1-modda. O‘zbekiston Respublikasining 1994-yil 22-sentabrda qabul qilingan 2015-XII-sonli Qonuni bilan tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasining Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksiga (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining Axborotnomasi, 1995-yil, № 3, 6-modda; O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi, 1995-yil, № 9, 193-modda, № 12, 269-modda; 1996-yil, № 5-6, 69-modda, № 9, 144-modda; 1997-yil, № 2, 56-modda, № 4-5, 126-modda, № 9, 241-modda; 1998-yil, № 3, 38-modda, № 5-6, 102-modda, № 9, 181-modda; 1999-yil, № 1, 20-modda, № 5, 124-modda, № 9, 229-modda; 2000-yil, № 5-6, 153-modda, № 7-8, 217-modda; 2001-yil, № 1-2, 23-modda, № 9-10, 165, 182-moddalar; 2002-yil, № 1, 20-modda, № 9, 165-modda; 2003-yil, № 1, 8-modda, № 5, 67-modda, № 9-10, 149-modda; 2004-yil, № 1-2, 18-modda, № 5, 90-modda, № 9, 171-modda; 2005-yil, № 1, 18-modda; O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Axborotnomasi, 2005-yil, № 9, 312-modda, № 12, 413, 417, 418-moddalar; 2006-yil, № 6, 261-modda, № 9, 498-modda, № 10, 536-modda, № 12, 656, 659-moddalar; 2007-yil, № 4, 158, 159, 164, 165-moddalar, № 9, 416, 421-moddalar, № 12, 596, 604, 607-moddalar; 2008-yil, № 4, 181, 189, 192-moddalar, № 9, 486, 488-moddalar, № 12, 640, 641-moddalar; 2009-yil, № 1, 1-modda, № 9, 334, 335, 337-moddalar, № 10, 380-modda, № 12, 462, 468, 470, 472, 474-moddalar; 2010-yil, № 5, 175, 179-moddalar, № 6, 231-modda, № 9, 335, 339, 341-moddalar, № 10, 380-modda, № 12, 468, 473, 474-moddalar; 2011-yil, № 1, 1-modda, № 4, 104, 105-moddalar, № 9, 247, 252-moddalar, № 12/2, 365-modda; 2012-yil, № 4, 108-modda, № 9/1, 242-modda, № 12, 336-modda; 2013-yil, № 4, 98-modda, № 10, 263-modda; 2014-yil, № 1, 2-modda, № 5, 130-modda, № 9, 244-modda, № 12, 341, 343-moddalar; 2015-yil, № 6, 228-modda, № 8, 310, 312-moddalar, № 12, 452-modda; 2016-yil, № 1, 2-modda, № 4, 125-modda, № 9, 276-modda, № 12, 383, 385-moddalar; 2017-yil, № 4, 137-modda, № 6, 300-modda, № 9, 510-modda, № 10, 605-modda; 2018-yil, № 1, 1, 4, 5-moddalar, № 4, 224-modda, № 7, 430, 431, 432-moddalar, № 10, 671, 673, 679-moddalar; 2019-yil, № 1, 1, 3, 5-moddalar, № 2, 47-modda, № 3, 161, 165, 166-moddalar, № 5, 259, 261, 267, 268-moddalar, № 7, 386-modda, № 8, 469, 471-moddalar, № 9, 591, 592-moddalar, № 10, 674, 676-moddalar, № 11, 787, 791-moddalar, № 12, 880, 891-moddalar; 2020-yil, № 1, 4-modda, № 3, 203, 204-moddalar, № 7, 449-modda, № 9, 539, 540-moddalar, № 10, 593, 596-moddalar, № 11, 651-modda, № 12, 691-modda; 2021-yil, № 1, 5, 7, 12, 13, 14-moddalar, № 2, 142-modda, № 3, 217-modda, № 4, 290, 293-moddalar, 4-songa ilova) quyidagi qo‘shimcha va o‘zgartishlar kiritilsin:
Ushbu Kodeks 22710-moddasining ikkinchi qismida va 22713-moddasining uchinchi qismida nazarda tutilgan ma’muriy huquqbuzarliklar sodir etilgan taqdirda, deklarant yoxud uning ishonchli vakili ma’muriy javobgarlikka tortiladi.
