“Ekologik nazorat to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
Idoraviy ekologik nazoratini amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi namunaviy nizom 1-ilovaga muvofiq;
Ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi namunaviy nizom 2-ilovaga muvofiq;
Oldingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
2. O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya va atrof muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi, O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Yer qa’rini geologik o‘rganish, sanoatda, konchilikda va kommunal-maishiy sektorda ishlarning bexatar olib borilishini nazorat qilish davlat inspeksiyasi O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi, O‘zbekiston Respublikasi Suv xo‘jaligi vazirligi, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi O‘simliklar karantini davlat inspeksiyasi, O‘zbekiston Respublikasi Davlat veterinariya qo‘mitasi, O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi, O‘zbekiston Respublikasi Yer resurslari, geodeziya, kartografiya va davlat kadastri davlat qo‘mitasi:
(2-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 7-dekabrdagi 995-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.12.2018-y., 09/18/995/2287-son)
idoraviy va ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshirishda qonun hujjatlarida belgilangan tartibda metodik yordam ko‘rsatishni va ko‘maklashishni ta’minlasinlar.
3. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosari A.I. Ikramov zimmasiga yuklansin.
1. Ushbu idoraviy ekologik nazoratni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi Namunaviy nizom (keyingi o‘rinlarda Nizom deb ataladi) “Ekologik nazorat to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq ishlab chiqilgan hamda davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari tomonidan ularga idoraviy mansub tashkilotlarda idoraviy ekologik nazoratni amalga oshirish tartibini belgilaydi.
2. Idoraviy ekologik nazoratni amalga oshirish tartibi “Ekologik nazorat to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni, boshqa qonun hujjatlari va ushbu Nizom bilan tartibga solinadi.
3. Funksiyalariga tabiiy resurslardan foydalanish va ularni qayta tiklashni tashkil qilish va (yoki) muvofiqlashtirish, shuningdek o‘zlariga idoraviy mansub tashkilotlarning faoliyati atrof muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarish va oqizish hamda chiqindilarni joylashtirish bilan bog‘liq bo‘lsa, davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlarida atrof muhit va tabiiy resurslar holati ustidan idoraviy ekologik nazoratni yuritish majburiy hisoblanadi.
4. Davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari idoraviy ekologik nazorat sohasida idoraviy mansub tashkilotlarda, davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlarida quyidagilarni amalga oshirishlari shart:
atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi qonun hujjatlari talablari buzilishining oldini olish, aniqlash va unga chek qo‘yish;
atrof muhitning ifloslanishiga, o‘zlariga foydalanishga berilgan tabiiy resurslardan nooqilona foydalanilishiga olib kelishi, fuqarolarning hayoti va sog‘lig‘iga tahdid solishi mumkin bo‘lgan vaziyatlarni aniqlash;
atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi majburiyatlar bajarilishini, idoraviy ekologik dasturlar amalga oshirilishini ta’minlash;
idoraviy mansub tashkilotlar faoliyati natijasida atrof muhitdagi o‘zgarishlar, uning prognoz qilinayotgan holati, tabiiy resurslardan foydalanilishi va o‘z vakolati doirasida ko‘rilayotgan chora-tadbirlar to‘g‘risida davlat tashkilotlarini va boshqa tashkilotlarni hamda fuqarolarni xabardor qilish;
5. Yuklangan majburiyatlarni amalga oshirish maqsadida davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari o‘z vakolatlari doirasida:
atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish bo‘yicha ishlab chiqarish tadbirlari rejalari va dasturlar ishlab chiqilishini hamda bajarilishini muvofiqlashtiradi;
idoraviy mansub tashkilotlarda atrof muhitga ifloslantiruvchi moddalar chiqarilishi va oqizilishi, atrof muhit va tabiiy resurslarning holati ustidan uzluksiz kuzatish tizimi yaratilishiga ko‘maklashadi hamda ular ishini nazorat qiladi;
idoraviy mansub tashkilotlarda ishlab chiqarish ekologik nazorati olib borilishiga metodik yordam ko‘rsatadi va ko‘maklashadi;
atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanishga qaratilgan, shuningdek idoraviy va ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshirish bo‘yicha majburiyatlar bajarilmasligida aybdor bo‘lgan xodimlarni intizomiy va moddiy javobgarlikka tortish choralarini ko‘radi.
Davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vazifalarni ham amalga oshirishlari mumkin.
atrof muhit ifloslanishiga va tabiiy resurslardan nooqilona foydalanilishiga olib kelishi, fuqarolarning hayoti va sog‘lig‘iga tahdid solishi mumkin bo‘lgan faoliyat, harakat yoki harakatsizlik.
Quyidagilar davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari nomidan idoraviy ekologik nazoratni amalga oshiradi:
davlat va xo‘jalik boshqaruvi organining qonun hujjatlariga muvofiq tashkil qilingan ekologik xizmati.
idoraviy ekologik nazoratni amalga oshirish tartibi to‘g‘risidagi ichki idoraviy hujjatlarni tasdiqlaydi;
idoraviy va ishlab chiqarish ekologik nazorati masalalari bo‘yicha yo‘riqnomalarni ishlab chiqadi, tasdiqlaydi va tushuntirishlar beradi;
idoraviy mansub tashkilotlar idoraviy ekologik xizmat va (yoki) davlat va xo‘jalik boshqaruvi organining idoraviy ekologik nazoratni amalga oshirayotgan xodimlari o‘rtasidagi nizolarni ko‘rib chiqadi va ular bo‘yicha qaror qabul qiladi.
9. Davlat va xo‘jalik boshqaruvi organining xodimlari, shuningdek davlat va xo‘jalik boshqaruvi organining ekologik xizmati faoliyatni mehnat shartnomalariga, lavozim yo‘riqnomalariga va boshqa idoraviy hujjatlarga muvofiq amalga oshiradilar.
yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi qonun hujjatlari talablariga rioya etilishini, davlat ekologik dasturlari va boshqa ekologik dasturlarning amalga oshirilishini tekshirish;
11. Idoraviy ekologik nazorat atrof muhitga ta’sir ko‘rsatuvchi omillarni hisobga olish, atrof muhit hamda tabiiy resurslardan oqilona foydalanishning holatini tahlil etish, baholash va prognoz qilish yo‘li bilan ham amalga oshiriladi.
