O‘zbekiston Respublikasining 2018-yil 11-oktabrdagi O‘RQ-497-son “Yuridik yordam va huquqiy xizmatlar ko‘rsatish tizimi takomillashtirilishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi Qonuni hamda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 13-apreldagi PQ-3666-son “O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi faoliyatini yanada takomillashtirishga doir tashkiliy chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi qaroriga muvofiq buyuraman:
1. Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risida yo‘riqnoma 1-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
3. Mazkur buyruq davlat ro‘yxatidan o‘tkazilsin va Hukumat bayonnoma qarorlari va idoraviy normativ hujjatlarni huquqiy ekspertizadan o‘tkazish boshqarmasi Idoraviy normativ-huquqiy hujjatlarning davlat reyestriga tegishli yozuv kiritsin.
4. Huquqiy xizmat ko‘rsatishni davlat tomonidan tartibga solish boshqarmasi hamda Qonun hujjatlarini tahlil qilish va turkumlash boshqarmasi ushbu idoraviy normativ-huquqiy hujjatni barcha manfaatdor shaxslarga yetkazilishini, “O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami” — “Sobraniye zakonodatelstva Respubliki Uzbekistan”da hamda O‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasida e’lon qilinishini ta’minlasin.
Oldingi tahrirga qarang.
(muqaddima O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
1. O‘zbekiston Respublikasi “Notariat to‘g‘risida”gi Qonunining (bundan buyon matnda Qonun deb yuritiladi) 23-moddasiga muvofiq notariuslar quyidagi notarial harakatlarni amalga oshiradi:
Oldingi tahrirga qarang.
(1-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) asosan yettinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(1-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) asosan o‘n beshinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
Oldingi tahrirga qarang.
elektron hujjatning qog‘oz shaklidagi hujjat bilan bir xil yuridik kuchga ega ekanligini tasdiqlaydi;
(1-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) asosan o‘n sakkizinchi va o‘n to‘qqizinchi xatboshilar bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
jismoniy va yuridik shaxslarning arizalari va (yoki) boshqa hujjatlarini boshqa jismoniy va yuridik shaxslarga topshiradi;
Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirishda audio va videoyozuv vositalaridan foydalanilishi mumkin.
2. Notariuslar o‘z nomiga va o‘z nomidan, xotini (eri) nomiga hamda uning nomidan, xotinining (erining) va o‘zining qarindosh-urug‘lari (ota-onasi, bolalari, nabiralari, tug‘ishgan aka-uka va opa-singillari), ular bilan vasiylik va homiylik tufayli bog‘langan shaxslar nomiga hamda ularning nomidan notarial harakatlarni amalga oshirishga haqli emas.
Oldingi tahrirga qarang.
Bunday hollarda notarial harakatlar boshqa notarial idorada amalga oshiriladi. Qonunchilik hujjatlariga muvofiq notarial harakatlar muayyan notarial idorada bajarilishi kerak bo‘lgan hollarda notarial harakatni amalga oshirish joyi Qoraqalpog‘iston Respublikasi Adliya vazirligi, viloyatlar va Toshkent shahar adliya boshqarmalarining (bundan buyon matnda hududiy adliya organlari deb yuritiladi) yozma ko‘rsatmasiga asosan belgilanadi.
(2-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
3. Notarius notarial harakatlarni amalga oshirishni so‘rab murojaat qiluvchilarning (ularning qonuniy vakillarining, shuningdek vasiy va homiylarining) va yuridik shaxs vakillarining shaxsini aniqlaydi.
Notarial harakatlarni amalga oshirishni so‘rab murojaat qiluvchi fuqarolarning shaxsi quyidagi hujjatlarga asosan aniqlanadi:
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston fuqarolarining shaxsi — O‘zbekiston Respublikasi fuqarosining pasporti (identifikatsiya ID-kartasi);
(3-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
harbiy xizmatchilarning shaxsi — harbiy qismlar va harbiy muassasalar qo‘mondonligi tomonidan beriladigan shaxsiy guvohnomalar yoki harbiy biletlar (harbiy xizmatga majbur fuqarolarning harbiy bileti bundan mustasno);
Oldingi tahrirga qarang.
chet el fuqarolarining shaxsi — ularning milliy pasporti (qonunchilik hujjatlariga muvofiq chet el fuqarolari tegishli ichki ishlar organlari tomonidan ro‘yxatga olinishi lozim) yoki O‘zbekiston Respublikasida yashash guvohnomasi (identifikatsiya ID-kartasi) yoxud diplomatik pasporti yoki O‘zbekiston Respublikasida akkreditatsiya qilinganligini tasdiqlovchi akkreditatsiya kartochkasi;
(3-bandning oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Oldingi tahrirga qarang.
xorijda doimiy yashayotgan va konsullik ro‘yxatida turgan O‘zbekiston fuqarolarining shaxsi — O‘zbekiston Respublikasi fuqarosining xorijga chiqish biometrik pasporti;
(3-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2019-yil 10-oktabrdagi 463-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-3, 10.10.2019-y.) asosan yettinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.10.2019-y., 10/19/3113-3/3897-son)
Oldingi tahrirga qarang.
fuqaroligi bo‘lmagan shaxs uchun — O‘zbekiston Respublikasida yashash guvohnomasi (identifikatsiya ID-kartasi).
(3-bandning sakkizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Notarial harakatni amalga oshirishni so‘rab murojaat qilgan fuqaroning shaxsini hamda yuridik shaxsning huquq layoqatini aniqlashda notarius tegishli axborot resurslaridan foydalanadi.
(3-bandning to‘qqizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 10-yanvardagi 8-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-4, 10.01.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.01.2020-y., 10/20/3113-4/0043-son)
Oldingi tahrirga qarang.
31. Notarial harakatlarni amalga oshirishda “Notarius” avtomatlashtirilgan axborot tizimiga (bundan buyon matnda Tizim deb yuritiladi) quyidagi shaxslarning jismoniy shaxsning shaxsiy identifikatsiya raqami (bundan buyon matnda JShShIR deb yuritiladi) kiritilishi shart:
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston Respublikasining biometrik pasportga (identifikatsiya ID-kartasiga) ega bo‘lgan fuqarolari;
(31-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston Respublikasida yashash guvohnomasiga (identifikatsiya ID-kartasiga) ega bo‘lgan chet el fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar;
(31-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
JShShIR mavjud bo‘lgan O‘zbekiston Respublikasi hududida vaqtincha yashayotgan chet el fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar;
16 yoshga to‘lmagan fuqarolarda JShShIR mavjud bo‘lmaganda Tizimga ularning tug‘ilganlik haqida guvohnomasining seriyasi va raqami kiritiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Mazkur band talablari qonunchilik hujjatlariga muvofiq yashash guvohnomasisiz (identifikatsiya ID-kartasisiz) va doimiy yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olinmagan O‘zbekiston Respublikasi hududidan ko‘chmas mulk sotib olish huquqiga ega bo‘lgan chet el fuqarolariga nisbatan tatbiq etilmaydi.
(31-bandning yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Yuridik shaxsning soliq to‘lovchining identifikatsiya raqami (bundan buyon matnda STIR deb yuritiladi) Tizimga kiritilishi shart.
(31-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 10-yanvardagi 8-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-4, 10.01.2020-y.) asosan kiritilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.01.2020-y., 10/20/3113-4/0043-son)
4. Notarius notarial harakat amalga oshirishni so‘rab murojaat etgan jismoniy shaxsning muomala layoqatini u bilan shaxsiy muloqot davomida aniqlaydi.
Oldingi tahrirga qarang.
Notariusga murojaat etgan shaxsning ruhiy holati buzilganligi yoki aqli zaifligi oqibatida o‘z xatti-harakatlarining ahamiyatini tushuna olmaydi yoki shu harakatlarni boshqara olmaydi deb yoxud spirtli ichimliklarni yoki giyohvandlik va psixotrop moddalarni iste’mol qilishi oqibatida o‘z oilasini og‘ir moddiy ahvolga solib qo‘yadi deb hisoblash uchun asosi bo‘lsada (shubha tug‘dirsada), ammo shu fuqaroning muomalaga layoqatsiz yoki muomala layoqati cheklanganligi to‘g‘risida ma’lumotlar bo‘lmasa, u notarial harakatni amalga oshirishni kechiktiradi va sudning shu shaxsni muomalaga layoqatsiz yoki muomala layoqati cheklangan deb topganligi to‘g‘risidagi qarori mavjud yoki mavjud emasligini Tizim orqali tekshiradi.
(4-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 10-yanvardagi 8-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-4, 10.01.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.01.2020-y., 10/20/3113-4/0043-son)
Notarius notarial harakatni amalga oshirishda ishtirok etuvchi shaxslarning bosim yoki kuchli ruhiy hayajonlanish ostida deb hisoblash uchun asosi bo‘lsa (shubha tug‘dirsa) notarial harakatni amalga oshirishni kechiktiradi va zarur hollarda huquqni muhofaza qiluvchi organlarga xabar beradi.
Agar mazkur shaxs sud tomonidan muomalaga layoqatsiz deb topilgan bo‘lsa, notarius notarial harakatni amalga oshirishni rad etish haqida qaror chiqaradi. Notarius ushbu qarordan norozi tomonning sudga murojaat qilish huquqini tushuntirishi lozim.
Agar mazkur shaxs sud tomonidan muomala layoqati cheklangan deb topilgan bo‘lsa, notarius notarial harakatni amalga oshirishda muomala layoqati cheklangan shaxs homiysining roziligini talab etadi.
Oldingi tahrirga qarang.
5. Yuridik shaxslar ishtirokidagi notarial harakatlarni amalga oshirishda notarius tomonidan ularning huquq layoqati tekshiriladi. Yuridik shaxslarning huquq layoqatini tekshirish paytida yuridik shaxsning ta’sis hujjatlari bilan tanishib chiqishi, shuningdek u qonunchilik hujjatlarida belgilangan tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilganligini hamda amalga oshirilayotgan notarial harakatlar ularning ta’sis hujjatlariga muvofiq yoki muvofiq emasligini Tizim orqali tekshirishi shart.
(5-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Bunda, notarius tomonidan tegishli yuridik shaxsning huquq layoqatini tekshirishda yuridik shaxsning Tizim orqali olingan ta’sis hujjatlari va davlat ro‘yxatidan o‘tkazilganligi to‘g‘risidagi guvohnomasi Tizimda saqlanadi.
(5-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(6-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Notarial harakatlar notarial idora binosidan tashqarida bajarilsa, hujjatning tasdiqlovchi yozuvida notarial harakat amalga oshirilgan joyning manzili ko‘rsatiladi va notarial harakatni amalga oshirish hamda imzolash jarayoni majburiy audio va video qayd etiladi.
(6-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
7. Qonunning 11-moddasiga asosan O‘zbekiston Respublikasida notarial harakatlar davlat tilida amalga oshiriladi. Rasmiylashtirilgan hujjat matni fuqarolarning talabiga binoan notarius tomonidan rus tilida yoki imkon bo‘lsa, boshqa maqbul tilda beriladi.
Agar notarial harakat murojaat qilgan shaxs tushunmagan yoki yaxshi bilmagan tilda bajarilsa, unda hujjat matni notarius yoki murojaat qilgan shaxs taklif etgan tarjimon tomonidan og‘zaki tarjima qilinishi mumkin. Bu haqda hujjat matnida va tasdiqlovchi yozuvida kim tomonidan tarjima qilinganligi, shaxsini tasdiqlaydigan hujjatning nomi, uning raqami, berilgan sanasi va shu hujjatni bergan organning nomi hamda matn mazmuni tushuntirilganligi ko‘rsatilishi kerak. Bunday holda murojaat qilgan shaxs o‘zi biladigan tilda ismi, familiyasi, otasining ismini to‘liq yozib, imzo qo‘yadi.
8. Notarial harakatlar murojaat etuvchilar tomonidan notarius ishtirokida imzolanadi hamda maxsus moslamalarda ularning kamida ikkita barmoqlari izlari skaner qilinadi.
Agar fuqaro jismoniy nuqsoni, kasalligi, savodsizligi tufayli yoki qandaydir boshqa sabablarga ko‘ra bitim, ariza yoki boshqa hujjatni o‘z qo‘li bilan imzolay olmasa, bitim, ariza yoki boshqa hujjatni uning topshirig‘iga ko‘ra uning o‘zi va notarius hozirligida boshqa fuqaro imzolashi mumkin, bunda notarial harakatni amalga oshirishni so‘rab murojaat qilgan fuqaroning hujjatni o‘z qo‘li bilan imzolay olmaganligi sabablari hujjat matniga va tasdiqlovchi yozuvga yozib qo‘yilishi lozim. Bunday hollarda notarial harakatlarni amalga oshirish chog‘ida audio va videoyozuv vositalaridan foydalaniladi.
Agar notarial harakatni amalga oshirishni so‘rab murojaat qilgan fuqaro savodsiz, ko‘zi ojiz bo‘lsa yoki qandaydir sabablar tufayli ko‘zi yaxshi ko‘ra olmasa, shuningdek kasalligi tufayli bitim, ariza va boshqa hujjatlarni o‘qiy olmasa, notarius unga hujjat matnini ovoz chiqarib o‘qib beradi va bu haqda hujjat matnida va tasdiqlovchi yozuvda qayd etadi.
Notarial harakatni amalga oshirishni so‘rab kar-soqovlik nuqsoni (kar-soqov, kar, qulog‘i og‘ir) bo‘lgan shaxs murojaat qilsa hamda u savodsiz bo‘lsa, notarial harakatni amalga oshirish paytida u bilan muomala qila oladigan va bitim, ariza yoki boshqa hujjatning mazmunini uning xohish-irodasiga muvofiq ekanligini o‘z imzosi bilan tasdiqlovchi surdo tarjimon hozir bo‘lishi shart.
Kar-soqovlik nuqsoni (kar-soqov, kar, qulog‘i og‘ir) bo‘lgan hamda muomala layoqatiga ega bo‘lgan savodli fuqaro notarial harakatlarni amalga oshirishni so‘rab murojaat qilsa, bitim, ariza yoki boshqa hujjat uning o‘zi tomonidan va surdo tarjimon tomonidan imzolanishi mumkin.
Kar-soqovlik nuqsoni (kar-soqov, kar, qulog‘i og‘ir) bo‘lgan, muomala layoqatiga ega bo‘lgan, biroq surdo tarjimon bilan muloqot qila olmaydigan savodli fuqaro o‘z imzosi bilan bitim, ariza yoki boshqa hujjatning mazmunini o‘zining xohish-irodasiga muvofiq ekanligini notarius bilan yozma ravishda bildiradigan bo‘lsa, notarial harakatlarni amalga oshirishda surdo tarjimonning ishtiroki shart emas. Ushbu yozishmalar bitim, ariza yoki boshqa hujjatlar bilan birga tikib qo‘yiladi.
Agar notarius tegishli tillarni bilmasa, hujjat tarjimon tomonidan tarjima qilinadi va notarius uning hujjatga qo‘ygan imzosining haqiqiyligini shahodatlaydi.
Notarius, basharti tegishli tillarni bilsa, bir tildan boshqa tilga to‘g‘ri tarjima qilinganligini shahodatlaydi.
Oldingi tahrirga qarang.
Tarjimon yoki surdo tarjimon hujjat tarjimasini noto‘g‘ri yoki yolg‘on tarjima qilganligi uchun qonunchilik hujjatlariga muvofiq javobgarlikka tortilishlari haqida notarius tomonidan ogohlantiriladi va bu haqda hujjat matnida ko‘rsatiladi.
(8-bandning to‘qqizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Fuqaro jismoniy nuqsoni, kasalligi tufayli yoki qandaydir boshqa sabablarga ko‘ra bitim, ariza yoki boshqa hujjatni o‘z qo‘li bilan imzolay olmaganida, bitim, ariza yoki boshqa hujjatni uning topshirig‘iga ko‘ra imzolagan fuqaro, hujjatni tarjima qilib bergan tarjimon (surdo tarjimon) va boshqalar ham o‘zlariga ma’lum bo‘lgan axborotlarni oshkor qilishi taqiqlanadi.
Agar murojaat etuvchining jismoniy nuqsoni (barmoqlarning yo‘qligi, barmoq izlari yo‘qolganligi va boshqa) sababli maxsus moslamalarda ularning barmoq izlarini skaner qilish imkoniyati mavjud bo‘lmasa notarial harakatlarni imzolash jarayoni majburiy audio va videoyozuv vositalarida qayd etiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
81. Taraflar turli hududlarda joylashgan notarial idorada masofadan turib videokonferensaloqa rejimida bitimlarni notarial tasdiqlashi mumkin va bunday bitim ularning birgalikdagi ishtirokisiz amalga oshirilayotgan bo‘lsa, bir vaqtning o‘zida taraflar notariuslar huzurida bo‘lishi shart.
Mazkur tartib asosida barcha turdagi bitimlarni tasdiqlash mumkin. Bu kabi bitimlarni tasdiqlashda tegishliligiga qarab bitimlarni tasdiqlashning umumiy qoidalari qo‘llaniladi.
Bitimni notarial tasdiqlash taraflarning tegishli notariusga beriladigan arizasiga asosan amalga oshiriladi va ariza notarial tartibda shahodatlantirilmaydi.
bitimning birinchi tarafi tomonidan taqdim qilingan mulk huquqini tasdiqlovchi hujjat, shaxsini tasdiqlovchi (bitimning ikkinchi tarafining shaxsini tasdiqlovchi hujjat nusxasi) va boshqa hujjatlarning qonuniyligini o‘rganib chiqadi;
videokonferensaloqa orqali bitimni tasdiqlashda tegishli bitim kartochkasini yaratadi va ma’lumotlarni Tizimga kiritadi;
Oldingi tahrirga qarang.
bitimning birinchi tarafi bilan o‘zaro muloqotda notarius tomonidan qanday turdagi bitim tuzilayotganligini, bitimning mazmun-mohiyati va ahamiyatini tushuntiradi, ushbu bitim mazmuni taraflarning asl maqsadiga mos kelish-kelmasligini va qonunchilik talablariga zid kelish-kelmasligini tekshiradi, taraflar o‘rtasida hisob-kitob bo‘lganligini aniqlaydi hamda hujjat matni bilan taraflar to‘liq tanishib, notarius tomonidan ovoz chiqarib o‘qib berilgan holda bitimning birinchi tarafi tomonidan imzolanadi hamda barmoq izlarini skaner qilish jarayonini videokonferensaloqa orqali Tizimda to‘liq qayd etadi;
(81-bandning yettinchi xatboshisida O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
taraflar hamda ularning o‘zaro kelishilgan boshqa shartlari haqidagi ma’lumotlar asosida bitim loyihasini elektron shaklda tuzadi;
Tizimda joylashtirilgan bitim loyihasini chop etadi va bitimning tegishli qismiga bitimning birinchi tarafiga imzo qo‘ydiradi hamda barmoq izlarini skaner qilish jarayonini videokonferensaloqa orqali Tizimda to‘liq qayd etadi va bitim bilan birga saqlaydi.
Men Toshkent viloyati, Nurafshon shahar, Tinchlik ko‘chasi, 1-uyda joylashgan, Nurafshon shahar 1-son davlat notarial idorasining notariusi R.G.V., fuqaro B.A.G.ning mening huzurimda qo‘ygan imzosini xaqiqiyligini shahodatlayman.
Sotuvchining shaxsi aniqlandi, muomalaga layoqatliligi tekshirildi, ya’ni shaxsiy muloqot davomida uning muomalaga layoqatliligiga shubha tug‘ilmadi, notarial harakatni amalga oshirish davomida uning muomalaga layoqatsiz ekanligi xaqida hech qanday ma’lumotlar mavjud emas.
Oldingi tahrirga qarang.
Shartnoma sotuvchining hoxish-irodasi va amaldagi qonunchilik hujjatlari asosida videokonferensaloqa orqali masofadan turib rasmiylashtirilayotganligini tasdiqlayman. Uy-joy sotuvchiga tegishliligi tekshirildi, bu jarayon “Notarius” AATda videokonferensaloqa orqali to‘liq qayd etildi.
(81-bandning o‘n to‘rtinchi xatboshisida O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Sotuvchi fuqaro B.A.G. tomonidan taqdim qilingan mulk huquqini tasdiqlovchi hujjatlarning asl nusxalari Nurafshon shahar 1-son davlat notarial idorasida saqlanadi.
