LexUZ шарҳи
Мазкур қарор Ўзбекистон Республикасининг 2021 йил 28 июлдаги ЎРҚ-703-сонли «Судлар тўғрисида»ги Қонунига асосан ўз кучини йўқотган.
LexUZ шарҳи
Мазкур қарорнинг «Судьяларнинг малака ҳайъатлари тўғрисида»ги Низомга оид қисми Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг 2001 йил 7 декабрдаги 323-II-сон «Судьяларнинг малака ҳайъатлари тўғрисидаги Низомни тасдиқлаш ҳақида»ги қарорга асосан ўз кучини йўқотди.
Ўзбекистон Республикасининг «Судлар тўғрисида»ги Қонунига мувофиқ Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгаши қарор қилади:
«Ўзбекистон Республикаси судлари судьяларининг малака коллегиялари тўғрисидаги Низомни тасдиқлаш тўғрисида»ги 1989 йил 21 декабрдаги Фармони (Ўзбекистон Республикаси Олий Советининг Ведомостлари, 1989 йил № 35-36, 606-модда);
«Ўзбекистон Республикаси судлари судьяларининг интизомий жавобгарлиги, судьялар ва халқ маслаҳатчиларини чақириб олиш ҳамда муддатидан илгари озод этиш тўғрисидаги Низомни тасдиқлаш ҳақида»ги 1989 йил 21 декабрдаги Фармони (Ўзбекистон Республикаси Олий Советининг Ведомостлари, 1989 йил, № 35-36, 607-модда) ўз кучини йўқотган деб ҳисоблансин.
Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг
1993 йил 2 сентябрдаги 927—XII-сонли
қарори билан
ТАСДИҚЛАНГАН
LexUZ шарҳи
Ушбу Низомнинг янги таҳрири Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг 2000 йил 14 декабрдаги 164-II-сон «Судьяларнинг малака ҳайъатлари тўғрисидаги, судьяларнинг малака даражалари тўғрисидаги, суд ходимларининг мансаб даражалари тўғрисидаги, ҳарбий судлар фаолиятини ташкил этиш тўғрисидаги низомларга ўзгартишлар ва қўшимчалар киритиш ҳақида»ги қарори билан тасдиқланган.
1. «Судлар тўғрисида»ги Қонунга мувофиқ судьяларнинг малака ҳайъатлари судьялар билан ишлашда демократик асосларни кучайтириш, судда ишлаш учун муносиб номзодлар танлаш ҳамда судьялар мустақиллиги кафолатларини таъминлаш мақсадида тузилади.
2. Судьяларнинг олий малака ҳайъатини Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленуми Олий суд Раисининг тақдимномасига биноан Олий суд судьяларидан беш йил муддатга сайлайди.
Хўжалик судлари судьяларининг малака ҳайъатини Олий хўжалик суди Пленуми Олий хўжалик суди Раисининг тақдимномасига биноан хўжалик судлари судьяларидан беш йил муддатга сайлайди.
Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар, Тошкент шаҳар судьяларининг малака ҳайъатлари тегишли ҳудудлардаги судьяларнинг йиғилишларидан, ҳарбий судлар судьяларининг малака ҳайъати эса — ҳарбий судлар судларининг йиғилишларида, тегишли судлар раисларининг тақдимномасига биноан беш йил муддатга сайланади.
3. Судьяларнинг малака ҳайъатлари аъзолари сони уларнинг иш ҳажмига қараб белгиланади, аммо ҳайъат раиси ва унинг ўринбосарлари билан биргаликда тўққиз кишидан ошиб кетмаслиги керак.
4. Олий малака ҳайъати, судьяларнинг малака ҳайъатлари ўз фаолиятлари тўғрисида ўзларини сайлаб қўйган органларга бир йилда камида бир марта ахборот берадилар.
1) Ўзбекистон Республикаси Олий суди судьялигига, Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоят судлари, Тошкент шаҳар суди, Қуролли Кучлар ҳарбий суди раиси ва раис ўринбосарлигига, хўжалик суди судьялигига номзодларнинг шу лавозимларда ишлашга тайёрлигини баҳолайди;
2) Ўзбекистон Республикаси Олий суди судьяларини, Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоят судлари, Тошкент шаҳар суди, Қуролли Кучлар ҳарбий суди раиси ва раис ўринбосарларини, хўжалик суди судьяларини малака аттестациясидан ўтказади;
5) Олий суд судьяларининг, Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоят судлари, Тошкент шаҳар суди, Қуролли Кучлар ҳарбий суди раиси ва раис ўринбосарларининг, хўжалик суди судьяларининг интизомий жавобгарлиги тўғрисидаги ишларни кўради;
6) Олий суд судьяларининг Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоят судлари, Тошкент шаҳар суди, Қуролли Кучлар ҳарбий суди раиси ва раис ўринбосарларининг, хўжалик суди судьяларининг ваколатларини тўхтатиш тўғрисида қарор қабул қилади;
Судьяларнинг олий малака ҳайъати бундан ташқари судьялар малака ҳайъатларининг қарорлари устидан берилган тақдимнома ва шикоятларни ҳам кўради.
6. Қорақалпоғистон Республикаси, вилоят судлари, Тошкент шаҳар суди ва Қуролли Кучлар ҳарбий судлари судьяларининг малака ҳайъатлари:
1) Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоят судлари, Тошкент шаҳар суди, туман (шаҳар) ва ҳарбий судлар судьялигига номзодларнинг шу лавозимларда ишлашга тайёрлигини баҳолайди;
2) Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоят судлари, Тошкент шаҳар суди, туман (шаҳар) ва ҳарбий судлар судьяларини малака аттестациясидан ўтказади;
4) Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоят судлари, Тошкент шаҳар суди, туман (шаҳар) ва ҳарбий судлар судьяларининг интизомий жавобгарлиги тўғрисидаги ишларни кўради;
5) Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоят судлари, Тошкент шаҳар суди, туман (шаҳар) ва ҳарбий судлар судьяларининг ваколатларини тўхтатиш тўғрисида қарор қабул қилади;
Судьяларнинг малака ҳайъати ўз ваколатларини ҳайъат аъзоларининг ярмидан кам бўлмаган таркибида амалга оширади.
