O‘zbekiston Respublikasi Hukumati va Xitoy Xalq Respublikasi Hukumati, keyingi o‘rinlarda “Tomonlar” deb ataluvchilar,
Tomonlar o‘zarolik shartlari asosida va o‘z davlatlarining amaldagi qonunchiligiga muvofiq boshqa Tomon davlatiga ishbilarmonlik maqsadlari bilan tashrif buyurish istagida bo‘lgan Tomonlar davlatlarining ishbilarmon doiralari vakillari uchun vizalarni rasmiylashtirishning soddalashtirilgan jarayonini joriy qiladilar.
Mazkur Bitimning maqsadi uchun “ishbilarmon doiralar vakillari” deganda, Tomonlar davlatlarining qonunchiligiga muvofiq qonuniy tadbirkorlik faoliyatini olib boradigan Tomonlar davlatlarining fuqarolari tushuniladi.
O‘zbekiston Respublikasining Xitoy Xalq Respublikasidagi diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalari O‘zbekiston Respublikasiga ishbilarmonlik maqsadlari bilan tashrif buyuradigan Xitoy tomoni ishbilarmon doiralari vakillariga 6 (olti) oy muddatga qadar bo‘lgan ko‘p martalik vizalarni taklif etuvchi shaxs tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligiga O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga muvofiq vizalarni rasmiylashtirish uchun talab etiladigan hujjatlar taqdim etilgan vaqtdan e’tiboran 5 (besh) ish kuni ichida (hujjatlar qabul qilingan kunni hisobga olmagan holda) rasmiylashtiradilar.
Xitoy Xalq Respublikasining O‘zbekiston Respublikasidagi diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalari Xitoy Xalq Respublikasiga ishbilarmonlik maqsadlari bilan tashrif buyuradigan O‘zbekiston tomoni ishbilarmon doiralari vakillariga 6 (olti) oy muddatga qadar bo‘lgan ko‘p martalik vizalarni arizachi tomonidan Xitoy Xalq Respublikasining O‘zbekiston Respublikasidagi diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalariga Xitoy Xalq Respublikasi qonunchiligiga muvofiq vizalarni rasmiylashtirish uchun talab etiladigan hujjatlar taqdim etilgan vaqtdan e’tiboran 5 (besh) ish kuni ichida (hujjatlar qabul qilingan kunni hisobga olmagan holda) rasmiylashtiradilar.
Qo‘shimcha ko‘rib chiqish zaruriyati bilan bog‘liq bo‘lgan istisno hollarda, vizalarni rasmiylashtirish muddatlari yuqorida ko‘rsatilgan muddatlar bilan cheklanmasligi mumkin.
Tomonlar davlatlarining diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalari, boshqa Tomon davlatining ishbilarmon doiralari vakillariga 6 (olti) oy muddatga qadar bo‘lgan ko‘p martalik vizalarni boshqa Tomon davlati Tashqi ishlar vazirligi yoki diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalarining tegishli taklif etuvchi tashkilot taklifnomasi ilova qilingan rasmiy notasi bo‘yicha ham rasmiylashtiradilar.
Tomonlar davlatlarining qonunchiligiga muvofiq talab etiladigan hujjatlar ro‘yxati mazkur Bitim imzolangan kundan e’tiboran o‘ttiz kun ichida Tomonlar o‘rtasida verbal notalar almashish yo‘li bilan belgilanadi.
Mazkur Bitim qoidalarini amalga oshirish maqsadida Tomonlar davlatlarining vakolatli organlari quyidagilar hisoblanadi:
Mazkur Bitim bir Tomon davlati hududida bo‘lishi maqsadga muvofiq hisoblanmaydigan boshqa Tomon fuqarolarining kirishini taqiqlash yoki bo‘lib turishini cheklash bo‘yicha Tomonlarning huquqlariga daxl qilmaydi.
Bir Tomon davlatining mazkur Bitimning 1-moddasida ko‘rsatilgan fuqarolari boshqa Tomon davlatining qonunchiligi va qoidalariga, shu jumladan, xorijiy fuqarolarning kirish, chiqish va bo‘lib turish tartibiga rioya qilishlari lozim.
Bir Tomon davlatining mazkur Bitimning 1-moddasida ko‘rsatilgan fuqarolari boshqa Tomon davlati hududi bo‘ylab xalqaro yo‘lovchi qatnovi uchun ochiq bo‘lgan yoki ikkala Tomon o‘rtasida kelishilgan o‘tkazish punktlari orqali kiradilar, chiqadilar va tranzit o‘tadilar.
Tomonlar mazkur Bitim amal qilishini milliy xavfsizlikni ta’minlash, jamoat tartibi, aholining xavfsizligi va sog‘lig‘ini saqlash sabablari bo‘yicha vaqtinchalik, qisman yoki to‘liq to‘xtatish huquqini o‘zlarida saqlab qoladilar.
Bunday choralarni ko‘ruvchi Tomon boshqa Tomonni imkon qadar qisqa muddatlarda, biroq 24 (yigirma to‘rt) soatdan kechiktirmagan holda, ushbu choralarni qo‘llash va tegishlicha ularni bekor qilish haqida diplomatik kanallar orqali xabardor qiladi.
Mazkur Bitim Tomonlar davlatlari ishtirokchi hisoblangan boshqa xalqaro shartnomalardan kelib chiqadigan Tomonlarning huquq va majburiyatlariga daxl qilmaydi.
Mazkur Bitimga Tomonlarning o‘zaro roziligiga ko‘ra uning ajralmas qismi hisoblanadigan va mazkur Bitimning 11-moddasida nazarda tutilgan tartibda kuchga kiradigan alohida bayonnomalar bilan rasmiylashtiriladigan o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritilishi mumkin.
Mazkur Bitim qoidalarini talqin qilish yoki qo‘llash bo‘yicha nizo va kelishmovchiliklar yuzaga kelgan hollarda, Tomonlar ularni ikki tomonlama muzokaralar va maslahatlashuvlar orqali hal qiladilar.
Mazkur Bitim imzolangan sanadan e’tiboran o‘ttiz kundan so‘ng kuchga kiradi va Tomonlardan biri boshqa Tomonning mazkur Bitimning amal qilishini tugatish niyati to‘g‘risidagi rasmiy xabarnomasini olgan sanadan boshlab to‘qson kun o‘tgunga qadar amal qiladi.
Pekin shahrida 2019-yil 27-avgustda ikki nusxada, har biri o‘zbek, xitoy va rus tillarida tuzildi, bunda barcha matnlar bir xil kuchga ega.