LexUZ шарҳи
Мазкур Битим Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1998 йил 5 июндаги 241-сонли «Ҳукуматлараро битимларни тасдиқлаш тўғрисида»ги қарори билан тасдиқланган.
Ўзбекистон Республикаси Ҳукумати ва Молдова Республикаси Ҳукумати, бундан кейин Аҳдлашувчи Томонлар деб аталувчилар,
иқтисодий саноат ва илмий-техникавий ҳамкорлик икки томонлама муносабатларни барқарор ва узоқ муддатли асосда ривожлантиришнинг муҳим ва зарур жиҳати эканлигини англаб,
давлатларининг ишлаб чиқариш ва илмий-техникавий потенциаллари ўртасида қарор топган ўзаро технологик алоқаларни ҳисобга олиб,
Аҳдлашувчи Томонлар давлатлари хўжалик фаолияти субъектларининг бевосита ўзаро ишлаб чиқариш алоқаларининг ҳал қилувчи аҳамиятини тан олиб,
корхоналар ва тармоқлар ўртасидаги ишлаб чиқариш кооперациясини қўллаб-қувватлаш ва ўзаро фойдали ривожлантириш учун қулай шароитларни таъминлашга интилиб,
муттасил иқтисодий юксалишни таъминлаш, моддий ва ишчи ресурсларидан самарали фойдаланиш ҳамда атроф муҳитни муҳофаза қилиш мақсадларига амал қилиб,
Аҳдлашувчи Томонлар мулкчиликнинг барча шаклларидаги корхоналар, тармоқлар ва тармоқлараро комплекслар ўртасидаги кооперацияни уларнинг бевосита ишлаб чиқариш алоқалари асосида амалга ошириш ва ривожлантиришга кўмаклашадилар.
Аҳдлашувчи Томонлар ишлаб чиқаришнинг халқаро ихтисослаштирилишини ва кооперациясини ривожлантириш, буларни амалга ошириш учун шароитларни таъминлаш, саноат тармоқларида устувор йўналишларни белгилаш, қўшма лойиҳалар ва дастурларни ишлаб чиқиш ва амалга оширишга кўмаклашиш мақсадида зарур чораларни кўрадилар.
кооперация бўйича товарлар етказиб бериш деганда тармоқда ва тармоқлараро фойдаланишга мўлжалланган, технология жиҳатдан ўзаро боғлиқ бўлган ва тайёр маҳсулотни биргаликда тайёрлаш учун зарур бўлган хом ашё, материаллар, узеллар, деталлар, эҳтиёт қисмлар, ярим маҳсулот, ярим фабрикат, бутловчи маҳсулотларни ҳамда бошқа буюмларни етказиб бериш тушунилади;
хизматларни тақдим этиш деганда илмий-техникавий ва технологик ишлаб чиқишлар, лойиҳа, таъмирлаш ишлари, техник хизмат кўрсатиш ва технологик операциялар тушунилади;
божхона товарларни қайта ишлаш режими доирасида етказиб бериш деганда Аҳдлашувчи Томонлар давлатлари божхона қонунларида белгилаб қўйилган шартларга мувофиқ товарлар етказиб бериш тушунилади.
Аҳдлашувчи Томонлар тегишли тармоқ ва тармоқлараро битимлар асосида хўжалик фаолияти субъектлари томонидан тузиладиган шартномаларни (контрактларни) ишлаб чиқариш кооперацияси ва бевосита алоқаларнинг асосий шакли деб ҳисоблайдилар.
Аҳдлашувчи Томонлар қуйидаги тармоқларда ишлаб чиқариш кооперацияси тўғрисида тармоқ ва тармоқлараро битимлар тузишни устувор деб ҳисоблайдилар:
Аҳдлашувчи Томонлар ишлаб чиқариш кооперацияси тўғрисида тармоқ ва тармоқлараро битимлар тузишга кўмаклашадилар.
Ишлаб чиқариш кооперацияси тўғрисидаги тармоқ ва муассасалараро битимларда кооперацияда иштирок этадиган ва маҳсулот ишлаб чиқариш (хизмат кўрсатиш) бўйича ихтисосини сақлаб қолаётган корхона ва ташкилотлар рўйхатлари, шунингдек кооперация асосида маҳсулот етказиб бериш (хизмат кўрсатиш) номенклатураси ва ҳажмлари аниқланади.