Ҳайъат мажлисига тайёргарлик малака ҳайъати раиси ёки унинг топшириғига биноан раис ўринбосари ёхуд малака ҳайъатининг бирон-бир аъзоси томонидан таъминланади.
Судьялар малака ҳайъатининг мажлиси тегишли тақдимнома ёки интизомий иш келиб тушган кундан бошлаб бир ой муддат ичида ўтказилиши лозим.
Судьялар малака ҳайъатининг раиси мажлис ўтказиш вақти ва жойини белгилайди, бу ҳақда кўрилаётган масалага алоқадор бўлган шахсларга олдиндан хабар берилади.
Судьялар малака ҳайъати ўз ваколатини амалга ошириш учун зарур бўлган маълумотларни суд, адлия, бошқа давлат органлари ва жамоат бирлашмалари раҳбарларидан, шунингдек мансабдор шахслар ва фуқаролардан талаб қилиб олиш ҳуқуқига эга.
8. Раислик этувчи малака ҳайъати мажлисини белгиланган вақтда очади ва қандай масала кўрилажагини, ҳайъат таркибини эълон қилади.
Мажлисда иштирок этаётган ҳайъат аъзоси ўзига отвод бериши, ҳайъат мажлисида масаласи кўрилаётган судья ёки судьяликка номзод малака ҳайъати аъзоларига отвод бериши мумкин.
Ўз ўзига берилган ёки ҳайъат аъзосига берилган отводни қабул қилиш масаласи ҳайъат аъзолари томонидан ёпиқ маслаҳатда ҳал этилади.
Масалани кўриш раислик этувчининг ёки тақдим этилган ҳужжатларни олдиндан ўрганиб чиққан ҳайъат аъзоларидан бирининг маърузаси билан бошланади. Малакка ҳайъати ваколатига тааллуқли ва ҳал этилиши лозим бўлган масалаларнинг моҳиятига қараб, ҳайъат мажлисига таклиф қилинган шахсларнинг фикри эшитилади, зарур ҳужжат ва материаллар таҳлил қилинади. Сўнгра ҳайъат ўз хулосасини чиқаради ёки тегишли қарор қабул қилади. Малакка ҳайъати мажлисида ёзма баён юритилади ва у раислик этувчи ҳамда ҳайъат котиби томонидан имзоланади.
9. Хулоса ёки қарор ёпиқ маслаҳатда, шу мажлисда иштирок этган ҳайъат аъзоларининг кўпчилик овози билан асослантирилган ҳолда қабул қилиниб, ҳайъат аъзолари томонидан имзоланади ва эълон қилинади.
Иш бўйича қабул қилинган қарордан норози бўлган ҳайъат аъзоси қарорга имзо қўймайди ва ўзининг алоҳида фикрини ёзма равишда мажлис баёнига илова қилади.
10. Малака ҳайъати судьяларнинг маъмурий ва интизомий жавобгарлиги ҳамда ваколатларини тўхтатиб туриш ҳақидаги масалалар бўйича қарор, бошқа масалалар бўйича эса хулоса чиқаради.
11. Қарор ва хулосада ҳайъатнинг номи, унинг таркиби, иш кўрилган вақт ва жой: иши кўрилаётган судьянинг мансаби, фамилияси, исми, отасининг исми; интизомий иш қўзғатган ёки тақдимнома киритган шахснинг мансаби ва фамилияси; иш ҳолатлари; судьянинг баёноти ва унинг шахсини тавсифловчи маълумотлар; қабул қилинган қарор ёки хулосанинг далилий асослари; интизомий таъсир чораси белгилаш ёки интизомий ишни ҳаракатдан ётқизиш асослари; қарор (хулоса) устидан шикоят қилиш тартиби ва муддатлари кўрсатилиши лозим.
12. Олий малака ҳайъати ва Хўжалик судлари малака ҳайъатининг қарор ва хулосалари устидан шикоят қилинмайди.
Судьяларнинг бошқа малака ҳайъатлари қарорлари ва хулосалари устидан жавобгарликка тортилган судья, шунингдек тақдимнома киритган ёки интизомий иш қўзғатган шахс Олий малака ҳайъатига шикоят келтириши мумкин.
Масалани қайта кўриш тўғрисидаги шикоят ёки тақдимномалар қарор қабул қилинган ёки хулоса чиқарилган кундан бошлаб қарор муддат ичида судьяларнинг тегишли малака ҳайъати орқали берилади.
Шикоят ёки тақдимнома тушгандан сўнг материаллар зудлик билан Олий малака ҳайъатига юборилиши лозим.
Олий малака ҳайъати шикоят ёки тақдимнома билан келган материални бир ой муддат ичида кўриб чиқиши лозим.
Олий малака ҳайъатининг, ҳарбий судлар судьялари малака ҳайъатининг ва Хўжалик судлари судьялари малака ҳайъатининг хулосаси ёки қарори тегишлича Олий суд Раисига ва Олий хўжалик суди Раисига, қуйи судларнинг судьяларига тааллуқли масалалар бўйича эса — Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирига юборилади; Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар судьялари малака ҳайъатларининг хулоса ёки қарорлари Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирига ва тегишли адлия ҳамда суд органлари раҳбарларига, масаласи кўрилган судьяга беш кунлик муддат ичида юборилади.