Ushbu Kodeks 22716-moddasining birinchi qismida nazarda tutilgan ma’muriy huquqbuzarlik sodir etilgan taqdirda, bojxona organi oldidagi majburiyatni o‘z zimmasiga olgan shaxs ma’muriy javobgarlikka tortiladi.
Ushbu Kodeks 22722-moddasining ikkinchi qismida nazarda tutilgan ma’muriy huquqbuzarlik sodir etilgan taqdirda, deklaratsiyalovchi shaxs ma’muriy javobgarlikka tortiladi, bunda, agar mazkur huquqbuzarlik bojxona rasmiylashtiruvi uchun taqdim etilgan hujjatlarda noto‘g‘ri axborot ko‘rsatilganligi oqibatida sodir etilgan bo‘lsa, tegishli hujjatlarni va axborotni taqdim etgan deklarant yoxud uning ishonchli vakili ma’muriy javobgarlikka tortiladi.
O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasining Yagona avtomatlashtirilgan axborot tizimi orqali qayd etilgan bojxona to‘g‘risidagi qonunchilik buzilganligiga doir ma’muriy ishlarni ko‘rib chiqishda huquqbuzarlik takroriy sodir etilganligi e’tiborga olinmaydi, bundan ushbu Kodeks 321-moddasining uchinchi qismida nazarda tutilgan hol mustasno”;
Ushbu Kodeksning 40-moddasida (tuhmat), 41-moddasida (haqorat qilish), 45-moddasida (fuqarolarning turar joyi daxlsizligini buzish), 46-moddasida (fuqaroga ma’naviy yoki moddiy zarar yetkazishi mumkin bo‘lgan ma’lumotlarni oshkor etish), 461-moddasida (shaxsiy hayot daxlsizligini buzish), 52-moddasida (yengil tan jarohati yetkazish), 612-moddasida (mulkni qasddan nobud qilish yoki unga zarar yetkazish), 104-moddasida (ekinzorlarni payhon qilish, qishloq xo‘jalik ekinlarining dalada to‘plab qo‘yilgan hosiliga zarar yetkazish yoki uni yo‘q qilib yuborish, ko‘chatlarga shikast yetkazish), 133-moddasida (transport vositalari haydovchilarining yo‘l harakati qoidalarini buzishi jabrlanuvchiga yengil tan jarohati yoki ancha miqdorda moddiy zarar yetkazilishiga olib kelishi), 134-moddasida (haydovchilarning yo‘l harakati qoidalarini buzishi transport vositalarining yoki boshqa mol-mulkning shikastlanishiga olib kelishi), 183-moddasida (mayda bezorilik) hamda 200-moddasida (o‘zboshimchalik) nazarda tutilgan ma’muriy huquqbuzarliklarni sodir etgan shaxs, agar u o‘z aybiga iqror bo‘lsa, jabrlanuvchi bilan yarashsa va yetkazilgan zararni bartaraf etsa, ma’muriy javobgarlikdan ozod etilishi mumkin.
Ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risidagi ishni ko‘rib chiquvchi organ (mansabdor shaxs) taraflarning yarashuvi munosabati bilan ishni sudga yuborish to‘g‘risida qaror chiqaradi va ma’muriy javobgarlikdan ozod qilish haqidagi masalani hal etish uchun ish materiallarini ushbu Kodeksning 3131-moddasida belgilangan tartibda sudga yuboradi.
Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan huquqbuzarlikni bir yil ichida takroran sodir etgan shaxs tomonlarning yarashuvi munosabati bilan ma’muriy javobgarlikdan ozod qilinmaydi”;
“Tovarlarni saqlash uchun joylashtirishning belgilangan talablari va shartlariga, ularni saqlash tartibiga, xuddi shuningdek bojxona omborlarida hamda erkin omborlarda tovarlarga doir operatsiyalar o‘tkazish tartibiga rioya etmaslik, bundan ushbu moddaning uchinchi qismida, ushbu Kodeksning 2274, 2278, 2279 va 22711-moddalarida nazarda tutilgan hollar mustasno”;
“461, 462, 47, 471, 472, 473” raqamlari “461, 462-moddalarida, 47-moddasining ikkinchi — to‘rtinchi qismlarida, 471, 472” degan so‘zlar bilan almashtirilsin;
“148-moddasida (ajratilgan mintaqalarda va yog‘och ko‘priklardan 100 metrgacha bo‘lgan masofada olov yoqqanlik, taxta to‘shamali ko‘priklarda chekkanlik uchun)” degan so‘zlar chiqarib tashlansin;
“2251, 226-moddalarida, 2274-moddasining birinchi — to‘rtinchi qismlarida, 2278, 2279, 22713, 22714, 22715, 22716, 22717, 22718, 22719, 22720, 22721, 22722, 22723, 22724, 22725, 22726, 22727-moddalarida” degan so‘zlar “2251, 226, 2274, 2278, 2279-moddalarida, 22713-moddasining birinchi va ikkinchi qismlarida, 22714, 22715-moddalarida, 22716-moddasining ikkinchi — beshinchi qismlarida, 22717, 22718, 22719, 22720, 22721-moddalarida, 22722-moddasining birinchi qismida, 22723, 22724, 22725, 22726, 22727-moddalarida” degan so‘zlar bilan almashtirilsin;
“54, 561-moddalarida” degan so‘zlar “47-moddasining birinchi qismida, 473, 54, 561-moddalarida” degan so‘zlar bilan almashtirilsin;
“147, 156, 161, 183-moddalarida, 187-moddasining birinchi qismida, 192, 204, 205-moddalarida” degan so‘zlar “147-moddasida, 148-moddasida (ajratilgan mintaqalarda va yog‘och ko‘priklardan 100 metrgacha bo‘lgan masofada olov yoqqanlik, taxta to‘shamali ko‘priklarda chekkanlik uchun), 156, 161, 183-moddalarida, 187-moddasining birinchi qismida, 188, 1882, 192, 204, 205-moddalarida” degan so‘zlar bilan almashtirilsin;
“4) ushbu Kodeksning 47-moddasi birinchi qismida, 473, 54, 561-moddalarida, 110-moddasining birinchi qismida (fuqarolarga nisbatan), 111-moddasining birinchi qismida, 113-moddasining birinchi, ikkinchi, to‘rtinchi va beshinchi qismlarida, 114, 122, 123-moddalarida, 127-moddasida (tovush signalini sababsiz berishga doir qismida), 1286-moddasida, 147-moddasining birinchi qismida (avtomobil yo‘llarini o‘zboshimchalik bilan qazish, ularda sun’iy notekisliklar va to‘siqlar yaratganlik, avtomobil yo‘lida ishlarni amalga oshirish uchun berilgan ruxsatnoma talablarini bajarmaganlik, shuningdek yo‘llarni saqlash qoidalarini buzganlik uchun), 148-moddasida (ajratilgan mintaqalarda va yog‘och ko‘priklardan 100 metrgacha bo‘lgan masofada olov yoqqanlik, taxta to‘shamali ko‘priklarda chekkanlik uchun), 161-moddasida (fuqarolarga nisbatan), 187-moddasining birinchi qismida, 188, 1882, 192, 221-moddalarida, 223-moddasining birinchi qismida, 2231, 2233-moddalarida, 224-moddasining birinchi qismida nazarda tutilgan ma’muriy huquqbuzarliklar uchun — ichki ishlar organlari tayanch punktlarining profilaktika katta inspektorlari va inspektorlari”;