12. Idoraviy ekologik nazoratni amalga oshirishda qonun hujjatlariga muvofiq boshqa shakllardan ham foydalanilishi mumkin.
13. Idoraviy ekologik nazoratning normativ-huquqiy hujjatlarda nazarda tutilmagan shakllari qo‘llanilishiga yo‘l qo‘yilmaydi.
14. Idoraviy mansub tashkilotlar tomonidan atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi qonun hujjatlari talablariga rioya etilishi, tadbirlar rejalari va dasturlarning amalga oshirilishini tekshirish (keyingi o‘rinlarda tekshirish deb ataladi) rejali tekshirish, rejadan tashqari tekshirish va nazorat tartibidagi tekshirish shaklida amalga oshiriladi.
15. Tekshirish tekshirilayotgan tashkilotning tegishli ish vaqtiga to‘g‘ri keladigan vaqt davomida amalga oshiriladi.
16. Tekshirilayotgan tashkilotning ishlab chiqarish bo‘linmalari, sexlari, shuningdek xizmatlari va ma’muriyatining ish vaqti rejimlari tekshirish o‘tkazish vaqtiga to‘g‘ri kelmagan hollarda ishlab chiqarish bo‘linmalari, sexlar, shuningdek xizmatlar va ma’muriyatning ish vaqti tekshirishni o‘tkazish vaqti deb hisoblanadi.
17. Tekshirishni amalga oshirishning muddati va davriyligi davlat va xo‘jalik boshqaruvi organi rahbari tomonidan belgilanadi.
davlat va xo‘jalik boshqaruvi organi rahbari yoxud uning kollegial boshqaruv organi tomonidan tasdiqlangan tekshirishlarni amalga oshirishning yillik va (yoki) istiqbolli rejalari;
yillik va (yoki) istiqbolli tekshirish rejasi asosida va uni bajarish maqsadida davlat va xo‘jalik boshqaruvi organi rahbari yoki uning o‘rinbosarining tekshirish muddati, ijrochilar va o‘rganishga doir masalalar doirasi ko‘rsatilgan tekshirishning maqsadi to‘g‘risida qabul qilgan buyrug‘i (farmoyishi).
19. Tekshirish idoraviy mansub tashkilotlar tomonidan tabiatni muhofaza qilish qonunchiligi buzilgan holatlarda yuridik va jismoniy shaxslardan asoslangan shikoyatlar tushganda davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari tomonidan yoki huquqni muhofaza qilish organlarining tegishli qarorlari bilan, shuningdek avariya, favqulodda vaziyatlar va ruxsat etilmagan atrof muhitni ifloslantirish xavfi yuzaga kelgan vaziyatlarda ham tayinlanishi mumkin.
davlat idoraviy, ishlab chiqarish va jamoatchilik ekologik nazorati tartibida amalga oshirilgan oxirgi tekshirish hujjatlari;
ruxsatnoma va normativ hujjatlar (atrof muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarish va oqizish hamda chiqindilarni joylashtirishni me’yorlash bo‘yicha materiallar, yer uchastkalaridan doimiy foydalanish huquqini beruvchi davlat hujjatlari, o‘simlik va hayvonot dunyosi obyektlaridan foydalanish, kon ajratmasi dalolatnomalari, litsenziyalar va boshqalar);
tekshirilayotgan obyekt hududida boshqa tabiatdan foydalanuvchilarning mavjudligi va faoliyatni amalga oshirishning asoslari, shuningdek ular tomonidan tegishli faoliyat bo‘yicha shartnoma shartlariga rioya qilinishi;
davlat ekologik nazorat organlari ko‘rsatmalarining bajarilishi holati, atrof muhitni muhofaza qilish bo‘yicha harakat dasturlari, atrof muhitni muhofaza qilish bo‘yicha tarmoq va hududiy dasturlar va ushbu ishlab chiqarish obyektiga tegishli bo‘lgan boshqa rejalar va tadbirlar, shuningdek atrof muhitni muhofaza qilish va tabiatdan foydalanish bo‘yicha rejalar va tadbirlar amalga oshirilishi;
tabiatdan oqilona foydalanish va atrof muhitni muhofaza qilish bo‘yicha hisobot ma’lumotlarining ishonchliligi;
tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish, shuningdek atrof muhit ifloslantirilishini nazorat qilish ishlarini tashkil etishning holati;
oqova suvlarni tozalash obyektlarining va atmosferaga chiqarishning, ifloslantiruvchi moddalar atrof muhitga chiqarilishi va oqizilishi ustidan nazorat qiluvchi asbob-uskunalar, priborlar va qurilmalarning holati;
tabiatdan foydalanish va atrof muhitni muhofaza qilishning holati (ifloslantiruvchi moddalarni chiqarish, oqizish hamda ishlab chiqarish va iste’mol chiqindilarining manbalari, tarkibi, hajmlari va boshqalar);
tabiiy resurslarning, shu jumladan o‘simlik va hayvonot dunyosi obyektlarining qayta tiklanishi va ularning sifati;
21. Avariyalar, favqulodda vaziyatlar yuzaga kelganda va ular xavf solganda, atrof muhit ruxsat berilmagan holda ifloslantirilganda, tabiiy resurslardan foydalanish buzilganda yuridik va jismoniy shaxslarning shikoyatlari bo‘yicha huquqni muhofaza qilish organlarining tegishli qarorlariga ko‘ra ularning paydo bo‘lishi sabablari va shart-sharoitlar bilan bog‘liq holatlar o‘rganiladi.
22. Tekshirilayotgan tashkilotning obyektlarida namunalar olish tabiiy muhitni ifloslantirish manbalari mavjud bo‘lganda, chiqindilar joylashtirilganda amalga oshiriladi.
