ДАВЛАТ АРХИВИНИНГ НОМИ | |||||||||
Фамилияси______________________________________________________________________________________ | |||||||||
Исми___________________________________________________________________________________________ | |||||||||
Отасининг исми___________________________________________________________________________________ | |||||||||
Туғилган жойи ва йили_____________________________________________________________________________ | |||||||||
Иш жойи (ўқиш жойи) ва лавозими___________________________________________________________________ | |||||||||
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ | |||||||||
Фойдаланувчини юборган ташкилот номи ва манзили ____________________________________________________ | |||||||||
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ | |||||||||
Маълумоти, даражаси, унвони ______________________________________________________________________ | |||||||||
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ | |||||||||
Манзили (яшаш жойи) _____________________________________________________________________________ | |||||||||
________________________________________________________________________________________________ | |||||||||
Телефон (уй рақами)________________ (ишхона рақами)_________________________________________________ | |||||||||
________________________________________________________________________________________________ | |||||||||
Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув залларида фойдаланувчиларнинг ишлаш тартиб қоидалари билан танишдим ва унга риоя қиламан | |||||||||
____________________________ | ____________________________ |
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Бош архив бошқармасининг
буйруғи, 20.07.2001 йилда рўйхатдан ўтган, рўйхат рақами 1053
Кучга кириш санаси
30.07.2001
Рус
Ўзб
O’zb
Ўзб|Рус
Ҳужжат кучини йўқотган 22.12.2020
|
LexUZ шарҳи
Мазкур буйруқ Ўзбекистон Республикаси «Ўзархив» агентлиги директорининг 2020 йил 18 декабрдаги 254-сонли ««Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув хоналарида фойдаланувчиларнинг ишлаш қоидаларини тасдиқлаш тўғрисида»ги буйруқ, шунингдек унга ўзгартириш ва қўшимчаларни ўз кучини йўқотган деб топиш ҳақида»ги буйруғига (рўйхат рақами 1053-3, 22.12.2020 й.) асосан ўз кучини йўқотган.
Ўзбекистон Республикаси «Архивлар тўғрисида»ги Қонуннинг 17-моддасига асосан Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Бош архив бошқармаси тўғрисидаги низомга мувофиқ буюраман:
1. Илова қилинаётган Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув залларида фойдаланувчиларнинг ишлаш қоидалари тасдиқлансин.
2. Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигида давлат рўйхатидан ўтказилган кундан ўн кундан кейин кучга киритилсин.
3. Буйруқ кучга киритилган кундан бошлаб 1995 йил 29 июндаги «Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув залларида изланувчиларнинг ишлаш қоидалари тўғрисидаги лойиҳаси ҳақида» Ўзбошархив коллегияси қарорини эълон қилган Ўзбошархивнинг 1995 йил 30 июндаги 11-сон буйруғи ўз кучини йўқотган деб ҳисоблансин.
Ўзбекистон Республикаси ҳудудида 1995 йил 29 июнда Ўзбошархив коллегияси томонидан маьқулланган «Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув залларида изланувчиларнинг ишлаш қоидалари тадбиқ этилмасин.
4. Мазкур буйруқнинг ижросини назорат қилиш ҳужжатларни ишлатиш ва нашр этиш бўлими бошлиғи Р.З. Файзиев зиммасига юклатилсин.
Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув залларида фойдаланувчиларнинг ишлаш қоидалари Ўзбекистон Республикаси «Архивлар тўғрисида»ги (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Ахборотномаси 1999 й., 5-сон (1277), 277 — 285-бетлар), «Ахборот олиш кафолатлари ва эркинлиги тўғрисида»ги (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Ахборотномаси, 1997 й., 4-5-сон (1252-1253), 159 — 161-бетлар) қонунлари ва Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1999 йил 30 октябрдаги 482-сон «Архив иши бўйича меъёрий ҳужжатларни тасдиқлаш тўғрисида»ги қарорига (Ўзбекистон Республикаси қарорлар тўплами 1999 йил октябрь, 171 — 200-бетлар) мувофиқ ишлаб чиқилган.
Қоидалар Ўзбекистон Республикаси давлат архивлари ўқув заллари (кинозал, фоно ҳужжат эшитиш хоналари ва ҳ.к.)да фойдаланувчиларнинг архив ҳужжатлари билан ишлаш тартибини белгилайди.