Ushbu hujjat, uy-joy oldi-sotdi shartnomasining ajralmas qismi hisoblanib, mazkur shartnoma Toshkent shahar, M. Ulug‘bek tumani, Baraka ko‘chasida joylashgan, M. Ulug‘bek tuman 1-son davlat notarial idorasi notariusi Z.G.G. tomonidan videokonferensaloqa orqali tasdiqlangan.
Notarius bitimni imzolab, muhr bilan tasdiqlaydi va mulk huquqini tasdiqlovchi hujjatlar va boshqa hujjatlarni skaner qilib Tizimga joylashtiradi.
Tizim orqali bitimning birinchi tarafi murojaat qilgan notarius bilan videokonferensaloqa orqali videomuloqot o‘rnatadi, bunda notarius va notarial harakatni amalga oshirishda ishtirok etuvchi taraflar tasvirga to‘liq tushirilishi shart.
Oldingi tahrirga qarang.
Shuningdek, notarius bitimning ikkinchi tarafiga qanday turdagi bitim tuzilayotganligini, bitimning mazmun-mohiyati va ahamiyatini tushuntiradi, ushbu bitim mazmuni taraflarning asl maqsadiga mos kelish-kelmasligini va qonunchilik talablariga zid kelish-kelmasligini tekshiradi, taraflar o‘rtasida hisob-kitob bo‘lganligini aniqlaydi hamda hujjat matnini sotib oluvchiga to‘liq tanishtirib, ovoz chiqarib o‘qib beradi. Bitimning ikkinchi tarafi tomonidan bitim imzolangandan so‘ng, uning barmoq izlarini skaner qilish jarayoni videokonferensaloqa orqali Tizimda to‘liq qayd etiladi.
(81-bandning yigirma birinchi xatboshisida O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Ushbu shartnomani, men Toshkent shahar, M. Ulug‘bek tumani, Baraka ko‘chasida joylashgan, M. Ulug‘bek tuman 1-son davlat notarial idorasi notariusi Z.G.G. taraflarning xohish-irodasi va amaldagi qonunchilikka asosan sotuvchi — B.A.G. Nurafshon shahar 1-son DNIda bo‘lgan holda videokonferensaloqa orqali masofadan turib tasdiqladim. Bu jarayon “Notarius” AATda videokonferensaloqa orqali to‘liq qayd etildi.
(81-bandning yigirma to‘rtinchi xatboshisida O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Sotuvchi B.A.G.ning shaxsi Nurafshon shahar 1-son davlat notarial idorasining notariusi R.G.V. tomonidan aniqlandi va sotib oluvchi A.A.V.ning shaxsi men, M. Ulug‘bek tuman 1-son davlat notarial idorasi notariusi Z.G.G. aniqladim.
Sotib oluvchining shaxsi aniqlandi, muomalaga layoqatliligi tekshirildi, ya’ni shaxsiy muloqot davomida uning muomalaga layoqatliligiga shubha tug‘ilmadi, notarial harakatni amalga oshirish davomida uning muomalaga layoqatsiz ekanligi xaqida hech qanday ma’lumotlar mavjud emas.
Taraflar tomonidan imzolangan hujjatlar bitta yig‘majild shakliga keltiriladi, bunda maxsus teshik ochgich (lyuvers) yordamida teshgan holda ip o‘tkazib tikiladi, raqamlanadi, hujjatning oxirgi varag‘i yorliq bilan yelimlangan holda notariusning imzosi bilan tasdiqlanib, muhr bosiladi va tegishli yozuv kiritiladi.
Yaxlit holga keltirilgan bitim bitimning ikkinchi tarafi murojaat qilgan notarius tomonidan skaner qilinib Tizimda shu reyestr raqam qayd qilingan kartochkaga joylashtiriladi.
Bitim ikki nusxada tuziladi, bir nusxasi bitimning ikkinchi tarafi murojaat qilgan notarial idorada saqlanadi va ikkinchi nusxasi bitimning ikkinchi tarafiga beriladi.
Bitimning ikkinchi tarafiga uning so‘roviga ko‘ra bitimning nusxasi o‘zi murojaat qilgan notarius tomonidan chop etib berilishi mumkin.
82. O‘zbekiston Respublikasi hududida notarial tasdiqlangan arizalar, ijara shartnomalari va ishonchnomalar asosida notarial harakatni amalga oshirishda jismoniy va yuridik shaxslar tomonidan ushbu hujjatning asl nusxasi taqdim etilmasdan, uning o‘rniga notarial harakatning noyob raqami bilan murojaat qilinganda notarius tomonidan ushbu hujjatlar Tizim orqali noyob raqam yoki murojaat qiluvchining JShShIR orqali tekshiriladi va shu asosda notarial harakat amalga oshiriladi.
Hujjat va uning noyob raqami shubha tug‘dirgan taqdirda notarius ushbu hujjatni tasdiqlagan notariusga yoki idoraviy notarial arxivga murojaat qilish orqali ma’lumotlarga aniqlik kiritishi mumkin.
(81 va 82-bandlar O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 10-yanvardagi 8-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-4, 10.01.2020-y.) asosan kiritilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.01.2020-y., 10/20/3113-4/0043-son)
9. Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish uchun hujjatlar quyidagi hollarda qabul qilinmaydi:
qirib o‘chirilgan yoki qo‘shimchalar kiritilgan, so‘zlari ustidan chizilgan va izoh berilmagan boshqa tuzatishlari bo‘lgan, shuningdek qalamda yozilgan hujjatlar;
bir necha varaqlarda bayon etilib, varaqlari raqamlanmagan va ip o‘tkazib tikilmagan hujjatlar, hujjatni bergan tashkilot mansabdor shaxsining imzosi va muhri bo‘lmagan hujjatlar;
Oldingi tahrirga qarang.
(9-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2019-yil 2-apreldagi 146-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-1, 02.04.2019-y.) asosan beshinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.04.2019-y., 10/19/3113-1/2866-son)
Agar hujjatdagi mavjud izoh berilmagan tuzatishlar yoki boshqa kamchiliklar taqdim etilgan hujjatning maqsadi uchun ahamiyatsiz bo‘lsa, notarius bunday hujjatni notarial harakatni amalga oshirish uchun qabul qilishga haqli.
Bitimlarni tasdiqlashda hujjatlarning kseronusxasi uning asl nusxasi va dublikati o‘rnini bosa olmaydi.
10. Taqdim etilgan hujjatning aynanligiga shubha tug‘ilsa, notarius bu hujjatni olib qolib, uni ekspertizaga yuborishga haqlidir.
Oldingi tahrirga qarang.
Notarius hujjatni ekspertizaga yuborish to‘g‘risida qaror chiqaradi va unda qaror chiqarilgan sana, qaror chiqargan notariusning familiyasi, ismi va otasining ismi, notarial idoraning nomi, hujjatning nomi, u kimning nomiga berilganligi, notarial harakatni amalga oshirish uchun hujjat kim tomonidan taqdim etilganligi (familiyasi, ismi, otasining ismi, turar joyi va shaxsini tasdiqlovchi hujjat, yuridik shaxs bo‘lsa uning nomi va joylashgan eri (pochta manzili), STIR, hujjatni ekspertizaga yuborish zaruratini keltirib chiqargan holatlar, hujjat ekspertiza qilinishi uchun qayerga (qaysi ekspertiza muassasasiga) yuborilayotganligi va ekspertiza hal etishi uchun qo‘yilayotgan savollar ko‘rsatiladi.
(10-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 10-yanvardagi 8-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-4, 10.01.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.01.2020-y., 10/20/3113-4/0043-son)
11. Murojaat qiluvchining iltimosiga ko‘ra hujjat loyihasi notarius tomonidan yoki notariusning topshirig‘i asosida notarial idoraning boshqa xodimi tomonidan ham tuzilishi mumkin.
Oldingi tahrirga qarang.
12. Notarial tasdiqlanadigan bitim, ariza va boshqa hujjatlarning matni aniq va ravshan yozilgan bo‘lishi lozim, bitim, ariza va hujjatning mazmuniga taalluqli sana va muddatlar hech bo‘lmaganda bir marta so‘z bilan, bitim, ariza va boshqa hujjatning matnida baholar ko‘rsatilsa, raqam hamda so‘z bilan yozilishi, yuridik shaxslarning nomlari esa — ularning organlari joylashgan yerlarini (pochta manzilini) ko‘rsatgan holda qisqartirishlarsiz yozilishi, zarur hollarda esa bankdagi hisob raqam va STIRi ko‘rsatilishi lozim. Fuqarolarning familiyasi, ismi, otasining ismi, doimiy yoki vaqtincha yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olingan manzili to‘liq ko‘rsatilgan holda yozilishi, notarial harakatlarni amalga oshirishda chet el fuqarolari qatnashayotgan bo‘lsa, ularning fuqaroligi ham ko‘rsatib o‘tilishi kerak.
(12-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Bunda notarial tasdiqlanadigan bitim, ariza va boshqa hujjatlarning mazmuni Tizimga aniq va to‘liq kiritilishi lozim.
(12-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 10-yanvardagi 8-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-4, 10.01.2020-y.) asosan xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.01.2020-y., 10/20/3113-4/0043-son)
13. Notarial tasdiqlanayotgan yoki shahodatlantirilayotgan bitim, ariza va boshqa hujjatlar bir necha alohida varaqlarda bayon etilgan taqdirda, ular ip o‘tkazib tikiladi, varaqlari esa raqamlanadi hamda notarial idoraning muhri qo‘yilgan holda notariusning imzosi bilan tasdiqlanadi.
14. Notarial tasdiqlangan hujjatdagi qo‘shimcha va tuzatishlar tegishli shaxslarning (bitim ishtirokchilarining hamda bitimni, arizani va boshqa hujjatlarni imzolagan boshqa shaxslarning) imzosidan oldin izohlanishi va tasdiqlovchi yozuvning oxirida notariusning imzosidan oldin takroran izohlanishi, notariusning imzosi va muhri bilan tasdiqlanishi kerak. Tasdiqlovchi yozuvdagi tuzatishlar notariusning imzosidan oldin izohlanishi va imzosi hamda muhri bilan tasdiqlanishi kerak. Bunda, tuzatishlar shunday qilinishi kerakki, o‘chirilgan barcha so‘zlarni va raqamlarni boshlang‘ich matnda o‘qish imkoni bo‘lishi lozim.
Notarius tomonidan hujjatning nusxasini shahodatlantirishda, hujjat noto‘g‘ri yoki imlo xatolari bilan yozilgan bo‘lsa yoxud unda izoh berilmagan tuzatishlar mavjud bo‘lsa yoki hujjatning rekvizitlari to‘liq yozilmagan bo‘lsa, notarius murojaat qilgan shaxsga hujjatdagi kamchiliklarni tuzatib kelishni yoki hujjatni takroran olishni tavsiya qiladi.
Notarius o‘z tashabbusi bilan yoki manfaatdor shaxslarning iltimosiga ko‘ra notarial tasdiqlab berilgan hujjatning barcha nusxalariga uning mohiyatini o‘zgartirmaydigan qo‘shimchalarni kiritishi yoki uning aniq arifmetik xatolarinigina tuzatishi mumkin.
15. Bitimlarni tasdiqlashda, hujjatlar ko‘chirma nusxalarining va hujjatlardan olingan ko‘chirmalarning to‘g‘riligini, hujjatlardagi imzolarning haqiqiyligini, hujjatlarning bir tildan boshqa tilga qilingan tarjimasi to‘g‘riligini tasdiqlashda, hujjatlar taqdim etilgan vaqtni tasdiqlashda tegishli hujjatlarga tasdiqlovchi yozuvlar yoziladi hamda notarius tomonidan imzolanib, muhr bosiladi.
16. Tasdiqlovchi yozuvning matni texnik vositalarda (kompyuterda) o‘chirilmasdan aniq yozilishi shart. Ochiq joylarga chiziq tortib qo‘yilishi, yozuvlar va boshqa tuzatishlar ushbu Yo‘riqnomaning 14-bandi asosida izohlanishi kerak.
Tasdiqlovchi yozuvlarini amalga oshirish uchun tegishli yozuv matni bo‘lgan shtamplar ishlatilishi mumkin.
Tasdiqlovchi yozuv tegishli hujjatga sig‘magan taqdirda, u hujjatga biriktirib qo‘yilgan alohida qog‘oz varag‘ida davom ettirilishi yoki to‘la bayon etilishi mumkin. Bunda hujjat matni bayon etilgan varaqlar va tasdiqlovchi yozuv varaqlari maxsus teshik ochgich (lyuvers) yordamida teshgan holda ip o‘tkazib tikiladi, raqamlanadi, hujjatning oxirgi varag‘i yorliq bilan yelimlangan holda notariusning imzosi bilan tasdiqlanib, muhr bosiladi.
Har bir notarial harakat alohida tartib raqami bilan ro‘yxatga olinadi va notarius tomonidan tasdiqlanadigan yoki beriladigan hujjatning tasdiqlovchi yozuvda ko‘rsatiladi.
Bitta hujjatning bir nechta nusxasi to‘g‘riligi shahodatlantirilganda, ular bitta tartib raqami bilan qayd etiladi va tasdiqlovchi yozuvda hujjatning nechta nusxada tasdiqlanganligi ko‘rsatiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
18. Notarius tomonidan tasdiqlangan yoki berilgan, nusxalari notarial idoraning yig‘majildlarida saqlanayotgan hujjatlar yo‘qolgan taqdirda, nomidan yoxud topshirig‘iga binoan notarial harakatlar bajarilgan jismoniy va yuridik shaxslarning yoki ular qonuniy vakillarining yozma arizasiga ko‘ra yo‘qolgan hujjatlarning dublikatlari beriladi. Notarius Qonunning 26-moddasida sanab o‘tilgan mansabdor shaxslar tomonidan notariuslarga yuborilgan vasiyatnomalar va ishonchnomalardan ham ular yo‘qolgan taqdirda dublikatlar beradi.
(18-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
Jismoniy va yuridik shaxslarning vakillariga berilgan ishonchnomalar matnida hujjatning dublikatini olish vakolati ko‘rsatilgan bo‘lishi lozim.
Oldingi tahrirga qarang.
Hujjat dublikatida tasdiqlangan va berilgan asl hujjatning to‘liq matni bo‘lishi shart. Hujjatlarning kseronusxalari ularning asl (nusxasi) va dublikati o‘rnini bosa olmaydi.
(18-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
Notarius tomonidan tasdiqlangan yoki berilgan hujjatlarning dublikatlari jismoniy va yuridik shaxslarning merosxo‘rlariga (huquqiy vorislariga) berilishi mumkin.
Oldingi tahrirga qarang.
Vasiyatnomaning dublikati vasiyat qiluvchiga, u vafot etganidan keyin esa vasiyatnomada ko‘rsatilgan yoki uning qonun bo‘yicha merosxo‘rlariga (meros transmissiyasi bo‘yicha) yoxud ularning vakillariga vasiyat qiluvchining o‘lim haqidagi guvohnomasi yoki dalolatnoma yozuvidan ko‘chirma taqdim etilganidan keyin beriladi.
(18-bandning oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 10-yanvardagi 8-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-4, 10.01.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.01.2020-y., 10/20/3113-4/0043-son)
Vasiyatnomada ko‘rsatilgan merosxo‘rlar vafot etgan taqdirda, vasiyatnomaning dublikati vasiyat qiluvchining va o‘zlaridan oldingi merosxo‘rning (merosxo‘rlarning) o‘lim haqidagi guvohnomasini (notarial tartibda tasdiqlangan guvohnoma nusxasini) yoxud o‘lim haqidagi dalolatnoma yozuvidan ko‘chirmani, zarur hollarda merosxo‘rlarning merosni qoldiruvchi bilan qarindoshlik munosabatlarini (agar bu hujjatlar ilgari taqdim etilmagan bo‘lsa) tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim etgan merosxo‘rlarga beriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Notariuslar Qonunning 6-moddasida ko‘rsatilgan jismoniy yoki yuridik shaxslarga ularning yozma arizasiga muvofiq hamda sud, prokuratura, surishtiruv va tergov organlarining qaroriga (ajrimiga) yoxud protsessual qonunlarda belgilangan boshqa tartibda rasmiylashtirilgan talabnomalariga asosan reyestrdan ko‘chirma beradi. Bunda 2019-yil 1-yanvarga qadar amalda bo‘lgan reyestrlarning (reyestr kitoblarining) ko‘chirma nusxalari berilib, asl nusxalarini berish man etiladi.
(18-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2019-yil 2-apreldagi 146-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-1, 02.04.2019-y.) asosan xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.04.2019-y., 10/19/3113-1/2866-son)
Oldingi tahrirga qarang.
19. Notarial harakatlarni amalga oshirishga asos bo‘lgan hujjatlar (Tizimda saqlanishi nazarda tutilgan hujjatlar (ma’lumotnomalar) bundan mustasno) ularning ro‘yxati tuzilgan holda bitimning notarial idorada qoldiriladigan nusxasiga, merosga bo‘lgan huquq to‘g‘risidagi guvohnomaga va boshqa notarial harakatlarda esa hujjatning nusxasiga tikiladi va notarial idora yig‘majildlarida saqlanishi uchun qo‘shib qo‘yiladi.
(19-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
Oldingi tahrirga qarang.
20. Quyidagi hollarda mulk huquqini tasdiqlovchi hujjatlarning asl nusxalari notarial idorada qoldirilmaydi:
(20-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
agar mulkdor o‘ziga qarashli ko‘chmas mulk yoki uning bir qismini to‘la tasarruf etmagan taqdirda, shuningdek mulkdorlar ko‘chmas mulkning bir qismini (umumiy hujjat asosida tegishli bo‘lgan ko‘chmas mulk yoki uning bir qismini ulardan biri o‘ziga tegishli ulushini yoki ulushidan bir qismini) tasarruf etish to‘g‘risidagi bitimlar tasdiqlanganda;
umumiy ulushli mulk qatnashchilari o‘rtasida ko‘chmas mulk yoki uning bir qismining aniq qismini belgilash, o‘zgartirish yoki ular o‘rtasida ko‘chmas mulk yoki uning bir qismidan foydalanish tartibini belgilash to‘g‘risidagi shartnomalar tasdiqlanganda;
marhum erdan (xotindan) keyin xotinning (erning) arizasiga ko‘ra umumiy mol-mulkdagi ulushga bo‘lgan mulk huquqi to‘g‘risida guvohnoma berilganda;
yuridik shaxsning ustav fondiga (kapitaliga) ko‘chmas mulk va avtomototransport vositasi kiritilganda;
Oldingi tahrirga qarang.
(20-bandning o‘ninchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Notarial harakatni amalga oshirish uchun notarius tomonidan talab qilib olingan yuridik shaxslarning ta’sis hujjatlarning, ular vakillarining vakolatlarini tasdiqlovchi hujjatlarning (aniq bitimni tuzish uchun berilgan ishonchnomalardan tashqari) asl nusxalari notarial idorada olib qolinmaydi.
Yuqorida ko‘rsatilgan hujjatlarning nusxalari ularga notariusning “asliga to‘g‘ri” degan ustxati yozilib, olib qolinadi.
Oldingi tahrirga qarang.
Mazkur bandning ikkinchi va uchinchi xatboshilarida keltirilgan hujjatlardagi ma’lumotlar bilan yer tuzish va ko‘chmas mulk kadastri sohasidagi vakolatli organning yer uchastkasining maydoni yoki ko‘chmas mulk yoki uning bir qismi miqdori to‘g‘risidagi ma’lumotlari o‘rtasida farq mavjud bo‘lsa, ko‘chmas mulk yoki uning bir qismiga huquq belgilovchi hujjatlar notarial idorada qoldiriladi.
(20-bandning o‘n uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
muomalaga layoqatsiz fuqaro yoxud zarur vakolatlari bo‘lmagan vakil notarial harakatni amalga oshirishni so‘rab murojaat qilgan bo‘lsa;
yuridik shaxs nomidan amalga oshiriladigan bitim uning ustavida yoki nizomida ko‘rsatilgan maqsadlarga zid bo‘lsa;
Oldingi tahrirga qarang.
notarial harakatni amalga oshirish uchun taqdim etilayotgan hujjatlar qonunchilik hujjatlari talablariga muvofiq bo‘lmasa.
(21-bandning yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Taqdim etilgan hujjatlarning qalbakilashtirilganligi yaqqol ko‘rinib turgan bo‘lsa yoki bunga shubha tug‘diruvchi yetarli asoslarning mavjudligi, shuningdek murojaat etuvchi shaxs tomonidan uni identifikatsiyalash uchun zarur bo‘lgan hujjatlar taqdim etilmaslik holatlari ham notarial harakatni amalga oshirish uchun taqdim etilayotgan hujjatlar qonunchilik hujjatlari talablariga muvofiq emas deb hisoblanadi.
