O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Iqtisodiyot tarmoqlarida gazdan foydalanish qoidalarini tasdiqlash to‘g‘risida” 2014-yil 24-iyundagi 169-son qarorini bajarish yuzasidan Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining ilovaga muvofiq ayrim qarorlariga o‘zgartirishlar kiritilsin.
2. Vazirliklar va idoralar o‘zlari qabul qilgan normativ-huquqiy hujjatlarni bir oy muddatda ushbu qarorga muvofiqlashtirsinlar.
3. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosari G‘.I. Ibragimov zimmasiga yuklansin.
1. Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 10-yanvardagi 8-son qarori (O‘zbekiston Respublikasi QT, 2000-y., 1-son, 2-modda) bilan tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasi iste’molchilariga gaz yetkazib berish qoidalarida:
“gaz — gaz qazib chiqaruvchi, gaz, neft qazib chiqaruvchilar tomonidan yoki gaz-neft qazib chiqaruvchi tashkilotlar, gazni qayta ishlovchi tashkilotlar, gaz uzatuvchi tashkilotlar tomonidan ishlab chiqariladigan tabiiy gaz, neft (yo‘ldosh) gazi, shuningdek yoqilg‘i yoki xomashyo sifatida foydalanish uchun mo‘ljallangan neftni qayta ishlash tashkilotlari tomonidan ishlab chiqariladigan yoqilg‘i gazi;
gaz ta’minoti tashkiloti — gazni qabul qilishni, taqsimlashni va iste’molchilarga yetkazib berishni ta’minlovchi tashkilot;
gaz uzatish tashkiloti — gazni qabul qiluvchi, uzatuvchi va iste’molchilarga yetkazib beruvchi tashkilot”;
“hisob-kitob oyi — yilning gaz yetkazib beruvchi va iste’molchi o‘rtasida yetkazib berilgan gaz uchun o‘zaro hisob-kitob qilinishi kerak bo‘lgan oyi”;
“3.1. “O‘zbekneftgaz” milliy xolding kompaniyasi (keyingi o‘rinlarda “O‘zbekneftgaz” MXK deb ataladi) tomonidan joriy yilning 1-avgustigacha bo‘lgan muddatda kelgusi yil uchun gazni qazib olish, qayta ishlash, uzatish, saqlash va taqsimlashdagi o‘zining gazga bo‘lgan ehtiyojlari va texnologik yo‘qotishlar aniqlanadi.
3.2. “O‘zbekneftgaz” MXK taqdim etilgan buyurtmanomalar asosida, resurs va gaz uzatish imkoniyatlarini, shuningdek ichki tarmoq ehtiyojini va gaz eksporti hajmlarini hisobga olgan holda choraklar bo‘yicha (qish davri uchun — oylar bo‘yicha) taqsimlagan holda kelgusi yil uchun respublika bo‘yicha tabiiy gaz resurslari va ularni taqsimlash balansini tuzadi hamda gaz iste’molining prognoz qilinayotgan kelgusi yil uchun respublika bo‘yicha tabiiy gaz resurslari va ularni taqsimlash balansi loyihasini tayyorlash uchun joriy yilning 15-sentabrigacha O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligiga ko‘rib chiqish uchun taqdim etadi.