23. Atmosfera havosiga zararli moddalarni chiqarish, oqova suvlarni oqizish manbalaridan, tuproqdan namunalar olish va ulardagi zararli moddalar miqdorini tahlil qilish davlat ekologik nazorati organlarida qo‘llaniladigan metodikalar bo‘yicha amalga oshiriladi.
24. Ifloslantiruvchi moddalar emissiyasini baholash olingan ko‘rsatkichlarni belgilangan ekologik normativlar bilan solishtirish orqali amalga oshiriladi.
atrof tabiiy muhitning davlat monitoringi tabiiy obyektlar, ifloslantirish manbalari, xavfli tabiiy-texnogen jarayonlar bo‘yicha, shuningdek qonun hujjatlarida belgilangan tartibda fon monitoringi shaklida;
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya va atrof muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi bilan kelishilgan ichki idoraviy hujjatlarda belgilangan tartibda atrof muhit va tabiiy resurslar holati ustidan ichki idoraviy monitoring.
(25-bandning uchinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 14-noyabrdagi 915-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 15.11.2017-y., 09/17/915/0259-son)
26. Davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlarida, agar ularga idoraviy mansub tashkilotlar faoliyati atrof muhitga ifloslantiruvchi moddalarni chiqarish va oqizish hamda chiqindilarni joylashtirish bilan bog‘liq bo‘lsa, atrof muhit va tabiiy resurslar holati ustidan ichki idoraviy ekologik nazoratni yuritish majburiy hisoblanadi.
27. Davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari idoraviy mansub tashkilotlarda atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi qonun hujjatlari talablari buzilishining o‘z vaqtida oldini olish, aniqlash va chek qo‘yish, shuningdek atrof muhitni ifloslantirish, tabiiy resurslardan nooqilona foydalanilishiga olib kelishi, fuqarolarning hayoti va sog‘lig‘iga tahdid solishi mumkin bo‘lgan vaziyatlarni aniqlash maqsadida idoraviy mansub tashkilotlarni nazorat qilish huquqiga egadirlar.
28. Idoraviy mansub tashkilotlarni nazorat qilish ularning faoliyati bilan tezkor tanishish imkoniyatini ta’minlovchi aylanib chiqish, ko‘zdan kechirish va boshqa shakllarda amalga oshiriladi.
29. Nazorat qilish ichki idoraviy ekologik nazorat uchun nazarda tutilgan tartibda amalga oshiriladigan namunalarni olish, foto va video tasvirlar hamda hujjatlashtirishning boshqa usullari bilan birgalikda olib boriladi.
30. Davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari tomonidan nazorat qilinganda qonun hujjatlarida belgilangan tartibda jamoatchilik ekologik nazoratining inspektorlari jalb qilinishi mumkin.
31. Nazorat qilishning muddati, davriyligi va boshqa shartlari ichki idoraviy hujjatlar bilan belgilanadi.
tekshirishni amalga oshirishda qatnashgan shaxslarning, shuningdek nazorat qilinadigan tashkilot vakillarining lavozimi, familiyasi, ismi va otasining ismi;
tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish to‘g‘risidagi qonun hujjatlari, tabiatdan foydalanishning iqtisodiy mexanizmlari talablari, davlat idoraviy, ishlab chiqarish ekologik nazorati organlarining ko‘rsatmalari va tavsiyalari, ruxsat beruvchi va normativ hujjatlar bajarilmasligi yoki buzilishi holatlari, oxirgi kalendar yil mobaynida tegishli sohada lavozim majburiyatlari bajarilmasligi munosabati bilan xodimlarni intizomiy javobgarlikka tortish, shuningdek tashkilotlarning mansabdor shaxslarini tabiiy muhitni muhofaza qilish va tabiatdan foydalanish sohasida huquqni buzishlar uchun ma’muriy javobgarlikka tortish holatlari;
atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi qonun hujjatlari talablari buzilishining aniqlangan holatlari bo‘yicha choralar ko‘rish uchun takliflar.
Dalolatnoma tekshirishni amalga oshirishda qatnashayotgan shaxslar va nazorat qilinadigan tashkilotning vakillari tomonidan imzolanadi.
33. Agar nazorat qilinadigan tashkilotning vakili dalolatnomani imzolashni rad etsa, u holda dalolatnomada tegishli yozuv qayd etiladi.
34. Dalolatnomaga tushuntirish va ma’lumotnoma materiallar, tushuntirishlar va mulohazalar, nazorat qilinadigan tashkilot vakilining e’tirozlari ilova qilinadi.
35. Nazorat qilinadigan tashkilotning rahbari idoraviy ekologik nazorat natijalari bo‘yicha dalolatnomani imzolashni rad etgan taqdirda unda bayon qilingan holatlarning ishonchliligi masalasi dalolatnomaga ilova qilinadigan materiallarni va nazorat qilinadigan tashkilotning rahbarining imzolashni rad etishni yozma asoslashini o‘rganib chiqish yo‘li bilan idoraning rahbari tomonidan aniqlanadi.
nazorat qilishda qatnashgan shaxslarning, shuningdek nazorat qilinadigan tashkilot vakillarining lavozimi, familiyasi, ismi va otasining ismi;
Ma’lumotnoma nazorat qilishni amalga oshirishda qatnashgan shaxslar va nazorat qilinuvchi tashkilotning vakillari tomonidan, agar ular nazorat qilishda hozir bo‘lsalar, imzolanadi.
Ma’lumotnomaga tushuntirish va ma’lumotnoma materiallar, tushuntirishlar va mulohazalar, nazorat qilingan tashkilotlarning vakili (vakillari), kino-foto hujjatlar ilova qilinishi mumkin.
37. Atrof muhitni idoraviy ekologik nazorat qilish jarayonida namunalar olish dalolatnomalari, o‘lchash bayonnomalari, ma’lumotnoma, tahliliy hujjatlar va boshqa hujjatlar tuziladi.
38. Atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi qonun hujjatlari talablari buzilishi aniqlangan taqdirda, shuningdek fuqarolarning hayoti va sog‘lig‘iga xavf solishi mumkin bo‘lgan vaziyatlarda davlat va xo‘jalik boshqaruvi organining mansabdor shaxsi tegishli choralar ko‘rish uchun idoraviy mansub tashkilotning rahbariga takliflar kiritadi.
39. Davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari idoraviy ekologik nazorat natijalari bo‘yicha o‘z nizomiga (ustaviga), shuningdek idoraviy mansub tashkilotlarning nizomlariga (ustavlariga) muvofiq amalga oshirishning boshqa choralarini ko‘rishga haqlidir.
40. Davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari qonun hujjatlarida belgilangan tartibda aholining, aholi punktlarining, ishlab chiqarish obyektlari va kommunikatsiyalar xavfsizligiga tahdid soluvchi atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi qonun hujjatlari talablarining aniqlangan buzilishlari to‘g‘risida ommaviy axborot vositalariga xabar berishlari shart.
41. Idoraviy ekologik nazoratni amalga oshirishga aralashish, teng ravishda idoraviy ekologik nazoratni amalga oshiruvchi vakolatli shaxslarga qandaydir shaklda bo‘lmasin ta’sir ko‘rsatish, ularning faoliyatiga to‘sqinlik qilish taqiqlanadi.
42. Idoraviy mansub tashkilot bilan idoraviy ekologik nazoratni amalga oshiruvchi vakolatli shaxslar o‘rtasida yuzaga keladigan idoraviy ekologik nazorat sohasidagi nizolar tegishli idoraning boshqaruvchi organi tomonidan hal etiladi.
43. Bir tomondan davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari bilan, ikkinchi tomondan ekologik nazoratning boshqa subyektlari o‘rtasida yuzaga keladigan idoraviy nazorat sohasidagi nizolar qonun hujjatlarida belgilangan tartibda hal etiladi.
44. Idoraviy ekologik nazorat sohasidagi qonun hujjatlari buzilishida aybdor bo‘lgan shaxslar belgilangan tartibda javob beradi.
1. Ushbu Namunaviy nizom “Ekologik nazorat to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq ishlab chiqilgan va xo‘jalik yurituvchi subyektlar tomonidan ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshirishning asosiy talablari va tartibini belgilaydi.
2. Ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshirish tabiatdan foydalanishning majburiy sharti hisoblanadi va “Ekologik nazorat to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni, boshqa qonun hujjatlari va ushbu Nizom bilan tartibga solinadi.
3. Ishlab chiqarish ekologik nazorati xo‘jalik yurituvchi subyektning ekologik xizmati tomonidan amalga oshiriladi.
Ekologik xizmat departament, boshqarma, bo‘lim yoxud boshqa shaklda tashkil qilinadi, shuningdek bir xodimdan iborat bo‘lishi mumkin.
4. Ishlab chiqarish ekologik nazoratini xo‘jalik yurituvchi subyektlar xodimlari mehnat shartnomasida, lavozim yo‘riqnomalarida nazarda tutilgan lavozim majburiyatlariga hamda boshqa ichki hujjatlarga muvofiq amalga oshiradilar.
5. Xo‘jalik yurituvchi subyektlar ishlab chiqarish ekologik nazorati sohasida quyidagilarga majburdir:
tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish to‘g‘risidagi qonun hujjatlari talablari buzilishi holatlariga yo‘l qo‘ymaslik;
atrof muhitning ifloslanishiga, ularga berilgan tabiiy resurslardan nooqilona foydalanilishiga olib kelishi, fuqarolarning hayoti va sog‘lig‘iga xavf solishi mumkin bo‘lgan vaziyatlarni aniqlash;
atrof muhit muhofazasi va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi majburiyatlarni, ishlab chiqarish ekologik rejalari va dasturlar bajarilishini ta’minlash;
xo‘jalik yurituvchi subyektning faoliyati oqibatida atrof muhitdagi o‘zgarishlar, uning prognoz qilinayotgan holati, tabiiy resurslardan foydalanish va vakolat doirasida ko‘rilayotgan chora-tadbirlar to‘g‘risida davlat tashkilotlarini va boshqa tashkilotlarni hamda fuqarolarni xabardor qilish;
6. Xo‘jalik yurituvchi subyektlar o‘zlariga yuklangan majburiyatlarni o‘z vakolatlari doirasida amalga oshirish maqsadida:
atrof muhit muhofazasi va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish bo‘yicha ishlab chiqarish tadbirlari va dasturlar ishlab chiqilishini va bajarilishini ta’minlaydilar;
atrof muhitga zararli moddalar chiqarilishi va oqizilishini, atrof muhitning hamda ularga egalik qilish yoki foydalanish uchun berilgan tabiiy resurslarning holatini uzluksiz kuzatish tizimini yaratadilar;
atrof muhitni muhofaza qilishga, tabiiy resurslardan oqilona foydalanishga va ekologik nazoratni amalga oshirishga qaratilgan majburiyatlar bajarilmasligida aybdor bo‘lgan xodimlarni intizomiy va moddiy javobgarlikka tortadilar.
Xo‘jalik yurituvchi subyektlar qonun hujjatlariga muvofiq boshqa funksiyalarni ham amalga oshirishlari mumkin.
Quyidagilar xo‘jalik yurituvchi subyekt nomidan ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshiradilar:
xo‘jalik yurituvchi subyektning ta’sis hujjatlariga muvofiq xo‘jalik yurituvchi subyektning rahbari va/yoki rahbarlik qiluvchi organi;
mehnat shartnomalariga, lavozim yo‘riqnomalari va boshqa ichki hujjatlarga muvofiq xo‘jalik yurituvchi subyekt xodimlari;
ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshirish tartibini belgilab beruvchi lavozim yo‘riqnomalarini va boshqa ichki hujjatlarni tasdiqlaydi;
ishlab chiqarish ekologik nazorati amalga oshirilishini va moddiy-texnik ta’minlanishini tashkil etadi;
ishlab chiqarish ekologik nazoratining boshqa subyektlari bilan xo‘jalik yurituvchi subyektning ishlab chiqarish bo‘linmalari o‘rtasidagi nizolarni ko‘rib chiqadi va ular yuzasidan qaror qabul qiladi;
ishlab chiqarish ekologik nazorati jarayonida aniqlangan tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish to‘g‘risidagi qonun hujjatlari buzilishlari bartaraf etilishini tashkil etadi va nazorat qiladi;
tegishli hududda atrof muhit muhofazasi masalalari bo‘yicha hisobotlar fuqarolar yig‘inlariga topshirilishini ta’minlaydi.