Кооперация бўйича етказиб бериладиган кўрсатилган товарлар (хизмат кўрсатиш)нинг божхона расмийлаштирилиши учун йиғимлар Аҳдлашувчи Томонлар давлатларининг амал қилувчи қонунларига мувофиқ умумий асосларда олинади.
Ишлаб чиқариш кооперацияси бўйича тармоқ ва тармоқлараро битимларнинг амалга оширилиши улар асосида Аҳдлашувчи Томонларнинг корхоналари ўртасида маҳсулотнинг божхона расмийлаштирилиши ва Аҳдлашувчи Томонларнинг божхона чегарасидан ўтказилиши учун асос бўладиган шартномалар (контрактлар) тузиш орқали амалга оширилади.
Ишлаб чиқариш кооперацияси доирасида етказиб бериладиган маҳсулотларни (хизматларни) декларациялаш ва ҳисобга олиш Аҳдлашувчи Томонларнинг божхона органлари томонидан ўз давлатлари қонунларига мувофиқ амалга оширилади.
Ишлаб чиқариш кооперацияси доирасида етказиб бериладиган товарлар ҳудудидан ишлаб чиқариш кооперацияси доирасида товарлар етказиб берилган Аҳдлашувчи Томон ваколатли органининг тегишли олдиндан берган ёзма розилиги бўлмаса, учинчи мамлакатларга реэкспорт қилиниши мумкин эмас.
Аҳдлашувчи Томонлар ишлаб чиқариш соҳасида интеграция жараёнларини ривожлантириш мақсадларида корхоналар ва тармоқларнинг кооперация алоқаларини тартибга солиш қисмида хўжалик фаолияти субъектларига нисбатан ўз мамлакатларининг миллий қонунларининг меъёрларини мувофиқлаштириш ва бир-бирига яқинлаштириш бўйича изчил иш олиб борадилар.
Аҳдлашувчи Томонлар зарур ҳолларда илмталаб ишлаб чиқариш ва экспортга мўлжалланган тармоқларда кооперацияни ривожлантиришни, шунингдек импорт ўрнини босадиган маҳсулотлар ишлаб чиқаришни рағбатлантирувчи кредитлар ва инвестициялар бериш шартларини келишиб оладилар.
Аҳдлашувчи Томонлар муаммоларни ҳал қилишни манфаатдор вазирлик ва идораларга топшириб, уларни биргаликда кўриб чиқишни ташкил этадилар:
ўз мамлакатлари ўртасида шерикларни қидириб топиш, шартномаларни (контрактларни) тайёрлаш, тузиш ва бажаришда кўмаклашишини таъминлайдиган замонавий ахборот коммуникацияларини ривожлантириш;
Ушбу Битимни талқин қилиш ёки қўллаш билан боғлиқ бўлган баҳслар Аҳдлашувчи Томонлар ўртасида маслаҳатлашиш ва музокаралар йўли билан ҳал қилинади.
Ушбу Битимга Аҳдлашувчи Томонларнинг ўзаро розилиги бўйича унинг ажралмас қисми бўладиган алоҳида протоколлар билан расмийлаштириладиган ва ушбу Битимнинг 14-моддаси қоидаларига мувофиқ кучга кирадиган ўзгартиш ва қўшимчалар киритилиши мумкин.
Ушбу Битим Аҳдлашувчи Томонлар унинг кучга кириши учун зарур бўлган давлат ички процедураларини бажарганликлари тўғрисидаги дипломатик каналлар орқали олинган охирги ёзма билдиришноманинг санасидан кучга киради.
Ушбу Битим беш йиллик муддатга тузилади. Агар Аҳдлашувчи Томонлардан ҳеч бири тегишли муддат туташидан камида олти ой илгари уни денонсация қилиш нияти тўғрисида ёзма равишда дипломатик каналлар орқали хабардор қилмаса, унинг амал қилиши кейинги беш йиллик даврларга ўз-ўзидан узайтирилади.