birinchi qismidagi “227, 2271, 2272, 2273, 2275, 2276, 2277, 22710, 22711, 22712-moddalarida” degan so‘zlar “227, 2271, 2272, 2273, 2275, 2276, 2277, 22710, 22711, 22712-moddalarida, 22713-moddasining uchinchi qismida, 22716-moddasining birinchi qismida, 22722-moddasining ikkinchi qismida” degan so‘zlar bilan almashtirilsin;
“O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasining Yagona avtomatlashtirilgan axborot tizimi orqali qayd etilgan ma’muriy huquqbuzarliklar to‘g‘risidagi ishlarni ko‘rishga hamda jarima tariqasidagi ma’muriy jazo choralarini qo‘llashga bojxona organlarining bojxona nazorati va rasmiylashtiruvini amalga oshiradigan bosh inspektorlari, katta inspektorlari (inspektorlari) haqlidir”;
“101) huquqbuzar ushbu Kodeksning 212-moddasida nazarda tutilgan ma’muriy huquqbuzarliklar to‘g‘risidagi ishlar bo‘yicha jabrlanuvchi bilan yarashgan bo‘lsa”;
“Transport vositasidan foydalangan holda yo‘l harakati qoidalari buzilganligi maxsus avtomatlashtirilgan foto- va video qayd etish texnika vositalari orqali qayd etilgan, shuningdek bojxona to‘g‘risidagi qonunchilik buzilganligi O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasining Yagona avtomatlashtirilgan axborot tizimi orqali qayd etilgan taqdirda ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risida bayonnoma tuzilmaydi”;
12) 294-moddaning ikkinchi qismidagi “3091-moddasining birinchi qismida” degan so‘zlar “3091-moddasining birinchi qismida va 3092-moddasining birinchi qismida” degan so‘zlar bilan almashtirilsin;
O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasining Yagona avtomatlashtirilgan axborot tizimi orqali qayd etilgan bojxona to‘g‘risidagi qonunchilikning buzilishlari bo‘yicha jarima solish haqidagi qaror ma’muriy huquqbuzarlik sodir etgan shaxsning ishtirokisiz chiqariladi.
Jarima solish to‘g‘risidagi qaror yuridik kuchga ega bo‘lgan elektron hujjat shaklida rasmiylashtiriladi hamda ushbu hujjatni tuzgan vakolatli shaxsning elektron raqamli imzosi bilan tasdiqlanadi.
Jarima solish to‘g‘risidagi qaror chiqarilgan kundan e’tiboran uch kun ichida huquqbuzarga elektron shaklda yuboriladi yoki qog‘oz shaklida topshiriladi yoxud pochta orqali topshirilganligi ma’lum qilinadigan buyurtma xat bilan yuboriladi.
Jarima solish to‘g‘risidagi qarorda quyidagilar ko‘rsatilishi kerak: qaror chiqarilgan sana va joy; uni chiqargan organning nomi, shaxsning lavozimi va familiyasi; ma’muriy javobgarlikka tortilayotgan shaxs to‘g‘risidagi ma’lumotlar; ma’muriy huquqbuzarlik sodir etilgan (aniqlangan) vaqt, joy va holatlar, ushbu Kodeks Maxsus qismining mazkur huquqbuzarlik uchun javobgarlikni nazarda tutuvchi moddasi ushbu moddaning qismi ko‘rsatilgan holda; qabul qilingan qaror, tayinlangan jarimani to‘lash tartibi va muddatlari, ma’muriy javobgarlikka tortilayotgan shaxsning huquq va majburiyatlari, shuningdek jarima solish to‘g‘risidagi qaror ustidan shikoyat berishning protsessual tartibi”;
Yarashilganligi munosabati bilan ushbu Kodeksning 212-moddasida nazarda tutilgan ma’muriy huquqbuzarliklar to‘g‘risidagi ishlar ko‘rib chiqilishi mumkin.
