LexUZ шарҳи
Мазкур Битим Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2002 йил 20 ноябрдаги 400-сонли «Ҳукуматлараро битимларни тасдиқлаш тўғрисида»ги қарори билан тасдиқланган.
Ўзбекистон Республикаси Ҳукумати билан Бельгия Қироллиги Ҳукумати, бундан кейин «Аҳдлашувчи Томонлар» деб аталувчилар,
божхона қонунларининг бузилиши улар мамлакатларининг иқтисодий ва тижорат манфаатларига зиён келтиришини эътиборга олиб,
божхона божлари ва бошқа солиқларнинг аниқ белгиланиши ҳамда чеклаш, тақиқлаш ва назорат қилишга оид чора-тадбирларнинг тўғри қўлланишини таъминлаш муҳимлигини ҳисобга олиб,
уларнинг божхона қонунларини қўлланишини таъминлашга оид ишларда халқаро ҳамкорлик ўрнатиш зарурлигини тан олган ҳолда,
божхона қонунларини бузилишини олдини олишга қаратилган саъйи-ҳаракатлар уларнинг божхона органлари яқиндан ҳамкорлик олиб борган тақдирда янада самаралироқ бўлиши мумкинлигига қатъий ишониб,
Божхона Ҳамкорлиги Кенгашининг тегишли ҳужжатлари, жумладан 1953 йил 5 декабрдаги Ўзаро маъмурий кўмаклашув бўйича тавсияномасини эътиборга олиб,
шунингдек айрим товарларга нисбатан қўлланиладиган тақиқлаш, чеклаш ва қисман назорат қилишга оид чора-тадбирлар бўйича тузилган халқаро конвенцияларни эътиборга олиб,
2. «божхона қонунлари» атамаси — молларнинг импорт, экспорт ва транзити, шунингдек божхона божлари ёки бошқа йиғим ва солиқлар, шу билан бирга тақиқ, чеклов, назорат қилиш бўйича чора-тадбирларга оид божхона органлари томонидан қўлланиладиган қонун ва қоидаларни англатади;
3. «божхона қонунбузарлиги» атамаси — божхона қонунларининг ҳар қандай бузилиши ёки бузишга уринишни англатади;
5. «шахсий маълумотлар» атамаси — аниқланган ёки аниқланаётган жисмоний шахсга тегишли маълумотларни англатади;
6. «ахборот» атамаси — ҳар қандай маълумотлар, ҳужжатлар, ҳисоботлар ёки уларнинг тасдиқланган ёки аслига тўғри нусхалари ёхуд бошқа хабарларни англатади;
7. «маълумотлар» атамаси — божхона қонунбузарлиги аломатларини аниқлаш учун ишлаб чиқилган ва/ёки таҳлил қилинган ахборотларни англатади;
10. «божхона божлари ва солиқлари» атамаси божхона божларини ва товарларни импорт ёки экспорт қилишда ёхуд улар билан боғлиқ ундириладиган бошқа божлар, солиқлар ёки йиғимларни англатади.
1. Аҳдлашувчи Томонлар ўзларининг божхона органлари орқали, божхона қонунларининг ҳар қандай бузилишларини олдини олиш, текшириш ва жазолаш мақсадида бир-бирларига ёрдам кўрсатадилар.
2. Ушбу Битим доирасидаги барча кўмаклашувлар, шунингдек божхона органининг сўровига биноан, божхона органи томонидан божхона божлари ва бошқа солиқлар аниқ ҳисобланишини таъминлаш учун зарур бўлган ахборотни ўз ичига олади.
3. Ҳар бир Аҳдлашувчи Томон, кўмаклашувни ўз ҳуқуқий ва маъмурий қоидаларига мувофиқ, шунингдек ўз божхона органининг ваколати доирасида ва мавжуд маблағларига мувофиқ амалга оширади.
1. Сўралаётган орган сўров бўйича, ушбу Аҳдлашувчи Томонда қўлланиладиган божхона қонун ва тартиблари ҳақидаги ҳамда божхона қонунларининг бузилиши билан боғлиқ бўлган сўровларга тегишли барча ахборотларни тақдим этади.