Kelgusi yil uchun respublika bo‘yicha tabiiy gaz resurslari va ularni taqsimlash balansi O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligi tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga tasdiqlash uchun belgilangan tartibda kiritiladi”;
v) 4.3-bandning uchinchi xatboshidagi “hududiy gaz ta’minoti korxonalariga” so‘zlari “gaz ta’minoti tashkilotlariga” so‘zlari bilan almashtirilsin;
g) 4.7-banddagi “gaz uzatish tashkiloti va hududiy gaz ta’minoti korxonalari” so‘zlari “gaz uzatish va gaz ta’minoti tashkiloti” so‘zlari bilan almashtirilsin;
d) 4.10-banddagi “Hududiy gaz ta’minoti korxonasi” so‘zlari “Gaz ta’minoti tashkiloti” so‘zlari bilan almashtirilsin;
birinchi xatboshidagi “hududiy gaz ta’minoti korxonasi” so‘zlari “gaz ta’minoti tashkiloti” so‘zlari bilan almashtirilsin;
ikkinchi xatboshidagi “hududiy gaz ta’minoti korxonasi tomonidan” so‘zlari “gaz ta’minoti tashkiloti tomonidan” so‘zlari bilan almashtirilsin;
birinchi xatboshidagi “Hududiy gaz ta’minoti korxonasi” so‘zlari “Gaz ta’minoti tashkiloti” so‘zlari bilan almashtirilsin;
ikkinchi xatboshidagi “hududiy gaz ta’minoti korxonalari tomonidan” so‘zlari “gaz ta’minoti tashkiloti tomonidan” so‘zlari bilan almashtirilsin;
z) 4.14-banddagi “gaz uzatish tashkiloti va hududiy gaz ta’minoti korxonasi tomonidan” so‘zlari “gaz uzatish va gaz ta’minoti tashkilotlari tomonidan” so‘zlari bilan almashtirilsin;
i) 4.15-banddagi “gaz ta’minoti tashkiloti, hududiy gaz ta’minoti korxonasi” so‘zlari “gaz uzatish va gaz ta’minoti tashkilotlari” so‘zlari bilan almashtirilsin;
“5.2. Etkazib berilayotgan gaz miqdori gaz tarmoqlarining bo‘linish chegarasida o‘rnatilgan gazni hisobga olish priborlarining ko‘rsatkichlari bo‘yicha, yetkazib beruvchining gazni hisobga olish priborlari bo‘yicha, u mavjud bo‘lmagan taqdirda esa — iste’molchining gazni hisobga olish priborlari bo‘yicha aniqlanadi va ikkala taraf imzolaydigan gazni yetkazib berish — qabul qilish dalolatnomasi bilan rasmiylashtiriladi.
5.3. Olingan gaz uchun hisob-kitob qilish plombalanmagan gazdan foydalanish uskunasining sutkaning 24 soatida ishlashi hisobidan quyidagi holatlarda:
gazni hisobga olish priborining davlat qiyoslovidan o‘tkazish muddati o‘tganda, bunda tegishli hisob-kitob tekshirish muddati o‘tgan paytdan boshlab qiyoslov o‘tkazilgandan keyin gazni hisobga olish pribori o‘rnatilgan paytgacha amalga oshiriladi;
gazni hisobga olish priborining nosozligi, plombasining butligi buzilganligi, gazni hisobga olish pribori o‘zboshimchalik bilan joyidan olinganligi aniqlanganda, shuningdek iste’molchida va yetkazib beruvchida gazni hisobga olish priborlari mavjud bo‘lmaganda yetkazib beruvchi vakilining oxirgi marta kelgan kunidan boshlab amalga oshiriladi”;
“5.9. Hisob-kitob oyida yetkazib berilgan gaz hajmi hisobga olish pribori ko‘rsatkichlari asosida aniqlanadi va hisob-kitob oyi tugagandan keyin 5 kun mobaynida iste’molchi va yetkazib beruvchi o‘rtasidagi gazni yetkazib berish-qabul qilish dalolatnomasi bilan rasmiylashtiriladi. Gazni yetkazib berish-qabul qilish dalolatnomasini imzolamaslik yoki uni e’tirozlar bilan imzolash iste’molchini uning uchun gaz yetkazib beruvchi tomonidan belgilangan hajmlarda to‘lovni to‘lashdan ozod qilmaydi. Berilgan yoki qabul qilingan gaz miqdorini aniqlashga rozi bo‘lmagan taraf bu to‘g‘rida boshqa tarafga hisob-kitob oyi tugagandan keyingi oyning 10-kunigacha dalolatnomada e’tiroz sababini albatta ko‘rsatish yo‘li bilan ma’lum qiladi. Taraflarning roziligiga erishilmagan taqdirda, e’tirozlar sabablari qonun hujjatlarida belgilangan tartibda ko‘rib chiqiladi.