Jabrlanuvchi yoxud uning qonuniy vakili yarashuv to‘g‘risidagi arizani ish vakolatli organlar (mansabdor shaxslar) tomonidan ko‘rib chiqilishi vaqtida, shuningdek sud muhokamasining istalgan bosqichida, ammo sud qaror chiqarguniga qadar berishi mumkin.
Arizada yetkazilgan zarar bartaraf etilgani, shuningdek yarashilganligi munosabati bilan ma’muriy huquqbuzarlik haqidagi ish yuritilishini tugatish to‘g‘risidagi iltimos ko‘rsatilgan bo‘lishi kerak.
Agar yarashuv haqidagi ariza ish birinchi instansiya sudida sud muhokamasidan o‘tkazilayotganda berilgan bo‘lsa, sud uni darhol ko‘rib chiqishga kirishadi.
Agar ish bo‘yicha bir necha jabrlanuvchi bo‘lsa, faqat barcha jabrlanuvchilar bilan yarashuvga erishilgan taqdirda, yarashuv to‘g‘risidagi ishni yuritish mumkin.
Arizani qabul qilish chog‘ida vakolatli organ (mansabdor shaxs) va sud jabrlanuvchiga yoki uning qonuniy vakiliga sud yarashuvni tasdiqlasa, u mazkur ish bo‘yicha ish yuritishni qayta tiklash haqida iltimosnoma berish huquqini yo‘qotishini tushuntirishi shart.
Vakolatli organ (mansabdor shaxs) jabrlanuvchining yoki uning qonuniy vakilining yarashuv to‘g‘risidagi arizasini olgach, uch kundan ortiq bo‘lmagan muddatda huquqbuzarning roziligiga ko‘ra ishni taraflarning yarashuvi munosabati bilan sudga yuborish haqida qaror chiqaradi hamda ishni tegishliligi bo‘yicha sudga yuboradi.
ma’muriy huquqbuzarlik sodir etgan shaxslar va ular tomonidan sodir etilgan ma’muriy huquqbuzarliklar haqidagi ma’lumotlar;
yarashuv to‘g‘risidagi arizaning mazmuni hamda huquqbuzarning arizaga nisbatan munosabati ko‘rsatiladi.
Agar ish bo‘yicha huquqbuzar sifatida ishtirok etish uchun bir necha shaxs jalb qilingan bo‘lib, ularning barchasi bilan yarashuvga erishilmagan bo‘lsa, yarashuvga erishilmagan huquqbuzarlarga taalluqli materiallar ajratiladi va ular bo‘yicha ish yuritish umumiy qoidalarga rioya etilgan holda amalga oshiriladi.
Ushbu moddaning to‘rtinchi qismida nazarda tutilgan holatlar vakolatli organning (mansabdor shaxsning) ishni taraflarning yarashuvi munosabati bilan sudga yuborish haqidagi qarorida ko‘rsatilishi kerak.
Yarashuv to‘g‘risidagi ishlar bo‘yicha sud muhokamasi ish sudga kelgan paytdan e’tiboran uch kundan kechiktirmay o‘tkazilishi kerak.
Sud majlisida: huquqbuzar, jabrlanuvchi, ularning qonuniy vakillari va, agar ishda qatnashayotgan bo‘lsa, advokat ishtirok etadi.
Yarashuv haqidagi ishlar bo‘yicha sud muhokamasi jabrlanuvchining yarashuv haqidagi arizasini o‘qib eshittirish bilan boshlanadi.
Sud huquqbuzarning va jabrlanuvchining sodir etilgan ma’muriy huquqbuzarlik holatlari to‘g‘risidagi so‘zlarini eshitadi.
huquqbuzar o‘zi sodir etgan qilmishning oqibatlarini anglaganligini va yetkazilgan zararni bartaraf etish choralarini ko‘rgan-ko‘rmaganligini;
huquqbuzarning, jabrlanuvchining va ularning qonuniy vakillarining yarashuvga roziliklarini aniqlaydi.
