LexUZ шарҳи
Мазкур Низомнинг янги таҳрири Ўзбекистон Республикаси адлия вазирининг 2001 йил 15 майдаги 55-сонли «Хўжалик юритувчи субъектларни текшириш ва текширишларни рўйхатга олиш китобини юритиш тартиби тўғрисидаги низомга ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш ҳақида»ги (рўйхат рақами 917-1, 15.05.2001 й.) қарори билан тасдиқланган.
Ушбу Низом Ўзбекистон Республикасининг «Хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини давлат томонидан назорат қилиш тўғрисида»ги, «Тадбиркорлик ва тадбиркорлар фаолиятининг кафолатлари тўғрисида»ги қонунлари, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 1996 йил 8 августдаги ПФ-1503-сон «Текширишларни тартибга солиш ва назорат қилувчи органлар фаолиятини мувофиқлаштиришни такомиллаштириш тўғрисида»ги ва 1998 йил 19 ноябрдаги ПФ-2114-сон «Хўжалик юритувчи субъектларни текширишни ташкил қилишни тартибга солиш тўғрисида»ги фармонларига, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1998 йил 27 ноябрдаги 496-сон ва 2000 йил 17 февралдаги 57-сон қарорларига мувофиқ тадбиркорлар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш мақсадида ишлаб чиқилган.
текширишларни рўйхатга олиш китоби - текширишлар тўғрисидаги маълумотларни ўз ичига олувчи махсус рўйхатга олиш Китоби;
хўжалик юритувчи субъект — мулк шаклидан қатъи назар, корхона ёки мустақил тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланувчи якка тадбиркор;
назорат органлари — хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини давлат томонидан назорат қилишга қонун ҳужжатлари билан ваколат берилган вазирлик ва идоралар;
текшириш — хўжалик юритувчи субъектлар томонидан қонунлар ҳамда ўз фаолиятини тартибга солувчи бошқа қонун ҳужжатлари қандай бажарилаётганлигини назорат қилувчи органларнинг бир марта назорат қилиши;
тафтиш — молия ва солиқ масалалари бўйича қонун ҳужжатларига риоя этилиши, солиқ, давлат статистика органларига ҳамда банкларга тақдим этиладиган ҳисобга олиш ва ҳисобот ишларининг тўғрилиги устидан назоратни амалга ошириш мақсадида хўжалик юритувчи субъектларнинг бухгалтерлик, молия ва бошқа ҳужжатларини текшириш;
муқобил текшириш — операциялар бирлиги туфайли ўзаро боғлиқ бўлган ва турли хўжалик юритувчи субъектлардаги ёки бир хўжалик юритувчи субъектнинг турли бўлинмаларидаги ҳужжатларни таққослашдан иборат текширув;
назорат тартибида текшириш — хўжалик юритувчи субъектларларнинг илгариги текширишда кўрсатилган қоидабузарликларни бартараф этиши устидан назорат қилувчи органлар амалга оширадиган текшириш;
2. Мазкур Низом назорат қилиш органларининг хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятининг барча турдаги текширишлари (айни бир вақтдаги текшириш, тафтиш, муқобил текшириш, назорат тартибида текшириш ва бошқалар), шу жумладан ёнғин, санитария-эпидемиология, ветеринария хавфсизлиги, энергия назорати хизмати, табиатни муҳофаза қилиш, карантин ва ўсимликлар ҳимояси, товарлар билан савдо қилиш қоидаларига риоя қилишни текшириш фаолиятига нисбатан қўлланилади.
4. Давлат бюджети ва бюджетдан ташқари жамғармалар маблағлари ҳисобидан молиялаштириладиган муассасалар фаолиятини давлат томонидан назорат қилиш қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда амалга оширилади.
Прокурор назорати тартибида амалга ошириладиган давлат назорати тегишли қонун ҳужжатлари билан ҳам тартибга солинади.
5. Мазкур Низом билан тартибга солинмаган муносабатлар амалдаги қонунчилик меъёрлари билан тартибга солинади.
— Назорат органлари фаолиятини мувофиқлаштирувчи Республика кенгаши ёки унинг тегишли ҳудудий бўлинмаси томонидан берилган хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини текширишнинг мувофиқлаштириш режасидан кўчирма;
— назорат қилувчи органнинг мувофиқлаштирувчи режа асосида чиқарган буйруғи ёхуд Назорат органлари фаолиятини мувофиқлаштирувчи Республика кенгашининг текшириш, шу жумладан тафтиш ўтказиш тўғрисидаги ҳамда текшириш мақсади, уни ўтказиш санаси ва текширишни амалга ошириш топширилган мансабдор шахсларнинг таркиби кўрсатилган қарорлари.