(21-bandning sakkizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Notarial harakatni amalga oshirish rad etilgan taqdirda murojaat etgan shaxsning iltimosiga binoan notarial harakatni amalga oshirishni rad etish haqida notarius murojaat qilingan kundan boshlab uch kundan kechiktirmasdan qaror chiqaradi hamda notarial harakatni amalga oshirishni so‘rab murojaat qilgan shaxsga beradi va Tizimga bu haqida ma’lumot kiritiladi.
qaror chiqarilgan sana, qaror chiqargan notariusning familiyasi, ismi va otasining ismi, notarial idoraning nomi;
notarial harakatni amalga oshirishni so‘rab murojaat qilgan shaxsning familiyasi, ismi va otasining ismi, turar joyi, agar yuridik shaxs bo‘lsa, uning to‘liq nomi va joylashgan eri (pochta manzili);
Oldingi tahrirga qarang.
notarial harakatni amalga oshirishni rad etishga sabab bo‘lgan holatlar (qonunchilik hujjatlariga asoslangan holda);
(21-bandning o‘n to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Oldingi tahrirga qarang.
22. Bajarilayotgan notarial harakat, shu jumladan notarial harakatni amalga oshirish uchun murojaat qilgan shaxs to‘g‘risidagi ma’lumotlar Tizimga to‘liq kiritilganidan so‘ng notarial harakat uchun undiriladigan davlat boji, gerb yig‘imi hamda huquqiy va texnik tusdagi qo‘shimcha harakatlar amalga oshirilganligi uchun to‘lovlarning miqdori Tizimda avtomatik ravishda hisoblanadi.
Tizim orqali to‘lov kvitansiyalari notarial harakatni amalga oshirish uchun murojaat qilgan shaxsga chiqarib beriladi hamda uning Tizimga kiritilgan mobil telefoni raqamiga to‘lovlarning miqdori, notarial harakatni tasdiqlash kodi hamda O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligining “ishonch telefoni” raqami ko‘rsatilgan SMS xabar yo‘llanadi.
Notarial harakatni amalga oshirish uchun murojaat qilgan shaxsning mobil telefoni mavjud bo‘lmaganda, istisno tariqasida, Tizimga u tomonidan ko‘rsatilgan, notarial idoraga birga kelgan boshqa shaxsning mobil telefoni raqamini, agar faqat o‘zi kelgan bo‘lsa, notariusning mobil telefoni raqamini kiritishga ruxsat etiladi.
Notarial harakatlar to‘lovlar amalga oshirilganligi haqidagi ma’lumotlar Tizimga kelib tushgandan hamda notarial harakatni amalga oshirish uchun murojaat qilgan shaxs notarial harakatni tasdiqlash kodini notariusga berganidan so‘ng amalga oshiriladi.
(22-bandning birinchi va ikkinchi xatboshilari O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2019-yil 31-maydagi 237-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-2, 31.05.2019-y.) asosan birinchi — to‘rtinchi xatboshilar bilan almashtirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.06.2019-y., 10/19/3113-2/3227-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(22-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
Bitimlar davlat bojining imtiyozli to‘lanishiga huquq beruvchi yaqin qarindosh bo‘lgan shaxslar o‘rtasida tuzilayotgan bo‘lsa, ularning qarindoshligini tasdiqlovchi hujjatlar taqdim etiladi va ularning kseronusxasi olib qolinadi.
23. Notarius yo‘l qo‘ygan xatosi natijasida o‘zi amalga oshirgan notarial harakatning noto‘g‘riligini bilib qolgan taqdirda, u ana shu notarial harakatni belgilangan tartibda bekor qilish choralarini ko‘rish uchun bu haqda prokurorga xabar qilishga majbur. Notarius prokurorni xabardor qilganligi to‘g‘risida tegishli hududiy adliya organlarini xabardor qiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
231. Mazkur Yo‘riqnoma 6-bandining ikkinchi xatboshisi, 8-bandining ikkinchi va o‘n birinchi xatboshilari hamda 88-bandida nazarda tutilgan hollarda notarial harakatlarni amalga oshirish jarayonini majburiy audio va video qayd etiladi.
Notarial harakatlarni amalga oshirish jarayonini audio va video qayd etishda notarius va notarial harakatni amalga oshirishda ishtirok etuvchi shaxslar tasvirga to‘liq tushirilishi shart. Bunda notarius tomonidan qanday turdagi notarial harakat amalga oshirilayotganligi, notarial harakat mazmuni, ahamiyati notarius tomonidan ovoz chiqarib taraflarga tushuntirib berilganligi hamda hujjat matni bilan taraflar to‘liq tanishganligi va ularning asl maqsadiga muvofiqligini tasdiqlagan holda imzolash hamda barmoq izlarini Tizimda skaner qilish jarayoni to‘liq audio va video qayd etilishi lozim.
Audio va videoyozuv fayli notarial harakatga Tizim tomonidan berilgan reyestr raqami bilan nomlanadi va elektron axborot tashuvchi jismlarda saqlanadi.
Oldingi tahrirga qarang.
Kalendar yil yakunida audio va videoyozuvlar fayllari nusxalari DVD disklarga yoziladi hamda notarial idoraning temir javoni yoki seyflarida alohida paketlarda saqlanadi.
(231-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
Elektron axborot tashuvchi jismlarda yoki DVD disklarda saqlanayotgan audio va videoyozuvlar fayllari notarius ishdan bo‘shaganda yoki boshqa ishga o‘tkazilganda tekshirib ko‘rilgan holda dalolatnoma asosida qabul qilinib, yangi tayinlangan yoki vazifasi yuklatilgan notariusga topshiriladi.
Notarial harakatlarni amalga oshirish jarayonini qayd etilgan audio va videoyozuvlar fayllari belgilangan tartibda notarial harakatlar yig‘ma jildlari bilan idoraviy notarial arxivlarga topshirilishi kerak.
(231-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2019-yil 2-apreldagi 146-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-1, 02.04.2019-y.) asosan kiritilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.04.2019-y., 10/19/3113-1/2866-son)
Oldingi tahrirga qarang.
24. Jismoniy va yuridik shaxslar tomonidan taqdim qilingan bitimlarning loyihalari yoki notarial idorada tuziladigan bitim va arizalarning loyihalari qonunchilik hujjatlariga zid bo‘lmasligi lozim.
(24-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
bitim tasdiqlangan notarial idoraning nomi va joylashgan eri (pochta manzili) va notariusning ismi, familiyasi, otasining ismi;
Oldingi tahrirga qarang.
taraflarning familiyasi, ismi, otasining ismi, doimiy yoki vaqtincha yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olingan manzili, pasporti (identifikatsiya ID-kartasi) yoki shaxsini tasdiqlovchi boshqa hujjatining raqami, qachon va kim tomonidan berilganligi, bitim taraflaridan biri chet el fuqarosi bo‘lsa, uning fuqaroligi;
(24-bandning oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
bitimda yuridik shaxs ishtirok etayotgan hollarda yuridik shaxsning to‘liq nomi, joylashgan eri (pochta manzili), STIRi, davlat ro‘yxatidan o‘tkazilganligi to‘g‘risidagi guvohnoma raqami va sanasi, davlat ro‘yxatidan o‘tkazgan organning nomi;
bitim predmeti uni boshqa shaxsga o‘tkazuvchiga qaysi hujjatga asosan tegishli ekanligi va bu hujjatlarning kim tomonidan va qachon berilganligi yoki tasdiqlanganligi;
bitim predmeti boshqa shaxsga o‘tkazilishi taqiqlanmaganligi va xatlanmaganligi (Tizim orqali chiqarilgan kartochka raqami);
Oldingi tahrirga qarang.
(24-bandning o‘n birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 10-yanvardagi 8-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-4, 10.01.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.01.2020-y., 10/20/3113-4/0043-son)
Oldingi tahrirga qarang.
taraflarning o‘zaro kelishuviga ko‘ra qonunchilik hujjatlariga zid kelmaydigan huquq va majburiyatlarining o‘tishi haqidagi boshqa shartlar;
(24-bandning o‘n beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
bitim predmeti uy, kvartira, uyning yoki kvartiraning bir qismi bo‘lganida, mazkur uy, kvartira, uyning yoki kvartiraning bir qismida foydalanish huquqini saqlab qoluvchi shaxslar ro‘yxati (oldi-sotdi shartnomalarida);
Oldingi tahrirga qarang.
bitim predmetiga nisbatan mulk huquqining o‘tishi munosabati bilan qonunchilik hujjatlari talablari tushuntirilganligi, davlat ro‘yxatidan o‘tkazilishi lozimligi (davlat ro‘yxatidan o‘tkazilishi lozim bo‘lgan mulklar bo‘yicha);
(24-bandning o‘n yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
bitimning mazmuni, ahamiyati notarius tomonidan tushuntirilganligi, bitim matni bilan taraflar to‘liq tanishganligi va taraflarning asl maqsadiga muvofiq kelishi o‘z aksini topishi kerak.
Ko‘chmas mulk va avtotransport vositalari bilan bog‘liq bitimlarning tasdiqlovchi yozuvda gerbli (maxsus) blankaning (blankalarning) seriyasi, tartib raqami va hududiy kodi ko‘rsatilishi lozim.
Bitimning barcha nusxalarini taraflar (ularning qonuniy vakili, vasiy yoki homiysi) familiyasi, ismi va otasining ismini to‘liq yozib shaxsan imzolaydilar.
Bitimning barcha nusxalariga notarius tegishli tasdiqlovchi yozuvni yozib, Tizimga qayd qilingan tartib raqamini, undirilgan to‘lovlar (davlat boji, gerb yig‘imi hamda huquqiy va texnik tusdagi qo‘shimcha harakatlar amalga oshirilganligi uchun haq) miqdorini ko‘rsatib imzolaydi va muhrini qo‘yadi.
Oldingi tahrirga qarang.
Vakilning vakolati uning nomiga berilgan ishonchnoma va (yoki) vakolatini tasdiqlovchi boshqa hujjatlar (qaror, umumiy majlis bayonnomasi, kuzatuv kengashining qarori, buyruq va hokazo) bilan tasdiqlanadi. Bunda, vakolat beruvchi jismoniy shaxslarning o‘lim haqida dalolatnoma yozuvi qayd etilmaganligi Tizim orqali “FHDYning yagona elektron arxivi” axborot tizimida tekshiriladi va olingan ma’lumotnoma Tizimda saqlanadi.
(25-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(25-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2019-yil 2-apreldagi 146-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-1, 02.04.2019-y.) asosan chiqarilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.04.2019-y., 10/19/3113-1/2866-son)
Notarius ta’sis hujjati bo‘yicha bitimlar tuzish huquqiga ega bo‘lgan yuridik shaxslarning rahbarlaridan bitimlar va boshqa harakatlarni bajarish uchun ishonchnoma talab qilmaydi. Bunday hollarda ularning mansab mavqeyini tasdiqlovchi hujjat talab qilinadi.
Vakil tomonidan taqdim etilgan ishonchnoma shubha tug‘dirgan taqdirda, notarius uni tasdiqlagan tegishli mansabdor shaxs (tashkilot) orqali tegishli ravishda tekshirishi lozim. Notarial tasdiqlangan ishonchnomaning bekor bo‘lgan yoki bo‘lmaganligi haqidagi ma’lumot Tizim orqali tekshiriladi.
26. O‘n to‘rt yoshga to‘lmagan voyaga yetmaganlar (kichik yoshdagi bolalar) uchun bitimlarni O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksi 29-moddasining ikkinchi qismida ko‘rsatilganlardan tashqari, ularning nomidan faqat ota-onasi, farzandlikka oluvchilari yoki vasiylari tuzishi mumkin.
Vasiylik sud tomonidan muomalaga layoqatsiz deb topilgan shaxslarga nisbatan ham belgilanadi. Muomalaga layoqatsiz deb topilgan fuqaro nomidan bitimlarni uning vasiysi amalga oshiradi.
Vasiylikdagi shaxs nomidan hadya shartnomasi tuzishga yo‘l qo‘yilmaydi. Bu qoidalar ota-onalar (farzandlikka oluvchilar) tomonidan o‘zlarining voyaga yetmagan bolalariga vasiylik, homiylik qiluvchilar sifatida tuziladigan bitimlarga ham tegishlidir.
O‘n to‘rt yoshdan o‘n sakkiz yoshgacha bo‘lgan voyaga yetmaganlar, O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksi 27-moddasining ikkinchi qismida sanab o‘tilganlardan tashqari, bitimlarni o‘z ota-onalari, farzandlikka oluvchilari yoki homiylarining yozma roziligi bilan tuzadilar. Bunday bitimlarni tuzishda ota-onaning har ikkisining roziligi talab qilinadi.
Homiylik sud tomonidan muomala layoqati cheklangan deb topilgan shaxslarga nisbatan ham belgilanadi. Muomalaga layoqati cheklangan deb topilgan fuqaro bitimlarni homiyning roziligi bilangina amalga oshiradi.
Vasiy va homiy, ularning eri (xotini) va yaqin qarindoshlari vasiylik va homiylikdagi shaxs bilan bitimlar tuzishga, shuningdek vasiylikdagi yoki homiylikdagi shaxs bilan vasiy yoki homiyning eri (xotini) va yaqin qarindoshlari o‘rtasidagi sud ishlarini yuritishda vasiylik yoki homiylikdagi shaxsning vakili bo‘lishga haqli emas.
Ota-onalar, farzandlikka oluvchilar, homiylik va vasiylik qiluvchilar qandaydir sabablarga ko‘ra (xizmat safarida bo‘lish, boshqa joyda yashashi va hokazo) bitimni tasdiqlashga rozilik bera olmasalar, bitim vasiylik va homiylik organi vakilining ishtirokida tasdiqlanishi mumkin. Bu holda O‘zbekiston Respublikasi “Vasiylik va homiylik to‘g‘risida”gi Qonunining 37-moddasi talablariga rioya etiladi.
Ota-ona vafot etganda, ota-onalik huquqidan mahrum etilganda, ularning ota-onalik huquqi cheklanganda, ular muomalaga layoqatsiz deb topilganda, kasal bo‘lganda, uzoq muddat bo‘lmaganda, ota-ona bolalarni tarbiyalash yoki ularning huquq va manfaatlarini himoya qilishdan bo‘yin tovlaganda, shu jumladan ota-ona tarbiya, davolash, aholini ijtimoiy himoyalash muassasalari va shunga o‘xshash boshqa muassasalardagi bolasini olishdan bosh tortganda, shuningdek ota-ona qaramog‘idan mahrum bo‘lgan boshqa hollarda bolalarning huquq va manfaatlarini himoya qilish vasiylik va homiylik organlari zimmasiga yuklatiladi.
Vasiylar vasiylik va homiylik organlarining ruxsati bilan vasiylikdagi shaxs nomidan notarial tartibda tasdiqlanishi lozim bo‘lgan bitimlar tuzishga haqli.
Oldingi tahrirga qarang.
27. Davlat ro‘yxatidan o‘tkazilishi lozim bo‘lgan mol-mulk bilan bog‘liq bitimlarni (mol-mulkni ijaraga berish va undan tekin foydalanish shartnomalarini bekor qilish haqidagi bitimlar, ko‘chmas mulk hamda transport vositasidan foydalanish va uni boshqarish haqidagi ishonchnomalar bundan mustasno) tasdiqlashda mol-mulkni boshqa shaxsga o‘tkazish taqiqlanmaganligi va (yoki) xatlanmaganligi Tizim orqali tekshiriladi. Bunda, tekshirish natijasi bo‘yicha mulkni boshqa shaxsga o‘tkazish taqiqlanmaganligi yoki xatlanmaganligi haqidagi ma’lumotnoma Tizimda saqlanadi.
(27-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
Jismoniy va yuridik shaxsning talabiga ko‘ra unga tegishli mulkni boshqa shaxsga o‘tkazish taqiqlanmaganligi yoki xatlanmaganligi haqida ma’lumotnoma belgilangan miqdordagi to‘lov undirilgandan so‘ng beriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Ko‘chmas mulk va avtotransport vositalari bilan bog‘liq bitimlarni tasdiqlash O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Majburiy ijro byurosi ma’lumotlar bazasi orqali jismoniy va yuridik shaxslarning ijro hujjatlari bo‘yicha, shuningdek ko‘chmas mulk bilan bog‘liq bitimlarni tasdiqlash kommunal tashkilotlar axborot tizimlari orqali elektr energiyasi, tabiiy gaz yetkazib berish, suv ta’minoti va suv chiqarish xizmatlaridan qarzdorligi mavjud emasligi onlayn rejimda tekshirilganidan keyin amalga oshiriladi. Bunda tekshirish o‘tkazilgan sana va vaqti ko‘rsatilgan hamda maxsus QR-kodga ega bo‘lgan tekshirish natijalari to‘g‘risidagi ma’lumotnoma Tizimda saqlanadi. Elektron tizimlarda texnik nosozliklar bo‘lganda, ushbu tashkilotlar bilan axborot almashuvi kuryerlik xizmati orqali amalga oshiriladi.
(27-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Tadbirkorlik subyektlari — yuridik shaxslar o‘rtasidagi ko‘chmas mulk oldi-sotdi shartnomalarini tasdiqlash O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 18-noyabrdagi 726-son qarori bilan tasdiqlangan Notariuslar tomonidan ko‘chmas mulklarni boshqa shaxsga o‘tkazish haqidagi bitimlarni tasdiqlashning ma’muriy reglamentiga muvofiq amalga oshiriladi.
(27-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
28. Ko‘chmas mulk yoki avtomototransport vositasi taraflar o‘rtasidagi to‘lov majburiyatlarini keyinchalik, ya’ni bitimda ko‘rsatilgan ma’lum muddatda amalga oshirish sharti bilan boshqa shaxsga o‘tkazilganda, notarius tomonidan taraflar o‘rtasidagi to‘lov va boshqa majburiyatlar amalga oshirilgunga qadar bitimda ko‘rsatilgan muddatga ko‘chmas mulk yoki avtomototransport vositasini boshqa shaxsga o‘tkazishga taqiq qo‘yiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
29. Er (xotin)ning umumiy birgalikdagi mulki bo‘lgan ko‘chmas mulk va avtomototransport vositasini boshqa shaxsga o‘tkazish bo‘yicha bitim tuzish uchun xotinning (erning) notarius, Qonunning 26-moddasida sanab o‘tilgan mansabdor shaxslar yoki O‘zbekiston Respublikasi konsullik muassasalarining konsullari tomonidan shahodatlantirilgan yozma roziligi olinishi lozim.
Ko‘chmas mulk va avtomototransport vositasini boshqa shaxsga o‘tkazayotgan fuqaro eri yoki xotini yo‘qligi (beva ekanligi yoki bo‘ydoq) haqida yozma ariza taqdim etganda, notarius bitimning ikkinchi tarafini ariza bilan tanishtiradi va huquqiy oqibatini tushuntiradi. Ikkinchi taraf arizaga familiyasi, ismi, otasining ismini to‘liq yozib, imzo qo‘yadi. Ushbu holatni aniqlashda notariusga tegishli ravishda quyidagi hujjatlar asos bo‘ladi: fuqaroning pasporti, (identifikatsiya ID-kartasi) nikohdan ajralganlik haqidagi guvohnoma yoki o‘lim haqidagi guvohnoma, o‘lim holati fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish organlarida qayd qilinganligi haqida tibbiyot muassasalari tomonidan berilgan QR-kod (matrik shtrixli kod) tasviri tushirilgan ma’lumotnoma va nikoh tuzilganligi haqidagi guvohnoma yoxud dalolatnoma yozuvlaridan ko‘chirmalar. Ushbu ariza ko‘chmas mulk va avtomototransport vositasini boshqa shaxsga o‘tkazayotgan fuqaroning shaxsan o‘zi tomonidan beriladi, bitim vakil orqali tuzilgan taqdirda esa u tomonidan ishonchnoma beruvchining eri yoki xotini yo‘qligini tasdiqlovchi hujjatlar taqdim etilgan holda vakildan bunday ariza olinadi.