Олий суд судьялигига, Қуролли Кучлар ҳарбий суди раиси ва Раис ўринбосарлигига — Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раисининг тақдимномасига кўра Олий малака ҳайъати томонидан;
Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоятлар ва Тошкент шаҳар судларининг раиси ва раис ўринбосарлигига — Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирининг тақдимномасига кўра Олий малака ҳайъати томонидан;
Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоятлар ва Тошкент шаҳар судларининг судьялигига — мазкур судлар раисларининг тақдимномасига кўра судьяларнинг тегишли малака ҳайъатлари томонидан;
туман (шаҳар) судларининг судьялигига тегишинча — Қорақалпоғистон Республикаси Адлия вазири, адлия бошқармалари бошлиқларининг тақдимномасига кўра судьяларнинг малака ҳайъати томонидан;
ҳарбий судларнинг судьялигига — Қуролли Кучлар ҳарбий суди раисининг Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раиси билан келишилган тақдимномасига биноан ҳарбий судлар судьяларининг малака ҳайъати томонидан;
хўжалик судларининг судьялигига — Олий хўжалик суди Раисининг тақдимномасига Хўжалик судларининг малака ҳайъати томонидан ўтказилади.
15. Судьяликка номзоднинг малака имтиҳони у билан суҳбат ўтказиш, оғзаки саволларга жавоб олиш, тегишли малака ҳайъати томонидан тасдиқланган амалий мисолларни ечишдан иборат бўлади.
16. Судьяларнинг малака ҳайъати судьяликка номзоднинг малака имтиҳонидан ўтган ёки ўтмаганлиги тўғрисида қарор қабул қилади. Малакка имтиҳонини топшира олмаган судья ёки судьяликка номзод камида бир йилдан қайтадан имтиҳонга қўйилиши мумкин.
17. Малака ҳайъатининг номзодни юқори судьялик лавозимига тавсия этиш мумкинлиги ҳақидаги хулосаси тегишли суд раисининг тақдимномасига биноан берилади.
18. Судья ёки судьяликка номзоднинг тайёрлиги ҳақидаги қарор малака ҳайъати раиси томонидан тақдимнома киритган суд ёки адлия органи раҳбарига юборилади.
19. Судьяларнинг малака аттестацияси Ўзбекистон Республикасининг «Судлар тўғрисида»ги Қонунига мувофиқ ва судьялар таркибининг сифатини яхшилаш, уларнинг касб малакасига баҳо бериш, уларни рағбатлантириш, одил судловни амалга ошириш масъулиятини кўтариш мақсадида ўтказилади.
Олий суд судьялари, Қуролли Кучлар ҳарбий суди раиси ва Раис ўринбосарларига нисбатан — Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раисининг тақдимномасига биноан Олий малака ҳайъати томонидан;
Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоят ва Тошкент шаҳар судларининг раислари ва раис ўринбосарларига нисбатан — Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирининг тақдимномасига биноан Олий малака ҳайъати томонидан;
Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоятлар ва Тошкент шаҳар судларининг судьяларига нисбатан — ушбу судлар раисларининг тақдимномасига биноан судьяларнинг тегишли малака ҳайъати томонидан;
туман (шаҳар) судларининг судьяларига нисбатан — Қорақалпоғистон Республикаси Адлия вазири, адлия бошқармалари бошлиқларининг тақдимномаларига биноан судьяларнинг малака ҳайъатлари томонидан;
гарнизон ҳарбий судлари судьяларига нисбатан — Қуролли Кучлар ҳарбий суди раисининг тақдимномасига биноан ҳарбий судлар судьяларининг малака ҳайъати томонидан;
хўжалик судлари судьяларига нисбатан — Олий хўжалик суди Раисининг тақдимномасига биноан Хўжалик судлари судьяларининг малака ҳайъати томонидан ўтказилади.
21. Биринчи марта судьялик лавозимига тайинланган (сайланган), лекин малака даражасига эга бўлмаган шахслар иш фаолиятларининг дастлабки уч ойи ичида малака аттестациясидан ўтадилар.
Судьяларнинг навбатдаги малака аттестацияси уларга берилган малака даражаси муддати тамом бўлган кундан эътиборан бир ойдан кечиктирмай ўтказилади.
Судьяга муддатидан олдин юқорироқ малака даражаси бериш учун унга аввал берилган малака даражасида бўлиш муддатидан ярми ўтгандан кейингина навбатдаги малака аттестацияси ўтказилиши мумкин.
22. Малака аттестациясидан ўтказилиши лозим бўлган судьяга аттестация ўтказиш учун белгиланган муддатдан камида бир ой олдин унинг касб фаолияти акс эттирилган тавсифнома ва иши ҳақида маълумотнома тузилади.
Тегишли суд ва адлия органларининг раҳбарлари судьяни унга нисбатан тузилган тавсифнома ва тузилган маълумотномалар билан материалларни тегишли малака ҳайъатларига юборишдан олдин таништиришлари лозим.
23. Малака аттестацияси тақдимнома тушган кундан бошлаб бир ой ичида, одатда аттестациядан ўтувчи судьянинг иштирокида ўтказилади.
Малака ҳайъатининг мажлисида тақдимнома киритган суд ва адлия органларининг раҳбарлари қатнашишлари мумкин.
24. Судьяни аттестациядан ўтказиш раислик этувчи ёки тақдим қилинган ҳужжат ва материалларни олдиндан ўрганиб чиққан ҳайъат аъзоларидан бирининг маърузаси билан бошланади. Шундан сўнг аттестациядан ўтувчининг баёноти, лозим бўлган ҳолларда, судьяни аттестациядан ўтказиш тўғрисида тақдимнома юборган мансабдор шахснинг фикри эшитилади.
