Ushbu Qonunning maqsadi garov reyestrini yuritish sohasidagi munosabatlarni tartibga solishdan iborat.
Oldingi tahrirga qarang.
Agar O‘zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomasida O‘zbekiston Respublikasining garov reyestri to‘g‘risidagi qonunchiligida nazarda tutilganidan boshqacha qoidalar belgilangan bo‘lsa, xalqaro shartnoma qoidalari qo‘llaniladi.
(2-modda O‘zbekiston Respublikasining 2021-yil 21-apreldagi O‘RQ-683-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 21.04.2021-y., 03/21/683/0375-son)
Oldingi tahrirga qarang.
garov reyestri — qarzdorlarning majburiyatlari bajarilishini ta’minlash vositasi sifatida berib qo‘ygan mol-mulkiga qonunda va ijara shartnomasida nazarda tutilgan hollarda yer uchastkasini ijaraga olish huquqiga nisbatan kreditorlarning huquqlari to‘g‘risidagi, shuningdek qarzdorning mol-mulkni tasarruf etish va undan foydalanishga doir huquqlariga qonunga muvofiq qo‘yilgan cheklov hamda qarzdor o‘z majburiyatlari lozim darajada bajarilishini ta’minlashi bilan bog‘liq boshqa talablar haqidagi yozuvlarni (bundan buyon matnda yozuvlar deb yuritiladi) o‘z ichiga olgan ma’lumotlarning yagona axborot bazasi;
(3-moddaning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 23-oktabrdagi O‘RQ-871-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.10.2023-y., 03/23/871/0797-son)
Oldingi tahrirga qarang.
kreditor — qarzdordan o‘zining majburiyatlari bajarilishini talab qilish, majburiyatlar bajarilmagan hollarda esa — majburiyatlarning bajarilishini ta’minlash vositasi sifatida berib qo‘yilgan qarzdorning mol-mulki yer uchastkasini ijaraga olish huquqi hisobiga o‘z talablarining imtiyozli ravishda qanoatlantirilishini talab qilish huquqiga ega bo‘lgan yuridik yoki jismoniy shaxs;
(3-moddaning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 23-oktabrdagi O‘RQ-871-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.10.2023-y., 03/23/871/0797-son)
Oldingi tahrirga qarang.
qarzdor — kreditor foydasiga mol-mulkni yoki yer uchastkasini ijaraga olish huquqini berish, ishlarni bajarish, xizmatlar ko‘rsatish, pulni to‘lash yoki buzilishi kreditorning majburiyatlar bajarilishini ta’minlash vositasi sifatida qarzdor berib qo‘ygan mol-mulkka yoki yer uchastkasini ijaraga olish huquqiga undiruvni qaratishga bo‘lgan imtiyozli huquqi yuzaga kelishiga sabab bo‘ladigan boshqa majburiyatlarni bajarish bilan bog‘liq harakatni sodir etishi shart bo‘lgan yuridik yoki jismoniy shaxs;
(3-moddaning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 23-oktabrdagi O‘RQ-871-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.10.2023-y., 03/23/871/0797-son)
Oldingi tahrirga qarang.
foydalanuvchilar — garov reyestrini yurituvchi tashkilot bilan tuzilgan shartnoma asosida garov reyestriga yozuv kiritish huquqiga ega bo‘lgan kreditor, qarzdor sifatida qatnashayotgan yuridik va jismoniy shaxslar, shuningdek qonunga muvofiq mol-mulkni yer uchastkasini ijaraga olish huquqini tasarruf etish va undan foydalanishni cheklab qo‘yish huquqiga ega bo‘lgan tergov hamda surishtiruv organlari, davlat soliq va bojxona xizmati organlari;
(3-moddaning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 23-oktabrdagi O‘RQ-871-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.10.2023-y., 03/23/871/0797-son)
yagona ro‘yxatdan o‘tkazish raqami — garov reyestriga kiritilgan yozuvga beriladigan alohida ro‘yxatdan o‘tkazish raqami.
