14.03.2017 йилдаги ПҚ-2829-сон
Ҳужжат 11.12.2019 санаси ҳолатига
Амалдаги версияга ўтиш
моддий-техник ва ўқув-педагогик базаси нисбатан паст даражали 1-иловага мувофиқ тўртта академик лицейни тугатиш, тугатилаётган академик лицейларнинг 1-босқичларига ўқувчиларни қабул қилишни 2017/2018 ўқув йилидан бошлаб тўхтатиш;
фаолияти кўрсаткичлари энг паст бўлган 2-иловага мувофиқ 54 та академик лицейни босқичма-босқич касб-ҳунар коллежларига айлантириш;
3-иловага мувофиқ ўқув жараёни самарадорлигини янада ошириш ва академик лицейлар битирувчиларининг олий таълим муассасаларига ўқишга кириши кўрсаткичларини ошириш чора-тадбирлари дастури ҳақидаги таклифи қабул қилинсин.
Олдинги таҳрирга қаранг.
(3-банднинг еттинчи хатбошиси Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 5 июлдаги ПФ-5759-сонли Фармони таҳририда — Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 05.07.2019 й., 06/19/5759/3385-сон)
Кейинги таҳрирга қаранг.
академик лицейларнинг битирувчиларига 4-иловага мувофиқ рўйхат бўйича махсус чуқурлаштирилган тайёргарликни талаб этмайдиган алоҳида мутахассисликлар берилади.
Олдинги таҳрирга қаранг.
(9-банд Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 10 декабрдаги ПФ-5892-сонли Фармони таҳририда — Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 11.12.2019 й., 06/19/5892/4134-сон)
 LexUZ шарҳи
Олдинги таҳрирга қаранг.

Т/р

Тадбирнинг номи

Бажариш муддатлари

Масъул ижрочи

1.

Академик лицейларга бириктирилган олий таълим муассасаларида иш тартиби тўғрисидаги Низомни тайёрлаш ва белгиланган тартибда тасдиқлаш. Низом қуйидагилар бўйича олий таълим муассасаларининг функцияларини қайта кўриб чиқиш ва кучайтиришни назарда тутади:

академик лицейлар ўқувчилари ва ўқитувчиларининг бириктирилган олий таълим муассасаларининг моддий ва ахборот ресурсларидан кенг фойдаланишини таъминлаш (аниқ механизми);

олий таълим муассасаларининг профессор-ўқитувчилар таркибини академик лицейларда ўқув-тарбия жараёнини ташкил этишга кенг жалб этиш;

академик лицейлардаги ўқув жараёнини илмий-методик олиб бориш;

ҳар бир академик лицейда ўқувчиларнинг ижодий салоҳиятини намоён қилиш ва фаоллаштиришга кўмаклашувчи, ҳар бир ўқувчининг индивидуал хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда билимлар олиш бўйича мустақил фаолият кўникмасини шакллантирувчи ва ривожлантирувчи таълим сифатини тубдан яхшилашни, илғор педагогик ва ахборот-коммуникация технологияларини, электрон таълим ресурсларини ва мультимедиа ўқитиш тизимларини кенг жорий этишни назарда тутувчи таълим муҳитини яратиш;

академик лицейлар ўқитувчиларини олий таълим муассасаларининг кафедраларига ва тажрибали ўқитувчиларига бириктириш йўли билан улар устидан патронажни ташкил этиш;

олий таълим муассасалари Кенгашлари мажлисларида ўқувчиларнинг ўзлаштириши масалаларини танқидий таҳлил қилиш ва академик лицейларда таълим жараёнини такомиллаштириш.

2017 йил апрель

Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, манфаатдор вазирлик ва идоралар, Ўрта махсус,
касб-ҳунар таълими маркази, олий таълим муассасалари

2.