Bunda, mulkdorning eri yoki xotini yo‘qligi haqidagi ma’lumotlar, nikoh tuzilganligi, nikohdan ajralganlik va o‘lim haqidagi fuqarolik holati dalolatnoma yozuvlari bilan bog‘liq barcha ma’lumotlar notariuslar tomonidan mustaqil ravishda, fuqarolardan ortiqcha ma’lumot talab qilmasdan, “FHDYning yagona elektron arxivi” axborot tizimi orqali tekshiriladi hamda tekshirish natijalari to‘g‘risidagi ma’lumotnoma Tizimda saqlanadi.
Elektron tizimlarda texnik nosozliklar bo‘lganda, axborot almashuvi kuryerlik xizmati orqali amalga oshiriladi.
Er yoki xotindan biri vafot etganda ularning nikohi davomida orttirilgan umumiy birgalikdagi mol-mulkiga nisbatan vorislik qoidalari qo‘llaniladi.
Er (xotin)ni bedarak yo‘qolgan deb topish to‘g‘risida sud hujjati mavjud bo‘lgan hollarda notarius bitimni tasdiqlashi mumkin. Bu holda notarius O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 35-moddasi mazmunini bitim matnida ko‘rsatib o‘tishi va taraflarga tushuntirishi lozim.
Nikoh qayd etilgunga qadar sotib olingan, meros tariqasida yoki hadya shartnomasi bo‘yicha olingan, shuningdek nikoh davomida sotib olingan ko‘chmas mulk va avtomototransport vositasi nikoh shartnomasiga asosan taqsimlab olingan bo‘lsa yoki er-xotin o‘rtasidagi mulkni bo‘lish to‘g‘risidagi sud hujjati yoxud notarial tartibda rasmiylashtirilgan kelishuv mavjud bo‘lsa, ko‘chmas mulk va avtomototransport vositasini boshqa shaxsga o‘tkazish bo‘yicha bitimni tasdiqlash uchun er yoki xotinning roziligi talab qilinmaydi.
(29-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
30. Agar umumiy ulushli mulk ishtirokchilaridan biri o‘z ulushini boshqa shaxsga sotayotgan yoki boshqacha tarzda haq evaziga boshqa shaxsga berayotgan bo‘lsa, notarius sotuvchining yoki boshqa shaxsga boshqacha tarzda haq evaziga beruvchi ushbu niyati haqida boshqa qolgan mulkdorlarni o‘z ulushini boshqa shaxsga haq evaziga o‘tkazayotganligi to‘g‘risida, ulushning narxini va sotishning (to‘lov majburiyatini kechiktirish, bo‘lib-bo‘lib to‘lash va boshqa) shartlari to‘g‘risida yozma ravishda xabardor qilganligiga ishonch hosil qilmog‘i zarur.
Agar qolgan mulkdorlar imtiyozli sotib olish huquqidan voz kechsalar yoki bu huquqni xabar qilingan kundan e’tiboran bir oy davomida amalga oshirmasalar, sotuvchi o‘z ulushini har qanday shaxsga sotishga haqli bo‘ladi.
31. Umumiy ulushli mulk ishtirokchilarining imtiyozli sotib olish huquqidan voz kechish to‘g‘risidagi arizalari umumiy ulushli mulkning boshqa mulkdorlari xabardor qilinganining isboti bo‘la oladi.
Umumiy ulushli mulk ishtirokchilari imtiyozli sotib olish huquqidan voz kechish to‘g‘risidagi arizalaridagi imzolarining haqiqiyligi notariuslar, Qonunning 26-moddasida sanab o‘tilgan mansabdor shaxslar yoki O‘zbekiston Respublikasi konsullik muassasalarining konsullari tomonidan shahodatlantiriladi.
Umumiy ulushli mulk ishtirokchilarining umumiy ulushli mulkdagi sotilayotgan ulushni imtiyozli sotib olish huquqidan voz kechish haqidagi arizasi mazmunida ulush sotilayotgani, ulushning narxi va boshqa shartlaridan xabardor ekanliklari ko‘rsatilishi shart. Umumiy ulushli mulkning qolgan mulkdorlari umumiy ulushli mulkdagi ulushni oldi-sotdi shartnomasi tasdiqlanayotgan notarial idoraga shaxsan o‘zlari kelib imtiyozli sotib olish huquqidan voz kechish arizasini bergan hollarda ushbu arizadagi umumiy ulushli mulk ishtirokchilari imzosining haqiqiyligini shahodatlash talab etilmaydi. Ushbu holda notarius uning shaxsini aniqlaydi, imzosining haqiqiyligini tekshiradi, bu haqda arizaga belgi va shaxsini tasdiqlovchi hujjatning nomini, uning raqamini, qachon va kim tomonidan berilganligini hamda tug‘ilgan yilini ko‘rsatadi.
Agar sotuvchining arizasi uning iltimosiga ko‘ra Qonunning 73-moddasiga asosan bitimni tasdiqlaydigan notarius tomonidan umumiy ulushli mulk ishtirokchisiga topshirilgan bo‘lsa, uning bir nusxasi oldi-sotdi shartnomasining notariusda qoladigan nusxasiga tikib qo‘yiladi.
Umumiy ulushli mulk ishtirokchisidan javob olingan taqdirda, bu javob ham shartnomaning notariusda saqlanadigan nusxasiga tikib qo‘yiladi. Umumiy ulushli mulk uning ishtirokchilaridan biriga sotilsa, umumiy ulushli mulkning qolgan ishtirokchilarini bu haqda xabardor qilish talab etilmaydi.
32. Umumiy ulushli mulkning qolgan ishtirokchilari mulkni imtiyozli sotib olish huquqidan voz kechgan yoki sotib olish niyati va shartlari to‘g‘risida xabar qilingan kundan boshlab bir oy davomida bu huquqni amalga oshirmasalar, notarius tegishli ulushini sotish bo‘yicha oldi-sotdi shartnomasini tasdiqlaydi.
Oldingi tahrirga qarang.
Uy, kvartira, uyning yoki kvartiraning bir qismidagi ulushni boshqa shaxsga o‘tkazishda oldi-sotdi shartnomasi umumiy ulushli mulkning imtiyozli sotib olish huquqiga ega boshqa ishtirokchilarining yashash manzili noma’lum bo‘lgan hollarda ham tasdiqlanadi. Mazkur holda sotuvchi ichki ishlar organlarining Manzil-ma’lumotlar byurosi tomonidan berilgan tegishli ma’lumotnomani notariusga taqdim etishi kerak.
(32-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 10-yanvardagi 8-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-4, 10.01.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.01.2020-y., 10/20/3113-4/0043-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Agar umumiy ulushli mulk mulkdorlaridan biri vafot etgan bo‘lsa, notarius o‘lim haqidagi fuqarolik holati dalolatnoma yozuvlari bilan bog‘liq ma’lumotlarni “FHDYning yagona elektron arxivi” axborot tizimi orqali tekshiradi hamda tekshirish natijalari to‘g‘risidagi ma’lumotnoma Tizimda saqlanadi. Notarius Tizim orqali umumiy ulushli mulk mulkdoriga nisbatan meros ishi ochilgan yoki ochilmaganligini tekshiradi. Meros ishi ochilib, merosxo‘rlar tarkibi aniqlangan taqdirda, ular notarial idoraga taklif qilinib, O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 224-moddasiga ko‘ra umumiy ulushli mulk mulkdori bo‘lishligi va kelajakda imtiyozli huquqdan foydalanishligi to‘g‘risida tushuntiriladi va ularning arizalari olinadi yoki notarius tomonidan sotuvchining arizasi uning iltimosiga ko‘ra Qonunning 73-moddasiga muvofiq imtiyozli sotib olish huquqiga ega bo‘lgan merosxo‘rlarga topshiriladi.
(32-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
Bunda meros ishi ochilganligi to‘g‘risida Tizimda ma’lumot bo‘lmagan taqdirda notarius tegishli ulushini sotish bo‘yicha oldi-sotdi shartnomasini tasdiqlaydi.
33. Umumiy ulushli mulk ishtirokchilaridan bir nechasi sotilayotgan ulushni sotib olish istagini bildirsalar, sotib oluvchini tanlash huquqi sotuvchiga beriladi. Sotilayotgan ulush boshqa shaxsga o‘tkazilganligi to‘g‘risida mulkka bo‘lgan huquqni tasdiqlovchi asosiy hujjatga tegishli belgi kiritilib, unga notariusning imzosi va muhri qo‘yiladi.
34. Umumiy ulushli mulkdagi mol-mulk ishtirokchilari o‘rtasida umumiy ulushli mulk taqsimlangan va undan ulush ajratilgan holatda ulushni boshqa shaxsga o‘tkazish bo‘yicha bitim matnida mulkning aniq qismlari bilan bir qatorda uning arifmetik ulushlari ham ko‘rsatiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
35. O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 218 va 224-moddalariga asosan, umumiy ulushli mulk ishtirokchisi o‘zining ulushini boshqa mulkka ayirboshlaganida yoki uni boshqacha tarzda haq evaziga o‘zga shaxsga berganida, mazkur Yo‘riqnomaning 30 — 34-bandlari hamda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 18-noyabrdagi 726-son qarori bilan tasdiqlangan Notariuslar tomonidan ko‘chmas mulklarni boshqa shaxsga o‘tkazish haqidagi bitimlarni tasdiqlashning ma’muriy reglamenti qoidalari qo‘llaniladi.
(35-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
36. Notarial tasdiqlangan bitimni bekor qilish alohida kelishuv tuzish yo‘li bilan amalga oshiriladi. Agar bitimda bir taraf yoki ikkala taraf yuridik shaxs bo‘lsa, bitimni bekor qilish vaqtida yuridik shaxsning tashkiliy-huquqiy shakliga qarab bitimni bekor qilish haqidagi qarori (umumiy majlis bayonnomasi, kuzatuv kengashining qarori, buyrug‘i va hokazo) olinadi. Bitimning barcha nusxalariga bitim bekor qilinganligi haqida yozib qo‘yiladi hamda unga notariusning imzosi va muhri qo‘yiladi hamda Tizimga bu haqida ma’lumot kiritiladi. Bitimning taraflarga berilgan nusxalarini taqdim etish imkoni bo‘lmagan (yo‘qolgan yoki boshqa) hollarda bu haqida ariza olinadi.
Oldingi tahrirga qarang.
Mol-mulkni boshqa shaxsga o‘tkazish bilan bog‘liq bitimni bekor qilishda bitim predmeti ko‘chmas mulk bo‘lib davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan taqdirda, Tizim orqali yer tuzish va ko‘chmas mulk kadastri sohasidagi vakolatli organning bino va inshootlarning tarkibi va tegishliligi to‘g‘risidagi belgilangan namunadagi ma’lumotnomasi (bundan buyon matnda kadastr ma’lumotnomasi deb yuritiladi) olinadi hamda ko‘chmas mulkni boshqa shaxsga o‘tkazish taqiqlanmaganligi yoki xatlanmaganligi tekshiriladi.
(36-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
Mol-mulkni boshqa shaxsga o‘tkazish bilan bog‘liq bitimni bekor qilishda, agar mulk er-xotinning birgalikdagi mulki bo‘lsa, notarius ulardan ikkinchisining (mulk oluvchining) bitimni bekor qilishga rozi ekanligi to‘g‘risidagi notarius, Qonunning 26-moddasida sanab o‘tilgan mansabdor shaxslar yoki O‘zbekiston Respublikasi konsullik muassasalarining konsullari tomonidan shahodatlantirilgan arizasini talab qiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Notarius bitimni bekor qilinganligi yoki haqiqiy emas deb topganligi to‘g‘risidagi sudning qonuniy kuchga kirgan hal qiluv qarori, ajrimi (bundan buyon matnda sud hujjati deb yuritiladi)ni olgan taqdirda, bu haqda bitimning notarial idora yig‘majildlarida saqlanadigan asl nusxasiga tegishli yozuv kiritadi, o‘z imzosi va muhrini qo‘yadi va Tizimga ma’lumot kiritadi.
(36-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Bitim sud tomonidan bekor qilingan yoki haqiqiy emas deb topilganda yoxud taraflarning kelishuviga ko‘ra bekor qilinganda notarial idorada saqlanayotgan bitim predmetiga oid mulk huquqini tasdiqlovchi hujjatning kseronusxasini qoldirib, asl nusxasini mulkdorga yoki uning merosxo‘rlariga yoxud vakillariga qaytarib beradi. Notarial idorada qolgan bitimning kseronusxasiga uning qaytarilganligi haqida hujjatni olgan shaxs imzo qo‘yadi. Bitimning asl nusxasi merosxo‘rlarga berilgan taqdirda, ularning merosxo‘r ekanligini tasdiqlovchi tegishli hujjatlar tekshiriladi va ularning kseronusxalari notarial idorada qoldiriladi.
(36-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
Bitimlar bekor qilingan vaqtda to‘langan davlat boji, gerb yig‘imi hamda huquqiy va texnik tusdagi qo‘shimcha harakatlar amalga oshirilganligi uchun to‘lovlar qaytarilmaydi.
37. Diplomatik vakolatxonani va vakolatxona boshlig‘i qarorgohini joylashtirish uchun ko‘chmas mulkni sotib olish yoki ijaraga olish haqidagi bitimlarni tasdiqlashda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2001-yil 8-maydagi 207-son qarori bilan tasdiqlangan Xorijiy davlatlarning O‘zbekiston Respublikasidagi diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalari to‘g‘risidagi nizomga muvofiq bu haqda O‘zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligini oldindan xabardor qilganligini tasdiqlovchi hujjat taqdim etadi.
Oldingi tahrirga qarang.
(2-paragraf O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
korxona sotuvchisi va sotib oluvchisi vakolatli organlarining korxonani sotish yoki sotib olish to‘g‘risidagi qarori (umumiy majlis bayonnomasi yoki kuzatuv kengashining qarori yoxud buyruq va hokazo);
mulkdorning roziligi (agar mulk xo‘jalik yuritish yoki operativ boshqaruv huquqiga asoslangan yuridik shaxsga tegishli bo‘lsa);
baholovchi tashkilotning baholash to‘g‘risidagi hisoboti va xulosasi (sotilayotgan korxonada davlat ulushi bo‘lgan hollarda);
davlat soliq xizmati organi tomonidan tasdiqlangan so‘nggi hisobot davri uchun buxgalteriya balansi (nusxasi qoldirilib, asli qaytarib beriladi);
taraflar tomonidan tuzilgan, ko‘rib chiqilgan va imzolangan kreditorlar, ular qo‘yayotgan talablar xususiyati, miqdori va muddatlari ko‘rsatilgan holda korxona tarkibiga kiritiladigan barcha qarzlar (majburiyatlar) ro‘yxati;
kreditorlarga yuborilgan xabarnoma va ularning korxona qarzlarini boshqa shaxsga o‘tkazishga roziligi haqidagi notarius, Qonunning 26-moddasida sanab o‘tilgan mansabdor shaxslar yoki O‘zbekiston Respublikasi konsullik muassasalarining konsullari tomonidan shahodatlantirilgan arizalari (kreditorlar yuridik shaxs bo‘lgan hollarda, ularning roziligi rasmiylashtirilgan xatlari);
Taraflar shartnomada xaridorga topshirilayotgan korxona tarkibidan alohida elementlarni olib tashlash huquqiga egalar (alohida buyumlar, huquqlar va majburiyatlar).
Oldingi tahrirga qarang.
Mazkur bandning o‘n birinchi va o‘n uchinchi xatboshilarida nazarda tutilgan ma’lumotnomalar notarius tomonidan idoralararo elektron hamkorlik yo‘li bilan olinadi hamda Tizimda saqlanadi.
(57-bandning o‘n oltinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Elektron tizimlarda texnik nosozliklar bo‘lganda, axborot almashuvi kuryerlik xizmati orqali amalga oshiriladi.
(57-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) asosan xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
58. Korxonani sotish shartnomasi tasdiqlanayotganda, mulk huquqini tasdiqlovchi hujjat bo‘lib quyidagilardan biri bo‘lishi mumkin:
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston Respublikasi Davlat aktivlarini boshqarish agentligi tomonidan berilgan xususiylashtirilgan korxonaga mulk huquqini tasdiqlovchi davlat orderi;
(58-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2019-yil 31-maydagi 237-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-2, 31.05.2019-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.06.2019-y., 10/19/3113-2/3227-son)
korxonaning ochiq savdoda sotib olinganligi to‘g‘risidagi hujjat (oldi-sotdi shartnomasi yoki bayonnoma);
Oldingi tahrirga qarang.
(58-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 10-yanvardagi 8-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-4, 10.01.2020-y.) asosan chiqarilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.01.2020-y., 10/20/3113-4/0043-son)
keyinchalik sotib olish huquqini beruvchi korxonaning ijara shartnomasi va mulk huquqining o‘tganligi haqidagi qo‘shimcha kelishuv;
Bunda, korxonaga bo‘lgan mulk huquqini tasdiqlovchi order mazkur xususiylashtirilgan korxonaning quyidagi ko‘chmas mulklari uchun (qonunga muvofiq xususiylashtirilmaydigan obyektlar bundan mustasno) ham mulk huquqini tasdiqlovchi hujjat bo‘lib hisoblanadi:
xususiylashtirishda tasarruf etish huquqisiz foydalanishga berilgan, korxona hududida joylashgan ko‘chmas mulk.
59. Korxonani sotish shartnomasini tasdiqlashda notarius korxonani boshqa shaxsga o‘tkazish taqiqlanmaganligi va xatlanmaganligini Tizim orqali tekshiradi.
shartnoma tasdiqlangan notarial idoraning nomi va joylashgan eri (pochta manzili) va notariusning ismi, familiyasi, otasining ismi;
Oldingi tahrirga qarang.
taraflarning familiyasi, ismi, otasining ismi, doimiy yoki vaqtincha yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olingan manzili, pasporti (identifikatsiya ID-kartasi) yoki shaxsini tasdiqlovchi boshqa hujjatining raqami, qachon va kim tomonidan berilganligi, bitim taraflaridan biri chet el fuqarosi bo‘lsa, uning fuqaroligi;
(60-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
bitimda yuridik shaxs ishtirok etayotgan hollarda yuridik shaxsning to‘liq nomi, joylashgan eri (pochta manzili), STIRi, davlat ro‘yxatidan o‘tkazilganligi to‘g‘risidagi guvohnoma raqami va sanasi, davlat ro‘yxatidan o‘tkazgan organning nomi;
taraflar o‘rtasida hisob-kitobni amalga oshirish tartibi va uni tasdiqlovchi hujjat to‘g‘risidagi ma’lumot;
korxonani sotish shartnomasidan paydo bo‘lgan mulk huquqini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish zarurligi va uning tartibi;
O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 482, 486, 489 — 496-moddalari talablari tushuntirilganligi;
Oldingi tahrirga qarang.
(4-paragraf O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(5-paragraf O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
ijara narsasi umumiy birgalikdagi mulk bo‘lgan taqdirda (er-xotinning birgalikdagi mulki), barcha egalarining (er-xotinning) roziligi;
Oldingi tahrirga qarang.
xususiylashtirilgan uy, kvartira, uyning yoki kvartiraning bir qismi bo‘lganda, O‘zbekiston Respublikasi Davlat aktivlarini boshqarish agentligining hududiy organlaridan (Toshkent shahrida — “Toshkent shahar uy-joylarga davlat orderlari va ma’lumotnomalar berish markazi” davlat unitar korxonasidan) olingan uy, kvartira, uyning yoki kvartiraning bir qismini xususiylashtirishga rozilik bergan shaxslar to‘g‘risida ma’lumotnoma.
(73-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 541-moddasiga asosan ijaraga berilayotgan mol-mulk topshirish va qabul qilish dalolatnomasi asosida topshirilishi lozimligi taraflarga tushuntiriladi va bu haqda shartnoma matnida ko‘rsatiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Mazkur bandning to‘rtinchi xatboshisida nazarda tutilgan ma’lumotnoma notarius tomonidan idoralararo elektron hamkorlik yo‘li bilan olinadi va Tizimda saqlanadi.
Elektron tizimlarda texnik nosozliklar bo‘lganda, axborot almashuvi kuryerlik xizmati orqali amalga oshiriladi.
(73-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) asosan xatboshilar bilan to‘ldirilgan — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
74. Ko‘chmas mulk ijara shartnomasini notarial tartibda tasdiqlashda notarius quyidagilarni talab qiladi:
Oldingi tahrirga qarang.
ijaraga berilayotgan turar joyda doimiy yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olingan shaxslar haqida ichki ishlar organi tomonidan berilgan ma’lumotnoma yoki uy daftaridan ko‘chirma;
(74-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
Oldingi tahrirga qarang.
mulkdorning ijaraga berilayotgan turar joyda doimiy yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olingan voyaga yetgan oila a’zolarining (eri (xotini) va ularning farzandlari) roziligi.