7. Ўзбекистон Республикасининг «Хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини давлат томонидан назорат қилиш тўғрисида»ги Қонуни 9-моддасига мувофиқ Прокуратура, Ички ишлар ва Миллий хавфсизлик хизмати органлари томонидан хўжалик юритувчи субъектларни текшириш учун қўзғатилган жиноий иш мавжудлиги асос бўлади.
8. Хўжалик юритувчи субъект Назорат органлари фаолиятини мувофиқлаштирувчи Республика кенгаши ёки унинг тегишли ҳудудий бўлинмасидан уни текширишга алоқадор маълумотлар (режалаштирилган текшириш санаси, тури, назорат органи номи ва бошқалар)ни олишга ҳақлидир.
9. Хўжалик юритувчи субъектларни уларнинг хўжалик фаолиятини тафтиш билан боғлиқ бўлмаган ҳолда текшириш тегишли назорат қилувчи (ёнғинга қарши, санитария, ветиринария, энергетика назорати ва бошқа) органлар томонидан, қоида тариқасида, бир марта ўтказиладиган комплекс текширув давомида амалга оширилади.
Комплекс текширувлар Назорат органлари фаолиятини мувофиқлаштирувчи Республика кенгаши ёки унинг тегишли ҳудудий бўлинмаси тасдиқлаган режалар асосида ўтказилади.
Назорат тартибида текшириш назорат қилувчи органлар томонидан Назорат органлари фаолиятини мувофиқлаштирувчи Республика кенгаши ёки унинг тегишли ҳудудий бўлинмаси билан келишилган тартибда ва муддатларда амалга оширилади.
10. Текшириш ўтказишга фақат тегишли назорат органлари томонидан амалга ошириладиган аттестация натижалари бўйича ва текшириш ҳуқуқини берувчи белгиланган намунадаги махсус гувоҳномаларга эга бўлган мансабдор шахсларга рухсат этилади.
11. Хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини текшириш муддати 30 календарь кундан ошиб кетиши мумкин эмас. Истисно ҳолларида бу муддат Назорат органлари фаолиятини мувофиқлаштирувчи Республика кенгаши қарорига кўра узайтирилиши мумкин.
12. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1998 йил 21 апрелдаги 166-сон қарорига мувофиқ кичик ва ўрта бизнес корхоналарининг, Товар ишлаб чиқарувчилар ва тадбиркорлар палатаси аъзоларининг ишлаб чиқариш-хўжалик фаолиятларини барча текширишлар Палата ёки унинг ҳудудий тузилмалари юридик хизматларининг мажбурий иштирокида амалга оширилади.
13. Текширишлар ўтказиш учун мутахассис, аудиторлар (аудиторлик фирмалари) жалб қилинган ҳолда экспертизалар (аудиторлик текширишлар) ўтказиш бўйича сарф-харажатлар фақат ушбу текширишларни тайинлаган назорат органлари ҳисобидан амалга оширилади.
14. Мутахассислар ва/ёки аудиторлар (аудиторлик фирмалари) жалб қилинганда назорат органи ҳамда мутахассислар ва/ёки аудиторлар (аудиторлик фирмаси) ўртасида тузилган шартнома нусхаси албатта тақдим қилиниши лозим. Шартномада мутахассис ва/ёки аудиторнинг фамилияси, исми, отасининг исми, иш жойи ва мансаби албатта кўрсатилган бўлиши керак.
15. 14-бандда кўрсатилган шартнома тузишнинг зарурий шарти бўлиб мутахассис ва/ёки аудитор (аудиторлик фирмаси)нинг эксперт ва/ёки аудиторлик хулосасининг тўғрилиги ва унинг Ўзбекистон Республикаси қонунчилигига мувофиқлиги учун эксперт ва/ёки аудиторнинг жавобгарлиги ҳисобланади.
16. Хўжалик юритувчи субъектни режали тарзда текшириш Назорат органлари фаолиятини мувофиқлаштирувчи Республика кенгашининг қарорига биноан йилига кўпи билан бир марта амалга оширилиши мумкин.