Ўқув жараёнини ташкил этишда олий таълим муассасаларининг академик лицейларга кўмаклашиши самарадорлиги мониторингини олиб бориш ва баҳолаш мезонлари тартибини қуйидагиларни ҳисобга олган ҳолда ишлаб чиқиш ҳамда Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг буйруғи билан тасдиқлаш, бунда:

бириктирилган олий таълим муассасалари моддий ва ахборот ресурсларининг академик лицейлар таълим жараёнига жалб этилганлиги даражаси;

олий таълим муассасалари профессор-ўқитувчилар таркибининг академик лицейларнинг ўқув жараёнида иштироки даражаси;

академик лицейлар ўқитувчиларининг сифат таркибини такомиллаштириш;

таълим жараёнининг сифатини ошириш;

ўқувчиларнинг жорий ўзлаштириши ҳамда пировард натижалари (олимпиадалар, танловларда қатнашиш натижалари, битирувчиларнинг олий таълим муассасаларига ўқишга кириши кўрсаткичи ва шу кабилар).

2017 йил апрель

Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, манфаатдор вазирлик ва идоралар, Ўрта махсус,
касб-ҳунар таълими маркази, олий таълим муассасалари

3.

Академик лицейлар ўқитувчиларининг профессионал ва педагогик маҳоратини ошириш ва уларнинг фаолиятини рағбатлантириш чора-тадбирлари комплексини ишлаб чиқиш ҳамда Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг буйруғи билан тасдиқлаш, бунда:

таълим жараёнида ахборот-коммуникация технологияларини, хорижий тилларни қўллаш асослари бўйича тренинг ва семинарлар ўтказиш;

олий таълим муассасаларининг етакчи профессор-ўқитувчилар таркиби томонидан маҳорат дарслари ўтказилиши;

академик лицейларнинг ўқитувчиларига амалий илмий-методик ёрдам бериш;

юқори натижаларга эришган ўқитувчиларни рағбатлантириш тизимини ишлаб чиқиш.

Комплекс чора-тадбирларни ишлаб чиқиш — 2017 йил май

Амалга ошириш 2017 — 2021 йиллар

Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, манфаатдор вазирлик ва идоралар, Ўрта махсус,
касб-ҳунар таълими маркази, олий таълим муассасалари

4.

Академик лицейларда таълимнинг маънавий-ахлоқий мазмунини такомиллаштиришга ва ўқувчи ёшлар орасида олиб бориладиган тарбиявий тадбирларнинг натижаларини оширишга йўналтирилган комплекс чора-тадбирларни ишлаб чиқиш ҳамда Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг буйруғи билан тасдиқлаш.

Комплекс чора-тадбирларни ишлаб чиқиш — 2017 май

Амалга ошириш 2017 — 2021 йиллар

Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Ўрта махсус,
касб-ҳунар таълими маркази
, манфаатдор вазирлик ва идоралар, Ёшлар иттифоқи, Республика Маънавият ва маърифат маркази

5.

Ҳудудларни ва иқтисодиёт тармоқларини ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришнинг истиқболли устувор йўналишларини ҳисобга олган ҳолда 54 та академик лицейни босқичма-босқич касб-ҳунар коллежларига айлантириш бўйича таклифлар киритиш:

2017/2018 ўқув йилида 18 та академик лицей;

2018/2019 ўқув йилида 18 та академик лицей;

2019/2020 ўқув йилида 18 та академик лицей.

Ҳар йили 10 мартгача

Меҳнат вазирлиги, Иқтисодиёт вазирлиги, манфаатдор вазирлик ва идоралар, Ўрта махсус,
касб-ҳунар таълими маркази,
Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шаҳри ҳокимликлари

6.

Академик лицейларни олий таълим муассасалари ўртасида қайта тақсимлаш ва академик лицейларни номлашни (рақамлашни) ҳар йили уларнинг бир қисмини касб-ҳунар коллежига айлантиргандан кейин мувофиқ ҳолатга келтириш.

Ҳар йили 1 сентябргача

Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Ўрта махсус,
касб-ҳунар таълими маркази

7.