Архив ходимларининг фойдаланувчиларга хизмат кўрсатиш бўйича иш тартиби, мажбуриятлари, архив иши бўйича Ўзбекистон Республикаси қонунчилиги ва Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги «Ўзархив» агентлиги томонидан тасдиқланган меъёрий ҳужжатлари билан белгиланади.
4. Илмий тадқиқот муассасаларининг режаларига мувофиқ илмий-тадқиқот ишларини олиб бораётган ёки хизмат вазифаларини бажараётган фойдаланувчилар ўз ташкилотлари хатларини тақдим этадилар.
5. Шахсий ташаббуси бўйича тадқиқотлар ўтказадиган фойдаланувчилар шахсий аризалари орқали ўқув хоналарига киришлари мумкин.
6. Фойдаланувчиларнинг хатларида ёки шахсий аризасида исми, фамилияси, отасининг исми, лавозими, маълумоти, илмий даражаси, унвони, тадқиқот мавзуси ҳамда хронологик чегараси, мақсади кўрсатилиши шарт.
7. Фойдаланувчиларга ўқув залларида ишлаш учун рухсатнома архив раҳбарияти томонидан зарур бўлган муддатга, рўйхатдан ўтган кундан бошлаб 1 йил мобайнида фойдаланиш учун берилади. Агар муддатни узайтириш зарур бўлса, мазкур масала архив раҳбарияти билан келишилган холда амалга оширилади.
Фойдаланувчи тадқиқот мавзусини ўзгартирган ҳолда ташкилот номидан янги хат юборилади, шахсий ариза билан ишлаётган тадқиқотчи янги ариза тақдим этади.
8. 16 ёшга тўлмаган, суд томонидан ваколатсиз деб топилган шахсларга ҳужжатлар билан ишлашга йўл қўйилмайди.
10. Ўқув залларига кириш рухсатномасини расмийлаштириш фойдаланувчилар томонидан шахсни тасдиқловчи ҳужжат тақдим этилгандан сўнг амалга оширилади.
11. Давлат архиви ўқув залларига хорижий фойдаланувчиларни қўйиш Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг ёзма рухсати билан амалга оширилади:
а) илмий ва маданий алмашинуви тўғрисидаги икки томонлама битимлар асосида Ўзбекистон Республикаси фуқаролари тегишли давлат архив ҳужжатларига қўйилиши даражасида;
б) Ўзбекистон Республикаси ва чет эллик фойдаланувчи давлати ўртасидаги икки томонлама битим мавжуд бўлмаса, фойдаланувчига Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги билан келишилган ҳолда ҳужжатлар билан ишлашга рухсат этилади.
12. Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг ёзма рухсати Ўзбекистондаги чет эл элчихонаси, бошқа ваколатли органлари ёки фойдаланувчини расмий қабул қилувчи ташкилот орқали расмийлаштирилади. Ёзма рухсатда фойдаланувчи истиқомат қиладиган мамлакат номи, исми, фамилияси, отасининг исми, маълумоти, илмий даражаси, тадқиқот мавзуси, хронологик чегаралари, мақсади ва қайси архивларда ишлаш мумкинлиги кўрсатилиши шарт.
13. Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг чет эл фойдаланувчисига давлат архиви ҳужжатлари билан аниқ илмий мавзу бўйича ишлаш учун ёзма рухсати олингандан сўнг, доимий ваколатли орган ёки фойдаланувчини расмий қабул қилувчи ташкилот тегишли давлат архивига расмий хат тақдим этади.
14. Расмий хатда Ташқи ишлар вазирлигининг хорижий фойдаланувчисига Ўзбекистон Республикасининг тегишли давлат архивларида ишлаш учун рухсати кўрсатилиши керак (рухсат ҳужжат рақами ва санаси), шунингдек фойдаланувчининг исми, фамилияси, отасининг исми, лавозими, маълумоти, илмий даражаси, унвони, иш жойи ёки ўқиш жойи, тадқиқот мавзуси, хронологик чегаралари, мақсади, тадқиқот олиб бориш кўзда тутилган архивлар номи ва ҳужжатлар кўрсатилиши лозим.