(74-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
ko‘chmas mulk umumiy birgalikdagi mulk bo‘lgan taqdirda (er-xotinning birgalikdagi mulki), barcha egalarining (er-xotinning) roziligi;
Oldingi tahrirga qarang.
(74-bandning yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) asosan chiqarilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
Oldingi tahrirga qarang.
xususiylashtirilgan turar joy ijaraga berilganda, O‘zbekiston Respublikasi Davlat aktivlarini boshqarish agentligining hududiy organlari (Toshkent shahrida — “Toshkent shahar uy-joylarga davlat orderlari va ma’lumotnomalar berish markazi” davlat unitar korxonasi) tomonidan berilgan xususiylashtirishda rozilik bergan shaxslar haqidagi ma’lumotnoma (nusxasi olinib, asli qaytariladi) va ularning roziligi;
(74-bandning sakkizinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2019-yil 31-maydagi 237-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-2, 31.05.2019-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.06.2019-y., 10/19/3113-2/3227-son)
Korxonani ijaraga berish shartnomasini tasdiqlashda qo‘shimcha ravishda kreditorlarga berilgan xabarnoma talab etiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Mazkur bandning yettinchi xatboshisida nazarda tutilgan xususiylashtirishda rozilik bergan shaxslar haqidagi ma’lumotnoma notarius tomonidan idoralararo elektron hamkorlik yo‘li bilan olinadi va Tizimda saqlanadi.
Elektron tizimlarda texnik nosozliklar bo‘lganda, axborot almashuvi kuryerlik xizmati orqali amalga oshiriladi.
(74-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) asosan xatboshilar bilan to‘ldirilgan — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
75. Yuridik shaxslarga tegishli bo‘lgan ko‘chmas mulkni ijaraga berish shartnomalarini notarial tasdiqlashda, qo‘shimcha ravishda yuridik shaxs vakolatli organlarining ko‘chmas mulkni ijaraga berish (olish) haqidagi hujjat (qaror, umumiy majlis bayonnomasi, kuzatuv kengashining qarori, buyruq va hokazo) talab etiladi.
tekin foydalanishga berilayotgan mulk umumiy birgalikdagi mulk bo‘lgan taqdirda (er-xotinning birgalikdagi mulki), barcha egalarining (er-xotinning) roziligi;
vasiylikdagi shaxsga qarashli bo‘lgan mol-mulk tekin foydalanishga berilganda, vasiylik va homiylik organlarining roziligi (avtomototransport vositalari uchun).
Tekin foydalanishga berilayotgan mulk davlat ro‘yxatidan o‘tkaziladigan mulk bo‘lsa, notarius Tizim orqali mazkur mulkning boshqa shaxsga o‘tkazish taqiqlanmaganligi yoki xatlanmaganligini tekshirishi lozim.
77. Ko‘chmas mulkdan tekin foydalanish shartnomasini tasdiqlashda mazkur Yo‘riqnomaning 74-75-bandlarida ko‘rsatilgan hujjatlar talab qilinadi.
lizing oluvchi (lizing beruvchi)ning vakolatli organining lizing olish (lizing berish) to‘g‘risidagi hujjati (qarori, umumiy majlis bayonnomasi, kuzatuv kengashining qarori, buyruq va hokazo);
Oldingi tahrirga qarang.
(78-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2019-yil 2-apreldagi 146-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-1, 02.04.2019-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.04.2019-y., 10/19/3113-1/2866-son)
Oldingi tahrirga qarang.
lizing shartnomasi bo‘yicha lizing to‘lovlarining bajarilish grafigi (ikkala taraf tomonidan imzolangan bo‘lishi kerak).
(78-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2019-yil 2-apreldagi 146-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-1, 02.04.2019-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.04.2019-y., 10/19/3113-1/2866-son)
shartnoma tasdiqlangan notarial idoraning nomi va joylashgan eri (pochta manzili) va notariusning ismi, familiyasi, otasining ismi;
Oldingi tahrirga qarang.
taraflarning familiyasi, ismi, otasining ismi, doimiy yoki vaqtincha yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olingan manzili, pasporti (identifikatsiya ID-kartasi) yoki shaxsini tasdiqlovchi boshqa hujjatining raqami, qachon va kim tomonidan berilganligi, bitim taraflaridan biri chet el fuqarosi bo‘lsa, uning fuqaroligi;
(79-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
yuridik shaxs ishtirok etayotgan hollarda yuridik shaxsning to‘liq nomi, joylashgan eri (pochta manzili), STIRi, davlat ro‘yxatidan o‘tkazilganligi to‘g‘risidagi guvohnoma raqami va sanasi, davlat ro‘yxatidan o‘tkazgan organning nomi;
lizing obyektini berish tartibi, shu jumladan, lizing obyektini yetkazib berish, montaj qilish va foydalanishga topshirish tartibi;
lizing obyektidan foydalanish, unga qarash, uni saqlab turish va ta’mirlash yuzasidan taraflarning majburiyatlari;
Oldingi tahrirga qarang.
(79-bandning o‘n beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
80. Lizing obyektiga bo‘lgan mulk huquqi lizing oluvchi tomonidan sotib olingunga qadar lizing beruvchiga tegishli bo‘ladi.
81. Lizing obyektining oldi-sotdi shartnomasi lizing beruvchi va sotuvchi o‘rtasida tuzilib, unga ko‘ra lizing beruvchi lizing oluvchining topshirig‘iga binoan lizing obyektini keyinchalik lizing oluvchiga berish uchun o‘z mulki qilib oladi.
Lizing obyekti oldi-sotdi shartnomasini tuzish paytida lizing beruvchi lizing obyekti qaysi maqsadda sotib olinayotganligidan sotuvchini oldindan xabardor qilishi, buni oldi-sotdi shartnomasida qayd etishi shart.
Oldingi tahrirga qarang.
82. O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 55-moddasiga muvofiq yuridik shaxs tugatilayotganda (sud tartibida, ixtiyoriy ravishda), kreditorlarning talablari qanoatlantirilganidan keyin qolgan mol-mulk shu mol-mulkka ashyoviy huquqlarga yoki ushbu yuridik shaxsga nisbatan majburiy huquqlarga ega bo‘lgan muassislarga (ishtirokchilarga), agar qonunchilik hujjatlarida boshqacha tartib nazarda tutilgan bo‘lmasa, topshiriladi va ular o‘rtasida taqsimlanadi.
(82-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
83. Tugatilayotgan yuridik shaxsga tegishli bo‘lgan mol-mulkni uning muassislari (ishtirokchilari) o‘rtasida taqsimlash (bo‘lish) to‘g‘risidagi shartnomani tasdiqlashda notariusga quyidagi hujjatlar taqdim etiladi:
yuridik shaxs muassislari (ishtirokchilari)ning yoki muassisning yuridik shaxsni tugatish haqidagi qarori;
yuridik shaxsni tugatish to‘g‘risida qaror qabul qilgan yuridik shaxs muassislari (ishtirokchilari) yoki organi tomonidan ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organga yuborilgan yozma xabar;
yuridik shaxsni tugatish to‘g‘risida qaror qabul qilgan yuridik shaxs muassislari (ishtirokchilari) yoki organ tugatuvchini — tugatish komissiyasi yoki jismoniy shaxsning tayinlanganligi, tugatish tartibi va muddatlari belgilanganligi to‘g‘risidagi yuridik shaxs muassislarining (ishtirokchilarining) umumiy majlis bayonnomasi yoki organning qarori;
yuridik shaxsni tugatish to‘g‘risida qaror sud tomonidan qabul qilingan taqdirda, tugatuvchi yuridik shaxslarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazuvchi organ bilan kelishilgan holda tayinlanganligi to‘g‘risidagi hujjat;
tugatuvchining yuridik shaxsni tugatilishi haqida kreditorlarni yozma ravishda xabardor qilinganligi to‘g‘risidagi hujjat;
tugatilayotgan yuridik shaxsning moliya-xo‘jalik faoliyati tekshirilganligi haqidagi tegishli davlat soliq xizmati organining tekshiruv ma’lumotnomasi;
84. O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 732-moddasiga muvofiq qarz shartnomasi bo‘yicha bir taraf (qarz beruvchi) ikkinchi tarafga (qarz oluvchiga) pul yoki turga xos alomatlari bilan belgilangan boshqa ashyolarni mulk qilib beradi, qarz oluvchi esa qarz beruvchiga bir yo‘la yoki bo‘lib-bo‘lib, o‘shancha summadagi pulni yoki qarzga olingan ashyolarning xili, sifati va miqdoriga baravar ashyolarni (qarz summasini) qaytarib berish majburiyatini oladi.
85. Qarz shartnomasi taraflardan birining talabi bo‘yicha xohlagan notarial idorada tasdiqlanishi mumkin.
Qarz shartnomasi tasdiqlanayotganda notarius taraflarning haqiqiy istaklarini aniqlashi lozim. Shartnomada qarzning qaytarilish muddati, joyi va majburiyat bajarilishini ta’minlash usullari haqida notarius tomonidan tushuntirilganligi ko‘rsatilishi kerak. Lozim bo‘lsa, notarius taraflarning xohish-istaklarini aniqlash maqsadida ariza olishi mumkin.
86. Qarz shartnomasi bo‘yicha qarz olgan shaxs tomonidan to‘lov muddati o‘tkazib yuborilganda, Qonunning 73-moddasiga muvofiq qarz beruvchining iltimosiga ko‘ra notarius qarzdorga mulkni qaytarish yoki qarz summasini qaytarib berish to‘g‘risidagi qarz beruvchining arizasini qarz olgan tarafga arizani topshirish notarial harakatini amalga oshirishi va bu haqda guvohnoma berishi mumkin. Shartnoma majburiyatlari bajarilmagan taqdirda esa notarius Qonunning 76 — 80-moddalari hamda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2002-yil 18-yanvardagi 26-sonli qarori bilan tasdiqlangan Notariuslarning ijro xatlariga asosan qarzni undirish so‘zsiz amalga oshiriladigan hujjatlar ro‘yxatiga muvofiq ijro xatini yozadi.
Qarz shartnomasi bo‘yicha foizlarni belgilash yuzasidan shartlar taraflar tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 734-moddasida ko‘rsatilgan tartibda belgilanadi.
87. Vasiyatnoma matni vasiyat qiluvchi tomonidan yozilib, notariusga shaxsan taqdim etilgan yoki uning so‘zlaridan notarius tomonidan yozib olingan bo‘lishi lozim.
Vasiyatnomani tasdiqlab berishda vasiyat qiluvchidan uning vasiyat qilinayotgan mol-mulkka bo‘lgan huquqini tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim etish talab qilinmaydi.
Vasiyatnoma yozilgan joyi, sanasi va vaqti ko‘rsatilgan holda yozma shaklda tuzilishi lozim. Yozma shakldagi vasiyatnoma vasiyat qiluvchining o‘z qo‘li bilan imzolanishi, familiyasi, ismi va otasining ismi to‘liq yozilishi shart.
Agar vasiyat qiluvchi jismoniy nuqsonlari, kasalligi yoki savodsizligi tufayli vasiyatnomani o‘z qo‘li bilan imzolay olmasa, uning iltimosiga binoan notarius hozir bo‘lganida vasiyat qiluvchi o‘z qo‘li bilan imzolay olmaganligining sabablarini ko‘rsatilgan holda, vasiyatnomaga boshqa shaxs imzo qo‘yishi mumkin. Bunday holatda, notarius O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 1128-moddasiga asosan vasiyat qiluvchining o‘rniga vasiyatnomani imzolagan fuqaroga meros ochilgunga qadar vasiyatnomaning mazmuni, uning tuzilishi, bekor qilinishi yoki o‘zgartirilishiga daxldor ma’lumotlarni oshkor qilishga haqli emasligi tushuntiradi va bu haqda vasiyatnoma matnida qayd etadi.
Oldingi tahrirga qarang.
Shuningdek, vasiyatnoma matnida vasiyat qiluvchining o‘rniga vasiyatnomani imzolagan shaxsning familiyasi, ismi va otasining ismi, tug‘ilgan yili, shaxsini tasdiqlovchi hujjat va doimiy yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olingan manzili yoziladi.
(87-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
89. Vasiyat qiluvchining iltimosiga binoan vasiyatnomani tasdiqlashda guvohlar ishtirok etishi mumkin. Bunday holda vasiyatnomaning har ikki nusxasiga bu haqda yozib qo‘yiladi.
90. Vasiyat qiluvchining xohishiga ko‘ra vasiyatnoma notarius tomonidan uning mazmuni bilan tanishib chiqilmasdan (maxfiy vasiyatnoma) tasdiqlanadi.
Oldingi tahrirga qarang.
Maxfiy vasiyatnomani vasiyat qiluvchi haqiqiy sanalmaslik xavfi ostida o‘z qo‘li bilan yozishi va imzolashi, familiyasi, ismi va otasining ismini to‘liq yozishi lozim. Bu haqda notarius vasiyat qiluvchidan og‘zaki so‘raydi va tasdiqlovchi yozuvda ko‘rsatadi. Vasiyatnoma ikki guvoh va notarius ishtirokida xatjildga solinib, xatjild yelimlanishi lozim, guvohlar o‘z familiyasi, ismi, otasining ismini va doimiy yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olingan manzilni ko‘rsatgan holda xatjildga imzo qo‘yadilar. Guvohlar imzo qo‘ygan xatjild guvohlar va notariusning ishtirokida boshqa xatjildga solinadi va bu xatjild ham yelimlanadi, unga notarius tasdiqlovchi yozuvni yozib qo‘yadi.
(90-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
91. Notarius tomonidan vasiyat qiluvchining vasiyatnomani o‘zgartirish yoki bekor qilish haqidagi arizasi notarial shahodatlantirilishi kerak.
Notarius vasiyatnomani o‘zgartirish yoki bekor qilish to‘g‘risida ariza olgan taqdirda vasiyatnomaning notariusda saqlanayotgan nusxasiga belgi qo‘yadi va Tizimga bu xususda ma’lumot kiritadi. Vasiyatnomani o‘zgartirish yoki bekor qilish to‘g‘risida ariza notarial idorada yuritiladigan bitimlarni bekor qilish to‘g‘risidagi alohida yig‘majildda saqlanadi.
Vasiyat qiluvchi o‘zida saqlanayotgan vasiyatnoma nusxasini taqdim etgan taqdirda, vasiyatnomaning o‘zgartirilganligi yoki bekor qilinganligi to‘g‘risida bu nusxaga ham yozib qo‘yiladi.
Vasiyat qiluvchi istalgan vaqtda vasiyatnomani o‘zgartirish va bekor qilish haqida Qonunning 16-moddasiga muvofiq xohlagan notarial idoraga murojaat etishi mumkin. Bunday holda notarius vasiyatnomaga o‘zgartirish kiritilganligi yoki uni bekor qilinganligi to‘g‘risida Tizimga ma’lumot kiritadi.
Oldingi tahrirga qarang.
92. Qonunning 26-moddasida nazarda tutilgan mansabdor shaxslar tomonidan tasdiqlangan vasiyatnomaning hamda uni o‘zgartirish yoki bekor qilish uchun asos bo‘ladigan hujjatning bittadan nusxasi vasiyat qiluvchi doimiy yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olingan joydagi idoraviy notarial arxivga saqlash uchun kechiktirmay yuborilishi shart. Idoraviy notarial arxiv xodimi tomonidan shu kunning o‘zida Tizimga ushbu vasiyatnoma haqidagi ma’lumot kiritiladi.
(92-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Notarius saqlash uchun kelib tushgan vasiyatnomani tekshirib ko‘rishi va uning qonunchilik hujjatlariga nomuvofiqligini aniqlagan taqdirda, bu xususda vasiyat qiluvchiga va vasiyatnomani tasdiqlagan mansabdor shaxsga ma’lum qilishi shart.
(92-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
93. Notarius vasiyatnomani tasdiqlashda vasiyat qiluvchiga O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 1127 va 1142-moddalari mazmunini tushuntirishi va bu haqda vasiyatnoma matnida ko‘rsatib o‘tishi lozim.
Oldingi tahrirga qarang.
(12-paragraf O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
104. Meros mol-mulkini qo‘riqlashga doir ishlarni amalga oshirish jarayonida notarius ushbu mol-mulkni qo‘riqlanishini ta’minlovchi quyidagi chora-tadbirlarni ko‘radi:
Oldingi tahrirga qarang.
o‘lim faktini tasdiqlash uchun o‘lim haqidagi guvohnomani yoki o‘lim haqidagi dalolatnoma yozuvidan ko‘chirmani yoxud o‘lim holati fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish organlarida qayd qilinganligi haqida tibbiyot muassasalari tomonidan berilgan QR-kod (matrik shtrixli kod) tasviri tushirilgan ma’lumotnomani talab qiladi, guvohnomaning nusxasi meros ishida qoldiriladi, bunda, ushbu xatboshida qayd etilgan hujjat(lar) haqidagi ma’lumotlar notarius tomonidan “FHDYning yagona elektron arxivi” axborot tizimi orqali tekshiriladi hamda tekshirish natijalari to‘g‘risidagi ma’lumotnoma Tizimda saqlanadi;
(104-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
meros mol-mulkini qo‘riqlashga dastlabki chora-tadbirlar ko‘rilgan yoki ko‘rilmaganligini, agar ko‘rilgan bo‘lsa, unda bu chora-tadbir kim tomonidan ko‘rilganligini, meros qoldiruvchining mol-mulki turgan xona (xonalar) muhrlanganligini, bu xonaning (xonalarning) kaliti kimdaligini aniqlaydi;
meros bo‘lib qolgan mol-mulkni ro‘yxatga olish to‘g‘risida merosxo‘rlar yoki boshqa manfaatdor shaxslarni xabardor qiladi.
105. Meros qoldiruvchi bilan birgalikda yashab kelayotgan merosxo‘rlar yoki boshqa shaxslar o‘z xohishlari bilan ro‘yxatga olish uchun mol-mulkni taqdim etgan taqdirdagina notarius ushbu mol-mulkni ro‘yxatga oladi.
Agar meros qoldiruvchi bilan birgalikda yashab kelayotgan merosxo‘rlar yoki boshqa shaxslar mol-mulkni ro‘yxatga olishga qarshilik qilishsa, notarius mol-mulkni xatlash uchun taqdim etishdan bosh tortganlik to‘g‘risida dalolatnomani tuzadi va merosxo‘rlarni bu haqda xabardor qiladi, ularga bu masala yuzasidan da’vo bilan sudga murojaat etish yoki da’voni ta’minlash maqsadida sud tartibida mol-mulkni ro‘yxatdan o‘tkazish huquqlarini tushuntiradi.
Agar ro‘yxatga olish uchun joyiga chiqilganda, ro‘yxatga olinishi lozim bo‘lgan mol-mulk mavjud bo‘lmasa va merosxo‘rlar yoki boshqa shaxslar tomonidan olib ketilgan bo‘lsa, notarius mol-mulk mavjud emasligi to‘g‘risida yoki mol-mulk olib ketilganligi to‘g‘risida dalolatnoma tuzadi va bu haqda merosxo‘rlarga yoki boshqa manfaatdor shaxslarga xabar beradi, ularning buzilgan huquqlarini himoya qilish va mol-mulkni qaytarish talabi bilan huquqni muhofaza qiluvchi organlarga murojaat etish huquqini tushuntiradi.
meros mol-mulki to‘g‘risidagi xabar yoki uni qo‘riqlashga doir chora-tadbirlar ko‘rish to‘g‘risidagi topshiriqning kelib tushgan sanasi;
ro‘yxatga olish sanasi, ro‘yxatga olishda ishtirok etuvchi shaxslarning familiyasi, ismi, otasining ismi;
ro‘yxatga olinayotgan mol-mulkning joylashgan joyi, notarius kelishidan oldin xona (xonalar) muhrlanganligi va muhrlash kim tomonidan amalga oshirilganligi, plomba va muhrlar buzilmaganligi haqidagi ma’lumotlar;
107. Ro‘yxatga olishni amalga oshirishda ishtirok etgan merosxo‘rlar va boshqa manfaatdor shaxslarning kelishuviga ko‘ra ro‘yxatga olinayotgan har bir meros mol-mulki alohida baholanishi kerak. Kelishuv bo‘lmaganida esa meros mol-mulkiga yoki uning kelishuvga erishilmagan qismiga nisbatan baholash meros mol-mulkining baholanishini talab qilgan shaxsning hisobidan baholovchi tashkilot tomonidan amalga oshiriladi.