9.Xo‘jalik yurituvchi subyekt xodimlari, shuningdek ekologik xizmat faoliyatni mehnat shartnomalari, lavozim yo‘riqnomalari va qonun hujjatlariga muvofiq amalga oshiradi.
atrof muhit holatini hamda atrof muhit ifloslanishiga va tabiiy resurslardan nooqilona foydalanilishiga olib kelishi, fuqarolarning hayoti va sog‘lig‘iga xavf solishi mumkin bo‘lgan vaziyatlarni kuzatish;
xo‘jalik yurituvchi subyektning ishlab chiqarish va boshqa bo‘linmalari tomonidan atrof muhitga yo‘l qo‘yilishi mumkin bo‘lgan eng yuqori ta’sirni tartibga soluvchi ekologik normativlarga rioya etilishi ustidan monitoring olib borish;
Ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshirishda qonun hujjatlariga muvofiq boshqa shakllardan ham foydalanilishi mumkin.
11. Atrof muhit holatini kuzatib borish xo‘jalik yurituvchi subyektning faoliyati tabiiy muhit obyektlariga: atmosfera havosi, er, yer osti boyliklari, suv, o‘simlik va hayvonot dunyosiga bevosita ta’sir zonasida amalga oshiriladi.
12. Atrof muhitning ifloslanishiga va tabiiy resurslardan nooqilona foydalanilishiga olib kelishi, fuqarolarning hayoti va sog‘lig‘iga xavf solishi mumkin bo‘lgan vaziyatlarni kuzatib borish ko‘zdan kechirish, shuningdek fan, texnika yutuqlari, axborot tizimlari, aloqa tarmoqlari va axborot-telekommunikatsiya tizimlaridan foydalangan holda amalga oshiriladi.
13. Kuzatishning davriyligi va davomiyligi atrof muhit va uning obyektlari holatini xolisona aks ettiruvchi ma’lumotlar to‘planishini hamda atrof muhit ifloslanishiga va tabiiy resurslardan nooqilona foydalanilishiga olib kelishi hamda fuqarolarning hayoti va sog‘lig‘iga tahdid solishi mumkin bo‘lgan vaziyatlar yuzaga kelishiga yo‘l qo‘ymaslik choralari o‘z vaqtida ko‘rilishini ta’minlashi kerak.
Oldingi tahrirga qarang.
14. Faoliyati atrof muhit ifloslanishi bilan bog‘liq bo‘lgan xo‘jalik yurituvchi subyektlar O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya va atrof muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi tomonidan tasdiqlangan (belgilangan) metodikalarga va davriylikka muvofiq ifloslantiruvchi manbalar bo‘yicha ifloslantiruvchi moddalar amalda chiqarilishi va oqizilishini asboblar yordamida o‘lchashlari shart.
(14-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 14-noyabrdagi 915-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 15.11.2017-y., 09/17/915/0259-son)
15. Xo‘jalik yurituvchi subyektlar ifloslantiruvchi moddalarning amaldagi chiqarilishi va oqizilishini ushbu ishlab chiqarishning ixtisoslashtirilgan attestatsiyadan o‘tkazilgan laboratoriyalari kuchlari bilan mustaqil, shuningdek shartnoma asosida boshqa tashkilotlarning ixtisoslashtirilgan attestatsiyadan o‘tkazilgan ekologik laboratoriyalari kuchlari bilan asboblar yordamida o‘lchashga haqlidir.
16. Atrof muhitga yo‘l qo‘yilishi mumkin bo‘lgan eng yuqori ta’sirni tartibga soluvchi ekologik normativlarning belgilangan me’yorlardan oshgan holatlari aniqlanganda xo‘jalik yurituvchi subyektlar quyidagilarga majburdir:
Oldingi tahrirga qarang.
bu haqda zudlik bilan o‘zining yuqori turuvchi tashkilotiga va O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya va atrof muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi organlariga xabar qilish;
(16-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 14-noyabrdagi 915-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 15.11.2017-y., 09/17/915/0259-son)
17. Mansabdor shaxslar va vakolatli organlar xo‘jalik yurituvchi subyektning ishlab chiqarish va boshqa bo‘linmalarida tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish to‘g‘risidagi qonun hujjatlari talablari buzilishining o‘z vaqtida oldini olish, aniqlash va ular buzilgan hollarda ularga barham berish, shuningdek ulardagi atrof muhit ifloslanishiga, tabiiy resurslardan nooqilona foydalanilishiga olib kelishi hamda fuqarolarning hayoti va sog‘lig‘iga xavf solishi mumkin bo‘lgan vaziyatlarni aniqlash maqsadida ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshiradilar va ularni nazorat qilish huquqiga ega.
18. Nazorat qilish xo‘jalik yurituvchi subyektlarning tegishli faoliyati bilan tezkor tanishish imkoniyatini ta’minlovchi aylanib chiqish, ko‘zdan kechirish va boshqa shakllarda amalga oshiriladi.
Nazorat qilish ichki idoraviy ekologik nazorat uchun nazarda tutilgan tartibda namunalarni olish, foto va video tasvirlar hamda hujjatlashtirishning boshqa usullari bilan birgalikda olib boriladi.
19. Nazoratni amalga oshirishning davomiyligi, davriyligi va boshqa shartlari xo‘jalik yurituvchi subyektning ichki hujjatlari bilan belgilanadi.
20. Nazorat qilishda xo‘jalik yurituvchi subyekt tomonidan ekologik nazoratning jamoatchilik inspektorlari qonun hujjatlarida belgilangan tartibda jalb etilishi mumkin.