Тугатилаётган 4 та академик лицейнинг бинолари, иншоотлари ва ер участкаларидан кейинчалик ўрта махсус, касб-ҳунар таълими тизими эҳтиёжлари учун фойдаланиш юзасидан таклифлар киритиш.

Ҳар йили 1 августгача

Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази, манфаатдор вазирлик ва идоралар, Андижон, Самарқанд вилоятлари ва Тошкент шаҳри ҳокимликлари

(3-илова Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 28 сентябрдаги ПФ-5194-сонли Фармони таҳририда — Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 29.09.2017 й., 06/17/5194/0032-сон)

Таълим йўналиши

Мутахассисликлар номи

Аниқ фанлар

1. Маълумотлар базаси оператори

2. Электрон ҳужжатларни қайта ишлаш, рақамлаш ва сақлаш бўйича мутахассис

3. Хорижий матн билан ишловчи машинистка

4. Техник-дастурчи

5. Техник-тизимли маъмур

6. Рухсатномалар бюроси инспектори

Табиий фанлар

1. Лаборант (йўналишлар бўйича)

2. Офис-менежер

3. Техник-кимёгар

4. Дезинфектор

5. Рухсатномалар бюроси инспектори

6. Иш юритувчи котиба

Ижтимоий-гуманитар фанлар

1. Архивариус

2. Иш юритувчи

3. Офис-менежер

4. Кутубхоначи (ўрта малакали)

5. Навбатчи маъмур

6. Рухсатномалар бюроси инспектори

7. Котиба

8. Иш юритувчи котиба

Хорижий тиллар

1. Турагент (туризм бўйича мутахассис)

2. Хорижий матн билан ишловчи машинистка

3. Офис-менежер

4. Иш юритувчи

5. Навбатчи маъмур

6. Рухсатномалар бюроси инспектори

7. Котиба

8. Иш юритувчи котиба

Маданият ва санъат

1. Оркестр артисти

2. Хор артисти

3. Аккомпаниатор

4. Духовой оркестр артисти

5. Халқ чолғу асбоблари оркестри артисти

6. Симфоник оркестр артисти

7. Вокал-инструментал ансамбль артисти

Олдинги таҳрирга қаранг.
(изоҳ Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 16 октябрдаги ПФ-5204-сонли Фармони таҳририда — Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 16.10.2017 й., 06/17/5204/0114-сон)

Мамлакатимизда истиқлолнинг дастлабки йилларидан бошлаб таълим-тарбия тизимини ривожлантириш давлат сиёсати даражасига кўтарилиб, фарзандларимизнинг жаҳон андозаларига мос шароитларда замонавий билим ва касб-ҳунарларни эгаллашлари, жисмоний ва маънавий жиҳатдан етук инсонлар бўлиб вояга етишларини таъминлаш, уларнинг қобилият ва истеъдоди, интеллектуал салоҳиятини рўёбга чиқариш, ёшларимиз қалбида она юртга садоқат ва фидойилик туйғуларини камол топтириш борасида улкан ишлар амалга оширилмоқда.

Ўзбекистон Республикасининг «Таълим тўғрисида»ги Қонуни ва Кадрлар тайёрлаш миллий дастурининг мақсад ва вазифалари ҳаётга изчил жорий этилиши натижасида юртимизда 1 минг 500 дан зиёд ўрта махсус, касб-ҳунар таълими муассасалари барпо этилди.

Мамлакатимиздаги 1411 та касб-ҳунар коллежларида ёшларимиз бир нечта ихтисослик бўйича замонавий билим ва касб-ҳунарларни эгаллаб келмоқда.

Шунингдек, олий таълим муассасалари қошида 144 та академик лицей ташкил этилган бўлиб, уларда аниқ, табиий, ижтимоий-гуманитар фанлар, хорижий тиллар ҳамда маданият ва санъат йўналишлари бўйича, янги педагогик ва информацион технологиялар асосида замонавий ўқув-лаборатория асбоб-ускуналари билан жиҳозланган кабинетларда ёш авлодга пухта билим берилмоқда. Ушбу масканларни ҳар йили ўртача 35 минг нафар йигит-қиз битириб чиқмоқда.