2. Ҳар бир божхона органи ўз ташаббуси билан ёки сўров бўйича, қуйидаги масалаларга оид барча фойдаланса бўладиган ахборотларни етказади:
а) маълумот сўраётган Аҳдлашувчи Томон давлатининг ҳудудига маълумот сўралаётган Аҳдлашувчи Томон давлати ҳудудидан олиб кирилаётган товар ҳақиқатан қонуний экспорт қилинганми;
b) маълумот сўраётган Аҳдлашувчи Томон давлат ҳудудидан маълумот сўралаётган Аҳдлашувчи Томон давлати ҳудудига олиб чиқилаётган товар ҳақиқатан қонуний импорт қилинганми, шунингдек бу молларга қўлланиладиган божхона тартиби ҳақида.
Сўралаётган орган сўров бўйича, ахборот ва маълумотларни тақдим этади ҳамда қуйидагиларни алоҳида кузатув остига олади:
а) сўраётган Аҳдлашувчи Томонга, божхона қонунларини бузган ёки ушбу қонунбузарликни содир этишда шубҳа қилинаётганлиги маълум бўлган шахсларни;
b) сўраётган Аҳдлашувчи Томоннинг билдирувига кўра, унинг божхона ҳудудида ва ташқарида ноқонуний айланувда ёки шубҳа остида бўлган товарларни;
с) сўраётган Томон давлатининг ҳудудида, божхона қонунларини бузиш учун фойдаланишда шубҳа қилинаётган транспорт воситаларини.
1. Божхона органлари сўров бўйича ёки ўз ташаббуси билан, божхона қонунларини бузган ҳолда амалга оширилган ёки амалга оширилганликда гумон қилинаётган, тугалланган ёки режалаштирилаётган тил бириктирувлар ҳақидаги ахборот ва маълумотларни бир-бирларига тақдим этадилар.
2. Томонлардан бирининг иқтисодига, жамият соғлиғи, жамият хавфсизлиги ёки бошқа ўта муҳим ҳаётий манфаатларга катта зарар етказилиши мумкин бўлган жиддий ҳолларда бошқа Томоннинг божхона органи ўз ташаббуси ҳамда зудлик билан ахборот ва маълумотларни тақдим этади.
1. Башарти хат-ҳужжатлар тўплами, ҳужжатлар ва бошқа иш қоғозларининг нусхалари етарли бўлмаса — уларнинг асл нусхалари сўраб олинади. Агар юқоридаги ҳужжатларнинг асл нусхаларини юбориш мумкин бўлмаса — сўраётган Аҳдлашувчи Томонга уларнинг тасдиқланган ва аслига тўғри нусхалари тақдим этилади.
2. Хат-ҳужжатлар тўплами, ҳужжатлар ва бошқа иш қоғозларининг асл нусхалари, сўралаётган Аҳдлашувчи Томон ёки исталган бошқа учинчи томоннинг ушбу ҳужжатларга бўлган ҳуқуқини бузмаган ҳолда топширилади.
3. Шундай йўл билан юборилган хат-ҳужжатлар тўплами, ҳужжатлар ва бошқа иш қоғозлари иложи борича тезлик билан қайтариб берилади.
4. Ушбу Битим доирасида айирбошланадиган ҳар қайси ахборот ва маълумотларга уларни изоҳлаш ва фойдаланиш бўйича тегишли маълумотлар илова қилинади.
Ҳар бир Аҳдлашувчи Томоннинг божхона органлари сўров бўйича, ўз мансабдор шахсларини судда ёки маъмурий идоралар олдида, бошқа Томон ҳудудида гувоҳ сифатида чиқишлари учун ваколат беришлари ҳамда иш юритиш учун муҳим ҳисобланган хат - ҳужжатлар тўплами, ҳужжатлар ва бошқа иш қоғозларини ёки уларнинг тасдиқланган, аслига тўғри нусхаларини этишлари мумкин. Бундай мансабдор шахслар ўз ваколатлари доирасида хизмат вазифаларини бажариш давомида аниқланган далиллар юзасидан гувоҳлик маълумотларини берадилар. Судга келиш учун юборилган расмий сўровда, inter alia, ушбу мансабдор шахс қайси иш юзасидан ва ким сифатида чақирилаётгани аниқ кўрсатилиши шарт.