Бюджетга ва бюджетдан ташқари жамғармаларга солиқлар ва тўловларни ўз вақтида ҳамда тўла миқдорда тўловчи, бошқа тартиб ва қоидаларга риоя қилувчи, аудиторларнинг ҳар йилги тегишли хулосаларига эга бўлган хўжалик юритувчи субъект фаолиятини текшириш назорат қилувчи органлар томонидан, қоида тариқасида, кўпи билан икки йилда бир марта амалга оширилади.
17. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1998 йил 27 ноябрдаги 496-сонли қарори билан тасдиқланган «Хўжалик юритувчи субъектлар молия хўжалик фаолиятини текшириш ва тафтиш қилишни ўтказиш тартиби»нинг 2.6-бандига мувофиқ қўшимча, шунингдек, муқобил текширишларни ўтказиш жиноий ишлар бўйича тергов давомида ёки фақат Назорат органлари фаолиятини мувофиқлаштирувчи Республика кенгаши қарорига кўра назорат органлари томонидан амалга оширилиши мумкин.
18. Горизонтал текширишлар ва тафтишлар ўтказилишига йўл қўйилмайди, бошқа хўжалик юритувчи субъектларда муқобил текширишларни ўтказиш эса фақат уларнинг текшириш объекти билан ўзаро муносабатлари доирасидагина йўл қўйилади.
19. Текшириладиган объектнинг номи, текшириш ўтказиш мақсади, муддатлари ва унинг ўтказилишини асословчи сабаблар кўрсатилган Назорат органлари фаолиятини мувофиқлаштирувчи Республика кенгашининг режадан ташқари текширишлар ўтказиш тўғрисидаги қарори, шунингдек текширишни амалга оширувчи тегишли назорат органининг мансабдор шахслари таркиби кўрсатилган буйруғи хўжалик ютирувчи субъект фаолиятини режадан ташқари текширишини ўтказиш учун асос бўлиб ҳисобланади.
назорат қилувчи органга хўжалик юритувчи субъект томонидан қонунлар ва бошқа қонун ҳужжатлари бузилганлиги тўғрисида қўшимча маълумотлар келиб тушганда;
санитария эпидемиология вазияти мураккаблашганда, шунингдек қўшни давлатлардан юқумли касалликлар кириб келиши ва тарқалиши эҳтимоли вужудга келганда.
21. Хўжалик юритувчи субъектлар назорат органларининг ваколатига кирмайдиган масалаларга оид талабларни бажармаслик ҳамда текшириш предметига тааллуқли бўлмаган материаллар билан уларни таништирмасликка ҳақлидирлар.
22. Ҳужжатларни олиб қўйиш ва уларни ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларнинг талаби бўйича тақдим этиш Ўзбекистон Республикаси Жиноят-процессуал кодексида белгиланган тартибда амалга оширилади, прокуратура органлари эса, бу ҳолда Ўзбекистон Республикасининг «Прокуратура тўғрисида»ги Қонунига ҳам асосланадилар. Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар асл нусхаси олиб қўйилган ҳужжатларнинг сақланиши учун жавобгардирлар. Ҳужжатларнинг асл нусхасини олиб қўйишда назорат органларининг ваколатли шахслари хўжалик юритувчи субъектларга уларнинг асл нусхасидан бош бухгалтер ёки хўжалик юритувчи субъектнинг бошқа мансабдор шахси томонидан тасдиқланган кўчирмалар олишга имконият беришлари лозим.
23. Назорат органлари ва уларнинг мансабдор шахслари, мутахассислар ва/ёки аудиторлар (аудиторлик фирмалари) хўжалик юритувчи субъектни текшириш натижасида маълум бўлган тижорат сири маълумотларини ошкора қилганликлари учун қонунчиликка мувофиқ жавобгарликка тортиладилар.
