LexUZ sharhi
Mazkur qaror O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining 2021-yil 1-apreldagi 20-sonli, Davlat soliq qo‘mitasining 2021-yil 31-martdagi 2021-17-sonli va Iqtisodiy taraqqiyot va kambag‘allikni qisqartirish vazirligining 2021-yil 30-martdagi 31-sonli ““Yangi tashkil etilgan mikrofirma va kichik korxonalarga yagona soliq to‘lovini to‘lash muddatini kechiktirish huquqini berish tartibi to‘g‘risida nizomni tasdiqlash haqida”gi qaror, shuningdek unga o‘zgartirishlarni o‘z kuchini yo‘qotgan deb topish to‘g‘risida”gi qaroriga (ro‘yxat raqami 1502-4, 04.05.2021-y.) asosan o‘z kuchini yo‘qotgan.
O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksi, O‘zbekiston Respublikasi “Davlat soliq xizmati to‘g‘risida”gi Qonunining 7-moddasi va O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2005-yil 20-iyundagi “Mikrofirmalar va kichik korxonalarni rivojlantirishni rag‘batlantirish borasidagi qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PF-3620-son Farmoniga (O‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari to‘plami, 2005-y., 25-26-son, 177-modda) muvofiq qaror qilamiz:
LexUZ sharhi
muqaddimaga O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, Davlat soliq qo‘mitasi va Iqtisodiyot vazirligining 2018-yil 16-martdagi 64, 2018-24 va 9-sonli qaroriga (ro‘yxat raqami 1502-3, 05.04.2018-y.) asosan o‘zgartirish kiritilgan. Rus tili matniga qarang.
1. Ilova qilinayotgan Yangi tashkil etilayotgan mikrofirmalar va kichik korxonalarga yagona soliq to‘lovini to‘lash muddatini kechiktirish huquqini berish tartibi to‘g‘risidagi nizom tasdiqlansin.
2. Mazkur qaror O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida davlat ro‘yxatiga olingan kundan boshlab o‘n kun o‘tgach kuchga kiradi.
O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, Davlat soliq qo‘mitasi va Iqtisodiyot vazirligining 2005-yil 2-avgustdagi 70, 2005-46, 61-son qarori bilan
TASDIQLANGAN
TASDIQLANGAN
Mazkur Nizom O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksiga (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2007-yil, 52 (II)-son) muvofiq yangi tashkil etilgan mikrofirma va kichik korxonalarga (keyingi o‘rinlarda — korxona) yagona soliq to‘lovi to‘lashni kechiktirib berish tartibini belgilaydi.
1. To‘lovni kechiktirish soliq ta’tillari tarzida beriladi va davlat ro‘yxatidan o‘tgan paytdan e’tiboran bir yilgacha bo‘lgan muddatga yagona soliq to‘lovini to‘lash muddatini muayyan muddatga ko‘chirishni anglatadi.
Yangidan tashkil etilgan korxonalarga belgilangan tartibda ro‘yxatdan o‘tkazilgan korxonalar kiradi, bundan oldin faoliyat yuritgan yuridik shaxslar bazasida tashkil etilgan korxonalar, ularning filiallari va tarkibiy bo‘linmalari, shuningdek, boshqa korxonalar huzurida tashkil etilgan korxonalar, ular shu korxonalardan ijaraga olingan uskunalarda ishlayotgan taqdirda mustasno.
3. Yagona soliq to‘lovini to‘lash bo‘yicha kechiktirishni olish uchun soliq to‘lovchi yagona soliq to‘lovini to‘lashning birinchi muddati yetib kelishidan kamida 15 kun oldin kechiktirmay yagona soliq to‘lovini to‘lash bo‘yicha muddatni kechiktirish huquqini olish to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va Davlat soliq qo‘mitasining 2013-yil 4-martdagi 23, 2013-8-son “Soliq hisobotining shakllarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi qarori (ro‘yxat raqami 2439, 2013-yil 22-mart) bilan tasdiqlangan shaklda ariza topshiradi.
Yagona soliq to‘lovini to‘lash bo‘yicha muddatni kechiktirish huquqini olish to‘g‘risidagi ariza (keyingi o‘rinlarda — ariza) soliq bo‘yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati organiga yozma yoki soliq to‘lovchining shaxsiy kabineti orqali, shu jumladan axborot tizimi orqali yuborilgan elektron shaklda beriladi.
4. Soliq bo‘yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati organi to‘lovni kechiktirish to‘g‘risidagi arizani, ariza kelib tushgan kundan boshlab 3 ish kuni ichida ko‘rib chiqadi, so‘ngra to‘lovni kechiktirish yoki rad etish to‘g‘risida qaror chiqarib, korxonaning berilgan arizasiga qabul qilingan qaror natijasining tegishli belgisini qo‘yadi.
5. Soliq bo‘yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati organining rad etish to‘g‘risidagi qarori quyidagi hollarda qabul qilinishi mumkin:
Korxona arizada ko‘rsatilgan ma’lumotlarning to‘g‘riligiga qonun hujjatlariga muvofiq javobgar hisoblanadi.
6. To‘lovni kechiktirish korxonaga korxona davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan oyning 1-kunidan boshlab bir yilga beriladi.
