LexUZ sharhi
Mazkur qaror O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2003-yil 1-oktabrdagi 420-sonli “Valyuta operatsiyalarini yanada erkinlashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qaroriga asosan o‘z kuchini yo‘qotgan.
Valyuta bozorini korxonalarning vaqtincha but bo‘lgan xorijiy valyutadagi mablag‘larini jalb qilish hisobiga kengaytirish va amalga oshirilayotgan valyuta almashtirish operatsiyalari samaradorligini oshirish maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va Markaziy bankining O‘zbekiston respublika valyuta birjasida korxonalar va tashkilotlar tomonidan xorijiy valyutani oldi-sotdi bo‘yicha almashtirish operatsiyalarini o‘tkazishi tartibi to‘g‘risidagi takliflari ilovaga muvofiq qabul qilinsin.
2. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki, Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki, vakil qilingan banklar va O‘zbekiston respublika valyuta birjasi Moliya vazirligi bilan birgalikda respublika iqtisodiyotini rivojlantirishning ustuvor yo‘nalishlariga muvofiq amalga oshirilayotgan valyuta almashtirish operatsiyalarining iqtisodiy samaradorligini ta’minlasinlar.
3. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish Bosh vazirning o‘rinbosari B.S. Hamidov zimmasiga yuklansin.
1.1. Mazkur tartib korxonalar va tashkilotlar tomonidan O‘zbekiston respublika valyuta birjasida (keyingi o‘rinlarida valyuta birjasi deb ataladi) xorijiy valyutani oldi-sotdi bo‘yicha almashtirish operatsiyalarini hamda budjetga, budjetdan tashqari fondlarga, banklarga hamda mahsulot yetkazib beruvchilar schyotlari bo‘yicha muddati o‘tkazib yuborilgan qarzlari bo‘lgan korxonalar va tashkilotlarning xorijiy valyutani majburiy sotishlarini tartibga soladi.
a) korxonalar va tashkilotlarning valyutasi Respublika valyuta birjasi kafolati bilan valyuta SVOPi bitishuvlari shartlarida qaytarib sotib olish huquqi bilan sotishlari;
Oldingi tahrirga qarang.
(1.2-bandning “b” kichik bandi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 5-dekabrdagi 467-sonli qaroriga muvofiq o‘z kuchini yo‘qotgan — O‘R QHT, 2000-y., 11-son, 173-modda)
1.3. Valyuta birjasida valyuta operatsiyalari vakil qilingan banklar orqali belgilangan tartibda vositachilik haqi undirilgan holda amalga oshiriladi.
1.4. Respublika valyuta fondi kafolati bilan bajariladigan almashtirish operatsiyalari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi iqtisodiy faoliyat milliy banki vakil qilgan bank xizmatini o‘taydi.
1.5. Mazkur tartibning 1.2-bandiga muvofiq valyuta operatsiyalari natijasida olingan xorijiy valyutadagi mablag‘lardan foydalanishni ta’minlash maqsadida O‘zbekiston Respublikasi iqtisodiy faoliyat milliy bankida Respublika valyuta fondi uchun maxsus schyot ochiladi.
“Respublika valyuta fondining Respublika valyuta fondi kafolati bilan valyuta birjasida almashtirish operatsiyalari natijasida xarid qilingan, shuningdek, korxonalar va tashkilotlarning budjetga, budjetdan tashqari fondlarga, banklar va mahsulot yetkazib beruvchilar schyotlari bo‘yicha muddati o‘tkazib yuborilgan qarzlariga oid majburiyatlarni bajarishga aloqador operatsiyalardan olingan xorijiy valyutadagi mablag‘lari”.
1.6. O‘zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki yuqorida ko‘rsatib o‘tilgan schyot bo‘yicha o‘tkazilayotgan operatsiyalarga oid axborotni har oyda belgilangan shakllarda Moliya vazirligiga, Markaziy bankka va Davlat soliq qo‘mitasiga takdim etadi.
2.1. Vaqtincha band bo‘lmagan xorijiy valyutaga ega bo‘lgan korxonalar ularni Respublika valyuta fondi kafolati bilan vakil qilingan banklar orqali SVOP shartlarida valyuta birjasida quyidagi shartlarda sotishga qo‘yishlari mumkin:
2.2. Vaqtincha band bo‘lmagan mablag‘larga ega bo‘lgan korxona vakil qilingan bankka xorijiy valyutadagi mablag‘larni valyuta birjasida sotish taklifi bilan belgilangan shaklda murojaat qilishi mumkin. Korxona ayni bir vaqtda belgilangan shakldagi buyurtmanoma bilan bitishuv tuzilishi mumkin bo‘lgan summa va muddatni ko‘rsatib SVOP shartlarida operatsiyalarni amalga oshirish to‘g‘risida Milliy bankka murojaat qiladi.