назорат қилувчи органларнинг текширувчи мансабдор шахсларидан махсус ваколатли орган ёки унинг ҳудудий бўлинмалари қарорини, текшириш ўтказиш учун асос ҳисобланувчи бошқа ҳужжатларни талаб қилиш, текширувчиларнинг шахсини тасдиқловчи ҳужжатлар билан танишиш;
назорат қилувчи органларнинг ваколатига кирмайдиган масалаларга оид талабларни бажармаслик ва текшириш предметига тааллуқли бўлмаган материаллар билан уларни таништирмаслик;
назорат қилувчи органларнинг текширувчи мансабдор шахсларидан текшириш тугаганидан сўнг ўн кун муддат ичида текшириш натижаларини акс эттирувчи ҳужжатнинг бир нусхасини олиш;
25. Хўжалик юритувчи субъектлар текширувчиларнинг қонуний талабига биноан текшириш ўтказиш учун зарур бўлган материаллар ва ҳужжатларни тақдим этишга, уларни текшириш объектларига киритишга, текширувчиларга ўз вазифаларини бажаришлари учун кўмаклашишга мажбурдирлар.
26. Назорат қилувчи органларнинг мансабдор шахслари хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини текшириш чоғида ўз ваколатлари доирасида қуйидаги ҳуқуқларга эга:
текширилаётган хўжалик юритувчи субъектлардан текшириш ўтказиш билан бевосита боғлиқ бўлган зарур ҳужжатлар ва бошқа ахборотларни талаб қилиш;
текширилаётган хўжалик юритувчи субъектларга аниқланган қоидабузарликларни бартараф этиш тўғрисида бажарилиши мажбурий бўлган кўрсатмалар бериш;
тегишли давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари, хўжалик юритувчи субъектлар мулкдорлари олдига айбдор шахсларнинг жавобгарлиги тўғрисидаги масалаларни қўйиш;
текширувга вазирликлар ва идоралар, корхоналар, муассасалар ва ташкилотлар мутахассисларини белгиланган тартибда шартнома асосида жалб этиш;
Назорат қилувчи органлар мансабдор шахсларининг қонуний талаблари текширилаётган хўжалик юритувчи субъектлар томонидан бажариш учун мажбурийдир.
27. Назорат қилувчи органларнинг мансабдор шахслари хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини текшириш чоғида ўз ваколатлари доирасида қуйидагиларни бажаришга мажбурдирлар:
текширилаётган хўжалик юритувчи субъектларга текшириш ўтказиш ҳуқуқини берувчи зарур ҳужжатларни кўрсатиш;
текширув натижаларини далолатнома (маълумотнома) билан расмийлаштириб, унинг бир нусхасини текширилаётган хўжалик юритувчи субъект ихтиёрида қолдириш;
28. Назорат қилувчи органларнинг мансабдор шахслари хўжалик юритувчи субъектларнинг қонун ҳужжатларига мувофиқ амалга ошириладиган фаолиятига аралишишга ҳақли эмас.
Агар назорат қилувчи органларнинг мансабдор шахслари хўжалик юритувчи субъектларнинг фаолиятида қонун ҳужжатлари бузилганлигини аниқласалар, улар ўзларига берилган ваколат доирасида ва муайян қоидабузарликни бартараф этиш билан бевосита боғлиқ чора-тадбирларни кўришлари мумкин. Назорат қилувчи органларнинг мансабдор шахслари қоидабузарлик ҳолати мавжудлигидан хўжалик юритувчи субъектларнинг бошқа қонуний фаолиятига аралашиш ёки уни чеклаш учун асос сифатида фойдаланишга ҳақли эмас.
29. Текширишни амалга оширувчи мансабдор шахслар текшириш бошланишидан олдин хўжалик юритувчи субъект раҳбарини(якка тадбиркорни) текшириш мақсади ва шартлари билан таништириши, қонунчилик билан белгиланган ҳужжатларни тақдим этиши, Текширишларни рўйхатга олиш китобига тегишли ёзувлар киритиши лозим (1-илова).
Текширишларни рўйхатга олиш китоби рақамланган ва варақлар сони кўрсатилиб, хўжалик юритувчи субъектнинг (якка тадбиркор учун агар у мавжуд бўлса) муҳри билан тасдиқланган бўлиши керак.
30. Текширишларни рўйхатга олиш китоби мулкчилик шаклидан қатъи назар, хўжалик юритувчи субъектлар томонидан юритилади. Текшириш бошланишидан олдин хўжалик юритувчи субъект раҳбари (якка тадбиркор) назорат органининг мансабдор шахсига Текширишларни рўйхатга олиш китобини тегишли устунларини тўлдириш учун тақдим этади.
Назорат органининг ваколатли шахси Текширишларни рўйхатга олиш китобини тўлдиришдан бош тортса, хўжалик юритувчи субъект текшириш ўтказишга йўл қўймасликка ҳақлидир.