21.Tabiatni muhofaza qilish qonun hujjatlari talablari buzilishi, shu jumladan atrof muhitga zararli ta’sirning belgilangan bunday talablar buzilishi xavfi mavjud bo‘lgan hollarda davlat ekologik ekspertizasi va ekologik audit natijalari bo‘yicha dalolatnoma va tavsiyalar bildirilgan ma’lumotnoma tuziladi va ular tegishli choralar ko‘rish uchun xo‘jalik yurituvchi subyekt rahbariga yuboriladi.
23. Ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshirishga aralashish, ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshiruvchi vakolatli shaxslarga qanday shaklda bo‘lmasin ta’sir ko‘rsatish, ular faoliyatiga to‘sqinlik qilish taqiqlanadi.
24. Ishlab chiqarish ekologik nazorati sohasidagi nizolar qonun hujjatlarida belgilangan tartibda hal etiladi.
25. Ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshirish bo‘yicha talablar buzilishida aybdor bo‘lgan shaxslar qonun hujjatlariga muvofiq javob beradi.
1. Ushbu Ekologik xizmat to‘g‘risidagi Namunaviy nizom (keyingi o‘rinlarda Nizom deb ataladi) “Ekologik nazorat to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq ishlab chiqilgan hamda davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari, shuningdek xo‘jalik yurituvchi subyektlar ekologik xizmatlarining maqomini, ularni tashkil qilishga va ularning faoliyatini ta’minlashga doir asosiy talablarni belgilaydi.
2. Ushbu Nizomga muvofiq davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari, xo‘jalik yurituvchi subyektlar tegishli organning, xo‘jalik yurituvchi subyektning ular faoliyatining o‘ziga xos xususiyatini hisobga oluvchi ekologik xizmati to‘g‘risidagi Nizomni ishlab chiqadilar va tasdiqlaydilar.
3. Ekologik xizmat faoliyati tabiatdan foydalanish, atrof tabiiy muhitni ifloslantirish va boshqa salbiy ta’sir bilan bog‘liq bo‘lgan davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari, shuningdek xo‘jalik yurituvchi subyektlar tomonidan “Ekologik nazorat to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga, ushbu Namunaviy nizomga va boshqa qonun hujjatlariga muvofiq tashkil etiladi.
4. Ekologik xizmat – davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlarining korxona va tashkilotlari tizimida, shuningdek xo‘jalik yurituvchi subyektlar faoliyatida atrof tabiiy muhit muhofazasini va tabiiy resurslardan oqilona foydalanishni ta’minlashni nazorat qilish uchun mas’ul bo‘lgan davlat va xo‘jalik boshqaruvi organi, xo‘jalik yurituvchi subyekt boshqaruv apparatining tarkibiy bo‘linmasi yoxud alohida mansabdor shaxsidir.
5. Ekologik xizmat o‘z faoliyatida davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlarining, xo‘jalik yurituvchi subyektlarning boshqa tarkibiy bo‘linmalarining tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan foydalanish faoliyatidagi vazifalarini ularning o‘rniga bajarmaydi.
6. Ekologik xizmatlar o‘z faoliyatida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlariga, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari, farmoyishlariga va O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlariga, boshqa normativ-huquqiy hujjatlarga, ushbu Namunaviy nizomga hamda davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari hujjatlariga, xo‘jalik yurituvchi subyektning mahalliy hujjatlariga amal qiladi.
7. Ekologik xizmat o‘z faoliyati davomida o‘z vakolatlari doirasiga kiradigan barcha masalalar bo‘yicha davlat yoki xo‘jalik boshqaruvi organi xo‘jalik yurituvchi subyekt rahbariga yoxud uning atrof tabiiy muhitni muhofaza qilish va tabiatdan oqilona foydalanish masalalariga mutasaddilik qiluvchi o‘rinbosariga bo‘ysunadi.
atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi qonun hujjatlari talablari buzilishining oldini olish, uni aniqlash va unga chek qo‘yish;
atrof muhitning holatini kuzatib borish, atrof muhitning ifloslanishiga, tabiiy resurslardan nooqilona foydalanilishiga olib kelishi mumkin bo‘lgan vaziyatlarni aniqlash;
tabiatni muhofaza qilish faoliyati samaradorligini ta’minlash hamda mo‘ljallanayotgan yoki amalga oshirilayotgan xo‘jalik faoliyati va boshqa faoliyatning ekologik talablarga muvofiqligini aniqlash;
davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlarining, xo‘jalik yurituvchi subyektlarning atrof muhitni muhofaza qilish hamda tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi huquqlariga va qonuniy manfaatlariga rioya etilishini, ular tomonidan majburiyatlarning bajarilishini ta’minlash;
atrof muhitdagi o‘zgarishlar, uning prognoz qilinayotgan holati, tabiiy resurslardan foydalanilishi va ko‘rilayotgan tegishli chora-tadbirlar to‘g‘risida davlat tashkilotlarini va boshqa tashkilotlarni hamda fuqarolarni xabardor qilish.
9. Ekologik xizmat o‘ziga yuklangan vazifalarga muvofiq o‘z vakolatlari doirasida quyidagi funksiyalarni amalga oshiradi:
ekologik nazorat sohasidagi normativ-huquqiy hamda idoraviy hujjatlarni ishlab chiqishda ishtirok etadi;
ekologik nazoratning boshqa subyektlari va ommaviy axborot vositalari bilan idoraviy va ishlab chiqarish ekologik nazorati masalalari bo‘yicha hamkorlik qiladi;
atrof muhitga yo‘l qo‘yilishi mumkin bo‘lgan eng yuqori ta’sirni tartibga soluvchi ekologik normativlarni ishlab chiqadi yoki ularni ishlab chiqishda hamda atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanishga doir tadbirlarda ishtirok etadi;
davlat boshqaruvi organlari tasarrufidagi, shuningdek xo‘jalik boshqaruvi organlari tarkibiga kiruvchi tashkilotlarda atrof muhit va tabiiy resurslar holatini kuzatish tizimining ishlashini ta’minlaydi;
tegishli davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari tasarrufidagi, shuningdek ular tarkibiga kiruvchi tashkilotlarda ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshirishda uslubiy yordam ko‘rsatadi va ko‘maklashadi;
ekologik nazoratning boshqa subyektlariga ekologik nazorat sohasida yagona davlat siyosatini ishlab chiqishda va amalga oshirishda yordam ko‘rsatish, ekologik nazorat jarayonida aniqlangan atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi qonun hujjatlari buzilishi holatlarini bartaraf etishni tashkillashtirishda ishtirok etadi.