25. Малака ҳайъати судьянинг билими, иш маҳорати, иш стажи ва тажрибасидан, эгаллаб турган лавозимидан келиб чиққан ҳолда қуйидаги хулосаларнинг бирини беради:
Малака ҳайъатининг хулосаси аттестация материаллари билан биргаликда Олий малака ҳайъатига юборилади.
26. Олий малака ҳайъати судьяларнинг малака ҳайъатлари хулосалари асосида судьяга малака даражаси бериш тўғрисида қарор қабул қилади.
Ушбу масалани Олий малака ҳайъати тегишли малака ҳайъатлари чиқарган хулосалар билан боғлиқ бўлмаган ҳолда ҳал этади.
27. Хўжалик судлари судьяларининг малака ҳайъати хўжалик судлари судьяларига юқорида кўрсатилган тартибда малака даражаси беради.
28. Тегишли малака ҳайъатининг малака даражаси бериш тўғрисидаги қарори судьянинг шахсий ишига қўшиб қўйилади.
2) суд ишини ташкил этишдаги бепарволиги ёки интизомсизлиги оқибатида йўл қўйган камчиликлари, хизмат соҳасидаги ёки бошқа обрўсини тўкадиган хатти-ҳаракати учун интизомий жавобгарликка тортилиши мумкин.
Ҳарбий суд судьяси, шунингдек ҳарбий интизомни бузганлиги учун ҳам интизомий жавобгарликка тортилиши мумкин.
Суд қарорининг бекор қилиниши ёки ўзгартирилишининг ўзи, шу қарорни чиқаришда қатнашган судья қонунни била туриб бузмаган ёки жиддий оқибатларга олиб келган диёнатсизликка йўл қўймаган бўлса, унинг интизомий жавобгар бўлишига сабаб бўлмайди.
2) Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоятлар ва Тошкент шаҳар судлари раислари ва раис ўринбосарларининг;
3) Қуролли Кучлар ҳарбий суди раиси ва раис ўринбосарларининг интизомий жавобгарлиги ҳақидаги ишларни кўради.
Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоятлар ва Тошкент шаҳар судлари судьяларнинг малака ҳайъати ўз ваколатлари доирасида судьяларнинг интизомий жавобгарлиги ҳақидаги ишларни кўрадилар.
Ҳарбий судлар судьяларининг малака ҳайъати ўз ваколати доирасида ҳарбий судлар судьяларининг интизомий жавобгарлиги ҳақидаги ишларни кўради.
Хўжалик судлари судьяларининг малака ҳайъати хўжалик судлари судьяларининг интизомий жавобгарлиги ҳақидаги ишларни кўради.
Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоятлар ва Тошкент шаҳар суди раислари — шу судлар судьялари, туман (шаҳар) судлари судьяларига нисбатан;
Қуролли Кучлар ҳарбий суди раиси — шу суд судьялари ва гарнизон ҳарбий судлари судьяларига нисбатан;
Ўзбекистон Республикаси Адлия вазири — Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоятлар, Тошкент шаҳар, туман (шаҳар) судларининг раислари, раис ўринбосарлари ва судьяларига нисбатан;
Қорақалпоғистон Республикаси Адлия вазири, адлия бошқармалари бошлиқлари — туман (шаҳар) судлари раислари, раис ўринбосарлари ва судьяларига нисбатан;
Тегишли судларнинг раҳбарлари Ушбу Низомнинг 29-бандида кўрсатилган асослар бўйича интизомий иш қўзғатишлари мумкин.
Адлия органлари раҳбарлари Ушбу Низом 29-бандининг 2-бандчасида кўрсатилган асослар бўйича интизомий иш қўзғатишлари мумкин.
32. Интизомий иш қўзғатиш ҳақида тегишли судларнинг раҳбарлари қарор, адлия органларининг раҳбарлари эса — буйруқ чиқарадилар. Қарор ёки буйруқда дастлаб ўтказилган текширувда аниқланган ва интизомий иш қўзғатишга сабаб бўлган асослар кўрсатилиши шарт. Қарор ёки буйруқ зарур материаллар билан бирга кўриб чиқиш учун судьяларнинг тегишли малака ҳайъатига юборилади.
Интизомий иш қўзғатувчи шахс судьяни жавобгарликка тортиш асосига дахлдор бўлган маълумотларни олдиндан текширади ва ундан ёзма тушунтириш талаб қилади.
Материаллар малака ҳайъатига юборилишидан аввал устидан интизомий иш қўзғатилган судья улар билан таништирилиши шарт. Бунда судья қўшимча изоҳлар тақдим этишга ёки қўшимча текширув ўтказишни талаб қилишга ҳақли.
33. Интизомий иш қўзғатиш тўғрисидаги қарор ёки буйруқ уни қўзғатган шахс томонидан ишни малака ҳайъатида кўриб чиқиш бошлангунга қадар чақириб олиниши мумкин.
Ўзига нисбатан интизомий иш қўзғатиш тўғрисида қарор ёки буйруқ чақириб олинаётган судья малака ҳайъатидан ишни мазмунан кўриб чиқишни талаб қилишга ҳақли.
34. Судья, ножўя хатти-ҳаракат қилганлиги аниқланган кундан бошлаб хизмат текширувларига кетган вақт, судьянинг узрли сабабларга кўра ишда бўлмаган вақти ҳамда малака ҳайъатида интизомий ишни кўриб чиқишга кетган вақтни ҳисобламаган ҳолда бир ой ичида, ножўя хатти-ҳаракат содир этилган кундан бошлаб эса — бир йил ичида интизомий жавобгарликка тортилиши мумкин.