31. Текширишларни рўйхатга олиш китобини тўлдириш 2-иловада кўрсатилган қоидаларга мувофиқ амалга оширилади.
32. Назорат органлари текширишни назорат органи раҳбари томонидан тасдиқланган текшириш ўтказиш режасига мувофиқ амалга оширади. Текшириш уни ўтказиш режаси ёки назорат органи ваколатлари доирасидан ташқарига чиқмаслиги лозим.
33. Текшириш натижалари далолатнома билан, зарур ҳолларда эса аниқланган камчиликларни бартараф этиш тўғрисидаги кўрсатма билан расмийлаштирилади.
35. Назорат органлари фаолиятини мувофиқлаштирувчи Республика кенгаши ёки унинг тегишли ҳудудий бўлинмаси томонидан берилган хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини текширишнинг мувофиқлаштириш режасидан кўчирма, назорат органи раҳбари томонидан тасдиқланган текшириш ўтказиш буйруғи ва режаси, жиноий иш қўзғатиш тўғрисидаги қарор нусхалари хўжалик юритувчи субъект раҳбарига (якка тадбиркорга) уларни олганлиги ҳақидаги тилхат асосида топширилади. Шунингдек, текшириш ўтказиш учун мутахассис ва/ёки аудитор (аудиторлик фирмаси) жалб қилинган тақдирда назорат органи ва мутахассис ва/ёки аудитор (аудиторлик фирмаси) ўртасида тузилган шартнома нусхаси тақдим этилади.
36. Текширишларни рўйхатга олиш китоби тўлдирилгандан ва текшириш тугагандан сўнг мансабдор шахс — текшириш раҳбари ва хўжалик юритувчи субъект раҳбари (якка тадбиркор) унда қайд қилинган ёзувларни сана ва вақт кўрсатилган имзоси билан тасдиқлайдилар.
37. Хўжалик юритувчи субъект фаолиятини текширишнинг белгиланган тартибига риоя этилиши бўйича шахсий, жиноий жавобгарликкача бўлган жавобгарлик назорат органларининг раҳбарлари ва ваколатли шахслари зиммасига юклатилади.
38. Ҳуқуқи бузилган хўжалик юритувчи субъект унга келтирилган зарарни тўлиқ ундирилишини талаб қилиши мумкин.
Назорат қилувчи органлар мансабдор шахсларининг ноқонуний қарорлари ёки бошқа ҳаракатлари натижасида хўжалик юритувчи субъектга етказилган зарарлар, шу жумладан бой берилган фойда, қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда қопланади.
Хўжалик юритувчи субъект айбдор мансабдор шахснинг ноқонуний аралашуви натижасидаги етказилган зарарни, бой берилган фойдани, шунингдек маънавий зарарни қоплашни суд орқали талаб қилишга ҳақли.
39. Назорат қилувчи органлар мансабдор шахсларининг ҳаракатлари ва қарорлари устидан бевосита судга ёки бўйсуниш тартибида юқори турувчи органга ёхуд мансабдор шахсга шикоят қилиниши мумкин.
Шикоятни бериш назорат қилувчи орган мансабдор шахсининг ҳаракатларини тўхтатиб қўймайди. Назорат қилувчи органлар мансабдор шахсларининг ҳаракатлари ва қарорлари устидан қилинган шикоятлар қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда ва муддатларда кўриб чиқилади.
ТЕКШИРИШЛАРНИ РЎЙХАТГА ОЛИШ КИТОБИ | |||||||||||
__________________________________________________________ | |||||||||||
(хўжалик юритувчи субъектнинг номи) | |||||||||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
№ | Назорат ёки ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органнинг номи | Текширувчининг исми, фамилияси, отасининг исми ва гувоҳнома рақами | Мутахассис, аудитор исми, фамилияси, отасининг исми (шахсини тасдиқловчи ҳужжат, лицензия берилган сана ва рақами) | Текшириш ўтказиш учун асос; жиноий иш рақами | Текшириш тури ва мақсади | Текшириш ўтказиш учун белгиланган муддатлар | Текширишни бошлаш ва тугатиш санаси ва вақти | Текширишни аниқ давом этган вақти | Талаб килинган ҳужжатлар | Текшириш жараёнида кўрилган чоралар | Хўжалик юритувчи субъект раҳбарининг (якка тадбиркорни фикри) |
2. Иккинчи устунда назорат органининг тўлиқ расмий номи, унинг почта манзили, раҳбарнинг фамилияси, исми, отасининг исми, у бўлмаган тақдирда унинг вазифасини бажарувчи шахснинг фамилияси, исми, отасининг исми кўрсатилади.