Агар сўралаётган орган талаб қилинаётган ахборотга эга бўлмаса — бу орган ўзининг миллий ҳуқуқий ва маъмурий қоидаларига мувофиқ қуйидаги ишларни амалга оширади:
1. Сўраётган орган томонидан махсус тайинланган мансабдор шахслар ёзма сўров бўйича сўралаётган органнинг рухсати билан ва унинг қўйилиш мумкин бўлган шартларига риоя қилган ҳолда, божхона қонунларини бузилишини текшириш мақсадида, қуйидаги ишларни амалга ошириши мумкин:
а) сўралаётган органнинг идораларида ушбу божхона қонунлари бузилишига оид ахборотни топиш учун, бу ерда мавжуд бўлган ҳужжатлар, ҳужжатлар тўплами ва бошқа тегишли маълумотларни қиёслаб ўрганиш;
b) ушбу божхона қонунбузарлигига оид ҳужжатлар, ҳужжатлар тўплами ва бошқа тегишли ахборотлардан нусха кўчириш;
2. Сўраётган органнинг мансабдор шахслари, ушбу модданинг 1-бандида кўзда тутилган ҳолларда, бошқа Аҳдлашувчи Томон давлатининг ҳудудида бўлганларида ҳар доим ўз расмий ваколатлари тўғрисида далил-исбот келтиришлари лозим.
3. Улар бу ерда бошқа Аҳдлашувчи Томоннинг мансабдор шахсларига нисбатан қўлланиладиган ҳимоя ва ёрдамдан унинг ҳудудида амалдаги қонун ва қоидаларига мувофиқ фойдаланадилар ҳамда улар қонунбузарлик ҳолларини содир этсалар жавобгарликка тортиладилар.
1. Ушбу Битимга мувофиқ, маъмурий ёрдам доирасида олинган ҳар қандай ахборот ёки маълумотлардан фақат божхона органлари ушбу Битим мақсадларида фойдаланадилар. Истисно тариқасида, бундай ахборотни тақдим этган Аҳдлашувчи Томоннинг розилиги билан ушбу маълумотлардан ўзга мақсадларда ёки бошқа органлар томонидан фойдаланилиши мумкин.
2. Ушбу Битим доирасида олинган ҳар қандай ахборот ва маълумотларга нисбатан ҳам уларни тақдим этган Томоннинг миллий қонунларида кўзда тутилган, ҳимоя воситалари ва махфийлик чора-тадбирлари қўлланилади.
1. Ушбу Битим доирасида кўрсатиладиган ёрдам, икки Томонлардан бирининг суверенитети, хавфсизлиги, жамоат тартибига ёки бошқа муҳим миллий манфаатларига зиён келтирса ёхуд саноат, тижорат ёки касбий сирларни инкор бўлишига олиб келса ёки ушбу Томон қўллайдиган ҳуқуқий ва маъмурий қоидаларга зид келса, кўмаклашувдан воз кечиш мумкин.
2. Агар сўраётган орган сўралаётган органдан шунга ўхшаш сўров олган тақдирда ҳам ёрдам кўрсата олмаса, бу томон ўз сўровида ушбу ҳолга эътиборни қаратмоғи лозим. Бундай сўровни қондириш сўралаётган орган ихтиёрига ҳавола этилади.
3. Сўралаётган орган, олиб борилаётган тергов, жазолаш ишлари ёки суд жараёнига тўсқинлик қилмаслик мақсадида, кўмаклашув тўғрисидаги сўровни бажаришини кечиктириши мумкин. Бундай ҳолларда сўралаётган орган сўраётган орган билан маслаҳатлашиб, сўралаётган орган сўрови асосида маълум бир шартлар ва муддатларда кўмаклаша олиши мумкинлигини билдиради.
4. Агар кўмаклашув тўғрисидаги сўров бажара олинмаса, Аҳдлашувчи Томон зудлик билан ишнинг кейинги ривожи учун муҳим аҳамиятга эга бўлиши мумкин бўлган бунинг сабаблари ва ҳолатлари тўғрисида хабардор этилади.
1. Ёрдам тўғрисидаги сўровлар ушбу Битимга мувофиқ, ёзма равишда юборилади ҳамда уларга бошқа керакли ҳужжатлар илова қилинади. Зарурат юзасидан сўровлар оғзаки тарзда ҳам қабул қилиниши мумкин. Бундай сўровлар энг қисқа муддат ичида ёзма равишда тасдиқланади.