Garov reyestrini yuritish yozuvlarni kiritish, o‘zgartirish va chiqarib tashlashni o‘z ichiga oladi.
Garov reyestrini yuritish O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki huzurida tashkil etiladigan garov reyestrini yurituvchi tashkilot zimmasiga yuklatiladi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2014-yil 12-iyundagi 155-sonli “Garov reyestri to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunini amalga oshirish chora-tadbirlari haqida”gi qarorining 1 va 2-bandlari.
murojaat etgan har bir yuridik yoki jismoniy shaxs bilan tuziladigan shartnoma asosida yozuv kiritish uchun garov reyestriga kirish, shuningdek undan real vaqt rejimida, shu jumladan Internet axborot tarmog‘i orqali foydalanish imkoniyatini ta’minlaydi;
yuridik va jismoniy shaxslarga garov reyestridan foydalanish bo‘yicha maslahat xizmatlari ko‘rsatadi;
murojaat etgan yuridik va jismoniy shaxslarga garov reyestriga yozuv kiritish oqibatlarini tushuntiradi;
garov reyestridagi axborotni qarzdor — soliq to‘lovchining identifikatsiya raqami yoki yozuvning yagona ro‘yxatdan o‘tkazish raqami bo‘yicha izlash imkoniyatini ta’minlaydi;
foydalanuvchiga kiritilgan yozuv to‘g‘risida elektron shaklda, zarur hollarda esa qog‘ozda axborot taqdim etadi.
Oldingi tahrirga qarang.
(6-moddaning ikkinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2021-yil 21-apreldagi O‘RQ-683-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 21.04.2021-y., 03/21/683/0375-son)
garov reyestriga o‘zlari kiritgan yozuvlar muntazam ravishda yangilanib turilishini ta’minlashi shart.
Oldingi tahrirga qarang.
(7-moddaning ikkinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2021-yil 21-apreldagi O‘RQ-683-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 21.04.2021-y., 03/21/683/0375-son)
Oldingi tahrirga qarang.
majburiyatlarning bajarilishini ta’minlash (garov) vositasi sifatida qarzdorlar berib qo‘ygan mol-mulkka yoki yer uchastkasini ijaraga olish huquqiga nisbatan kreditorlarning huquqlari, shuningdek qonunda nazarda tutilgan boshqa asoslardan, shu jumladan ushlab qolish, lizing, tovarga bo‘lgan mulk huquqini tovarning haqi to‘langunga qadar sotuvchida (kreditorda) saqlab qolgan holda uni sotish, kelajakda muayyan hodisa yuz bergan taqdirda mol-mulkka bo‘lgan mulk huquqini, yer uchastkasini ijaraga olish huquqini boshqa shaxsga o‘tkazish, to‘lovni kechiktirgan yoki bo‘lib-bo‘lib to‘lagan holda tovarlarni olish-sotishdan yuzaga keladigan huquqlar to‘g‘risidagi;
(8-moddaning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 23-oktabrdagi O‘RQ-871-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.10.2023-y., 03/23/871/0797-son)
Oldingi tahrirga qarang.
undiruvni qarzdorning mol-mulkiga yer uchastkasini ijaraga olish huquqiga qaratish to‘g‘risida sudning qonuniy kuchga kirgan qarori to‘g‘risidagi;
(8-moddaning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 23-oktabrdagi O‘RQ-871-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.10.2023-y., 03/23/871/0797-son)
qarzdorning mol-mulkni tasarruf etish va undan foydalanishga doir huquqlarini cheklash (servitut, mol-mulkni xatlash, bank hisobvaraqlari bo‘yicha operatsiyalarni to‘xtatib turish) to‘g‘risidagi;
qarzdorning soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha qarzlarini to‘lash to‘g‘risidagi talablar to‘g‘risidagi;
qarzdorning ta’minlangan majburiyati bajarilmagan taqdirda yuzaga keladigan boshqa talablar to‘g‘risidagi yozuv kiritiladi.