5.10. Gaz yetkazib berish shartlari yetkazib beruvchilar va iste’molchilar o‘rtasida tuziladigan shartnomalarda nazarda tutiladi”;
“6. Gaz yetkazib beruvchilarning, gaz uzatish va gaz ta’minoti tashkilotlari hamda iste’molchilarning huquq va majburiyatlari”;
n) 6.2-bandning birinchi xatboshidagi “Gaz uzatish tashkiloti va hududiy gaz ta’minoti korxonasi” so‘zlari “Gaz uzatish va gaz ta’minoti tashkilotlari” so‘zlari bilan almashtirilsin;
o) 6.5 va 6.6-bandlardagi “gaz uzatish tashkiloti, hududiy gaz ta’minoti korxonasi” so‘zlari “gaz uzatish va gaz ta’minoti tashkilotlari” so‘zlari bilan almashtirilsin;
p) 6.7-banddagi “Hududiy gaz ta’minoti korxonasi” so‘zlari “Gaz ta’minoti tashkiloti” so‘zlari bilan almashtirilsin;
r) 6.8-banddagi “gaz uzatish tashkiloti yoki hududiy gaz ta’minoti korxonasi” so‘zlari “gaz uzatish yoki gaz ta’minoti tashkilotlari” so‘zlari bilan almashtirilsin;
s) 7.1-banddagi “hududiy gaz ta’minoti korxonasi” so‘zlari “gaz ta’minoti tashkiloti” so‘zlari bilan almashtirilsin.
2. Vazirlar Mahkamasining “Mahsulotlar, xomashyo va materiallarning yuqori likvidli turlarini sotishning bozor mexanizmlarini joriy etishni davom ettirish to‘g‘risida” 2004-yil 5-fevraldagi 57-son qarorida (O‘zbekiston Respublikasi QT, 2004-y., 2-son, 10-modda):
b) 3-ilovada (Moddiy-texnika resurslari strategik turlarini sotishning maxsus tartibi to‘g‘risida Nizom):
20-banddagi “budjetdan moliyalashtiriladigan iste’molchilar uchun esa ajratiladigan budjet mablag‘lariga muvofiq” so‘zlari “davlat budjeti mablag‘lari hisobiga moliyalashtiriladigan iste’molchilar uchun esa — ajratiladigan budjet mablag‘lari doirasida tuzilgan shartnomalarga muvofiq” so‘zlari bilan almashtirilsin;
“23. Barcha toifadagi iste’molchilar (aholidan tashqari) hisob-kitob davri boshlangungacha kamida 5 kun oldin tuzilgan shartnomada ko‘rsatilgan oylik gaz hajmi qiymatining 100 foizi miqdorida yetkazib beruvchining hisob raqamiga oldindan to‘lovlarni amalga oshirishi shart”;
24-banddagi “kamida 15 foizining haqini navbatdagi kalendar oy boshlangungacha avans tariqasida to‘laydilar” so‘zlari “haqini navbatdagi kalendar oy boshlangungacha 100 foiz to‘laydilar” so‘zlari bilan almashtirilsin;
III. Mahalliy davlat hokimiyati organlari tuzilmasiga kiradigan issiqlik va elektr energiyasi ishlab chiqarish korxonalari”.
Keyingi tahrirga qarang.