Академик лицейларнинг фаолиятини улар жойлашган ҳудуднинг демографик, иқтисодий ва бошқа омилларини ҳамда битирувчиларнинг олий таълим муассасаларига ўқишга кириш натижалари нуқтаи назаридан олиб борилган таҳлиллар бу соҳадаги ишларнинг қониқарли эмаслигини кўрсатмоқда. Ҳозирги пайтга келиб академик лицейлар сонини оптималлаштириш, улардаги таълим сифатини ошириш ва мазмунини янгилаш, уларни битириб чиқаётган ёшларнинг олий таълим муассасаларига ўқишга кириш кўрсаткичларини тубдан яхшилаш бўйича қатор чора-тадбирларни амалга ошириш зарурати пайдо бўлмоқда.

Мазкур соҳадаги мавжуд муаммоларни ҳал этиш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими муассасалари фаолиятини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги қарори қабул қилинди.

Ушбу қарор академик лицейларда ўқув жараёнининг сифати ва самарадорлигини ошириш, бу масканларда таълим бериш учун умумтаълим мактабларининг энг қобилиятли битирувчиларини саралаб олиш, ёшларнинг ўзлари танлаган касб ва мутахассисликларни эгаллашга бўлган орзу-интилишларига эришмоғи учун янада кенг шароитлар яратиш каби аниқ мақсадларга йўналтирилган бўлиб, унда қуйидаги аниқ вазифаларни амалга ошириш кўзда тутилган:

бугунги кунда моддий-техник ва ўқув-методик базаси замонавий талабларга жавоб бермайдиган 4 та академик лицей фаолияти тугатилади ҳамда олий таълим муассасаларидан узоқда жойлашган, таълим сифати ва битирувчиларининг институт ва университетларга ўқишга кириш кўрсаткичлари паст бўлган 54 та академик лицей босқичма-босқич касб-ҳунар коллежларига айлантирилади;

инвестиция дастури лойиҳаси ва қурилишларнинг манзилли рўйхатларини шакллантиришда академик лицейлар негизида ташкил этиладиган касб-ҳунар коллежлари учун янги ўқув устахоналари қуриш учун маблағлар ажратишга алоҳида эътибор қаратилади;

касб-ҳунар коллежларига айлантирилаётган академик лицейларнинг 2 ва 3-босқич ўқувчилари ўқишни тугатгач, яқин ҳудудда жойлашган, таълим йўналиши ўхшаш бўлган академик лицейларда якуний давлат аттестациясини топширади ва давлат намунасидаги академик лицей битирувчиси дипломини олади;

олий таълим муассасаларининг юқори малакали профессор-ўқитувчиларини академик лицейларда дарс беришга кенгроқ жалб қилиш мақсадида академик лицейлардаги ўқитувчилик фаолиятига соатбай ҳақ тўлаш миқдори олий таълим муассасаларида меҳнатга соатбай ҳақ тўлаш миқдорига тенглаштирилади;

таълимнинг узлуксизлик ва узвийлик тамойилларига риоя қилган ҳолда иқтидорли ўқувчилар билан иш олиб бориш доирасида айрим фанлар чуқур ўқитиладиган ихтисослаштирилган давлат умумтаълим мактаблари билан академик лицейлар ўртасида ўзаро таъсирчан ҳамкорлик механизми йўлга қўйилади.

Академик лицейларда таълим сифатини ошириш, таълим жараёнига илғор педагогик усуллар, ахборот-коммуникация технологиялари, электрон таълим ресурслари ва мультимедиа тақдимотларини кенг татбиқ қилиш ва бунинг учун зарур шарт-шароитларни яратиш мақсадида:

ўқув гуруҳлари таркиби 26 нафар ўқувчидан ортиқ бўлмаган тарзда шакллантирилади;

чуқурлаштириб ўқитиладиган фанлар (таълим йўналишлари) бўйича амалий, лаборатория ва семинар машғулотлари гуруҳларга бўлинган тарзда, яъни иккита кичик гуруҳда ўтказилиши йўлга қўйилади;

педагоглар таркиби олий маълумотли ва камида 5 йиллик узлуксиз педагогик иш стажига эга бўлган малакали ўқитувчилар орасидан танлов асосида шакллантирилади.