Agar merosxo‘rlar tomonidan meros qabul qilinmasa, baholovchi tashkilotning xizmat haqi meros mol-mulki hisobidan undiriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
108. Ko‘chmas mulklar yer tuzish va ko‘chmas mulk kadastri sohasidagi vakolatli organ tomonidan yoki baholovchi tashkilotlar, avtomototransport vositalari esa baholovchi tashkilotlar tomonidan baholanadi.
(108-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
109. Ro‘yxatga olish dalolatnomasining har bir betida buyumlar (predmetlar) miqdori va ularning bahosi natijalariga, ro‘yxat tugaganida buyumlar (predmetlar) miqdori va ularning bahosi umumiy natijalariga yakun yasaladi.
Qo‘shnilar va boshqa shaxslarning ayrim buyumlari ularga tegishli ekanligi to‘g‘risidagi arizalari ro‘yxatga olish dalolatnomasiga kiritiladi, manfaatdor shaxslarga sudga da’vo bilan murojaat etib, ushbu mol-mulkni ro‘yxatdan chiqarish tartibi tushuntiriladi.
Ro‘yxatga olish dalolatnomasi kamida uch nusxada tuzilib, bitta nusxasi meros ishiga tikiladi, ikkinchisi tilxat bilan meros boshqaruvchilari va meros mol-mulkini saqlash uchun topshirilgan shaxslarga, uchinchisi merosga bo‘lgan huquq to‘g‘risidagi guvohnoma bilan birgalikda merosxo‘rlarga beriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
110. Vafot etgan shaxsdan qolgan pul mablag‘lari merosxo‘rlarga guvohnoma berilgunga qadar yoki meros olish huquqi bo‘yicha meros mulkini davlat foydasiga o‘tish hollarida notariusning depozit hisobraqamiga topshiriladi.
(110-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
111. Oltin, kumush, platina va tangadagi, quymadagi va xom turdagi platina guruhdagi metallarga, chet el valyutasiga, chet el valyutasida berilgan to‘lov hujjatlariga, hujjatli shakldagi qimmatli qog‘ozlarga, qimmatbaho metallardan, toshlardan ishlab chiqarilgan buyumlarga, shuningdek qimmatbaho toshlarga alohida ro‘yxat tuziladi, ular konvertga yoki yumshoq idishga solinadi, muhrlanadi, plombalanadi va ro‘yxatga olingan kunning keyingi kunidan kechiktirmay, merosxo‘rlarga berilgunicha yoki meros olish huquqi bo‘yicha meros mol-mulki davlatga o‘tish holatida davlat foydasiga topshirilgunga qadar, tegishli bankka saqlash uchun topshiriladi.
Hujjatsiz shakldagi qimmatli qog‘ozlar hisobga olish registrlaridagi yozuvlar tarzida tegishli investitsiya vositachisi yoki Qimmatli qog‘ozlar markaziy depozitariysida saqlanadi.
Oldingi tahrirga qarang.
Bazaviy hisoblash miqdorining o‘n baravaridan kam bo‘lgan narxdagi qimmatbaho ashyolar (buyumlar) meros mol-mulki saqlash uchun topshirilgan shaxslarda qoldiriladi.
(111-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
Qimmatbaho ashyolar (buyumlar)ning ro‘yxati uch nusxada tuziladi. Ulardan biri qimmatbaho ashyolar (buyumlar) bilan tegishli bankka beriladi, ikkinchisi meros ishiga tikiladi va uchinchisi merosxo‘rlarga merosga bo‘lgan huquq to‘g‘risidagi guvohnoma bilan birga beriladi.
112. Agar ro‘yxatga olish vaqtida eskirishi sababli hech qanday qiymatga ega bo‘lmagan narsalar yoki uy hayvonlari mavjud bo‘lsa, merosxo‘rlarning roziligi bilan ularning biriga, merosxo‘rlar bo‘lmaganida esa notarius tomonidan meros mulkini saqlash uchun tayinlangan boshqa shaxslarga dalolatnoma tuzish orqali topshiriladi.
113. Oziq-ovqat mahsulotlarini notarius merosxo‘rlarga, ular bo‘lmaganda tegishli tashkilotlarga realizatsiya uchun topshiradi. Oziq-ovqat mahsulotlarini topshirish alohida dalolatnoma bo‘yicha amalga oshiriladi.
114. Aksiyalar, obligatsiyalar, veksellar va boshqa qimmatli qog‘ozlarni ro‘yxatga olish dalolatnomasida har bir aksiyalar, obligatsiyalar, veksellar va boshqa qimmatli qog‘ozlarni chiqargan tashkilot nomi, seriyasi va raqami ularning nominal qiymati va soni ko‘rsatiladi.
115. Omonat daftarchalari va marhumga tegishli bo‘lgan narsalarga lombard tomonidan berilgan garov pattalari ro‘yxatga olinadi va merosxo‘rlarga saqlash uchun beriladi. Merosxo‘rlar bo‘lmagan taqdirda, notarius tomonidan meros mulkini saqlash uchun tayinlangan boshqa shaxslarga topshiriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
116. Marhumning mol-mulki tarkibida bo‘lgan barcha turdagi qurol, shu jumladan, ov miltig‘i va portlovchi moddalar maxsus ro‘yxat bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasiga topshiriladi.
(116-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2019-yil 10-oktabrdagi 463-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-3, 10.10.2019-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.10.2019-y., 10/19/3113-3/3897-son)
117. Meros qoldiruvchiga tegishli bo‘lgan orden, medallar, faxriy unvonlar, ko‘krak nishonlari, shuningdek ularni taqdirlash to‘g‘risidagi hujjatlar esdalik sifatida saqlash uchun meros qoldiruvchining oila a’zolarida qoldiriladi yoki merosxo‘rlarning roziligi bilan ular muzeylarga topshirilishi mumkin.
118. Mol-mulkni ro‘yxatdan o‘tkazish vaqtida notarius qaysi mol-mulkni oddiy uy-ro‘zg‘or buyumlariga, qaysilarini esa qimmatbaho ashyolar (buyumlar) tarkibiga kiritish masalasini hal etishi lozim.
Mol-mulkni oddiy uy-ro‘zg‘or buyumlari qatoriga kiritishning asosiy xususiyati, bu ularni nafaqat meros qoldiruvchi tomonidan, balki meros qoldiruvchi bilan birga yashagan merosxo‘rlar yoki boshqa shaxslarning kundalik maishiy ehtiyojlarini qondirish uchun ulardan foydalanilganligi hisoblanadi.
Qimmatbaho ashyolar (buyumlar) tarkibiga zeb-ziynatlar, qimmatbaho metallardan ishlangan buyumlar, qimmatbaho va yarim qimmatbaho toshlar, noyob narsalar, noyob daraxt navlaridan yasalgan mebellar, noyob san’at asarlari, qimmatbaho gilamlar, shuningdek qimmatbaho servislar, nodir kitoblarning maxsus to‘plamlari, qimmatbaho to‘plamlar kiritiladi.
119. Merosxo‘rlar o‘rtasida meros mol-mulkini qimmatbaho ashyo (buyum) yoki oddiy uy-ro‘zg‘or buyumlariga kiritilishi to‘g‘risida kelib chiqqan nizo sud tomonidan hal etiladi.
120. Meros qoldiruvchining shaxsiy buyumlari, shuningdek kasbiy faoliyatiga oid predmetlari (masalan, musiqa asboblari, tibbiy anjomlar va hokazo) ro‘yxatga olinishi shart.
121. Agar mol-mulkning tarkibida qimmatbaho qo‘lyozmalar, adabiyot asarlari, tarixiy yozishmalar mavjud bo‘lsa, ushbu hujjatlar alohida ro‘yxatga olinib, merosxo‘rlarga yoki tegishli tashkilotlarga saqlash uchun topshiriladi, merosxo‘rlar mavjud bo‘lmagan taqdirda, notarius ushbu hujjatlar va qimmatbaho ashyolar (buyumlar) saqlanadigan xonani (xonalarni) muhrlab qo‘yadi.
Oldingi tahrirga qarang.
122. Meros tarkibida boshqarishni talab qiladigan mol-mulk, shu jumladan yagona ta’sischiga ega bo‘lgan tadbirkorlik subyekti — yuridik shaxs va (yoki) yakka tartibdagi tadbirkorning mol-mulki mavjud bo‘lsa, shuningdek meros qoldiruvchining kreditorlari merosxo‘rlar tomonidan merosni qabul qilib olguniga qadar da’vo qo‘zg‘atgan hollarda, notarius meros mol-mulkining boshqaruvchisini tayinlaydi va bu haqda qaror chiqaradi.
(122-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2022-yil 28-noyabrdagi 26-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-8, 28.11.2022-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.11.2022-y., 10/22/3113-8/1042-son)
Notarius O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksiga ko‘ra mol-mulkni ishonchli boshqarish muassisi sifatida ishtirok etib, ishonchli boshqaruvchi bilan mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasini tuzadi.
Oldingi tahrirga qarang.
123. Notarius meros mol-mulki saqlash uchun topshirilgan shaxslarni, vasiy va homiylarni hamda meros boshqaruvchilarini meros mol-mulkini talon-toroj qilganlik, boshqa shaxsga o‘tkazganlik yoki uni yashirganlik uchun qonunchilik hujjatlariga muvofiq jinoiy javobgarlikka tortilishlari va zarar yetkazganliklari uchun moddiy javobgarlikka tortilishlari to‘g‘risida ogohlantiradi. Qilingan ogohlantirish to‘g‘risida ko‘rsatilgan shaxslardan tilxat olinadi. Bu haqda saqlanishga topshirilayotgan meros mol-mulkini ro‘yxatga olish dalolatnomasida yoki meros mol-mulkini saqlash uchun topshiriladigan shaxslarni tayinlash to‘g‘risidagi qarorida bayon etilishi mumkin.
(123-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Meros boshqaruvchilari va saqlovchilar agar merosxo‘r bo‘lmasalar, meros mol-mulkini saqlaganlik uchun merosxo‘rlardan haq olishga haqlidir. Ko‘rsatib o‘tilgan shaxslarning meros mol-mulkini saqlash va boshqarish uchun qilgan zarur xarajatlari ham qoplanadi, bunda mol-mulkdan foydalanish hisobiga amalda olingan foyda chegirib tashlanadi.
124. Notariuslar merosxo‘rlar tomonidan meros qabul qilib olinguniga qadar, agar meros qabul qilib olinmagan bo‘lsa, merosga bo‘lgan huquq to‘g‘risidagi guvohnoma davlatga berilguniga qadar, meros mol-mulki hisobidan meros mol-mulki bilan bog‘liq xarajatlarni to‘lash to‘g‘risida farmoyish beradi.
Farmoyishning bir nusxasi meros ishiga tikiladi. Ushbu farmoyish notarial harakat deb hisoblanmaydi va buning uchun davlat boji olinmaydi.
Oldingi tahrirga qarang.
Qonunchilikda meros mol-mulki hisobidan xarajatlarni qoplashning boshqa hollari ham belgilanishi mumkin.
(124-bandning uchinchi xatboshisida O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Oldingi tahrirga qarang.
125. Agar shaxs notariusga dafn etish bo‘yicha qilingan xarajatlarni qoplash iltimosi bilan murojaat etsa, merosxo‘rlar esa merosni qabul qilishgan (merosni olish to‘g‘risida ariza taqdim etishgan, ularni boshqarishga kirishgan) bo‘lsa va ular xarajatlarni to‘lashdan ixtiyoriy ravishda bosh tortishsa, notarius ariza beruvchiga xarajatlarni qoplash to‘g‘risida merosxo‘rlarga nisbatan da’vo arizasi bilan sudga murojaat etish tartibini tushuntiradi.
(125-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
Qilingan sarf-xarajatlarni tasdiqlash uchun notarius dafn tashkil qilish bo‘yicha xizmat idoralari komissiyasining dalolatnomalarini, davolash muassasalarining ma’lumotnomalarini, sud hujjatining nusxasini, merosxo‘rlarni chaqirish bo‘yicha e’lonlarning nashr etilganligi uchun to‘lov qog‘ozini va boshqa hujjatlarni talab qiladi.
126. Meros qoldiruvchining kreditorlari vasiyatnomani ijro etuvchiga (merosni boshqaruvchiga) yoki merosxo‘rlarga meros qoldiruvchining majburiyatlaridan kelib chiqadigan o‘z talablarini qo‘yishga haqlidirlar.
Arizalar yozma ravishda bayon etilishi va qarz majburiyatlarining bajarilishi muddatidan qat’i nazar, notarius tomonidan qabul qilinishi lozim. Kelib tushgan ariza to‘g‘risida notarius vasiyatnomani ijro etuvchini (merosni boshqaruvchini) yoki merosxo‘rlarni xabardor qiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
(14-paragraf O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
Oldingi tahrirga qarang.
1451. Notarius fuqarolik-huquqiy munosabatlar, shu jumladan mulkiy va meros masalalari bo‘yicha o‘zaro maqbul qaror qabul qilish uchun taraflarning ixtiyoriy roziligi asosida nizoda mediator sifatida ish yuritadi.
Notarius faqat notariuslar tomonidan amalga oshirilgan notarial harakatlar yuzasidan kelib chiqqan nizolar bo‘yicha mediator vazifasini bajaradi.
1452. Taraflar va mediator mediatsiya ishtirokchilaridir. Jismoniy shaxslar ham, yuridik shaxslar ham mediatsiya taraflari bo‘lishi mumkin.
Oldingi tahrirga qarang.
Taraflar mediatsiyada shaxsan yoki o‘z vakili orqali qonunchilik hujjatlariga muvofiq ishtirok etadi.
(1452-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
meros bilan bog‘liq nizolar (meros mol-mulkini taqsimlash, merosxo‘rlar o‘rtasida ulushlarni bo‘lish va boshqalar);
boshqa nizolar (pul majburiyatlari, mulkni topshirish majburiyatlari, qarz majburiyatlari, garov munosabatlari bo‘yicha majburiyatlar).
1454. Mediatsiya tartib-taomilini amalga oshirish uchun taraflar o‘zaro kelishuvga ko‘ra notarial harakatni amalga oshirgan notariusga yoki boshqa notariusga murojaat qilishi mumkin.
Oldingi tahrirga qarang.
Manfaatdor taraf nizoning ikkinchi tarafiga nisbatan qo‘yilayotgan talablar mazmunini izohlagan xolda notariusga kelishuv tartib-taomilini qo‘llash haqida ariza bilan murojaat etadi. Notarius qonunchilik hujjatlarida belgilangan muddatda arizani o‘rganib chiqib, taraflar, nizo predmeti, o‘tkazilish joyi va vaqti ko‘rsatilgan nizoni mediatsiya yo‘li bilan hal etish xaqida taraflarga xat yuboradi.
(1454-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Agar taraflar notariusga nizolashayotgan masala bo‘yicha mediatsiyani qo‘llash haqida birgalikda murojaat etsa, notarius ulardan ushbu masala bo‘yicha mediatsiya tartib-taomilini amalga oshirishga roziligi xaqidagi oddiy yozma shakldagi kelishuvni taqdim etishni so‘raydi.
1455. Taraflar mulkiy yoki meros masalasi bo‘yicha yuzaga kelgan nizoni notarius orqali hal etishda notariusga shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarini, nizo kelib chiqishiga sabab bo‘lgan notarial harakat asli yoki nusxasi, ushbu nizoni hal etish uchun mediatsiya tartib-taomilini amalga oshirish to‘g‘risidagi oddiy yozma shaklda tuzilgan kelishuvni taqdim etadi.
1456. Mediatsiya tartib-taomili mediatsiya tartib-taomilini amalga oshirish to‘g‘risida taraflar tomonidan kelishuv tuzilgan kundan e’tiboran boshlanadi.
1457. Mediatsiya tartib-taomili amalga oshirilayotganda notaruis taraflarning huquqlari va qonuniy manfaatlarini cheklashga, ularning u yoki bu qarorni qabul qilishda bosim o‘tkazishga haqli emas.
Notarius mediatsiya tartib-taomilini amalga oshirish chog‘ida bir vaqtning o‘zida ham taraflarning barchasi bilan, ham taraflarning har biri bilan alohida-alohida uchrashuvlar o‘tkazadi, ularga nizoni hal etishga doir og‘zaki va yozma tavsiyalar beradi, mediatsiya boshlanguniga qadar mediatsiya taraflariga mediatsiyaning maqsadini, shuningdek ularning huquq va majburiyatlarini tushuntiradi, taraflarning o‘zaro fikr va takliflarini almashishlarini ta’minlaydi, taraflar tomonidan nizoni tartibga solish turini taklif qiladi.
mediatsiya tartib-taomilini amalga oshirish tartibi, mediator, taraflar tomonidan kelishilgan majburiyatlar, ularni bajarish shartlari va muddatlari haqidagi;
1458. Mediatsiyani amalga oshirish muddati mediatsiya tartib-taomilini amalga oshirish to‘g‘risidagi kelishuvda taraflar tomonidan ixtiyoriy belgilanadi. Bunda muddat o‘ttiz kundan oshmasligi lozim. Zarur hollarda taraflarning o‘zaro roziligi bilan ushbu muddat o‘ttiz kungacha uzaytirilishi mumkin.
mavjud nizo bo‘yicha kelishuvga erishmay turib mediatsiyani tugatish to‘g‘risida taraflarning kelishuvi tuzilganda (mediatsiya tartib-taomilini amalga oshirish to‘g‘risida yozma kelishuv mavjud bo‘lgan taqdirda);
14510. Taraflar mediatsiya tartib-taomilini amalga oshirish natijalaridan kelib chiqadigan nizoni yoxud majburiyatlarni bajarish shartlari va muddatlari xususida o‘zaro maqbul qarorga erishgan taqdirda, notarius taraflar o‘rtasida tuzilgan mediativ kelishuvni tasdiqlaydi.
mediatsiya tartib-taomilini amalga oshirilganligi, mediator, taraflar tomonidan kelishilgan majburiyatlar, ularni bajarish shartlari va muddatlari;
mediativ kelishuvda nazarda tutilgan tartibda hamda muddatlarda taraflar tomonidan ixtiyoriy ravishda bajarilishi;
mediativ kelishuv bajarilmagan taqdirda taraflar o‘z huquqlari himoya qilinishini so‘rab sudga murojaat etishga haqli ekanligi.
14511. Mediativ kelishuv notariusga kamida uch nusxada taqdim etiladi va notarial tartibda tasdiqlanadi, ulardan bittasi notarial idorada saqlanadi.
(141-§ O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) asosan kiritilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
146. Notarius er-xotinning yozma arizasiga muvofiq ulardan biriga yoki har ikkisiga nikoh davomida orttirilgan umumiy mol-mulkdagi ulushga bo‘lgan mulk huquqi to‘g‘risida guvohnoma beradi.
147. Er-xotinning umumiy mol-mulkidagi ulushga bo‘lgan mulk huquqi to‘g‘risida guvohnoma er-xotinning mavjud umumiy mulki hisoblangan mulkigagina beriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Notarius er-xotinning umumiy mol-mulkidagi ulushga bo‘lgan mulk huquqi to‘g‘risida guvohnomani berish paytida nikoh tuzilganligiga oid ma’lumotlarni “FHDYning yagona elektron arxivi” axborot tizimi orqali tekshiradi hamda mulk huquqini tasdiqlovchi hujjatni talab qiladi. Bunda, axborot tizimidagi tekshirish natijalari to‘g‘risidagi ma’lumotnoma Tizimda saqlanadi.
(147-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Elektron tizimlarda texnik nosozliklar bo‘lganda, ushbu tashkilotlar bilan axborot almashuvi kuryerlik xizmati orqali amalga oshiriladi.
(147-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) asosan xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
148. Er-xotindan biri vafot etgan taqdirda er-xotinning umumiy mol-mulkidagi ulushga bo‘lgan mulk huquqi to‘g‘risidagi guvohnoma marhum erdan (xotindan) keyin xotinning (erning) yozma arizasiga ko‘ra meros ochilgan joydagi notarius tomonidan berilib, merosni qabul qilib olgan merosxo‘rlar bu xususda xabardor qilinadi.
