LexUZ sharhi
Qo‘shimcha ma’lumot uchun O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 1995-yil 11-apreldagi PF-1096-son “Eksport-import operatsiyalarini tartibga keltirish borasidagi qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” Farmoniga qarang.
Jahon bozoridagi ahvolni o‘rganish va O‘zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar vazirligi ro‘yxatga olgan amaldagi barter shartnomalarini tahlil qilish tovar ayirboshlash operatsiyalari asosida yetkazib berilayotgan va xarid qilinayotgan tovarlarning qiymat jihatdan tengligi qo‘pol ravishda buzilayotganligidan dalolat beradi. Ko‘pgina hollarda O‘zbekistondan yetkazilib berilayotgan strategik mahsulot va xomashyo: paxta tolasi, rangli metallar, azot va fosfat o‘g‘itlarining narxi yashirincha arzonlashtirilganligi hisobiga respublikaga gilamlar, sigaretalar, spirtli ichimliklar va shu singari mollar oshirilgan narxda olib kelinmoqda.
Bunday barter operatsiyalarini amalga oshirishda tashqi iqtisodiy faoliyat qatnashchilarining manfaatdorligi ularning soliqlarni to‘lashdan o‘zlarini chetga olish, ba’zan valyutada olingan foydaning bir qismini yashirish, jumladan qonunni buzib, O‘zbekiston iqtisodiyoti, korxona va xo‘jalik mehnat jamoasining manfaatlariga ziyon yetkazgan holda eng ko‘p foyda olish istagi bilan ham rag‘batlantirilmoqda.
Bularning hammasi O‘zbekistonning eksport xomashyo zaxiralaridan nooqilona foydalanishiga, tashqi bozorlarda ularning narxi keskin pasayishiga, respublikaga valyuta tushumlari cheklanishiga va jiddiy suiiste’molliklarga olib keladi.
1. 1993-yilning 16-iyulidan valyutasiz asosda eksport-import barter operatsiyalarini amalga oshirish uchun shartnomalar tuzish taqiqlanadi.
Oldingi tahrirga qarang.
Belgilab qo‘yilsinki, barter asosida eksport-import operatsiyalari Vazirlar Mahkamasining qarorlariga ko‘ra hukumatlararo bitimlar doirasida amalga oshirilishi mumkin.
(1-band O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 13-apreldagi PF-105-sonli Farmoniga asosan xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 13.04.2022-y., 06/22/105/0304-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(2-band O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2011-yil 27-oktabrdagi PF-4374-sonli Farmoniga asosan chiqarilgan — O‘R QHT, 2011-y., 43-44-son, 461-modda)
o‘n kun muddat ichida barter operatsiyalari bo‘yicha respublikaga olib kelinadigan tovarlar va mahsulot ro‘yxatini aniqlasin. Ular yuzasidan shartnomalar tuzish tartibini va bajarilishi bo‘yicha nazoratni belgilasin;
bir oy muddat davomida hukumatning ilgari qabul qilingan qarorlarini ushbu Farmonga muvofiqlashtirilsin.
LexUZ sharhi
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1993-yil 25-oktabrdagi 520-sonli “Eksport-import operatsiyalarini barter asosida amalga oshirishni tartibga solish to‘g‘risida”gi qaroriga qarang.
4. Vazirliklar va idoralar, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklarining rahbarlari mazkur Farmon qoidalari og‘ishmay bajarilishini ta’minlovchi zarur choralar ko‘rsinlar.