15. Фойдаланувчиларга архивдаги мавжуд маълумотномалар (йўл кўрсаткичлар, опислар, каталоглар, шарҳлар ва бошқалар) архив ҳужжатлари, шу жумладан киноҳужжатлар, фотоҳужжатлар позитив нусхалари (позитив излар кўринишида ёки фотокаталог карточкаларидаги назорат излари), фоноҳужжатлар, ҳамда микронусҳалар, аудиовизуал ва машина орқали ўқиладиган ҳужжатлар, шу жумладан, электрон ҳужжатлар билан ишлаш учун техник жиҳозлар тақдим этилади.
а) ўқув залларининг иш тартиби, архив томонидан тақдим этиладиган хизматлар ва уларни тақдим этиш шартлари тўғрисидаги маълумотларни олиш;
б) тадқиқот мавзуси бўйича мавжуд ҳужжатларнинг таркиби ва мазмуни, архив маълумотлари тўғрисида архив мутахассисларидан маслаҳатлар олиш;
в) тадқиқот мавзуси бўйича ҳужжатларни бериш ва нусха кўчиришга чекловлар, шунингдек уларнинг амал қилиш муддатлари тўғрисида ахборот олиш, жумладан ёзма равишда;
фойдаланувчилар мунозарали масалаларни ҳал қилиш учун архив раҳбариятига ёки республика архив тизимидаги юқори турувчи ваколатли давлат органларига, шунингдек ўрнатилган тартибда суд органларига мурожаат этишлари мумкин;
г) архив босма нашрлар сақловхоналарининг босма нашрларидан фойдаланишга (илмий-маълумотнома кутубхоналари, маълумотнома ва ахборот фондлари);
д) тадқиқот мавзуси бўйича архив ҳужжатларидан нусха олишга буюртма бериш, уларга тақдим этиладиган йиғмажилдлар, ҳужжатлар, архив маълумотномаларидан давлат архиви ходимлари томонидан мажбурий тарзда кўриб чиқиладиган кўчирмалар олиш;
е) архив раҳбарияти ёзма рухсати билан бошқа фойдаланувчиларнинг ишлашига тўсқинлик қилмаса ўз техник воситаларидан фойдаланиш (шахсий компьютер, магнитофон, диктофон ва бошқалар) ёки архив техник воситаларини ижарага олиш;
ё) ўқув залларига архив ходимлари келишуви билан босма матнларни олиб кириш маълумотларни олиб кириш. Уларни ўқув залига киритиш ва олиб чиқиш рухсатнома асосида амалга оширилади.
а) Ўзбекистон Республикаси давлат архивларининг ўқув хоналарида фойдаланувчиларнинг қоидаларига амал қилиш;
в) кўриб чиқилган йиғмажилдлардан фойдаланиш варақаларини фойдаланиш санаси, фамилия ва инициалларни (аниқ кўринишда), фойдаланиш моҳиятини (нусха олиш, кўчирма олиш, кўриб чиқиш ва х.з, фойдаланган варақларнинг саналари) кўрсатган ҳолда тўлдириш;
г) фойдаланувчи ўқув залига ҳар бир ташриф охирида унга тақдим этилган рўйхатлар (опислар), йиғмажилдлар (сақлов бирликлари) ҳужжатлар, босма нашрларни ўқув зали ходимига топшириш;
д) микрофотонусхалар, махсус ахборот ташувчиларидаги ҳужжатлар билан ишлашда техник талабларга риоя қилиш;
ё) давлат архивларининг ўқув заллари қоидаларини бузган фойдаланувчи архивнинг ўқув залида ишлаш ҳуқуқидан маҳрум бўлиши мумкин. Бу ҳақида қарор архив раҳбарияти томонидан қабул қилинади.
ж) архив ҳужжатларига зиён етказиш ва ўғирлаш, шунингдек архивга моддий зарар етказган фойдаланувчилар мамлакатдаги амалдаги қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда жавобгар бўладилар.
19. Архив ҳужжатлари, микрофотонусхалар, босма нашрлар фойдаланувчиларга буюртмалар асосида тақдим этилади.
20. Архив ҳужжатлари, босма нашрлар ва архив маълумотномалари фойдаланувчиларга тақдим этилган материалларнинг ҳар бирига буюртма шаклида келиб тушган ҳолда берилади. Буюртма қилинган материалларни қабул қилишда фойдаланувчи буюртма шаклига имзо чекади.