Xabarnomada er-xotinning ulushiga mulk huquqi to‘g‘risida guvohnoma berilgan umumiy mulk ko‘rsatiladi, merosxo‘r norozi bo‘lgan taqdirda, ushbu masala bo‘yicha sudga murojaat qilish huquqi tushuntiriladi.
Xabarnoma pochta orqali yuboriladi. Merosxo‘rlar notarial idoraga kelganlarida esa notarius ularni o‘z hissasini talab qilayotgan er yoki xotinning yozma arizasi bilan tanishtiradi.
Er-xotinning umumiy mol-mulkidagi ulushga bo‘lgan mulk huquqi to‘g‘risidagi guvohnoma marhum erdan (xotindan) keyin xotinga (erga) nikoh davomida orttirilgan umumiy mol-mulkning yarmisi uchun berilishi mumkin.
Merosni qabul qilib olgan merosxo‘rlarning yozma arizasiga ko‘ra va marhum erdan (xotindan) keyin xotinning (erning) roziligi bilan mulk huquqi to‘g‘risidagi guvohnomada vafot etgan erning (xotinning) ham umumiy mol-mulkdagi ulushi belgilanishi mumkin.
149. Er-xotinning umumiy mol-mulkidagi ulushga bo‘lgan mulk huquqi to‘g‘risidagi guvohnoma matnida mol-mulkning to‘liq tavsifi ko‘rsatiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
150. Notarius ko‘chmas mulk yoki avtomototransport vositasiga nisbatan berilgan er-xotinning umumiy mol-mulkidagi ulushga bo‘lgan mulk huquqi to‘g‘risidagi guvohnomaga yer tuzish va ko‘chmas mulk kadastri sohasidagi vakolatli organda, DYHXX organlarida ro‘yxatga olinishi haqida yozib qo‘yadi va tushuntiradi.
(150-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2024-yil 24-yanvardagi 4-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-9, 24.01.2024-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.01.2024-y., 10/24/3113-9/0068-son)
151. Notariuslar jismoniy va yuridik shaxslar tomonidan berilgan hujjatlar ko‘chirma nusxalarining va hujjatlardan olingan ko‘chirmalarning to‘g‘riligini shahodatlaydi.
Oldingi tahrirga qarang.
152. Fuqaroning pasporti (identifikatsiya ID-kartasi) yoki shaxsini tasdiqlovchi boshqa hujjatlarining nusxasi shahodatlantirilmaydi, xalqaro shartnomalarda shahodatlantirilishi talab qilingan hollar bundan mustasno.
(152-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 1-apreldagi 10-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-6, 01.04.2021-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.04.2021-y., 10/21/3113-6/0266-son)
153. Ko‘chirma olinayotgan hujjatda o‘zaro bog‘liq bo‘lmagan bir nechta alohida masalalarga oid qarorlar bo‘lgan taqdirdagina ko‘chirmaning to‘g‘riligi shahodatlanishi mumkin. Ko‘chirma hujjatning muayyan masalaga doir qismining to‘la matnini aks ettirishi kerak.
154. Hujjat nusxasidan ko‘chirilgan nusxaning to‘g‘riligini notariuslar, basharti avvalgi nusxaning to‘g‘riligi notarial tartibda shahodatlangan bo‘lsa yoki hujjatning nusxasi uning asl nusxasi tayyorlangan tashkilot tomonidan berilgan bo‘lsa, shahodatlaydi. Hujjatning nusxasi uning asl nusxasi tayyorlangan tashkilot tomonidan berilgan bo‘lsa, hujjatning nusxasi mazkur yuridik shaxsning blankasida bayon etilgan, muhr bosib tasdiqlangan va unda shu hujjatning asli mazkur tashkilotda ekanligi yozib qo‘yilgan bo‘lishi kerak.
155. Hujjatning shahodatlanayotgan nusxasi yoki ko‘chirmasi uning asli bilan solishtirilib chiqiladi.
157. Notarius, basharti u tegishli tillarni bilsa, bir tildan boshqa tilga to‘g‘ri tarjima qilinganligini shahodatlaydi.
Agar notarius tegishli tillarni bilmasa, tarjima tarjimon tomonidan qilinishi mumkin, notarius uning imzosi haqiqiyligini shahodatlaydi.
158. Tarjima notariusga ma’lum bo‘lgan va tegishli tilni bilgan tarjimon tomonidan qilinishi kerak. Tarjimonning tegishli tilni bilishi uning diplomi yoki maxsus ma’lumotga ega ekanligi haqidagi sertifikat yoxud tegishli hujjatlar bilan tasdiqlanadi.
159. Notarial harakatni (bitimni tasdiqlash, nusxalarning va shu kabilarning to‘g‘riligini shahodatlash) amalga oshirish paytida notarial harakatlarni amalga oshirishni so‘rab murojaat qilgan shaxslarning (ulardan birining) iltimosiga ko‘ra ayni vaqtda boshqa tilga tarjimasi ham qilinadigan bo‘lsa, tarjima asl nusxa bilan bir varaqda, ya’ni ikkala matn tik chiziq bilan bo‘lingan varaqda yonma-yon joylashishi, asl matn chap tomonda, tarjima matni esa o‘ng tomonda bo‘lishi kerak. Bunda hujjatning butun matni va muhr ham tarjima qilinadi.
Agar tarjima tarjimon tomonidan qilinsa, uning imzosi, familiyasi, ismi, otasining ismi hujjatning tarjima matni tagiga qo‘yiladi. Hujjatni imzolovchi shaxslar hujjatning asl matni va tarjima qilingan matni tagiga o‘zlarining familiyasi, ismi, otasining ismi ko‘rsatilgan holda imzo qo‘yadilar. Bunda hujjatning tarjima matnidagi ularning imzolari tarjimon imzosidan keyin qo‘yiladi. Notariusning tasdiqlovchi yozuvi hujjatning asl matni va tarjima matni tagiga qayd etiladi.
160. Notarius fuqaroning tirik ekanligi faktini uning shaxsiy iltimosiga ko‘ra va uning ishtirokida tasdiqlaydi.
Voyaga yetmagan shaxsning tirik ekanligi faktini tasdiqlash uning qonuniy vakillari (ota-onasi, farzandlikka olganlar, vasiylar, homiylar), shuningdek uni o‘z homiyligiga olgan tashkilotning yozma iltimosiga ko‘ra amalga oshiriladi.
161. Notarius murojaat qilgan shaxsga fuqaroning tirik ekanligi holatini tasdiqlovchi guvohnoma beradi.
162. Notarius yuridik shaxsning rahbar organi yig‘ilishini chaqiruvchi organning xati yoki shaxsning arizasiga ko‘ra ushbu yig‘ilishda qatnashadi.
Bunda notarius yuridik shaxsning rahbar organi tomonidan qaror qabul qilinganligi faktini belgilash uchun yuridik shaxsning huquq layoqatini, yuridik shaxs rahbar organining qaror qabul qilish borasidagi vakolatini Tizim orqali tekshiradi.
Oldingi tahrirga qarang.
163. Notarius yig‘ilishda kvorum mavjudligini va ovozlarni sanab chiqish asosida qaror qabul qilish uchun kerakli ovozlar soni mavjudligini qonunchilik hujjatlariga va yuridik shaxsning ta’sis hujjatlariga muvofiq aniqlaydi.
(163-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
164. Yuridik shaxsning rahbar organi tomonidan o‘tkazilgan yig‘ilish bayonnomasiga asosan yuridik shaxsning rahbar organi tomonidan qaror qabul qilinganligi faktini tasdiqlash to‘g‘risida hamda ushbu qarorni qabul qilish chog‘ida hozir bo‘lgan ishtirokchilarning (aksiyadorlarning) tarkibi haqida guvohnoma beradi.
Oldingi tahrirga qarang.
1641. Fuqarolik-huquqiy munosabatlarda manfaatdor shaxslarning iltimosiga binoan notarius sudda yoki ma’muriy organda ish yuzaga kelgan taqdirda, agar taqdim etish keyinchalik mumkin bo‘lmay qoladi yoki qiyin bo‘ladi deb taxmin qilish uchun asoslar mavjud bo‘lsa, dalillarni ta’minlaydi.
Notarius tomonidan dalillarni ta’minlash suddan oldin ham, sud jarayoni mobaynida ham amalga oshirilishi mumkin.
Bunda ariza beruvchi notariusga dalillarni ta’minlashi uchun bu haqida ariza bilan murojaat qiladi. Ariza umumiy tartibda, dalillarni ta’minlash sabablari ko‘rsatilgan holda yoziladi.
Mazkur ariza notariusga dalillardan nusxa olish, ularni yozib olish, to‘plash va saqlash uchun asos bo‘ladi.
Notarius dalillarni ta’minlash haqida arizani qabul qilganidan so‘ng, mazkur masalaga aloqador barcha taraflarni dalillarni ta’minlash joyi va vaqti to‘g‘risida xabardor qilishi shart.
1643. Dalillarni ta’minlash notarius tomonidan bayonnoma tuzish orqali rasmiylashtiriladi. Bayonnomada qaysi holat bo‘yicha dalil ta’minlanayotganligi, isbotlash predmeti va uning mazmuni, arizachining huquq va majburiyatlari ko‘rsatilishi lozim.
Dalillarni ta’minlash uchun notarius guvohlarning ko‘rsatuvlarini yozib oladi, yozma va ashyoviy dalillarni ko‘zdan kechiradi va guvohlantiradi, ekspertiza tayinlaydi, Internet jahon axborot tarmog‘idagi faktlarni tasdiqlaydi.
Dalillarni ta’minlash maqsadida amalga oshiriladigan har bir harakat bayonnomada aks ettirilishi va ularda kamida ikkita xolis ishtirok etishi lozim.
1644. Guvohlarni so‘rov qilish va ularning ko‘rsatuvlarini yozib olish, agar bu guvohlar kelgusida o‘tkaziladigan sud jarayonida qatnasha olmasa, ular salomatligining ahvoli og‘ir bo‘lsa va o‘z ixtiyoriga ko‘ra notarius tomonidan so‘roq qilinishiga rozi bo‘lsa amalga oshiriladi. Guvohlarning ko‘rsatuvlari ularni so‘roq qilish bayonnomasida qayd etiladi. Ushbu bayonnoma guvoh, guvohni so‘roq qilishda ishtirok etgan shaxslar va notarius tomonidan imzolanishi shart.
1645. Notarius tomonidan yozma va ashyoviy dalillarni ko‘zdan kechirish yoki guvohlantirish, ular taqdim etilgan taqdirda notarial idora binosida, aks holda, joyiga chiqib amalga oshiriladi hamda dalillarning tavsifi va holatning mazmuni bayonnomada aks ettiriladi.
1646. Notarius dalillarni ta’minlash uchun ma’lum bir soha mutaxassislarining xulosasi zarur deb hisoblasa, u holda ekspertiza tayinlash to‘g‘risida qaror qabul qiladi.
Mazkur qaror notarius tomonidan bir ish kunidan kechiktirmay ekspertizani amalga oshiruvchi tegishli tashkilot, korxona, muassasa yoki mansabdor shaxsga yuboriladi.
1647. Notarius bayonnomada guvohlarni va ekspertlarni yolg‘on ma’lumot yoki yolg‘on guvohlik berganlik uchun jinoiy javobgarlikka tortilishi haqida ogohlantirishi shart.
1648. Notarius quyidagi hollarda Internet jahon axborot tarmog‘idagi faktlarni tasdiqlashni amalga oshiradi:
Oldingi tahrirga qarang.
(1648-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
jismoniy yoki yuridik shaxslarning ishchanlik obro‘si, sha’ni va qadr-qimmatini kamsituvchi tuhmat yoki haqoratli ma’lumotlar joylashtirilganda.
Manfaatdor shaxs notariusga Internet jahon axborot tarmog‘ida dalillarni ta’minlashni so‘rab aniq sabablarni ko‘rsatgan holda murojaat qilishi lozim. Bunda ariza beruvchi arizada veb-portal yoki veb-sayt yoxud veb-sahifani aniq ko‘rsatishi shart.
Notarius mazkur ariza ko‘rsatilgan tegishli veb-portal yoki veb-sayt yoxud veb-sahifa bo‘yicha faktlarni ko‘zdan kechiradi.
Notarius veb-portal yoki veb-sayt yoxud veb-sahifani ko‘zdan kechirayotgan vaqtda ko‘rsatilgan manzildagi ma’lumotlar haqiqatdan ham ariza beruvchining huquqlari va qonuniy manfaatlariga zid ekanligiga ishonch hosil qilishi shart.
Notarius tegishli veb-portal yoki veb-sayt yoxud veb-sahifani ko‘zdan kechirib bo‘lganidan so‘ng, undagi faktlarni qog‘ozda chop etadi va aniq manzilni ko‘rsatgan holda ularni tasdiqlaydi.
Notarius faktlarni tasdiqlash uchun amalga oshirgan harakatlar ro‘yxatini, ko‘rilgan sahifalar sonini, dalillarning tarkibini, veb-portal yoki veb-sayt yoxud veb-sahifa ko‘zdan kechirilgan sana va joyni, manfaatdor shaxslar to‘g‘risidagi va notarial idora to‘g‘risidagi ma’lumotlarni bayonnomada qayd etadi hamda tasdiqlangan dalillarni bayonnomaga ilova qiladi.
(191-§ O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) asosan kiritilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
165. Notarius fuqaroning iltimosiga ko‘ra uning notariusga murojaat qilgan vaqtda muayyan joyda ekanligi faktini tasdiqlaydi.
Voyaga yetmagan shaxsning muayyan joyda ekanligi faktini tasdiqlash uning qonuniy vakillari (ota-onasi, farzandlikka olganlar, vasiylar, homiylar), shuningdek vasiylik va homiylik organlarining iltimosiga ko‘ra amalga oshiriladi.
166. Notarius murojaat qilgan shaxslarga fuqaroning muayyan joyda ekanlik holatini tasdiqlovchi guvohnoma beradi.
167. Notarius fuqaro taqdim etgan fotosuratdagi shaxs shu fuqaroning aynan o‘zi ekanligini tasdiqlaydi va uning tasdig‘i sifatida guvohnoma beradi.
168. Fotosurat guvohnomaning berilayotgan nusxasining yuqori chap burchagiga qo‘yilib, notariusning imzosi va muhri bilan tasdiqlanadi. Bunda muhr qisman fotosurat ustiga, qisman esa guvohnoma ustiga qo‘yilishi kerak.
170. Notarius hujjatlar taqdim etilgan vaqtni tasdiqlashda hujjat taqdim etgan jismoniy shaxsning shaxsini yoki vakolatini hamda yuridik shaxsning huquq layoqatini va vakilining vakolatini aniqlaydi. Bu notarial harakat manfaatdor shaxsning yozma arizasiga asosan amalga oshiriladi.
171. Notariusga hujjat kamida ikki nusxada taqdim etiladi. Hujjat bir varaqdan ortiq bo‘lsa, varaqlari raqamlanib, ip o‘tkazib tikiladi. Tasdiqlovchi yozuv hujjatning taqdim etilgan ikkala nusxasiga ham yoziladi, ulardan biri notarial idorada qoldiriladi. Hujjatning ikkinchi nusxasi yo‘q bo‘lsa, notarius hujjatdan nusxa olib, uni notarial idoraning yig‘majildlariga tikib qo‘yadi hamda unga ham tasdiqlovchi yozuv yozadi.
172. Bir shaxs tomonidan ayni bir vaqtda bir necha hujjat taqdim etilsa, ularning har biriga tasdiqlovchi yozuv yoziladi va taqdim etilgan har bir hujjat uchun davlat boji olinadi.
Oldingi tahrirga qarang.
Muallif yoki boshqa turdosh huquq egasi mualliflik va turdosh huquq obyektini nashriyotga, ommaviy axborot vositalariga yoki uchinchi shaxslarga topshirishdan oldin kelgusida o‘zining huquqlarini himoya qilish maqsadida mualliflik va turdosh huquq obyekti taqdim etilgan vaqtni tasdiqlatishi mumkin. Buning uchun u istalgan notariusga murojaat qilish huquqiga ega.
1722. Muallif yoki turdosh huquq egasi notariusga o‘z huquqlarini kelajakda himoya qilishi lozim bo‘lgan asarining birlamchi manbasini taqdim etadi.
Notarius ushbu hujjatlarni shaxsan o‘zi ko‘zdan kechiradi, ularda tuzatish yo‘qligini tekshiradi. Agar hujjatda tuzatish aniqlansa, notarius tomonidan bu haqda hujjatning tasdiqlovchi yozuvida ko‘rsatilishi shart.
1723. Mualliflik va turdosh huquq obyekti taqdim etilgan vaqtni notarius tomonidan tasdiqlash ikki nusxada amalga oshiriladi. Bunda hujjatning har bir nusxasiga tasdiqlovchi yozuv kiritiladi.
Muallif yoki turdosh huquq egasi tomonidan bir vaqtning o‘zida bir nechta hujjatlar taqdim etilganda, ularning har biriga alohida tasdiqlovchi yozuv kiritiladi. Bunda tasdiqlangan hujjatlarning bir nusxasi muallif yoki turdosh huquq egasiga beriladi, ikkinchi nusxasi notariusda qoladi.
1724. Mualliflik va turdosh huquq obyekti taqdim etilgan vaqtni tasdiqlash mualliflik va turdosh huquqning yuzaga kelishi uchun asos bo‘lmaydi.
1725. Notarius mol-mulkni boshqa shaxsga o‘tkazish bilan bog‘liq bo‘lmagan harakatlarni amalga oshirishda notarial tartibda tasdiqlangan arizalar, ijara shartnomalari va ishonchnomalarning elektron shakli qog‘oz shaklda taqdim etilgan hujjatga muvofiqligini tasdiqlaydi.
Elektron hujjatning qog‘oz shaklidagi hujjat bilan bir xil yuridik kuchga ega ekanligini tasdiqlash 2020-yil 1-yanvardan boshlab respublika hududida notariuslar tomonidan tasdiqlab kelinayotgan arizalar, ijara shartnomalari va ishonchnomalar uchun amal qiladi.
Bunda notarius arizalar, ijara shartnomalari va ishonchnomalarni uning nomidan tasdiqlangan yoki unda taraf sifatida ishtirok etgan shaxsning murojaatiga asosan boshqa notarius tomonidan tasdiqlangan hujjatlarning fayl ko‘rinishini uning noyob raqami yoki boshqa shu kabi ma’lumotlari orqali Tizimdan elektron fayl ko‘rinishiga o‘tkazib oladi.
Shundan so‘ng, notarius tomonidan hujjatlar elektron fayl ko‘rinishidan qog‘ozga chiqarib olinadi va ushbu hujjatlar ularning asl nusxasi bilan bir xil yuridik kuchga ega ekanligi to‘g‘risida tasdiqlovchi yozuv yozib qo‘yiladi. Bunda hujjatlar ikki yoki undan ortiq varaqdan iborat bo‘lsa bitta yig‘majild shakliga keltiriladi, maxsus teshik ochgich (lyuvers) yordamida teshgan holda ip o‘tkazib tikiladi, raqamlanadi, hujjatning oxirgi varag‘i yorliq bilan yelimlangan holda notariusning imzosi bilan tasdiqlanib, muhr bosiladi va ushbu hujjatlar ularning asl nusxasi bilan bir xil yuridik kuchga ega ekanligi to‘g‘risida tasdiqlovchi yozuv yozib qo‘yiladi.
Hujjatlarning bir nusxasi murojaat qiluvchiga beriladi, ikkinchi nusxasi notarial idorada qoldiriladi.
Ushbu hujjatlarning tasdiqlangan elektron shakli qog‘ozdagi hujjat bilan bir xil yuridik kuchga egadir.
1726. Oddiy yozma shaklda tuzilgan arizalar va bitimlarning, shuningdek shaxsni tasdiqlovchi hujjatlarning elektron shaklini qog‘ozdagi hujjat bilan teng yuridik kuchga egaligini tasdiqlashga yo‘l qo‘yilmaydi.
(221 va 222-§ O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) asosan kiritilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
173. Notarius jismoniy va yuridik shaxslarning arizalari va (yoki) o‘zga hujjatlarini ularning arizalariga ko‘ra boshqa jismoniy va yuridik shaxslarga topshiradi. Arizalar va (yoki) boshqa hujjatlar topshirilganligini ma’lum qilish sharti bilan pochta orqali yuboriladi yoki bevosita tegishli shaxslarga olganligi haqida imzosi qo‘yilib topshiriladi. Arizalar telefaks, kompyuter tarmoqlari va boshqa texnik vositalardan foydalanib ham uzatilishi mumkin. Arizalar va (yoki) boshqa hujjatlarni topshirish bilan bog‘liq xarajatlarning o‘rnini notarial harakatni amalga oshirishni so‘ragan shaxs qoplaydi.