3. Учинчи устунда текширувчининг фамилияси, исми, отасининг исми, гувоҳнома (шу жумладан махсус) рақами, гувоҳномани берган орган номи, гувоҳноманинг амал қилиш муддати кўрсатилади.
4. Тўртинчи устунда мутахассис, аудитор (аудиторлик фирмаси) таклиф этилган бўлса уларнинг фамилияси, исми, отасининг исми, шахсини тасдиқловчи гувоҳнома рақами, лицензия рақами, лицензия берган орган номи ва лицензиянинг амал қилиш муддати кўрсатилади.
5. Бешинчи устунда текшириш ўтказиш режа-жадвалини тасдиқлаган орган номи ва уни тасдиқлаган санаси; буйруқни чиқарган мансабдор шахснинг фамилияси, исми, отасининг исми, буйруқни тасдиқлаш рақами ва санаси; жиноий иш қўзғатиш тўғрисида қарор чиқарган мансабдор шахснинг фамилияси, исми, отасининг исми, қарорнинг санаси, шунингдек жиноий ишнинг рақами.
6. Олтинчи устунда текшириш турининг тўлиқ номи ва мақсади (бир марталик текшириш, тафтиш, муқобил текшириш, назорат тартибида текшириш) кўрсатилади. Текшириш турининг номи текшириш ўтказиш режа-жадвалида ва буйруқда кўрсатилган турга мувофиқ бўлиши лозим.
7. Еттинчи устунда текшириш ўтказиш муддати кўрсатилади. У текшириш ўтказиш режа-жадвалида кўрсатилган муддатдан ошмаслиги лозим.
8. Саккизинчи устунда ҳар куни текшириш ўтказишни бошлаш ва тугатиш вақти, санаси кўрсатилади. Ушбу устунда зарур ҳолларда назорат органлари мансабдор шахсларининг хўжалик юритувчи субъектнинг ички тартибида белгиланган иш вақтидан кейинги фаолияти ҳақида махсус белгилар қўйилади.
10. Ўнинчи устунда талаб қилинган ҳужжатларнинг тўлиқ номи кўрсатилади. Ушбу устунда талаб қилинган ҳужжатлар тавсифи текшириш ўтказиш режа-жадвали ҳамда буйруқда кўрсатилган текшириш тури ва мақсадларига мос келмаган ҳолда махсус белгилар қўйилади.
11. Ўн биринчи устунда назорат ёки ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органнинг мансабдор шахси томонидан хўжалик юритувчи субъектга нисбатан кўрилган чоралар кўрсатилади (ишлаб чиқаришни тўхтатиш, омборни ёки корхонани тўлиқ муҳрлаш, пул маблағларидан ва/ёки хом-ашёдан фойдаланишни тақиқлаш, молия ва бошқа ҳужжатларни олиб қўйиш ва бошқалар).
12. Ўн иккинчи устунда хўжалик юритувчи субъект раҳбарининг (якка тадбиркорнинг) «Розиман», «Рози эмасман», «Эътирозлар билан розиман» шаклидаги фикри кўрсатилади. «Рози эмасман» шакли кўрсатилган ҳолда хўжалик юритувчи субъект раҳбари (якка тадбиркор) бунинг асосланган сабабларни кўрсатади. «Эътирозлар билан розиман» шакли кўрсатилган ҳолда асосланган эътирозлар келтиради.
Текширишларни рўйхатга олиш китобида ўчириб ёзиш ва бўяш тақиқланади. Тўғрилашлар хато ёзувлар ўчирилиб, керакли маълумотлар устидан қайта ёзиш ёки қўлда устидан ёзиш йўли билан амалга оширилиши лозим. Ҳар бир бундай тўғрилаш текшириш раҳбари-мансабдор шахс ва хўжалик юритувчи субъект раҳбари (якка тадбиркор) имзоси билан тасдиқланади.
Текширишларни рўйхатга олиш китоби рақамланган ва варақлар сони кўрсатилиб, хўжалик юритувчи субъектнинг (якка тадбиркор учун агар у мавжуд бўлса) муҳри билан тасдиқланган бўлиши лозим.