27.06.2007 yildagi 6-son
Hujjat 27.06.2007 sanasi holatiga
Amaldagi versiyaga o‘tish
Keyingi tahrirga qarang.
Shu sababli, badanga shikast yetkazilgan har bir holda JPK 173-moddasi birinchi qismining 1-bandi talabiga ko‘ra sud-tibbiyot ekspertizasi tayinlanishi va o‘tkazilishi shart bo‘lib, uning xulosasi sud tomonidan qayd etilgan Qoidalar va ishning boshqa materiallari asosida (JPK 187-moddasi) baholanishi lozim.
Keyingi tahrirga qarang.
3. Jinoyat kodeksi 104—110-moddalari bo‘yicha javobgarlik aybdorda mazkur moddalar dispozitsiyasida ko‘rsatilgan shikastni boshqa bir odamga huquqqa xilof ravishda yetkazishga nisbatan qasd (to‘g‘ri yoki egri) mavjud bo‘lgandagina kelib chiqadi.
Keyingi tahrirga qarang.
4. Badanga har qanday og‘irlik darajasida qasddan yetkazilgan shikast uchun javobgarlik aybdorning qilmishi bilan kelib chiqqan, JK 104—110-moddalarida ko‘rsatilgan oqibatlar o‘rtasida sababiy bog‘lanish mavjud bo‘lishini taqozo etadi. Agar mazkur oqibatlar, garchi ular aybdorning huquqqa xilof harakatlari bilan bog‘liq bo‘lsada, biroq organizmning individual xususiyatlari yoki ko‘rsatilgan tibbiy yordam tegishlicha bo‘lmaganligi, jabrlanuvchining unga yetkazilgan ziyon og‘irlashishiga sabab bo‘lgan o‘z harakatlari, aybdorning qasdi bilan qamrab olinmagan boshqa holatlar tufayli kelib chiqqan bo‘lsa, qilmishni Jinoyat kodeksining ko‘rsatilgan moddalari bilan kvalifikatsiya qilish uchun asoslar bo‘lmaydi.
Keyingi tahrirga qarang.
5. Sudlarga tushuntirilsinki, JK 104, 105, 109-moddalari birinchi qismlarida qayd etilgan badanga yetkaziladigan turli darajadagi shikast belgilari doirasi qat’iydir. Bunda badanga yetkazilgan shikast muayyan darajadagi og‘irlikka taalluqliligini e’tirof etish uchun ulardan bittasi yetarli bo‘ladi. Agar badanga yetkazilgan shikast og‘ir, o‘rtacha og‘ir yoki yengil xususiyatga ega ekanligini ko‘rsatuvchi bir necha belgi mavjudligi aniqlansa, shaxsni jinoyat ishida ayblanuvchi tariqasida ishtirok etishga jalb qilish to‘g‘risidagi qarorda hamda sud hukmida ularning barchasi bayon etilishi shart.
Aybdorning qasddan qilgan harakatlari oqibatida jabrlanuvchi badaniga og‘ir shikastdan tashqari boshqa og‘irlik darajasidagi shikast yetkazilgan hollarda, qilmishni Jinoyat kodeksining badanga yengilroq darajada shikast yetkazganlik uchun javobgarlikni nazarda tutuvchi tegishli moddalari bilan qo‘shimcha kvalifikatsiya qilish talab etilmaydi.
6. Sudlar shuni nazarda tutishlari lozimki, JK 104-moddasining birinchi qismida ko‘rsatilgan badanning tuzalmaydigan darajada xunuklashishi deganda, jarrohlik aralashuvisiz bartaraf etib bo‘lmaydigan inson qiyofasiga yoqimsiz, seskantiradigan ko‘rinish beruvchi jarohat (jumladan, mexanik ta’sir, olov, agressiv moddalar va h.k.lar ta’sirida yuz simmetriyasining, mimikaning buzilishi, chuqur chandiqlar, kertiklar paydo bo‘lishi, badanning yara bosishi, burun, lab, quloqning ajratilishi va boshqa nuqsonlar) tushunilishi lozim.
Keyingi tahrirga qarang.
7. Qilmishni homiladorligi aybdorga ayon bo‘lgan ayol badaniga qasddan yetkazilgan og‘ir yoki o‘rtacha og‘ir shikast sifatida kvalifikatsiya qilish uchun (JK 104-moddasi ikkinchi qismining “a” bandi, 105-moddasi ikkinchi qismining “b” bandi) ayolning homilador ekanligi holati uning badaniga shikast yetkazilgunga qadar aybdorga ma’lum bo‘lgan bo‘lishi lozim.
Keyingi tahrirga qarang.
8. Sudlarga tushuntirilsinki, JK 104-moddasi ikkinchi qismining “b” bandi, 105-moddasi ikkinchi qismining “v” bandi bilan o‘z xizmat yoki fuqarolik burchini bajarishi munosabati bilan shaxsga yoki uning yaqin qarindoshlariga bunday shaxs tomonidan o‘z xizmat faoliyati yoki fuqarolik burchini bajarishga to‘sqinlik qilish, shuningdek bunday faoliyat uchun o‘ch olish maqsadida qasddan og‘ir yoki o‘rtacha og‘ir shikast yetkazgan aybdorning harakatlari kvalifikatsiya qilinishi lozim.
Fuqarolik burchini bajarish deganda, jumladan, insonning O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlarida mustahkamlangan majburiyatlarni bajarishga qaratilgan har qanday qonuniy faoliyati tushuniladi.