10. Ekologik xizmat o‘ziga yuklangan vazifa va funksiyalarni bajarish uchun quyidagi huquqlarga ega:
idoraviy va ishlab chiqarish ekologik nazoratini amalga oshirish yuzasidan idoraviy va mahalliy qonun hujjatlarini ishlab chiqish hamda xo‘jalik va davlat boshqaruvi organi, xo‘jalik yurituvchi subyekt rahbariga tasdiqlash uchun kiritish;
idoraviy hamda ishlab chiqarish ekologik nazorati xizmatlarini hamda ularning tabiatni muhofaza qilish va resurslarni saqlash faoliyatini takomillashtirishga doir takliflar kiritish;
davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari boshqaruv apparatining tarkibiy bo‘linmalari, xo‘jalik yurituvchi subyektlar tasarrufidagi yoki ularning tarkibiga kiruvchi tashkilotlardan ularning vakolatiga oid masalalar bo‘yicha zarur hujjatlar, ma’lumotlar va boshqa materiallarni so‘rash va olish;
davlat va xo‘jalik boshqaruvi organi, xo‘jalik yurituvchi subyekt rahbariga atrof muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasidagi qonun hujjatlari buzilishida aybdor bo‘lgan shaxslarni javobgarlikka tortish yuzasidan takliflar kiritish.
11. Ekologik xizmat ushbu Namunaviy nizom, shuningdek ekologik nazorat sohasidagi boshqa normativ-huquqiy hujjatlar, idoraviy hujjatlar bilan o‘ziga yuklangan vazifalarning samarali bajarilishini ta’minlashi shart.
12. Ekologik xizmatga bevosita unga yuklangan vazifalar bilan bog‘liq bo‘lmagan majburiyatlarni yuklashga yo‘l qo‘yilmaydi.
13. Ekologik xizmatni tegishli davlat va xo‘jalik boshqaruvi organi, xo‘jalik yurituvchi subyekt rahbari tomonidan lavozimga tayinlanadigan va lavozimdan ozod qilinadigan rahbar boshqaradi.
14. Ekologik xizmat xodimlari o‘rtasida vazifalar taqsimoti mehnat qonunchiligiga muvofiq amalga oshiriladi.
15. Ekologik xizmat faoliyatini nazorat qilish davlat va xo‘jalik boshqaruvi organining, xo‘jalik yurituvchi subyektning rahbari, uning o‘rinbosari hamda boshqa mansabdor shaxslari tomonidan qonun hujjatlariga muvofiq amalga oshiriladi.
16. Ekologik xizmatning tuzilmasi va xodimlari soni qonun hujjatlarida belgilangan tartibda tasdiqlanadi.
Ekologik xizmatning tashkiliy tuzilmasi va xodimlari soni davlat va xo‘jalik boshqaruvi organi, xo‘jalik yurituvchi subyekt tomonidan ushbu tarmoqda (sohada) atrof tabiiy muhitni muhofaza qilishning va tabiiy resurslardan oqilona foydalanishni ta’minlashga doir ishlar hajmidan kelib chiqqan holda, mehnat qonunchiligiga muvofiq aniqlanadi.
17. Ekologik xizmatda ishlash uchun ekologiya, atrof muhitni muhofaza qilish va tabiatdan foydalanish sohasida maxsus bilimga va ish tajribasiga ega bo‘lgan shaxslar qabul qilinadi.
18. Mehnatni tashkil etish va ekologik xizmat xodimlariga ish haqi to‘lash mehnat qonunchiligiga muvofiq amalga oshiriladi.
Keyingi tahrirga qarang.
1. Ushbu Nizom ekologik audit tashkilotlari faoliyatini tashkil qilish va ekologik auditni o‘tkazish tartibini belgilaydi.
2. Ekologik audit — ekologik auditorlar (ekologik auditorlik tashkilotlari) tomonidan, “Ekologik ekspertiza to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunida, mazkur Nizom va boshqa qonun hujjatlarida belgilangan tartibda va shartlarda atrof muhitning holatiga salbiy ta’sir ko‘rsatuvchi korxonalar va boshqa obyektlar (keyingi o‘rinlarda ekologik audit obyekti deb ataladi) faoliyatining mustaqil ekologik ekspertizasidir.
xo‘jalik faoliyati va boshqa faoliyatning atrof muhitga salbiy ta’sirini kamaytirish yo‘llari va usullarini aniqlash;
amalga oshirilayotgan xo‘jalik-ishlab chiqarish faoliyatining va boshqa faoliyatning ekologik talablarga muvofiqligini aniqlash;
4. Ekologik audit xo‘jalik va boshqa faoliyat obyekti egasining (keyingi o‘rinlarda buyurtmachi deb ataladi) qaroriga binoan o‘tkaziladi.
6. Buyurtmachining ekologik audit o‘tkazish to‘g‘risidagi qarori (buyrug‘i yoki farmoyishi), shuningdek buyurtmachi va ekologik auditorlik tashkiloti o‘rtasida tuzilgan shartnomalar ekologik auditni o‘tkazish uchun asos hisoblanadi.
7. Ekologik audit o‘tkazish to‘g‘risidagi qarorlarda uni o‘tkazishning sabablari va davri, tashkilotning atrof muhitni muhofaza qilish va tabiatdan foydalanish bo‘yicha faoliyati bilan bog‘liq savollar ro‘yxati, ekologik auditni tashkil etish va o‘tkazish uchun tegishli sharoitlar yaratish zaruriyati, auditorlik xizmatlari uchun to‘lov miqdori va shartlari, mas’ul xodimlar va boshqa masalalar ko‘rsatiladi.