35. Зарур ҳолларда, ишни кўриб чиқиш бошлангунга қадар судьяни интизомий жавобгарликка тортиш асослари қўшимча равишда текширилади. Бундай текширишни ҳайъат раиси топшириғига кўра ҳайъат аъзоларининг бири бажаради. Текшириш пайтида қўшимча ҳужжат ва материаллар, шунингдек кўриб чиқиш чоғида судья қонун бузилишига йўл қўйган суд ишлари ҳам талаб қилиб олиниши мумкин.
интизомий иш материалларини судьянинг ваколатини тугатиш масаласини қўзғатиш ҳуқуқига эга бўлган органларга юбориш тўғрисида.
Башарти, судьянинг ваколатини тугатиш масаласини қўзғатиш ҳуқуқига эга бўлган орган бунга асос йўқ деб топса, интизомий иш малака ҳайъатига қайтарилади ва иш юритиш қайтадан бошланади. Дастлабки қарор чиққан кундан ишни қайтаргунгача кетган вақт интизомий жавобгарликка тортиш муддатларига кирмайди.
Интизомий таъсир чоралари қўллаш чоғида қонун бузилишининг хусусияти ва унинг оқибатлари, ножўя хатти-ҳаракатнинг оғир-енгиллиги, судьянинг шахси, унинг айбдорлик даражаси ҳисобга олинади.
ушбу Низомнинг 34-бандида назарда тутилган интизомий жавобгарликка тортиш муддатлари ўтказиб юборилган бўлса;
интизомий ишни муҳокама этиш билангина чегараланиб, интизомий таъсир чораси қўллаш мақсадга мувофиқ эмас деб топса, интизомий ишни ҳаракатдан ётқизади.
39. «Судлар тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунининг 71-моддасига биноан тегишли малака ҳайъатининг қарорига асосан судьянинг ваколатлари қуйидаги ҳолларда, агар:
судья тиббий тартибдаги мажбурий даволаш чораларига тортилган ёинки қонуний кучга кирган суднинг қарори ёки ажрими билан муомала лаёқати чекланса;
Тегишли судьялар малака ҳайъати судьянинг ваколатини уни тўхтатиш сабаби тугагунга қадар тўхтатиб туради.
40. Ўзбекистон Республикаси «Судлар тўғрисида»ги Қонунининг 72-моддасига кўра судьянинг ваколатлари қуйидаги ҳолларда тегишли малака ҳайъатининг хулосаси асосида тугатилади, агар:
судьяларнинг тегишли малака ҳайъати томонидан огоҳлантирилганлигига ёки ваколатининг тўхтатилганлигига қарамасдан ўз лавозимига зид фаолият билан шуғулланишни давом эттирса;
судьянинг соғлиғи ёмонлашганлиги ёки бошқа узрли сабабларга кўра узоқ вақт давомида судьялик вазифаларини бажара олмаса.
Ўзбекистон Республикаси «Судлар тўғрисида»ги Қонуннинг 72-моддасида кўрсатилган бошқа асослар бўйича судьянинг ваколатлари қуйидаги тартибда, чунончи:
Ўзбекистон Республикаси Олий суди ва Олий хўжалик суди судьяларига нисбатан — Ўзбекистон Республикаси Президентининг тақдимномасига биноан Олий Мажлис томонидан;
вилоятлар, Тошкент шаҳар, туманлар (шаҳарлар), ҳарбий судлар судьяларига нисбатан — Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирининг Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раисининг хулосасига асосланган тақдимномасига биноан Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан;
хўжалик судлари судьяларига нисбатан — Олий хўжалик суди Раисининг тақдимномасига биноан Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан;
Қорақалпоғистон Республикаси судлари судьяларига нисбатан Қорақалпоғистон Республикаси Жоқарғи Кенгеси Раисининг белгиланган тартибдаги тақдимномасига биноан Жоқарғи Кенгес томонидан тугатилади.
41. Судьяларнинг ваколатларини тугатиш масаласида малака ҳайъатига тақдимнома киритиш ҳуқуқига қуйидагилар эга:
Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раиси ва Адлия вазири — Ўзбекистон Республикаси бошқа судларининг судьяларига нисбатан (уларнинг биргаликдаги тақдимномасига кўра);
Ўзбекистон Республикаси Олий суди судьяларига, Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоятлар, Тошкент шаҳар ва Қуролли Кучлар ҳарбий судлари раислари ва Раис ўринбосарларига нисбатан — Олий малака ҳайъатига;
43. Судьяларнинг малака ҳайъати судьянинг ваколатларини тугатиш ҳақидаги масалани кўриб чиқиб, унинг ваколатларини тугатишга розилик бериш ёки бермаслик тўғрисида хулоса беради.
Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг
1993 йил 2 сентябрдаги 927—XII-сонли
қарори билан
ТАСДИҚЛАНГАН
LexUZ шарҳи
Ушбу Низомнинг янги таҳрири Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг 2000 йил 14 декабрдаги 164-II-сон «Судьяларнинг малака ҳайъатлари тўғрисидаги, судьяларнинг малака даражалари тўғрисидаги, суд ходимларининг мансаб даражалари тўғрисидаги, ҳарбий судлар фаолиятини ташкил этиш тўғрисидаги низомларга ўзгартишлар ва қўшимчалар киритиш ҳақида»ги қарори билан тасдиқланган.
1. Ўзбекистон Республикасининг «Судлар тўғрисида»ги Қонунига мувофиқ ушбу Низом Ўзбекистон Республикаси судьяларига малака даражаси жорий этиш ва бериш тартибини белгилайди.