qarzdor va kreditor to‘g‘risidagi axborot (soliq to‘lovchining identifikatsiya raqami, jismoniy shaxslar uchun — familiyasi, ismi va otasining ismi yoki yuridik shaxslar uchun — nomi va tashkiliy-huquqiy shakli);
Oldingi tahrirga qarang.
qarzdorning mol-mulki, yer uchastkasini ijaraga olish huquqi va kreditorning bu mol-mulkka yoki yer uchastkasini ijaraga olish huquqiga bo‘lgan huquqlari tavsifi.
(9-modda ikkinchi qismining uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 23-oktabrdagi O‘RQ-871-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.10.2023-y., 03/23/871/0797-son)
Ushbu moddaning ikkinchi qismiga muvofiq kiritilgan yozuv uni kiritish vaqti va sanasi ko‘rsatilgan hamda unga yagona ro‘yxatdan o‘tkazish raqami berilgan holda avtomatik ravishda garov reyestrida qayd etiladi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2014-yil 12-iyundagi 155-sonli qarori bilan tasdiqlangan “Garov reyestrini yuritish tartibi to‘g‘risida”gi nizomning 13–18-bandlari.
Oldingi tahrirga qarang.
Agar qonunda boshqacha qoida nazarda tutilmagan bo‘lsa, garov reyestriga yozuvni kiritish vaqti va sanasi kreditorning qarzdor o‘z majburiyatlarini bajarmagan hollarda boshqa kreditorlar va uchinchi shaxslardan oldin undiruvni qarzdorning mol-mulkiga shuningdek yer uchastkasini ijaraga olish huquqiga qaratishga, boshqa talablarni qanoatlantirishga bo‘lgan navbatini, imtiyozli huquqini aniqlash uchun asos bo‘ladi.
(9-moddaning to‘rtinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 23-oktabrdagi O‘RQ-871-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.10.2023-y., 03/23/871/0797-son)
Garov reyestriga yozuv kiritilganligi uchun haq undiriladi, uni undirish shartlari va miqdori O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2014-yil 12-iyundagi 155-sonli “Garov reyestri to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunini amalga oshirish chora-tadbirlari haqida”gi qarorining 5-bandi.
Oldingi tahrirga qarang.
Kreditor sifatida qatnashayotgan foydalanuvchi tomonidan yozuv kiritish qarzdorning roziligi bilan amalga oshiriladi. Qarzdorning roziligi qarzdorning identifikatsiya ma’lumotlari, shuningdek kreditorning qaysi mol-mulkka huquqi yoki yer uchastkasini ijaraga olish huquqi bo‘lsa, o‘sha mol-mulk yoki yer uchastkasini ijaraga olish huquqi ko‘rsatilgan holda elektron hujjat tarzida yoki qog‘ozda rasmiylashtiriladi. Qarzdorning yozma roziligi garov reyestridan yozuv chiqarib tashlangunga qadar kreditorda saqlanishi kerak.
(10-moddaning birinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 23-oktabrdagi O‘RQ-871-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.10.2023-y., 03/23/871/0797-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Sudning undiruvni qarzdorning mol-mulkiga yer uchastkasini ijaraga olish huquqiga qaratish to‘g‘risidagi qonuniy kuchga kirgan qarori to‘g‘risida yozuv kiritish yoxud kiritilgan yozuvdan mol-mulkning bir qismini chiqarib tashlash yoki undagi axborotni o‘zgartirish kreditor tomonidan qarzdorning roziligisiz amalga oshiriladi.
(10-moddaning ikkinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 23-oktabrdagi O‘RQ-871-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.10.2023-y., 03/23/871/0797-son)
Qarzdorning zimmasida soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha qarzlar bo‘lgan taqdirda, davlat soliq va bojxona xizmati organlari qarzdorning roziligisiz yozuv kiritadi.