21. Бир вақтнинг ўзида фойдаланувчига 5 дона опись, 25 йиғмажилдларни (25 микрофотокопия бюкси) ёки сақлов бирлигидаги кино ҳужжатлар, аудио ҳужжатларни 3 соат вақт мобайнида берилиши мумкин.
22. Буюртма қилинган йиғмажилдлар, ҳужжатлар ва бошқа материалларни тақдим этиш муддатлари архив раҳбарияти томонидан ўрнатилади, лекин буюртма кунидан бошлаб 3 иш кунидан ошмаслиги керак.
23. Ўқув залида сақланаётган рўйхатлар, маълумотнома-ахборот нашрлар, ва бошқа босма нашрлар фойдаланувчиларга буюртма куни тақдим этилади.
24. Фойдаланувчиларга рўйхатлар 5 кун муддатга тақдим этилади, архив йиғмажилдлари ва микрофотокопиялар 1 ой муддатга берилади.
Ўқув залларида архив ҳужжатларини сақлаш ва улардан фойдаланиш муддатини узайтириш ўқув зали ходими билан келишилади, алоҳида қимматли ҳужжатлар архив раҳбарияти билан келишилади.
Йиғмажилдларни қайта тақдим этиш муддатларини архив раҳбарияти белгилайди. Фойдаланувчи ўқув залига келмаса, такрорий бериш қоидага кўра 3 ойдан сўнг бўлади.
25. Фойдаланиш фонди мавжуд бўлган қоғоз асосдаги асл ҳужжатлар ўқув залларига қоидага кўра тақдим этилмайди.
Асл ҳужжатлар архив раҳбарияти рухсати билан махсус шароитларда берилиши мумкин (масалан, ташқи хусусиятини ўрганиш учун, техник ускуналар етишмовчилиги, нусхалар сифатсиз бўлса ва бошқалар). Кинофотофоно ҳужжатлар фойдаланувчига нусха кўринишда тақдим этилади.
а) ўқув хоналарига портфеллар, спорт ва хўжалик сумкалари, соябон ҳамда ёзув ахборотни ёзувчи, сақловчи ва етказиб берувчи электрон воситалари (мобил телефонлар, ёзиб олувчи ва ёзиб олмайдиган маълумот ташиш воситалари);
в) ўқув хоналаридан ҳужжатларни олиб чиқиб кетиш, уларни бошқа шахсларга бериб юбориш, йиғмажилд варақларини бошқаларига қўшиб юбориш, архив ҳужжатларининг устидаги қоғоз варақларига ёзиш, қоғоз четини буклаш, бегона буюмларни ҳужжат орасига қўйиш, ҳужжатлардан нусха кўчириш, узоқ вақт ҳужжатларни очиқ ҳолда қуёш ва электр нурларидан ҳимоясиз қолдириш, архив ҳужжатларига ва уларни ташувчи ахборот воситаларининг бутунлигига салбий таъсир кўрсатиш;
г) ҳужжатлар билан ишлашда клей, скотч, ёзув машинаси учун штрихдан фойдаланиш, нусха олиш қоғозидан, маркердан, сиёҳли ручка, қайчи ва бошқа кесувчи воситалардан фойдаланиш;
27. Фойдаланувчилар рўйхатлар ва йиғмажилдларни (сақлов бирлигида) ҳужжатлар ва бошқа материаллар ҳолати ва сақланишини ўқув зали ходими олдида текшириб қабул қилиб олади.
Фойдаланувчилар ҳужжатнинг бирор бир камчилигини, қоғозлар етишмовчилигини, тартиб рақами нотўғри эканлигини аниқласалар ўқув зали ходимига мурожаат қилишлари лозим.
28. Йиғмажилдларни (ҳужжатларни) тақдим этишни асосли кечиктириш ёки рад этишга қуйидаги ҳолларда йўл қўйилади:
б) республика қонунчилигига мувофиқ ёки фонд ташкил қилувчи томонидан ҳужжатларни доимий сақлов учун топширилаётганда, ҳужжатлардан фойдаланиш бўйича чеклов ўрнатилганда;
в) хизмат топшириқларини бажариш зарурати (маълумотнома ишлари, фондларни мавзули ишлаб чиқиш, қайта тиклаш (реставрация) ахборот материалларини тайёрлаш, илмий ва техник ишлов берилганда (обработка) ва ҳ.к.);