Uzbekiston Respublikasi Hukumati va Qirg‘iziston Respublikasi Hukumati, keyingi o‘rinlarda “Tomonlar” deb ataluvchilar,
o‘simliklar karantini sohasida o‘zaro hamkorlikni rivojlantirishga va Tomonlar davlatlari hududini karantindagi zararli organizmlar kirib kelishi va tarqalishidan himoya qilish uchun barcha zarur choralar ko‘rishga bo‘lgan o‘zaro istakni inobatga olib,
o‘simliklar karantini sohasida xalqaro normalar va qoidalarga, davlat karantin fitosanitariya tadbirlari va Tomonlar davlatlari o‘rtasidagi savdoga ko‘maklashishni muvofiqlashtirishga tayanib,
Tomonlar o‘z qonunchiligiga muvofiq, o‘z davlatlarining hududiga karantindagi zararli organizmlar kirib kelishi va tarqalishini oldini olish uchun o‘z davlatlarining fitosanitariya xavfsizligini ta’minlash maqsadida o‘simliklar karantini sohasida hamkorlik qiladilar.
Mazkur Bitim qoidalari barcha karantin osti mahsulotlari, shu jumladan tuproq, tuproqli o‘simliklar va har qanday boshqa organizmlar, karantindagi zararli organizmlarga boshpana bo‘lib xizmat qiladigan yoki ularning tarqalishiga yordam beradigan obyektlar yoki materiallar, shuningdek, sovga sifatida yoki ilmiy maqsadlar uchun kelib tushadigan hamda Tomonlar davlatlarining diplomatik, konsullik va boshqa vakolatxonalariga mo‘ljallangan karantin osti mahsulotga tadbiq etiladi.
karantindagi zararli organizm — karantindagi zararli organizmlarning rasmiy Ro‘yxatlariga kiritilgan hamda Tomonlar davlatlarning hududida mavjud bo‘lmagan yoki cheklangan tarzda tarqalgan o‘simliklar zararkunandalari, o‘simliklar kasalliklarini qo‘zgatuvchilar va begona o‘simliklar;
karantin ostidagi mahsulot (karantin ostidagi yuklar, karantin ostidagi materiallar, karantin ostidagi tovarlar) — karantindagi obyektlarni tashuvchilar bo‘lishi mumkin bo‘lgan va (yoki) ularning tarqalishiga ko‘maklashishi mumkin bo‘lgan va karantin fitosanitariya choralari ko‘rilishini talab qiladigan, karantindagi mahsulotlarning milliy ro‘yxatlarga kiritilgan, karantin fitosanitariya tekshiruvidan (nazoratidan) o‘tkazilishi lozim bo‘lgan o‘simliklar, o‘simlik mahsulotlari, yuklar, tuproq, organizmlar, materiallar, konteyner, qadoqlar.
Uzbekiston Respublikasi Hukumati nomidan — Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Usimliklar karantini bo‘yicha davlat inspeksiyasi;
Qirg‘iziston Respublikasi Hukumati nomidan — Qirgiziston Respublikasi Qishloq xo‘jaligi, oziq-ovqat sanoati va melioratsiya vazirligining Usimliklar karantini departamenti hisoblanadi.
yangi karantindagi zararli organizmlarning paydo bo‘lishi va tarqalishi, shuningdek, ularga qarshi kurashish choralari va Tomonlar davlatlarining hududida ularning tarqalishining oldini olish bo‘yicha choralar to‘grisida ma’lumot almashish;
karantin ostidagi mahsulotlarning olib kirilishi, olib chiqilishi va tranzitini tartibga soluvchi, shuningdek, ularga kiritilgan barcha o‘zgarishlar to‘grisida bir-birlarini xabardor qiluvchi Tomonlarning davlatlari hududidagi amaldagi rasmiy hujjatlar almashinuvi;
ilmiy tadqiqotlar o‘tkazish, karantin fitosanitariya xavfsizligini ta’minlash sohasida bir-birlariga ilmiy, uslubiy va texnik yordam ko‘rsatish;
texnik jihatdan oshkoralik, kamsitmaslik va yashirin cheklashlarga yo‘l qo‘ymaslik prinsiplariga asoslangan va qurilgan fitosanitariya choralarini ko‘rish;
Tomonlarning karantindagi zararli organizmlar rasmiy ro‘yxatlariga kiritilgan barcha o‘zgarishlar to‘g‘risida ma’lumot almashish.
Bir Tomon davlati hududidan boshqa Tomon davlati hududiga tashiladigan yoki bir Tomon davlati hududi orqali boshqa Tomon davlati hududiga tranzit tarzda olib o‘tiladigan karantin ostidagi mahsulotlarning har bir turkumi tegishli Tomon vakolatli organi taqdim etadigan, import qilayotgan davlat tomonidan o‘rnatilgan karantin fitosanitariya talablariga rioya qilgan holda beriladigan fitosanitariya sertifikati bilan ta’minlanishi lozim, xalqaro namunadagi maxsus yorliq belgisi mavjud yog‘ochdan bo‘lgan qadoqlash va mahkamlash materiallari bundan mustasno.
Fitosanitariya sertifikatining mavjudligi Tomonlar vakolatli organlarining o‘z davlatlari karantin fitosanitariya talablariga muvofiq karantin ostidagi materiallarni fitosanitariya nazoratidan o‘tkazish huquqini cheklamaydi.