Олий малака даражаси | — Ўзбекистон Республикаси __Олий суди судьяларига; |
Биринчи малака даражаси | — туман (шаҳар) судлари, гарнизон ҳарбий судлари судьяларига; |
Учинчи малака даражаси |
Олий малака даражаси Биринчи малака даражаси Иккинчи малака даражаси Учинчи малака даражаси Тўртинчи малака даражаси | Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди судьяларига; |
Биринчи малака даражаси Иккинчи малака даражаси Учинчи малака даражаси Тўртинчи малака даражаси Бешинчи малака даражаси | Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар хўжалик судларининг судьяларига. |
(3-банднинг «б» кичик банди Ўзбекистон Республикасининг 1996 йил 27 декабрдаги 357-I-сон Қонуни тахририда — Олий Мажлис Ахборотномаси, 1997 й., 2-сон, 56-модда)
4. Олий малака даражаси Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раиси, Олий хўжалик суди Раиси тақдимномасига асосан берилади.
Бошқа малака даражалари Олий малака ҳайъати ва Хўжалик суди судьяларининг малака ҳайъати томонидан берилади.
Биринчи маротаба сайланган ёки тайинланган судьяларга малака даражаси иш фаолиятининг биринчи уч ойи мобайнида берилади.
5. Ҳар бир малака даражасида бўлиш муддати ижобий малака аттестацияси мавжуд бўлган тубандагича белгиланади:
Юқори малакали судьяларга иш тажрибаларини ҳисобга олиб, кўрсатиб ўтилган қайси мансабни эгаллашидан қатъи назар, кетма-кетликка риоя этмаган ҳолда, лекин унга берилган малака даражасидан икки даражадан ҳам юқори бўлмаган малака даражаси берилиши мумкин.
6. Судьялар одил судловни амалга ошириш вақтида қонунни қўпол бузган, обрўсини тўкадиган хатти-ҳаракат содир этган тақдирда, шунингдек, уларга нисбатан суднинг қонуний кучга кирган айблов ҳукми бўлганда, малака даражасидан маҳрум этилишлари мумкин.
Малака даражасидан маҳрум этиш шу даражани берган мансабдор шахс ёки орган томонидан амалга оширилади.
7. Малака даражасига эга бўлган судьяларнинг мансаб маошларига Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланган миқдорда қўшимча ҳақ тайинланади.
8. Судьяларни малака аттестациясидан ўтказиш тартиби Судьялар малака ҳайъатлари тўғрисидаги Низом билан белгиланади.
Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг
1993 йил 2 сентябрдаги 927—XII-сонли
қарори билан
ТАСДИҚЛАНГАН
LexUZ шарҳи
Ушбу Низомнинг янги таҳрири Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг 2000 йил 14 декабрдаги 164-II-сон «Судьяларнинг малака ҳайъатлари тўғрисидаги, судьяларнинг малака даражалари тўғрисидаги, суд ходимларининг мансаб даражалари тўғрисидаги, ҳарбий судлар фаолиятини ташкил этиш тўғрисидаги низомларга ўзгартишлар ва қўшимчалар киритиш ҳақида»ги қарори билан тасдиқланган.
1. Ушбу Низом Ўзбекистон Республикасида суд ходимларига махсус унвон — мансаб даражалари бериш тартибини белгилайди.
3. Суд ходимларига мансаб даражалари ижобий тавсифномаси, ихтисоси бўйича олий юридик маълумотга эгалиги, эгаллаб турган лавозими ва иш стажига қараб, шунингдек илгариги иш ёки хизмат жойида берилган махсус унвонини эътиборга олган ҳолда бирин-кетин берилади.
1-даражали адлия маслаҳатчиси | — | Ўзбекистон Республикаси Олий суди, Олий хўжалик суди бошқармалари бошлиқларига; |
2-даражали адлия маслаҳатчиси | — | Ўзбекистон Республикаси Олий суди, Олий хўжалик суди бошқармалари бошлиқларининг ўринбосарларига, бўлим бошлиқларига, Олий суд Раисининг ва Олий хўжалик суди Раисининг ёрдамчиларига; |
3-даражали адлия маслаҳатчиси | — | Олий суд Раёсати котибиятининг бошлиғига, Олий суднинг, Олий хўжалик судининг бош (катта) консультантларига, бош мутахассисларига; |
1-даражали юрист | — | Ўзбекистон Республикаси Олий судининг консультантларига, катта суд ижрочисига, Олий хўжалик судининг маслаҳатчиларига, катта суд ижросига, Корақалпоғистон Республикаси Олий судининг, вилоятлар ва Тошкент шаҳар судларининг катта консультантларига, қабулхона бошлиқларига; |
2-даражали юрист | — | Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди, Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар хўжалик судларининг 1-тоифадаги мутахассисларига, суд ижрочиларига, Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоятлар, Тошкент шаҳар судлари раисларининг ёрдамчиларига, консультантларига, катта суд ижрочиларига; |
3-даражали юрист | — | Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди, Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар хўжалик судларининг 2-тоифадаги мутахассисларига, Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар хўжалик судларининг маслаҳатчиларига, туман (шаҳар) судлари консультантларига, раисларининг ёрдамчиларига, суд ижрочиларига берилади. |
(4-банд Ўзбекистон Республикасининг 1996 йил 27 декабрдаги 357-I-сон Қонуни тахририда — Олий Мажлис Ахборотномаси, 1997 й., 2-сон, 56-модда)
6. Ҳар бир мансаб даражасида бўлиш муддати ижобий аттестация мавжуд бўлган тақдирда 3, 2, 1-даражали юристлар учун 2,5 йилни, адлия маслаҳатчилари учун 4 йилни ташкил қилади.