9. Badanga qasddan yetkazilgan og‘ir yoki o‘rtacha og‘ir shikastni o‘ta shafqatsizlik bilan yetkazilgan deb tegishlicha JK 104-moddasi ikkinchi qismining “v” bandi, 105-moddasi ikkinchi qismining “g” bandi bo‘yicha kvalifikatsiya qilish uchun aybdorda jabrlanuvchiga bunday shikastni alohida jismoniy yoki ruhiy azob beruvchi usulda yetkazishga nisbatan qasd mavjud bo‘lganligini aniqlash lozim.
Keyingi tahrirga qarang.
12. Badanga qasddan bezorilik tuyg‘usida yetkazilgan og‘ir shikast JK 104-moddasi ikkinchi qismining “e” bandi bilan kvalifikatsiya qilinadi va JK 277-moddasi bilan qo‘shimcha kvalifikatsiya qilishni talab etmaydi. Agar aybdor mazkur jinoyatdan tashqari yana bezorilik jinoyati belgilari mavjud boshqa harakatlarni sodir etgan bo‘lsa, qilmish JK 104-moddasi ikkinchi qismining “e” bandi va 277-moddasining tegishli qismida ko‘rsatilgan jinoyatlar majmui bo‘yicha kvalifikatsiya qilinishi lozim.
13. Badanga qasddan yetkazilgan og‘ir, o‘rtacha og‘ir shikastni millatlararo yoki irqiy adovat zamirida yetkazilgan (JK 104-moddasi ikkinchi qismining “j” bandi, 105-moddasi ikkinchi qismining “j” bandi bo‘yicha) deb kvalifikatsiya qilish uchun aybdor tomonidan bunday harakatlar boshqa motivlarda (masalan, muayyan jabrlanuvchiga nisbatan rashk, o‘ch olish, shaxsiy kelishmovchilik munosabati tufayli) emas, balki aynan ushbu bandda nazarda tutilgan motivda sodir etilganligi aniqlanishi lozim.
14. JK 104-moddasi ikkinchi qismining “z” bandi, 105-moddasi ikkinchi qismining “z” bandi bilan jabrlanuvchiga nisbatan diniy taassublar zamirida uning diniy e’tiqodi munosabati bilan, aksariyat hollarda, muayyan diniy konfessiya sha’ni va obro‘sini kamsitish, diniy adovat yoki ixtilof qo‘zg‘atish maqsadida qasddan yetkazilgan, tegishlicha, og‘ir, o‘rtacha og‘ir shikast kvalifikatsiya qilinishi lozim.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
21. JK 104-moddasi ikkinchi yoki uchinchi qismlari, 105-moddasi ikkinchi qismining ikki va undan ortiq bandlarida nazarda tutilgan kvalifikatsiya belgilari mavjud bo‘lgan holda badanga qasddan og‘ir, o‘rtacha og‘ir shikast yetkazish ushbu bandlarning barchasi bilan kvalifikatsiya qilinadi. Bunday hollarda jazo bir necha kvalifikatsiya belgisi mavjudligi hisobga olingan holda tayinlanishi lozim.
Keyingi tahrirga qarang.
Aybdorning harakatlarida JK 104-moddasining ham ikkinchi ham uchinchi qismlarida nazarda tutilgan kvalifikatsiya belgilari mavjud bo‘lgan hollarda, barcha qilmish JK 104-moddasining uchinchi qismi bo‘yicha kvalifikatsiya qilinishi lozim bo‘lib, biroq shaxsni jinoyat ishida ayblanuvchi tariqasida ishtirok etishga jalb etish to‘g‘risidagi qarorda va hukmda barcha kvalifikatsiya belgilari ko‘rsatilishi shart.
Keyingi tahrirga qarang.
Ayblanuvchiga, tegishlicha JK 104-moddasi ikkinchi yoki uchinchi qismlari, 105-moddasi ikkinchi qismining ikki va undan ortiq bandlarida nazarda tutilgan kvalifikatsiya belgilari mavjud bo‘lgan holda badanga qasddan og‘ir, o‘rtacha og‘ir shikast yetkazganligi yuzasidan ayb qo‘yilib, biroq ulardan ayrimlari o‘z tasdig‘ini topmasa, hukmning tavsif qismida u yoki bu bandlar bo‘yicha ayblov asossiz deb topilganligi to‘g‘risida motivlar keltirilib, xulosa qilinishining o‘zi yetarli.
Keyingi tahrirga qarang.
23. Sudlarga tushuntirilsinki, kuchli ruhiy hayajonlanish holatida, zaruriy mudofaa yoki ijtimoiy xavfli qilmish sodir etgan shaxsni ushlash choralari chegarasidan chetga chiqib, badanga qasddan og‘ir yoki o‘rtacha og‘ir shikast yetkazish, hatto JK 104-moddasi uchinchi qismida ko‘rsatilgan aybni og‘irlashtiruvchi belgilar mavjud bo‘lgan taqdirda ham tegishlicha JK 104, 105-moddasi bilan kvalifikatsiya qilinishi mumkin emas. Bunday harakatlar, jumladan, ular ehtiyotsizlik orqasida o‘limga sabab bo‘lgan holda ham tegishlicha JK 106, 107, 108-moddalari bilan kvalifikatsiya qilinishi lozim.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
25. Aybdorning harakatlarini JK 110-moddasi bilan kvalifikatsiya qilish uchun do‘pposlash yoki qiynash xususiyatiga ega bo‘lgan boshqa harakatlar qasddan, muttasil, ya’ni jabrlanuvchiga jismoniy yoki ruhiy azob berish maqsadida yagona qasd bilan qamrab olingan va kamida uch marta sodir etilganligi aniqlanishi lozim.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.