Tomonlar mazkur Bitim tuzilgan kundan boshlab o‘n kun ichida fitosanitariya sertifikati namunasi nusxalarini almashadilar. Tomonlardan birining fitosanitariya sertifikatiga o‘zgartirishlar va/yoki qo‘shimchalar kiritilgan taqdirda, mazkur Tomon ular tasdiqlanganidan so‘ng o‘n kun ichida fitosanitariya sertifikatining yangilangan namunasini boshqa Tomonga jo‘natadi.
Qonunchilikda belgilangan tartibda kuchga kirgan Tomonlar a’zosi hisoblangan xalqaro shartnomalarga asoslangan holda, Tomonlar o‘zaro kelishuvga muvofiq, bir Tomon davlati hududidan boshqa Tomon davlati hududiga tashiladigan karantin ostidagi mahsulotni ishlab chikarish, qayta ishlash, saqlash va qadoqlash joylarini qo‘shma tekshiruvdan, shuningdek, karantin fitosanitariya nazorat tizimini tekshiruvdan o‘tkazishlari mumkin.
Tomonlarning vakolatli organlari karantin ostidagi mahsulotning eksport qilingan turkumining fitosanitar holati uchun u o‘z davlati hududidan olib chiqilgunga qadar javobgar hisoblanadilar.
Bir Tomon davlatining hududidan yoki hududi orqali karantin ostidagi mahsulotning olib kirilishi, olib chiqilishi yoki tranziti tegishli Tomon davlati qonunchiligiga muvofiq belgilanadigan davlat chegarasi orqali o‘tkazish punktlarida amalga oshiriladi.
Import kilayotgan Tomonning vakolatli organi karantin fitosanitar nazoratini o‘tkazganda, karantin ostidagi mahsulot turkumlarida tirik karantin zararli organizmlari aniqlangan taqdirda, boshqa Tomon vakolatli organini qabul qilingan karantin fitosanitar chora-tadbirlari to‘g‘risida ularning sababini ko‘rsatgan holda bevosita xabardor qilib, uning zararsizlantirilishini amalga oshirish, bunday imkoniyat bo‘lmagan hollarda, zararlangan turkumlarni yo‘q qilish yoki eksport qiluvchiga bir kun ichida qaytarish huquqiga ega.
Karantin ostidagi mahsulotni eksport qilishda karantindagi zararli organizmlardan holi qadoq ishlatilishi lozim.
Qadoq va qadoqlash materiallari tuproqdan holi bo‘lishi lozim. Pichan, poxol, somon, qipiq, barglar va boshqa o‘simliklar materiallarini o‘ram sifatida ishlatish mumkin emas.
Karantin ostidagi mahsulotni tashishda ishlatiladigan transport mahsulotlari to‘liq tozalangan bo‘lishi, zarur hollarda, zararsizlantirilgan bo‘lishi lozim.
Tomonlar davlati hududidan yoki uning hududi orqali karantin ostidagi mahsulotni olib kirish yoki tranzit qilish ularning milliy qonunchiligiga muvofiq amalga oshiriladi.
Tomonlarning vakolatli organlari mazkur Bitimni amalga oshirish bilan bog‘liq amaliy masalalarni hal qilish uchun, shuningdek, o‘simliklar karantini sohasida o‘zaro ilmiy va amaliy qiziqish uyg‘otadigan masalalar bo‘yicha ishchi uchrashuvlar, seminarlar va stajirovkalar o‘tkazish uchun bir-birlari bilan bevosita hamkorlik qilishlari mumkin.
Hamkorlikning aniq tadbirlari va ularni amalga oshirish muddatlarini aniqlash maqsadida Tomonlarning vakolatli organlari alohida Chora-tadbirlar dasturini tuzishlari mumkin.
Tomonlarning vakolatli organlari yilda kamida bir marta qo‘shma majlislar o‘tkazadilar yoki delegatsiyalar bilan almashadilar.
Majlisning o‘tkazilish joyi, vaqti va dasturi Tomonlar vakolatli organlarining kelishuviga ko‘ra belgilanadi.
Mazkur Bitimning qoidalari Tomonlar davlatlari ishtirokchi hisoblangan xalqaro shartnomalardan kelib chiqadigan, shuningdek, ularning o‘simliklar himoyasi va karantini bo‘yicha xalqaro tashkilotlarda a’zoligidan kelib chiqadigan Tomonlarning huquq va majburiyatlariga daxl qilmaydi.
Mazkur Bitimga Tomonlarning o‘zaro roziligi asosida uning ajralmas qismi hisoblanadigan va imzolangan sanadan kuchga kiradigan alohida bayonnomalar bilan rasmiylashtiriladigan o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritilishi mumkin.
Mazkur Bitimni talqin qilish va qo‘llash bilan bog‘liq barcha nizolar Tomonlar o‘rtasida muzokaralar va maslahatlashuvlar orqali hal etiladi.
Mazkur Bitim imzolangan sanadan boshlab kuchga kiradi va besh (5) yil davomida amal qiladi. Basharti hech qaysi Tomon mazkur Bitimning amal qilishini tugatish niyati to‘g‘risida boshqa Tomonni xabardor qilmasa, u o‘z-o‘zidan keyingi besh yillik muddatlarga uzayaveradi.
Mazkur Bitim Tomonlardan birining uning amal qilishini tugatish niyati to‘g‘risidagi yozma xabarnomasini boshqa Tomon diplomatik kanallar orqali olgan sanadan olti (6) oy o‘tgach tugatiladi.
Bishkek shahrida 2019-yil 1-avgustda ikki asl nusxada, har biri o‘zbek, qirg‘iz va rus tillarida tuzildi, bunda barcha matnlar bir xil kuchga ega.