Яна бир муҳим янгилик шундан иборатки, академик лицейлар директорлиги учун номзодлар академик лицейлар бириктирилган олий таълим муассасалари ректорлари томонидан тавсия этилиши белгиланмоқда.

2017/2018 ўқув йилидан бошлаб академик лицейлар ўқувчиларини умумтаълим фанлари бўйича дарсликлар билан таъминлаш Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Республика мақсадли китоб жамғармасининг маблағлари ҳисобидан ижара тизими асосида амалга оширилади. Кам таъминланган оилалар фарзандлари умумтаълим фанлари бўйича дарсликлар билан бюджет маблағлари ҳисобидан бепул таъминланади.

Яна бир муҳим жиҳати шундаки, қарорда академик лицейлар битирувчиларига аниқ мутахассисликлар бўйича билим ва кўникмалар бериш кўзда тутилган бўлиб, таълим жараёни якунига етганидан сўнг уларга давлат намунасидаги сертификат берилади.

Қарорда таълим жараёни сифатини ошириш ва академик лицейлар битирувчиларининг олий таълим муассасаларида ўқишни давом эттириши учун алоҳида чора-тадбирлар ишлаб чиқилган. Унда:

академик лицей ўқувчиларининг бириктирилган олий таълим муассасалари ахборот-ресурс марказлари ва бошқа моддий-техник базасидан фойдаланиш имкониятини кенгайтириш;

ҳар бир академик лицейда ўқувчиларнинг индивидуал қобилиятидан келиб чиқиб, илғор педагогик ва ахборот-коммуникация технологиялари, электрон таълим ресурслари, ўқувчиларнинг ижодий ва мустақил изланишларига йўналтирилган дастурларни ишлаб чиқиш;

олий таълим муассасаларининг тажрибали профессор-ўқитувчиларини академик лицейларнинг педагог кадрларига патронаж сифатида бириктириш;

олий таълим муассасалари фаолиятига баҳо беришда улар томонидан таълим самарадорлигини ошириш бўйича академик лицейлар билан ҳамкорликда олиб борилаётган ишларга алоҳида эътибор қаратиш назарда тутилган. Бу борада семинар-тренинглар ташкил этиш, таълим жараёнига ахборот-коммуникация технологияларини кенг жорий қилиш, хорижий тилларни ўзлаштириш, тажрибали профессор-ўқитувчилар иштирокида доимий маҳорат дарсларини ўтказиш, академик лицей ўқитувчиларига илмий-услубий ёрдам кўрсатиш бўйича олиб борилаётган ишларни баҳолаш мезонларини ишлаб чиқиш каби масалалар қамраб олинган.

Бундан ташқари, қарорда академик лицейлар негизида босқичма-босқич ташкил этилаётган касб-ҳунар коллежлари учун зарур устахоналарни барпо этиш ва жиҳозлаш, шунингдек, соатбай асосида академик лицейларда фаолият кўрсатувчи профессор-ўқитувчиларнинг ойлик маошини ошириш учун Давлат бюджетидан зарур маблағлар ажратилиши кўзда тутилган.

Бир сўз билан айтганда, қарорда кўзда тутилган чора-тадбирларнинг амалга оширилиши натижасида академик лицейларда ўқитиш сифати ва самарадорлигини янада ошириш, иқтидорли ёшларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш ва мақсадли таълимга йўналтириш, фарзандларимизнинг танланган мутаха?сисликларни пухта эгаллашлари учун зарур шароитларни яратишга кенг имкониятлар очилади.