1. Божхона органлари, давлат хизматчилари бўлмаган гувоҳлар, экспертлар ва таржимонларнинг меҳнатига ҳақ тўлаш билан боғлиқ харажатлардан ташқари, ушбу Битим шартларини бажаришга сарфланган харажатларни қоплаш тўғрисидаги барча талаблардан воз кечадилар. Шу муносабат билан, харажатлар фақат сўраётган томон билан дастлабки келишувга мувофиқ кўзда тутилади.
2. Башарти, сўровни бажариш учун кўп миқдорда сафар-харажатлар талаб этилса, Аҳдлашувчи Томонлар ушбу сўровни ижро этиш шартларини белгилаб олиш ҳамда харажатларнинг қай йўсинда қопланиши тўғрисида маслаҳатлашадилар.
3. Ушбу Битимнинг 8-моддаси ва 10-модданинг 1-бандини бажариш билан боғлиқ харажатларни сўраётган Томон қоплайди.
1. Божхона органлари, ўзаро ёрдам ушбу мақсадларни кўзлаб тайинланган мансабдор шахсларнинг бевосита алоқа ўрнатишлари орқали амалга оширилишининг чора-тадбирларини кўрадилар.
2. Божхона органлари, ушбу Битимнинг бажарилишига кўмак бериш мақсадида қўлланиладиган чора-тадбирлар юзасидан қарорлар қабул қилади.
3. Божхона органлари, ушбу Битимнинг талқин қилиниши ва амалга оширилиши давомида келиб чиқадиган мунозарали масалаларни икки томоннинг розилиги билан ҳал қиладилар.
5. Ушбу Битимга Аҳдлашувчи Томонларнинг ўзаро келишувига кўра ушбу Битимнинг ажралмас қисми ҳисобланган алоҳида Баённомалар орқали ўзгартиш ва тўлдиришлар киритилиши мумкин. Бундай ўзгартиш ва тўлдиришлар ушбу Битимда кўрсатилган қоидаларга мувофиқ кучга киради.
1. Ушбу Битим Томонларнинг уларнинг миллий ҳуқуқий ва маъмурий қоидаларига мувофиқ белгиланган божхона ҳудудларида қўлланилади.
2. Ўзбекистон Республикаси божхона органи томонидан Бельгия божхона органига юбориладиган, Ҳамжамиятни қизиқтирадиган божхона қонунбузарликларига оид ҳар қандай ахборот, Ўзбекистон Республикаси божхона органини олдиндан хабардор этган ҳолда, Европа Ҳайъатига Бельгия Қироллиги томонидан тез фурсатда етказилиши мумкин.
1. Ушбу Битим, Аҳдлашувчи Томонлар унинг кучга кириши учун ички ҳуқуқий талабларнинг бажарилганлиги тўғрисида дипломатик воситалар орқали ёзма равишда бир-бирларига хабар берганларидан сўнг, учинчи ойнинг биринчи кунида кучга киради.
2. Божхона органлари ушбу Битимни қайта кўриб чиқиш мақсадида, Аҳдлашувчи Томонлардан бирининг сўровига биноан ёки у кучга кирган санадан бошлаб беш йил муддат ўтгач учрашадилар.
1. Ушбу Битим ноаниқ муддатга тузилган, бироқ исталган Аҳдлашувчи Томон хоҳлаган вақтда ушбу Битим амал қилишини тўхтатиш тўғрисидаги ёзма хабарномасини дипломатик каналлар орқали юбориб, уни амал қилишини тўхтатиши мумкин.
2. Битим амал қилинишининг тўхтатилиши, бошқа Аҳдлашувчи Томонга унинг бекор қилиниши тўғрисидаги хабарнома жўнатилгач, олти ойдан сўнг кучга киради. Ушбу Битим амал қилиши тўхтатилган пайтда тугалланмаган ишлар унинг шартларига мувофиқ охирига етказилади.
Ушбуни тасдиқлаб, қуйида имзо чекувчилар, ўз ҳукуматлари томонидан тегишли тартибда ваколатланганлар ушбу Битимни имзоладилар.