Agar sud majlisi davomida yarashuv, aybga iqror bo‘lish ixtiyoriy emasligi, zararning o‘rnini qoplashni rad etish hollari aniqlangudek bo‘lsa, sud taraflarning yarashuvi munosabati bilan ishni sudga yuborish to‘g‘risidagi qarorni bekor qiladi va ishni umumiy asoslarda ko‘rib chiqadi.
Biroq, sodir etilgan qilmishda boshqa turdagi ma’muriy huquqbuzarlik yoki jinoyat tarkibi belgilari mavjud bo‘lsa, sud taraflarning yarashuvi munosabati bilan ishni sudga yuborish haqidagi qarorni bekor qiladi va ishni ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risidagi bayonnomani rasmiylashtirgan yoki ma’muriy huquqbuzarlik haqidagi ishni qo‘zg‘atgan organga umumiy asoslarda ko‘rib chiqish uchun yoki tergovga qadar tekshiruv, surishtiruv va dastlabki tergovni amalga oshirish uchun yuboradi.
Sud majlisi vaqtida ushbu Kodeksning 308-moddasida nazarda tutilgan qoidalarga binoan bayonnoma yuritiladi.
qaror chiqargan sudning nomi, sudyaning, sud majlisi kotibining, taraflarning, agar ishda ishtirok etayotgan bo‘lsa, tarjimonning ismi, otasining ismi va familiyasi;
huquqbuzarning ismi, otasining ismi va familiyasi, tug‘ilgan yili, oyi, kuni va joyi, yashash joyi, ish joyi, mashg‘ulotining turi, ma’lumoti va ish uchun ahamiyatga molik boshqa ma’lumotlar ko‘rsatiladi.
Sud qarorining tavsif-asoslash qismida yarashuv uchun asos bo‘lgan holatlar bayon etiladi, ushbu Kodeksning 3134-moddasida sanab o‘tilgan masalalarga javoblar ifodalanadi.
ma’muriy huquqbuzarlik haqidagi ishni taraflarning yarashuvi munosabati bilan yoki ushbu Kodeksning 310-moddasida ko‘rsatilgan boshqa asoslar bo‘yicha tugatish haqidagi, ma’muriy jazoning qo‘llanilishi to‘g‘risida yoxud uni ma’muriy huquqbuzarlik haqidagi bayonnomani rasmiylashtirgan yoki ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risidagi ishni qo‘zg‘atgan organga yuborish haqidagi;
Sudning qaroriga huquqbuzar, jabrlanuvchi, ularning qonuniy vakillari, advokat tomonidan shikoyat berilishi hamda prokuror tomonidan protest keltirilishi mumkin”;
“Maxsus avtomatlashtirilgan foto- va video qayd etish texnika vositalari orqali qayd etilgan yo‘l harakati qoidalari buzilishlariga doir ish yoki O‘zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo‘mitasining Yagona avtomatlashtirilgan axborot tizimi orqali qayd etilgan bojxona to‘g‘risidagi qonunchilik buzilishlariga doir ish yangitdan ko‘rib chiqish uchun yuborilib, qaror bekor qilingan taqdirda, mazkur ish ma’muriy huquqbuzarlikni sodir etgan shaxsga nisbatan u ilgari sodir etgan huquqbuzarliklarning takroriyligi inobatga olingan holda umumiy asoslarda ko‘rib chiqilishi lozim”.
davlat boshqaruvi organlari ushbu Qonunga zid bo‘lgan o‘z normativ-huquqiy hujjatlarini qayta ko‘rib chiqishlari va bekor qilishlarini ta’minlasin;
ushbu Qonunning ijrosini, ijrochilarga yetkazilishini hamda mohiyati va ahamiyati aholi o‘rtasida tushuntirilishini ta’minlasin.
Ushbu Qonun 1-moddasining 1, 3 — 6-bandlari, 7-bandining beshinchi xatboshisi, 9, 11 — 13 va 15-bandlari ushbu Qonun kuchga kirgan kundan e’tiboran uch oy o‘tgach amalga kiritiladi.