2.3. Milliy bank Moliya vazirligi bilan ko‘rsatilgan operatsiyani keyinchalik qayta almashtirish huquqi bilan amalga oshirish to‘g‘risidagi kafolatli bitimni va valyuta sotuvchi korxona bilan balki aniq SVOP shartlaridagi oldi-sotdi to‘g‘risidagi bitimni rasmiylashtiradi.
Sotuvchi korxona uchun valyutani sotish va xarid qilish kursi har bir bitishuv kunidagi birja kursi bo‘yicha belgilanadi. SVOP bitishuvi tugaganda korxona to‘liq summani sotib olish huquqiga ega bo‘ladi hamda muddatli bitishuvlar bo‘yicha 3,0 foiz va yo‘qlab olinadigan bitishuvlar bo‘yicha 2,0 foiz miqdorida Respublika valyuta fondi mablag‘lari hisobidan to‘lanadigan qo‘shimcha yillik daromad oladi.
2.4. 2.1-bandda ko‘rsatilgan bitishuvlar Milliy bank tomonidan belgilangan tartibda amalga oshiriladi. Milliy bank ko‘rsatilgan bitishuvlarning ahvoli to‘g‘risida Moliya vazirligiga muntazam hisobot berib turadi va sotuvchi korxona oldidagi majburiyatlarning bajarilish uchun barcha chora-tadbirlarni ko‘radi.
2.5. Qayta almashtirish muddati kelgan va valyuta bozorida band bo‘lmagan valyuta mablag‘lari yo‘q bo‘lgan hollarda ko‘rsatilgan mablag‘lar maxsus qaror bilan bu maqsadlar uchun Milliy bankda shakllantiriladigan va joylashtiriladigan Respublika valyuta fondining qayta almashtirish rezerv fondidan ajratiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
(3-bo‘lim O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 5-dekabrdagi 467-sonli qaroriga muvofiq o‘z kuchini yo‘qotgan — O‘R QHT, 2000-y., 11-son, 173-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
(4-bo‘limning nomi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 5-dekabrdagi 467-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2000-y., 11-son, 173-modda)
4.1. Mazkur qoida bank ssudalari va mahsulot yetkazib beruvchi schyotlari bo‘yicha milliy valyutada muddati o‘tkazib yuborilgan qarzlarga hamda xorijiy valyutadagi schyotlarga ega bo‘lgan barcha korxonalar va tashkilotlarga joriy qilinadi.
4.2. Muddati o‘tkazib yuborilgan qarzlari bo‘lgan tashkilotlar ro‘yxati va bu qarzlar hajmi hamda vakil qilingan banklardagi valyuta schyotlari O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki byulletenida xar oyda keyingi oyning 15-kunigacha e’lon qilinadi va ikki kun mobaynida barcha vakil qilingan banklarga yetkaziladi.
Oldingi tahrirga qarang.
4.3. Bankka va mahsulot yetkazib beruvchilar schyotlari bo‘yicha milliy valyutada muddati o‘tkazib yuborilgan qarzlari bo‘lgan va muddati o‘tkazib yuborilgan qarzlari bo‘lgan korxonalar ro‘yxatiga kiritilgan korxonalar oy tugagandan keyin 5 kun mobaynida xorijiy valyutani sotish bo‘yicha buyurtmanomani bankning nomi, korrespondent schyot raqami, muddati o‘tkazib yuborilgan ssuda schyot raqami va muddati o‘tkazib yuborilgan ssuda qarzi summasini ko‘rsatib, valyuta schyoti ochilgan vakil qilingan bankka taqdim etadilar.
(4.3-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 5-dekabrdagi 467-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2000-y., 11-son, 173-modda)
4.4. Qarzdor korxonalarning xorijiy valyutadagi schyotlari ochilgan vakil qilingan banklar Markaziy bank ro‘yxati bo‘yicha valyutani sotish bo‘yicha buyurtmanomalarini 4.3-bandda ko‘rsatilgan muddatda olmasalar valyuta mablag‘larining teng keluvchi ekvivalentini Markaziy bankning ko‘rsatilgan mablag‘larni to‘xtatib qo‘yishni bekor qilish mumkinligi to‘g‘risidagi maxsus ko‘rsatmasini olgunga qadar to‘xtatib qo‘yadilar.
Oldingi tahrirga qarang.
(5.1 va 5.2-bandlar O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 5-dekabrdagi 467-sonli qaroriga muvofiq chiqarilgan — O‘R QHT, 2000-y., 11-son, 173-modda)
5. Tovarlarni eksport qilishni va/yoki importning o‘rnini bosib ta’minlovchi ishlab turgan ishlab chiqarishlar uchun butlovchi buyumlar xomashyolar xarid qilish.
Oldingi tahrirga qarang.
(2-ro‘yxat O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1995-yil 20-oktabrdagi 413-sonli qaroriga muvofiq o‘z kuchini yo‘qotgan)
Oldingi tahrirga qarang.
(3-ro‘yxat O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1995-yil 20-oktabrdagi 413-sonli qaroriga muvofiq o‘z kuchini yo‘qotgan)