3. Vazirlar Mahkamasining 2005-yil 26-maydagi 132-son qarori (O‘zbekiston Respublikasi QT, 2005-y., 5-son, 28-modda) bilan tasdiqlangan Tabiiy gaz iste’molchilari va gaz bilan ta’minlovchi tashkilotlar o‘rtasidagi o‘zaro hisob-kitoblar tartibi to‘g‘risidagi nizomda:
“gaz — gaz qazib chiqaruvchi, gaz, neft qazib chiqaruvchilar tomonidan yoki gaz-neft qazib chiqaruvchi tashkilotlar, gazni qayta ishlovchi tashkilotlar, gaz uzatuvchi tashkilotlar tomonidan ishlab chiqariladigan tabiiy gaz, neft (yo‘ldosh) gazi, shuningdek yoqilg‘i yoki xomashyo sifatida foydalanish uchun mo‘ljallangan neftni qayta ishlash tashkilotlari tomonidan ishlab chiqariladigan yoqilg‘i gazi”;
gaz ta’minoti tashkiloti — gazni qabul qilishni, taqsimlashni va iste’molchilarga yetkazib berishni ta’minlovchi tashkilot;
gaz uzatish tashkiloti — gazni qabul qiluvchi, uzatuvchi va iste’molchilarga yetkazib beruvchi tashkilot”;
“4. Gaz yetkazib beruvchilar iste’molchiga gaz yetkazib berishni gaz yetkazib berish yuzasidan shartnomada ko‘rsatilgan parametrlarda amalga oshirishlari shart. Gazni barcha iste’molchilarga gaz yetkazib berish uchun resurslar va quvvatlar yetarli bo‘lmagan holatlarda gazni iste’molchilar o‘rtasida taqsimlashni tartibga solish O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari asosida amalga oshiriladi.
5. Gazdan foydalanishda iste’molchining aybi bilan gazdan gaz yetkazib berishga shartnomada ko‘rsatilganidan kam hajmlarda foydalanilgan taqdirda avans tarzida to‘langan mablag‘lar qaytarilmaydi, ko‘rsatib o‘tilgan mablag‘lar esa kelgusida gazdan foydalanishda hisobga olinadi”;
“Shartnomada ko‘rsatilgan muddatlarda yetkazib berilgan gaz qiymati o‘z vaqtida to‘lanmagan taqdirda iste’molchi yetkazib beruvchiga gaz yetkazib berish yuzasidan shartnomaga muvofiq penya to‘laydi. Aholi penyani gaz uchun to‘lov o‘z vaqtida to‘lamagan taqdirda muddati o‘tgan har bir kun uchun 0,1 foiz miqdorida, lekin muddati o‘tgan to‘lov summasining 50 foizidan ko‘p bo‘lmagan miqdorda to‘laydi”;
“10. Iste’molchi tomonidan gaz yetkazib berishga tuzilgan shartnomada belgilanganidan ko‘p hajmda va yetkazib beruvchi bilan oldindan kelishilmasdan olingan taqdirda iste’molchidan shartnomadagi hajmlardan ortiqcha olingan gaz qiymatiga nisbatan 2 koeffitsiyent bilan oshirilgan to‘lov undiriladi (aholi va Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 5-fevraldagi 57-son qarori 5-ilovasiga kiritilgan “O‘zbekenergo” DAK korxonalari iste’mol qilgan hajm bundan mustasno).
Bunda iste’molchilarga nisbatan oshirilgan koeffitsiyent aholi va Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 5-fevraldagi 57-son qarori 5-ilovasiga kiritilgan “O‘zbekenergo” DAK korxonalari tomonidan iste’mol qilingan tabiiy gaz hajmini hisobga olmagan holda qo‘llaniladi”;
e) II bo‘lim nomidagi, 12, 13, 14-bandlardagi, III bo‘lim nomidagi, 18, 19-bandlardagi, IV bo‘lim nomidagi, 23-banddagi, 24-bandning ikkinchi xatboshidagi, V va VI bo‘limlar nomidagi, 34 va 35-bandlardagi “hududiy gaz bilan ta’minlovchi korxonalarni”, “hududiy gaz bilan ta’minlovchi korxonalar tomonidan”, “hududiy gaz bilan ta’minlovchi korxona”, “hududiy gaz bilan ta’minlovchi korxonalar”, “hududiy gaz bilan ta’minlovchi korxonani” so‘zlari tegishli ravishda “gaz bilan ta’minlovchi tashkilotlarni”, “gaz bilan ta’minlovchi tashkilotlar tomonidan”, “gaz bilan ta’minlovchi tashkilot”, “gaz bilan ta’minlovchi tashkilotlar”, “gaz bilan ta’minlovchi tashkilotni” so‘zlari bilan almashtirilsin;
j) 15-banddagi “kamida 15 foizi uchun oldindan” so‘zlari “100 foizi uchun” so‘zlari bilan almashtirilsin;
“20. Barcha toifadagi iste’molchilar (aholidan tashqari) hisob-kitob davri boshlangungacha kamida 5 kun oldin tuzilgan shartnomada ko‘rsatilgan oylik gaz hajmi qiymatining 100 foizi miqdorida yetkazib beruvchining hisob raqamiga oldindan to‘lashi shart.