7. Суд ходимларига кўрсатиб ўтилган қайси мансабни эгаллаганлигидан, мансаб даражасида бўлиш муддати ва кетма-кетлигидан қатъи назар, 1-даражали адлия маслаҳатчисига бўлган мансаб даражалари берилишига йўл қўйилади.
а) олдинги мансаб даражасида бўлиш учун белгиланган муддат тугамасдан, ишда алоҳида ўрнак кўрсатилганлиги ёки хизмат бурчини намунали бажарганлиги учун;
б) ходимни юқори лавозимга кўтаришда унга берилганидан икки даражадан юқори бўлмаган, навбатдан ташқари;
в) биринчи аттестациядан ўтаётган ходимларга уларнинг лавозимлари бўйича белгиланганидан бир поғона кам мансаб даражаси бериш ҳуқуқига эга.
9. Юридик соҳада иш тажрибаси бўлмаган шахсларга улар лавозимга тайинланганидан камида 6 ойдан сўнг мансаб даражаси берилади.
10. Бир мансаб даражасида бўлиш муддати тугаган, лекин хизмат фаолиятида ёки хулқида жиддий камчиликлари бўлган суд ходимларига навбатдаги мансаб даражаси берилмайди.
11. Мансаб даражаси берилган ходимлар шу мансаб даражасида умрбод бўладилар ва фақат суд органларида ишлашга нолойиқ ҳаракатлари учун ишдан бўшатилганларида ундан маҳрум қилинишлари мумкин.
12. Хизмат бурчини қўпол бузгани, обрўсини тўкадиган хатти-ҳаракат содир этгани ёки хизмат вазифасини муттасил тегишли тарзда бажармагани учун ходимнинг мансаб даражаси унга берилганидан иккидан ортиқ бўлмаган мансаб даражасига пасайтирилиши мумкин. Мансаб даражасидан маҳрум қилиш ёки уни пасайтириш Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раиси, Олий хўжалик суди Раиси, Ўзбекистон Республикаси Адлия вазири томонидан амалга оширилади.
13. Суд ходимларига мансаб даражаси бериш учун аттестация ўтказиш тартиби Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раиси, Олий хўжалик суди Раиси, Ўзбекистон Республикаси Адлия вазири томонидан уларнинг ҳуқуқ доирасида белгиланади.
14. Мансаб даражаси бўлган суд ходимларининг фарқлаш белгилари ва мансаб маошларига қўшимча ҳақ миқдорини Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси белгилайди.
Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг
1993 йил 2 сентябрдаги 927—XII-сонли
қарори билан
ТАСДИҚЛАНГАН
LexUZ шарҳи
Ушбу Низомнинг янги таҳрири Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг 2000 йил 14 декабрдаги 164-II-сон «Судьяларнинг малака ҳайъатлари тўғрисидаги, судьяларнинг малака даражалари тўғрисидаги, суд ходимларининг мансаб даражалари тўғрисидаги, ҳарбий судлар фаолиятини ташкил этиш тўғрисидаги низомларга ўзгартишлар ва қўшимчалар киритиш ҳақида»ги қарори билан тасдиқланган.
1. Ўзбекистон Республикасининг «Судлар тўғрисида»ги Қонунига мувофиқ Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучларида одил судловни Ўзбекистон Республикаси Олий суди Ҳарбий ҳайъати, Қуролли Кучлар ҳарбий суди ва гарнизон ҳарбий судлари амалга оширадилар.
Ҳарбий судлар Ўзбекистон Республикаси суд тизимининг таркибига киради ва одил судловни амалга оширишда Ўзбекистон Республикаси Конституцияси ва қонунларига амал қилади.
Ҳарбий судлар чиқарадиган ҳукмлар ва ҳал қилув қарорлари Ўзбекистон Республикаси номидан эълон қилинади.
Қуролли Кучлар ҳарбий суди — ҳарбий суди раиси, унинг ўринбосари, судьялари ва халқ маслаҳатчиларидан иборат бўлади.
Таркиби тўртдан ортиқ судьялардан ташкил топган гарнизон ҳарбий судида суд раисининг ўринбосари бўлади.
3. Ҳарбий судларнинг судьялари «Судлар тўғрисида»ги Қонунда белгиланган тартибда сайланадилар ва тайинланадилар.
а) Қуролли Кучлар сафида, чегара қўшинларида, Миллий хавфсизлик хизмати органларида, Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг ички қўшинларида ва Ўзбекистон Республикаси қонунларига мувофиқ ташкил этилган бошқа ҳарбий тузилмаларда хизмат қилаётган шахслар, шунингдек ўқув йиғинлари вақтида ҳарбий хизматга мажбурлар томонидан содир этилган жиноятлар тўғрисидаги ишлар;
б) Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари ҳарбий қисмлари, қўшилмалари ва бирлашмалари, ҳарбий қисм қўмондаларига нисбатан ҳарбий хизматчиларнинг даъвоси бўйича фуқаролик ишлари ва мазкур мансабдор шахсларнинг ғайриқонуний ҳаракатлари устидан берилган шикоятлар;
в) алоҳида ҳолатларга кўра умумий судлар амал қилмайдиган жойларда барча жиноят ва фуқаролик ишлари;
Ушбу банднинг «а» бандчасида кўрсатиб ўтилган шахслар томонидан хизматни ўташ даврида содир этилган жиноятлар тўғрисидаги ишлар, агар улар иш судда кўрилиши пайтига келиб ҳарбий ёки унга тенглаштирилган хизматдан бўшаб кетган бўлсалар ҳам ҳарбий судлар томонидан кўрилади.