Misol uchun, agar korxona davlat ro‘yxatidan 15 yoki 25-yanvarda o‘tkazilgan bo‘lsa, mazkur korxonaga to‘lovni kechiktirish joriy yilning 1-yanvaridan keyingi yilning 1-yanvarigacha bo‘lgan davrga beriladi.
7. Korxona arizada ko‘rsatilgan muddat tugashiga qadar to‘lovni kechiktirish keyinchalik qo‘llashdan ixtiyoriy rad etgan taqdirda yagona soliq to‘lovini to‘lash bo‘yicha majburiyatlar belgilangan muddatlarda, rad etganlik to‘g‘risidagi ariza berilgan oydan boshlab vujudga keladi.
8. To‘lovni kechiktirish berilgan davrda korxonaning soliq to‘lash tartibi o‘zgargan vaqtda, korxona to‘lovni kechiktirish huquqidan o‘tgan paytidan boshlab mahrum bo‘ladi va unda qonun hujjatlariga muvofiq soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlarni to‘lash bo‘yicha majburiyatlar vujudga keladi.
9. To‘lovni kechiktirish yoki kechiktirilgan to‘lov summasini so‘ndirish berilgan davrda korxona tugatilsa, kechiktirilgan to‘lov summasi qonun hujjatlarida nazarda tutilgan tartibda to‘lanadi.
10. To‘lovi kechiktirib berilgan korxona soliq bo‘yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati organiga belgilangan tartibda, hisobot choragidan keyingi oyning 25-kuniga qadar yagona soliq to‘lovining hisob-kitobini taqdim etadi. Bunda korxona yagona soliq to‘lovi hisob-kitobining yuqoridagi o‘ng burchagiga “Yagona soliq to‘lovini to‘lash bo‘yicha kechiktirish” belgisini qo‘yadi.
11. Agar to‘lovni kechiktirib berish muddati chorak yakuniga qadar tugasa, ushbu davrlar uchun yagona soliq to‘lovining summasini aniqlash uchun korxona davlat soliq xizmati organlariga yagona soliq to‘lovi hisob-kitobining belgilangan shakli bo‘yicha yagona soliq to‘lovi bo‘yicha ma’lumotnoma-hisob-kitobni taqdim etadi.
Misol uchun, agar to‘lovni kechiktirib berish muddati 1-iyunda tugasa, korxona soliq bo‘yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati organiga aprel va may oylari uchun yagona soliq to‘lovining ma’lumotnoma-hisob-kitobini taqdim etadi, iyun oyi uchun yagona soliq to‘lovining hisob-kitobi 25-iyulga qadar taqdim etadi.
12. Kechiktirilgan to‘lov summasini so‘ndirish 12 oy davomida to‘lovni kechiktirib berishning belgilangan muddati tugashidan so‘ng boshlanadigan oyning 1-kunidan boshlab, keyingi yilning o‘sha oyi 1-kunigacha teng ulushlar bilan (to‘lanadigan yagona soliq to‘lovining hisoblab yozilgan yillik summasining kamida o‘n ikkidan bir qismi hisobida) amalga oshiriladi. Bunda kechiktirilgan to‘lovni to‘lash har bir oyning 25-kuniga qadar amalga oshiradi.
Kechiktirilgan to‘lov summasini so‘ndirishning ushbu tartibi mazkur Nizomning 7 va 8-bandlarida nazarda tutilgan hollarda ham qo‘llaniladi.
13. To‘lovchining xohishiga qarab qarz summasi muddatidan avval so‘ndirilishi mumkin. Bunda, har oyda kechiktirilgan to‘lovni to‘lash yagona soliq to‘lovi hisoblangan yillik summasining o‘n ikkidan bir qismidan kam bo‘lmasligi kerak.
14. Yagona soliq to‘lovining hisob-kitobi taqdim etilmagan yoki o‘z vaqtida taqdim etilmagan taqdirda, shuningdek, kechiktirilgan to‘lov summasi o‘z vaqtida so‘ndirilmaganda korxonaga nisbatan qonun hujjatlariga muvofiq moliyaviy sanksiyalar qo‘llaniladi.
15. Korxonaning buxgalteriya hisobida to‘lovni kechiktirish bilan bog‘liq operatsiyalar quyidagicha aks ettiriladi:
debet 9820 “Foydadan hisoblangan boshqa soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha xarajatlar” scheti;
v) to‘lovni kechiktirish tugaganidan so‘ng yagona soliq to‘lovining bir qismini to‘lash bo‘yicha majburiyatlar boshlanganida:
16. Korxona mazkur Nizom talablariga rioya etilishi bo‘yicha qonun hujjatlariga muvofiq javobgar hisoblanadi.
17. Davlat soliq xizmati organlari kechiktirilgan to‘lov summasini o‘z vaqtida so‘ndirish ustidan nazoratni O‘zbekiston Respublikasining Soliq kodeksi, O‘zbekiston Respublikasining “Davlat soliq xizmati to‘g‘risida”gi qonuni va O‘zbekiston Respublikasining boshqa normativ-huquqiy hujjatlarga muvofiq amalga oshiradi.