a’zolarining oddiy ko‘pchilik ovozi bilan qabul qilinadi. Ovoz berish ochiq usulda o‘tkaziladi. Komissiyaning har bir a’zosi bitta ovozga ega bo‘ladi. Ovozlar teng bo‘lganda Komissiya raisining ovozi hal qiluvchi ovoz hisoblanadi.
30. Komissiya qarori bayonnoma bilan rasmiylashtiriladi va komissiya raisi hamda a’zolari tomonidan imzolanadi.
31. “Sport bo‘yicha hakam” malaka toifasi berilganda talabgorga tegishli malaka toifasi to‘g‘risida sport hakami guvohnomasi rasmiylashtirib beriladi.
32. Navbatdagi malaka toifasi berilganda talabgorga tegishli malaka toifasi to‘g‘risida sport hakami guvohnomasi beriladi.
33. Vakolatli organ talabgorga sport hakami guvohnomasini komissiya qarori chiqarilgan kundan boshlab besh kun ichida rasmiylashtirib berishi shart.
34. Komissiya qarorida talabgorga malaka toifasini (navbatdagi malaka toifasini) berish rad etilgan taqdirda vakolatli organ bu haqda talabgorni komissiya qarori chiqarilgan kundan boshlab besh kun ichida yozma ravishda xabardor qilishi lozim.
35. Sport hakami guvohnomasi sport hakamining tegishli malaka toifasiga ega ekanligini tasdiqlovchi hujjat hisoblanadi.
37. Sport hakami guvohnomasi vakolatli organ rahbari yoki uning o‘rinbosari tomonidan imzolangan, imzo esa, vakolatli organ muhri bilan tasdiqlangan bo‘lishi lozim.
38. Sport hakami o‘z vazifalarini va majburiyatlarini lozim darajada bajarmaganda yoki umuman bajarmaganda uning harakatlari tegishli sport federatsiyalarining (uyushmalarining) sport hakamlari hay’atlarida ko‘rib chiqiladi.
39. Sport hakamining harakatlari sport federatsiyalarining (uyushmalarining) sport hakamlari hay’atlarida tegishli sport musobaqasi yakuniga yetgan kundan boshlab o‘n besh kun ichida ko‘rib chiqilishiga yo‘l qo‘yiladi.
40. Sport hakamlari hay’atining majlisi to‘g‘risida sport hakamiga besh kun oldin tegishli sport federatsiyasi (uyushmasi) tomonidan yozma ravishda xabar qilinadi.
41. Sport hakami uning faoliyati ko‘rib chiqiladigan sport hakamlari hay’atining majlisida shaxsan ishtirok etishga, o‘z mulohazalari va e’tirozlarini bildirishga haqli.
42. Tegishli sport federatsiyasi (uyushmasi) hakamlar hay’ati sport turi xususiyatidan kelib chiqqan holda sport hakamini ma’lum bir muddatga sport hakamligidan chetlashtirish to‘g‘risida qaror qabul qilishi mumkin. Sport hakamiga hakamlar hay’atining qaroridan ko‘chirma taqdim qilinadi.
45. Komissiya qaroridan norozi bo‘lgan shaxslar bo‘ysunuv tartibida yuqori turuvchi vakolatli organga yoxud bevosita sudga shikoyat qilishga haqli.
Oldingi tahrirga qarang.
46. Mazkur Nizom talablarining buzilishida aybdor bo‘lgan shaxslar qonunchilik hujjatlariga muvofiq javobgarlikka tortiladi.
(46-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
47. Mazkur Nizom O‘zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi, Ichki ishlar vazirligi hamda O‘zbekiston Mudofaasiga ko‘maklashuvchi “Vatanparvar” tashkiloti Markaziy Kengashi bilan kelishilgan.
T/r. | Musobaqa turlari* | Sport hakami | Uchinchi toifali sport hakami | Ikkinchi toifali sport hakami | Birinchi toifali sport hakami | Milliy toifali sport hakami |
1. | Malakaviy musobaqalar | 2 | 2 | - | - | - |
2. | Tuman (shahar) birinchiliklari | - | 4 | 5 | 5 | - |
3. | Viloyat, shahar, tuman chempionatlari | - | 3 | 4 | 5 | - |
4. | Respublika miqyosidagi musobaqalar | - | - | - | 5 | 8 |
5. | Nazorat hakamligi (sport xususiyatiga qarab) | - | - | - | 2 | 2 |
6. | Hakamlarni tayyorlash bo‘yicha seminarlarni o‘tkazish | - | - | - | 1 | 2 |
7. | Hakamlar kurslari, seminarlari, konferensiyalari, kongresslari va imtihonlarda ishtirok etish | - | 1 | 1 | 2 | 2 |
Oldingi tahrirga qarang.
(izohning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 20-fevraldagi 2-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3499, 23.02.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 26.02.2024-y., 10/24/3499/0149-son)