Ушбу банднинг «а» бандчасида кўрсатилган шахслар томонидан ҳарбий ёки унга тенглаштирилган хизматга чақирилгунга ёки киргунга қадар содир этилган жиноятлар тўғрисидаги ишлар, ўша шахслар ишни судда кўриш пайтида ҳарбий ёки унга тенглаштирилган хизматда бўлсалар ҳам ҳарбий судларга тааллуқли бўлмайди.
олий офицерлар таркибига кирадиган мансабдор шахслар томонидан содир этилган жиноятлар тўғрисидаги ишлар;
полк командири лавозими ва ундан юқори лавозимни ҳамда хизмат мавқеи бўйича шу лавозимларга тенг лавозимни эгаллаб турган шахсларнинг жиноятлари тўғрисидаги ишлар тааллуқли.
подполковник, 2 ранг капитанидан юқори бўлмаган унвонга эга шахсларнинг жиноятлари тўғрисидаги ишлар;
6. Бир гуруҳ шахсларни айблашга оид иш бўйича, гарчи айбланувчилардан бири хусусидаги иш ҳарбий суд судловига тааллуқли бўлса ва уни қонунга кўра алоҳида иш юритишга ажратиш мумкин бўлмаса, ҳарбий хизматда бўлмаган шахсларга оид иш ҳарбий суд томонидан кўрилади.
Якка шахс ёки бир гуруҳ шахслар бир неча жиноятни содир қилишда айбланиб, гарчи жиноятлардан бири тўғрисидаги иш ҳарбий суд судловига тааллуқли бўлса, ҳамма жиноятлар тўғрисидаги иш ҳарбий суд томонидан кўрилади.
7. Ҳарбий судлар жиноят ишлари билан бирга ҳарбий қисмлар, корхоналар, муассасалар ва ташкилотларнинг, жамоат бирлашмаларининг, шунингдек фуқароларнинг содир этилган жиноятлар натижасида уларга етказилган моддий зарарни ундириб бериш тўғрисидаги фуқаролик даъволарини ҳам кўриб чиқадилар.
8. Ўзбекистон Республикаси Олий суди Ҳарбий ҳайъати ва Қуролли Кучлар ҳарбий суди қуйи суд судловига тааллуқли ҳар қандай ишни биринчи инстанция тартибида ўзининг иш юритишига қабул қилиш ҳуқуқига эга.
ҳарбий судлар амалиётини, шунингдек суд статистикаси юритилиши қандай ташкил этилганлигини ўрганади ва умумлаштиради;
Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ва Мудофаа вазирлиги билан биргаликда халқ маслаҳатчилари сайловини ўтказишни ташкил этади, ҳарбий судларни ташкил этиш ва уларнинг моддий-техника таъминоти масалалари бўйича таклифлар ишлаб чиқади.
Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раиси ҳарбий судларнинг иш фаолияти масалалари бўйича буйруқ ва фармойишлар чиқаради.
10. Ҳарбий судлар таркиби, штатлар сони, мансабдор рўйхати ва бу мансабларга мос бўлган ҳарбий унвонлар рўйхати Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раисининг Ўзбекистон Республикаси Мудофаа вазири билан келишган ҳолда берган тақдимномасига биноан Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан тасдиқланади.
11. Ҳарбий ҳайъат, ҳарбий судларнинг шахсий таркиби Қуролли Кучлар рўйхатига киради ва ҳарбийларнинг барча таъминот турлари билан таъминланади, судьялар ва ҳарбий хизматчиларнинг ҳуқуқ ва имтиёзларидан фойдаланади.
12. Ҳарбий ҳайъат, Қуролли Кучлар ҳарбий судлари, гарнизон ҳарбий судлари судьяларига эгаллаб турган лавозимларига мувофиқ ҳарбий унвонлар берилади.
13. Ҳарбий судлар судьяларига полковникдан юқори бўлмаган унвонлар Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раисининг тақдимномасига биноан Ўзбекистон Республикаси Мудофаа вазири томонидан берилади.
Олий ҳарбий унвонлар Ўзбекистон Республикаси Олий суди Раиси ва Мудофаа вазирининг биргаликдаги тақдимномасига биноан Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан берилади.
14. Ҳарбий судлар судьялари «Суд тўғрисида» ги Қонунга ва ҳарбий низомларга мувофиқ интизомий жавобгарликка тортиладилар.
15. Ҳарбий судларнинг ходимлари меҳнат тўғрисидаги қонунларга мувофиқ тегишли ҳарбий суд раиси томонидан ишга қабул қилинадилар ва ишдан бўшатиладилар.
16. Ҳарбий судлар ва Ҳарбий ҳайъатни моддий-техника, молиявий ҳамда транспорт ва алоқа воситалари билан таъминлаш Ўзбекистон Республикаси Мудофаа вазирлигига юклатилади ва республика бюджетидан ажратилган маблағлар ҳисобидан амалга оширилади.
17. Ҳарбий судларнинг хизмат бинолари улар амал қилиб турган ерда жойлашган гарнизонларнинг ҳарбий қисмлари томонидан қўриқланади.
Гауптвахталарда сақланаётган маҳбусларни ҳарбий судларга қўриқлаб олиб бориш ва уларни суд мажлисида қўриқлаш ҳарбий қисмлар ёки гарнизонларнинг ҳарбий комендатуралари томонидан амалга оширилади.
Бошқа сақлаш жойларида, ахлоқ тузатиш муассасаларида сақланаётган маҳбусларни қўриқлаш ва ишни кўриш жойига қўриқлаб олиб келиш белгиланган тартибда ички қўшин қисмлари, Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг органлари томонидан амалга оширилади.
18. Ҳарбий судлар Ўзбекистон Республикасининг Давлат герби тасвири ва ўзининг номи ифодаланган муҳрга эга бўлади.