21. To‘lov summasi o‘tkazilmagan taqdirda iste’molchiga gaz uzatish va gaz bilan ta’minlash tashkilotlari tomonidan gaz yetkazib berilmaydi.
22. Asosiy gaz iste’molchilari tomonidan olingan gaz uchun uzil-kesil hisob-kitob qilish hisob-kitob oyidan keyingi oyning 10-kunigacha, ijtimoiy soha va strategik ahamiyatga ega iste’molchilar tomonidan esa hisob-kitob oyi tugagandan keyin 30 kun o‘tgungacha, iste’molchi — gaz ta’minoti tashkilotining gaz tarmoqlari va gaz uzatuvchi tashkilotning magistral gaz quvuri bo‘linish chegarasida joylashgan gazni hisobga olish pribori ko‘rsatkichlariga muvofiq hisob-kitob oyi tugangungacha 5 kun mobaynida belgilangan tartibda rasmiylashtirilgan gazni qabul qilish-uzatish dalolatnomasi asosida amalga oshiriladi”;
l) 25-banddagi “kamida 15 foizi uchun oldindan” so‘zlari “100 foizi miqdorida” so‘zlari bilan almashtirilsin;
m) 26-banddagi “Oldindan to‘lanadigan haq summasi o‘tkazilmagan yoki u 15 foizdan kam miqdorda o‘tkazilgan” so‘zlari “To‘lov o‘tkazilmagan yoki u 100 foizdan kam miqdorda o‘tkazilgan” so‘zlari bilan almashtirilsin;
n) 27-banddagi “tamom bo‘lgandan keyin” va “uch kun mobaynida” so‘zlari tegishli ravishda “tugagach” va “5 kun mobaynida” so‘zlari bilan almashtirilsin;
“30. Gaz ta’minoti tashkiloti hisob-kitob oyi boshlangungacha kamida 5 kun oldin, tuzilgan shartnomada ko‘rsatilgan oylik gaz hajmi qiymatini, aholi tomonidan iste’mol qilinadigan gaz hajmini hisobga olmagan holda, 100 foiz miqdorida gaz yetkazib beruvchilarning hisob raqamlariga to‘lashi shart”;
p) 31-banddagi “Oldindan to‘lanadigan haq summasi o‘tkazilmagan yoki u 15 foizdan kam miqdorda o‘tkazilgan taqdirda, gaz yetkazib beruvchilar tomonidan hududiy gaz bilan ta’minlovchi korxonaga” so‘zlari “To‘lov o‘tkazilmagan yoki u 100 foizdan kam miqdorda o‘tkazilgan taqdirda yetkazib beruvchilar tomonidan gaz ta’minoti tashkilotiga” so‘zlari bilan almashtirilsin;
r) 32-banddagi “hududiy gaz bilan ta’minlovchi korxona”, “tamom bo‘lgandan keyin” va “uch kun mobaynida” so‘zlari tegishli ravishda “gaz ta’minoti tashkiloti”, “tugagach” va “5 kun mobaynida” so‘zlari bilan almashtirilsin.