Tergov va surishtiruv organlari qarzdorning mol-mulkni tasarruf etish va undan foydalanishga doir huquqlarini cheklash (mol-mulkni xatlash, bank hisobvaraqlari bo‘yicha operatsiyalarni to‘xtatib turish) to‘g‘risida o‘z vakolatlari doirasida qarorlar qabul qilgan taqdirda, qarzdorning roziligisiz yozuv kiritadi.
Agar qarzdor yozuvni noxolis va ishonchsiz deb hisoblasa va kreditor uni chiqarib tashlashni yoki o‘zgartirishni rad etsa, kiritilgan yozuvga doir e’tirozlar qarzdor sifatida qatnashayotgan foydalanuvchi tomonidan garov reyestriga kiritiladi.
Garov reyestridagi yozuvga o‘zgartirish mazkur yozuvni kiritgan foydalanuvchi tomonidan qarzdorning mol-mulki almashtirilgan yoxud mol-mulki tarkibida o‘zgarishlar bo‘lgan yoki qarzdorning o‘zi almashtirilgan, shuningdek sud qarori qonuniy kuchga kirgan hollarda kiritiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Garov reyestridan yozuvni chiqarib tashlash mazkur yozuvni kiritgan foydalanuvchi tomonidan kreditorning qarzdor mol-mulkiga bo‘lgan huquqlari yer uchastkasini ijaraga olish huquqi bekor qilingan, majburiyatlar bajarilgan taqdirda va qonunda nazarda tutilgan boshqa asoslarga ko‘ra amalga oshiriladi.
(12-moddaning birinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2023-yil 23-oktabrdagi O‘RQ-871-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 25.10.2023-y., 03/23/871/0797-son)
Garov reyestridagi yozuvni izlash qarzdor — soliq to‘lovchining identifikatsiya raqami yoki yozuvning yagona ro‘yxatdan o‘tkazish raqami bo‘yicha amalga oshiriladi.
Garov reyestrini yurituvchi tashkilot yozuvlarni izlash natijalari bo‘yicha elektron hujjat tarzida yoki qog‘ozda garov reyestridan ko‘chirma taqdim etishi mumkin.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2014-yil 12-iyundagi 155-sonli qarori bilan tasdiqlangan “Garov reyestrini yuritish tartibi to‘g‘risida”gi nizomning 22-bandi.
Garov reyestridan ko‘chirma berilganligi uchun O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadigan tartibda haq undiriladi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2014-yil 12-iyundagi 155-sonli “Garov reyestri to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunini amalga oshirish chora-tadbirlari haqida”gi qarorining 5-bandi.
Garov reyestri yozuvlarini saqlash va muhofaza qilish garov reyestrini yurituvchi tashkilot tomonidan amalga oshiriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Garov reyestrini yuritish sohasida yuzaga keladigan nizolar qonunchilikda belgilangan tartibda hal etiladi.
(15-moddaning matni O‘zbekiston Respublikasining 2021-yil 21-apreldagi O‘RQ-683-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 21.04.2021-y., 03/21/683/0375-son)
Oldingi tahrirga qarang.
Garov reyestri to‘g‘risidagi qonunchilikni buzganlikda aybdor shaxslar belgilangan tartibda javobgar bo‘ladi.
(16-modda O‘zbekiston Respublikasining 2021-yil 21-apreldagi O‘RQ-683-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 21.04.2021-y., 03/21/683/0375-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(17-moddaning nomi O‘zbekiston Respublikasining 2021-yil 21-apreldagi O‘RQ-683-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 21.04.2021-y., 03/21/683/0375-son)
davlat boshqaruvi organlari ushbu Qonunga zid bo‘lgan o‘z normativ-huquqiy hujjatlarini qayta ko‘rib chiqishlari va bekor qilishlarini ta’minlasin.
LexUZ sharhi