8. Ekologik auditni o‘tkazish muddati buyurtmachi va ekologik auditorlik tashkiloti o‘rtasida tuzilgan shartnomada belgilanadi.
Shartnomada belgilangan muddatda ekologik audit obyektini to‘liq tahlildan o‘tkazish va buyurtmachiga xolisona va mufassal xulosa (hisobot) taqdim etish ta’minlanishi kerak.
9. Ekologik auditni amalga oshirishga yuridik shaxs maqomiga ega bo‘lgan va shtatida uch nafardan kam bo‘lmagan, ekologik auditor (keyingi o‘rinlarda ekologik auditor deb ataladi) sertifikati bor mutaxassislarga ega bo‘lgan xo‘jalik yurituvchi subyektlar haqlidir.
10. Ekologiya, biologiya, kimyo sohasida oliy ma’lumotga ega bo‘lgan va ekologiya hamda atrof muhitni muhofaza qilish sohasida uch yildan kam bo‘lmagan amaliy ish tajribasiga ega bo‘lgan, ekologik audit bo‘yicha tayyorgarlikdan o‘tgan va ekologik auditor sertifikatini olgan jismoniy shaxs ekologik auditor bo‘lishi mumkin.
Oldingi tahrirga qarang.
11. Ekologik audit bo‘yicha maxsus tayyorgarlikdan o‘tkazish tartibi, shuningdek ekologik auditor sertifikati namunasi va uni berish O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya va atrof muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi tomonidan, O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi bilan birgalikda belgilanadi.
(11-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 14-noyabrdagi 915-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 15.11.2017-y., 09/17/915/0259-son)
12. Buyurtmachining ekologik audit obyektlarini kompleks o‘rganish ishlari ekologik auditorlik tashkilotining ekologik auditori tomonidan amalga oshiriladi.
13. Shartnoma tuzilgandan so‘ng ekologik auditorlik tashkiloti, zarur tadbirlarni ko‘rsatgan holda, uni o‘tkazish bosqichlari ko‘rsatilgan ekologik audit o‘tkazish rejasini ishlab chiqadi va buyurtmachi bilan kelishadi.
14. Buyurtmachi ekologik auditni o‘tkazish uchun zarur bo‘lgan quyidagi shart-sharoitlarni ta’minlaydi:
ekologik audit obyektlari, tegishli jihozlar, o‘lchash asboblari va ekologik audit obyektlari bilan bog‘liq boshqa mol-mulklardan foydalanish imkoniyatini ta’minlash.
xo‘jalik yurituvchi subyektning komplekslari, sexlari, uchastkalari, agregatlari va boshqa obyektlarida tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasida texnik tartibga solishga doir qonun va normativ hujjatlar talablariga rioya qilish;
atrof muhitni muhofaza qilish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va ekologik xavfsizlikni ta’minlashga doir davlat va boshqa ekologik dasturlarni bajarish;
atrof muhitning ifloslanishiga, foydalanishga berilgan tabiiy resurslardan nooqilona foydalanilishiga olib kelishi va fuqarolarning hayoti va sog‘lig‘iga xavf solishi mumkin bo‘lgan vaziyatlar;
tasdiqlangan ekologik normativlarning mavjudligi va ularning tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish sohasida texnik tartibga solishga doir qonun va normativ hujjatlar talablariga muvofiqligi;
tabiatdan va yer qa’ridan foydalanish sohasidagi ruxsatnoma hujjatlarida belgilangan me’yorlarga, shuningdek atrof muhitga ta’sir ko‘rsatishning ekologik normativlariga rioya etilishi;
atrof muhitga ifloslantiruvchi moddalar tashlamalari va oqovalarini ifloslantiruvchi moddalardan tozalash asbob-uskuna, jihoz va inshootlarning o‘lchash asboblari mavjudligi, ularning aniq va samarali ishlashi;
monitoring, hisobga olish, atrof muhitni muhofaza qilish va tabiatdan foydalanish masalalari bo‘yicha belgilangan hisobotlarning tuzilishi hamda kompensatsiya to‘lovlarining to‘lanishi bo‘yicha ma’lumotlarning haqqoniyligi.
Ekologik auditorlik tashkilotlari buyurtmachiga xolisona va mufassal xulosa (hisobot) taqdim etish uchun ekologik audit obyektining tabiatni muhofaza qilish faoliyatiga oid boshqa ma’lumotlarini ham o‘rganishi mumkin.
16. Ekologik auditorlik tashkiloti obyekt faoliyatining ekologik talablarga muvofiqligini aniqlash uchun o‘lchash, namunalarni olish va tahlil qilish ishlarini amalga oshiradi.
O‘lchash, namunalar olish va tahlil qilish ishlari ekologik nazorat sohasidagi maxsus vakolatli organlar tomonidan, belgilangan normativ va uslublarga muvofiq holda o‘tkazilishi kerak.
17. Ekologik auditorlik tashkiloti obyektning atrof muhitga ta’sirini baholashni davlat ekologik ekspertizasi uchun belgilangan talablarga muvofiq holda amalga oshiradi.
tashkilotning tabiatni muhofaza qilish faoliyatidagi kamchiliklari, ularning paydo bo‘lish sabablari va sharoitlari;
qoida buzilishlarini bartaraf etish uchun taklif etilayotgan tadbirlar ro‘yxati, shuningdek ularni bajarish sabablari va shartlari;
ekologik talablarga rioya etilishini ta’minlash maqsadida ishlab chiqarishni texnik jihatdan qayta jihozlash va modernizatsiyalash bo‘yicha tavsiyalar;
buyurtmachi tomonidan qo‘yilgan, tashkilotning atrof muhitni muhofaza qilish va tabiatdan foydalanish bo‘yicha faoliyati bilan bog‘liq savollarga javoblar.
20. Ekologik audit xulosasi ikki nusxada tuziladi, ularning bir nusxasi buyurtmachiga topshiriladi, ikkinchi nusxasi auditorlik tashkilotida qoladi.
21. Ushbu Nizom talablari buzilishida aybdor bo‘lgan shaxslar qonunchilikda belgilangan tartibda javob beradilar.