174. Notarius notarial harakatlar bilan bog‘liq (ishonchnomani bekor qilish haqidagi ariza, qarz shartnomasi bo‘yicha qarzdorga arizani topshirish, ko‘chmas mulkni imtiyozli sotib olish huquqiga ega bo‘lgan shaxslarga arizani topshirish va hokazo) bo‘lgan jismoniy va yuridik shaxslarning arizalarini olib boshqa jismoniy va yuridik shaxslarga ham topshirishi mumkin.
175. Arizalar va (yoki) boshqa hujjatlar notarial idoraga kamida ikki nusxada taqdim etiladi. Ulardan biri topshirilganligini ma’lum qilish sharti bilan pochta orqali yuboriladi yoki bevosita tegishli shaxslarga imzo qo‘yilib topshiriladi. Ikkinchi nusxasi notarial idorada qoldiriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Ariza va (yoki) boshqa hujjatlar pochta orqali yuborilgan taqdirda, u oluvchiga notariusning kuzatuv xati bilan yuboriladi. Kuzatuv xatining notarial idorada qoladigan nusxasiga shu arizaning berilganligi qayd etilgan raqami ko‘rsatiladi.
(175-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
176. Shaxsning iltimosiga ko‘ra notarius arizalar va (yoki) boshqa hujjatlarning topshirilganligi haqida guvohnoma beradi.
Oldingi tahrirga qarang.
177. Notarius Qonunning 74-moddasiga muvofiq qonunchilik hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda kreditorga topshirish uchun qarzdordan depozitga pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni qabul qiladi.
(177-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Oldingi tahrirga qarang.
179. Davlat notarial idoralari notariuslari pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni hududiy adliya organi tomonidan tegishli banklarda ochilgan depozitga qabul qiladi.
Xususiy amaliyot bilan shug‘ullanuvchi notariuslar pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni tegishli banklarda ochilgan o‘zlarining depozitiga qabul qiladi.
(179-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
180. Yuridik shaxslar tomonidan pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni qabul qilishda notarius quyidagi hujjatlarni talab qiladi:
yuridik shaxs ijro organi rahbarining tayinlanganligi haqidagi hujjat (qaror, umumiy majlis bayonnomasi, kuzatuv kengashining qarori, buyruq va hokazo);
tegishli investitsiya vositachisi yoki Qimmatli qog‘ozlar markaziy depozitariysi tomonidan berilgan qimmatli qog‘ozlar egalarining ro‘yxati;
umumiy majlisda qatnashmagan kreditorlarga (ta’sischi yoki aksiyadorga) umumiy majlis tomonidan qabul qilingan qarorlar bo‘yicha yuborilgan xabarnomalar reyestri;
181. Jismoniy shaxslar tomonidan pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni qabul qilishda notarius quyidagi hujjatlarni talab qiladi:
pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni depozitga qabul qilish uchun asoslar (qarz shartnomasi, sud hujjatlari va boshqalar);
182. Pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni qabul qilish haqida yozma arizada quyidagilar ko‘rsatilishi lozim:
qarzdorning familiyasi, ismi, otasining ismi (yuridik shaxsning nomi, joylashgan eri (pochta manzili), STIRi);
kreditorning familiyasi, ismi, otasining ismi (yuridik shaxsning nomi, joylashgan eri (pochta manzili), STIRi);
183. Pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni depozitga qabul qilish haqidagi arizalar notarial tartibda tasdiqlanadi.
Depozitga qimmatli qog‘ozlar qabul qilinganda arizada qimmatli qog‘ozlarning turi, soni, ularning raqami, seriyasi va nominal qiymati yozilishi lozim.
184. Notarius pul summalari va qimmatli qog‘ozlar olinganligi to‘g‘risida kreditorni xabardor qiladi.
Qarzdor kreditorning manzilini ko‘rsatmasa va bu manzil notariusga ma’lum bo‘lmasa, qarzdor tomonidan pul summalari va qimmatli qog‘ozlar topshirilganligi haqida kreditorga xabar qilish majburiyati uning o‘ziga yuklatilishi to‘g‘risida notarius ogohlantiradi.
185. Notarius qarzdorga topshirilgan pul summalari va qimmatli qog‘ozlar kreditorga yoki uning vakiliga topshirganligi to‘g‘risida ma’lumotnoma beradi.
186. Pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni qabul qilish haqida notariusning xabarnomasini olgan kreditor ushbu notariusga yozma ariza bilan murojaat etadi. Arizadagi imzoning haqiqiyligi notarial tartibda shahodatlantiriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
187. Davlat notarial idorasi notariusi kreditor yoki uning vakilining yozma arizasiga asoslanib, hududiy adliya organiga kreditorlarning ro‘yxatini ilova qilgan holda pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni topshirish haqida xat yuboradi.
Xususiy amaliyot bilan shug‘ullanuvchi notarius kreditor yoki uning vakilining yozma arizasiga asosan bankka kreditorlarning ro‘yxatini ilova qilgan holda pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni topshirish haqida xat va to‘lov topshiriqnomasini yuboradi.
(187-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
Oldingi tahrirga qarang.
188. Hududiy adliya organi davlat notarial idorasi notariusining xati asosida pul summalari va qimmatli qog‘ozlarni topshirish uchun depozit hisob raqami ochilgan tegishli bankka to‘lov topshiriqnomasini yuboradi. To‘lov topshiriqnomasiga asosan kreditor yoki uning vakiliga tegishli bank tomonidan pul summalari va qimmatli qog‘ozlar beriladi.
(188-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
189. Pul summalari va qimmatli qog‘ozlarning ularni depozitga topshirgan shaxsga (qarzdorga) qaytarilishiga to‘lov kimning foydasiga amalga oshirilgan bo‘lsa, o‘sha shaxsning yozma roziligi bilan yoki sud qaroriga binoan yo‘l qo‘yiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
190. Depozitda saqlanayotgan pul summalari va qimmatli qog‘ozlar hududiy adliya organlarining yoki xususiy amaliyot bilan shug‘ullanuvchi notariusning mulki hisoblanmaydi.
(190-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
191. Depozitdagi kreditorlarga berilishi lozim bo‘lgan pul summalari va qimmatli qog‘ozlar uch yil mobaynida saqlanadi. Ushbu muddatlar o‘tgandan keyin talab qilib olinmagan pul summalari va qimmatli qog‘ozlar O‘zbekiston Respublikasining Davlat budjetiga o‘tkaziladi.
192. Qarzdordan pul summalarini undirish yoki mol-mulkni talab qilib olish uchun notarius qarzdorlikni belgilovchi hujjatlarga ijro xatlarini yozadi. Bunday notarial harakatni amalga oshirish uchun manfaatdor shaxsning yozma arizasi olinadi.
taqdim etilgan hujjatlar qarzdorning undirib oluvchidan qarzdor ekanligi yoki boshqa majburiyatini shubhasiz tasdiqlasa;
Oldingi tahrirga qarang.
Agar ijro xati berish haqidagi talab uchun qonunchilik hujjatlarida boshqa muddat belgilangan bo‘lsa, ijro xati shu muddat ichida beriladi.
(193-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
194. Ijro xati olish uchun O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2002-yil 18-yanvardagi 26-sonli qarori bilan tasdiqlangan Notariuslarning ijro xatlariga asosan qarzni undirish so‘zsiz amalga oshiriladigan hujjatlar ro‘yxatida nazarda tutilgan hujjatlar ikki nusxada taqdim etiladi.
195. Ijro xati yozish mumkin bo‘lgan muddat undiruvchida qarzni majburiy undirish huquqi paydo bo‘lgan kundan boshlab hisoblanadi.
ijro xatini yozayotgan notariusning familiyasi, ismi, otasining ismi, ijro xatining qaysi hujjat asosida berilganligi;
Oldingi tahrirga qarang.
qarzdorning nomi va manzili (jismoniy shaxslar uchun tug‘ilgan sanasi va joyi, ish joyi), qarzdor jismoniy shaxsning shaxsiy identifikatsiya raqami (O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari bo‘lmagan jismoniy shaxslarning shaxsini tasdiqlovchi boshqa hujjatlarning rekvizitlari), shuningdek qarzdor yuridik shaxsning soliq to‘lovchi identifikatsiya raqami;
(196-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 4-noyabrdagi 18-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-7, 05.11.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.11.2021-y., 10/21/3113-7/1026-son)
undirib olinishi kerak bo‘lgan summalar yoki talab qilib olinishi kerak bo‘lgan narsalar, shu jumladan, to‘lanishi kerak bo‘lgan penya va foizlar;
undirib oluvchi to‘lagan yoki qarzdordan undirilishi kerak bo‘lgan davlat boji yoki tarif summalari;
197. Ijro xati qarzdorlikni belgilovchi asl hujjatda qayd etiladi. Qarzdorlikni belgilovchi asl hujjatda ijro xati yozish uchun joy bo‘lmagan hollarda u alohida varaqda amalga oshiriladi. Ushbu varaq qarzdorlikni belgilovchi asl hujjatga qo‘shib tikiladi, raqamlanadi va muhrlanadi.
Oldingi tahrirga qarang.
198. Bir xil shakldagi hujjatlar bo‘yicha (masalan, bank qarzlari, xususiy uy-joy mulkdorlari shirkati a’zolari tomonidan umumiy xarajatlarni qoplash uchun to‘lanadigan majburiy badallar va kommunal xizmatlar uchun to‘lanadigan majburiy to‘lovlar hamda shu kabilar) bir qancha ijro xatlari berishni amalga oshirish paytida notarial idorada qarzdorlarning ro‘yxatlari olinadi. Bunda qarzdorlarning to‘liq nomi va manzili, to‘lov muddatlari, ijro yozuvi bo‘yicha qarz undirish summasi, zarur hollarda esa boshqa ma’lumotlar ham ko‘rsatiladi.
(198-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
26-§. Vekselni protest qilish. Chekni to‘lovga taqdim etish va chekning to‘lanmaganligini tasdiqlash
Oldingi tahrirga qarang.
199. Taraflarning kelishuviga muvofiq qarz oluvchi veksel bergan bo‘lib, bu veksel uni beruvchining (oddiy veksel) yoki vekselda ko‘rsatilgan boshqa to‘lovchining (o‘tkazma veksel) vekselda nazarda tutilgan muddat kelgach, qarzga olingan pul summalarini to‘lash haqidagi hech qanday shart bilan bog‘lanmagan majburiyatini tasdiqlasa, taraflarning veksel bo‘yicha munosabatlari qonunchilik hujjatlari bilan tartibga solinadi.
(199-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Oldingi tahrirga qarang.
200. Notarius puli to‘lanmagan, aksept qilinmagan va aksept sanasi ko‘rsatilmagan vekselni qonunchilik hujjatlariga muvofiq protest qiladi.
(200-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
201. To‘lanmaganlik uchun protest solinadigan veksellar notariusga veksel bo‘yicha to‘lash vaqti o‘tgan kunning ertasiga topshiriladi.
202. Veksellarga to‘lanmaganlik to‘g‘risidagi protest notariuslar tomonidan to‘lovchining yashash joyi (joylashgan eri) bo‘yicha yoki to‘lov joyi bo‘yicha (domitsillashtirilgan veksellar, ya’ni to‘lash uchun uchinchi shaxsning qo‘lida bo‘lgan veksellar) solinadi, noaksept va sanasi ko‘rsatilmagan aksept veksellarga protest esa to‘lovchining yashash joyi (joylashgan eri) bo‘yicha solinadi.
203. Notarius vekselni protestga qabul qilib olgan kunda to‘lovchiga yoki domitsiliantga (domitsiyalashgan vekselni to‘lovchi shaxs) vekselni to‘lash yoki vekselni akseptlash to‘g‘risidagi talabni qo‘yadi.
Agar to‘lovchi (domitsiliant) vekselni to‘lagan taqdirda notarius unga protest qo‘ymay, vekselni uni to‘lagan shaxsga qaytaradi, vekselning o‘ziga to‘lov va belgilangan forma bo‘yicha tegishli boshqa summalar olinganligi to‘g‘risida yozib qo‘yadi.
Agar to‘lovchi o‘tkaziladigan vekselga aksept to‘g‘risida belgi qo‘ydirgan bo‘lsa, veksel protest solinmagan holda uning saqlovchisiga topshiriladi.
204. To‘lovchi (domitsiliant) vekselni to‘lash yoki akseptlashtirishdan bosh tortgan taqdirda yoxud u notarial idoraga kelmagan taqdirda, notarius belgilangan formaga veksel to‘lanmaganligi yoki akseptlanmaganligi uchun unga protest solish to‘g‘risida dalolatnoma tuzadi, shuningdek vekselning o‘ziga u to‘lanmaganligi yoki akseptlanmaganligi uchun taqiq solinganligi haqida belgi qo‘yadi.
205. To‘lovchining qayerdaligi noma’lum bo‘lgan taqdirda vekselga to‘lov yoki aksept to‘g‘risidagi talab qo‘yilmagan holda protest solinadi, ya’ni protest to‘g‘risidagi dalolatnomaga tegishli belgi qo‘yiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
206. To‘lovchining turar joyidagi notarius to‘lovga taqdim etilgan chekni qonunchilik hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda va tartibda qabul qilib oladi.
(206-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
Chek to‘lanmagan taqdirda notarius chekning to‘lanmaganligini unga yozib qo‘yish yo‘li bilan tasdiqlaydi va buni Tizimda qayd etadi. Chekka yozish bilan birga chek beruvchiga uning chekini bank to‘lamaganligi va bu xususda chekka yozib qo‘yilganligi haqida bildirish xati yuboriladi.
Ro‘yxat ikki nusxada tuzilib, hujjatlarni saqlash uchun topshirgan shaxs va notarius tomonidan imzolanadi. Ro‘yxatning bir nusxasi notariusda qoladi, boshqa nusxasi hujjatlarni saqlash uchun topshirgan shaxsga beriladi.
Agar hujjatlar lozim tarzda o‘rab joylashtirilgan bo‘lsa, shaxsning iltimosiga ko‘ra notarius ularni ro‘yxatsiz ham qabul qilib olishi mumkin. Hujjatlar o‘ramiga notariusning muhri qo‘yiladi hamda u notarius va hujjatlarni topshirgan shaxs tomonidan imzolanadi. Bunday hollarda notarius hujjatlar o‘ramining but saqlanishi uchun javob beradi.
208. Qabul qilib olingan hujjatlar notarial idoraning muhri bilan muhrlangan temir javon yoki seyflarda alohida paketlarda saqlanadi.
Oldingi tahrirga qarang.
209. Saqlash uchun qabul qilingan hujjatlar ularni saqlash uchun topshirgan shaxsga yoki uning qonuniy vakiliga guvohnoma va (yoki) ro‘yxatni taqdim etganidan keyin yoki sudning qaroriga ko‘ra qaytariladi.
(209-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2020-yil 2-maydagi 103-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3113-5, 02.05.2020-y.) tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.05.2020-y., 10/20/3113-5/0602-son)
210. Notarius kema egasining huquq va qonuniy manfaatlarini himoya qilish uchun dalil-isbotlarni ta’minlash maqsadida kema kapitanining kema suzib borayotganda yoki u to‘xtab turgan joyda sodir bo‘lgan hamda kema egasining oldiga mulkiy talablar qo‘yish uchun asos bo‘lishi mumkin bo‘lgan hodisa to‘g‘risidagi arizasini qabul qiladi.
Dengiz protesti haqidagi arizada yuz bergan hodisa tafsilotlari va kapitanning o‘ziga ishonib topshirilgan mulkning but saqlanishini ta’minlash yuzasidan ko‘rgan chora-tadbirlari bayon etilgan bo‘lishi kerak.
Dengiz protesti to‘g‘risidagi arizada bayon etilgan holatlarning tasdig‘i sifatida kema kapitani ariza bilan bir vaqtda yoki kema portga kirgan kundan boshlab, agar hodisa portda yuz bergan bo‘lsa, u yuz berganidan so‘ng yetti kundan kechiktirmay notariusga ko‘zdan kechirish uchun kema daftarini va kema daftaridan olinib kapitan tomonidan tasdiqlangan ko‘chirmani taqdim etishi shart.
211. Dengiz protesti haqidagi ariza kema portga kirgan vaqtdan boshlab yigirma to‘rt soat ichida beriladi. Agar dengiz protesti haqida ariza berish zaruratini keltirib chiqargan hodisa portda yuz bergan bo‘lsa, protest hodisa yuz bergan vaqtdan boshlab yigirma to‘rt soat ichida berilishi kerak.
Protestni belgilangan muddatda berishning imkoni bo‘lmagan taqdirda, buning sabablari dengiz protesti haqidagi arizada ko‘rsatilishi kerak.
212. Notarius kapitanning arizasi, kema daftaridagi ma’lumotlar, shuningdek kapitanning o‘zi hamda kema qo‘mondonligi tarkibidan kamida ikki guvohni va kema komandasi tarkibidan ikki guvohni so‘roq qilish asosida dengiz protesti haqida dalolatnoma tuzadi va uni o‘z imzosi hamda muhri bilan tasdiqlaydi. Dengiz protesti haqidagi dalolatnomaning bir nusxasi kapitanga yoki vakil qilingan shaxsga beriladi, kapitanning arizasi va kema jurnalidan ko‘chirma ilova qilingan dengiz protesti haqidagi dalolatnomaning boshqa nusxasi esa notarial idorada qoldiriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
213. Mazkur Yo‘riqnoma talablarining buzilishida aybdor shaxslar qonunchilik hujjatlarida belgilangan tartibda javobgar bo‘ladi.
(213-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
1. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2010-yil 30-martdagi 64-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomani tasdiqlash haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090, 2010-yil 30-mart) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2010-y., 13-son, 99-modda).
2. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2010-yil 20-maydagi 92-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirishlar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-1, 2010-yil 20-may) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2010-y., 20-son, 160-modda).
3. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2010-yil 19-iyuldagi 148-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirishlar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-2, 2010-yil 19-iyul) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2010-y., 28-29-son, 245-modda).
4. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2010-yil 21-oktabrdagi 227-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-3, 2010-yil 21-oktabr) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2010-y., 42-43-son, 373-modda).
5. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2011-yil 3-oktabrdagi 229-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomani tasdiqlash haqida”gi buyruqqa o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-4, 2011-yil 3-oktabr) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2011-y., 40-son, 439-modda).
6. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2012-yil 21-maydagi 113-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-5, 2012-yil 21-may) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2012-y., 21-son, 239-modda).
7. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2012-yil 30-iyuldagi 156-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirishlar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-6, 2012-yil 30-iyul) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2012-y., 31-son, 360-modda).
8. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2013-yil 30-sentabrdagi 297-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-7, 2013-yil 30-sentabr) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2013-y., 40-son, 533-modda).
9. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2014-yil 9-iyundagi 155-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaning 6-bandiga o‘zgartirish kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-8, 2014-yil 9-iyun) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2014-y., 24-son, 294-modda).
10. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2015-yil 11-martdagi 72-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-9, 2015-yil 11-mart) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2015-y., 10-son, 123-modda).
11. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2015-yil 22-dekabrdagi 376-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirishlar va qo‘shimcha kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-10, 2015-yil 22-dekabr) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2015-y., 51-son, 636-modda).
12. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2016-yil 12-dekabrdagi 284-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-11, 2016-yil 12-dekabr) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2016-y., 50-son, 569-modda).
13. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2016-yil 26-dekabrdagi 304-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-12, 2016-yil 26-dekabr) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2016-y., 52-son, 606-modda).
14. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2017-yil 5-apreldagi 71-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-13, 2017-yil 5-aprel) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2017-y., 14-son, 240-modda).
15. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2017-yil 22-iyundagi 149-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirishlar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-14, 2017-yil 22-iyun) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2017-y., 25-son, 566-modda).
16. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2017-yil 22-avgustdagi 250-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-15, 2017-yil 22-avgust) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2017-y., 34-son, 900-modda).
17. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2018-yil 15-yanvardagi 26-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-16, 2018-yil 15-yanvar) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2018-y., 3-son, 49-modda).
18. O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2018-yil 22-fevraldagi 101-mh-son “Notariuslar tomonidan notarial harakatlarni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2090-17, 2018-yil 22-fevral) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2018-y., 8-son, 149-modda).