Diplomatik aloqalar to‘g‘risida 1961-yil 18-apreldagi Vena Konvensiyasining 41-moddasi 1-bandiga, Konsullik aloqalari to‘g‘risida 1963-yil 24-apreldagi Vena Konvensiyasining 55-moddasi 1-bandiga va O‘zbekiston Respublikasining Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksi 17-moddasi ikkinchi qismiga muvofiq hamda O‘zbekiston Respublikasida akkreditatsiya qilingan diplomatik vakolatxonalar, konsullik muassasalari va ularga tenglashtirilgan tashkilotlar xodimlarining yo‘l harakati qoidalariga rioya qilishlarini ta’minlash maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi, Ichki ishlar vazirligi va Oliy sudi qaror qiladilar:
1. O‘zbekiston Respublikasida akkreditatsiya qilingan xorijiy davlatlar diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalari, shuningdek ularga tenglashtirilgan tashkilotlar xodimlariga nisbatan yo‘l harakati qoidalarini buzganlik uchun ma’muriy javobgarlik choralarini qo‘llash haqidagi yo‘riqnoma ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
2. Ushbu Qaror O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan kundan boshlab o‘n kun o‘tgandan keyin kuchga kiradi.
O‘zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi, Ichki ishlar vazirligi va O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudining 2012-yil 13-fevraldagi 7, 5 va 22-sonli qaroriga
ILOVA
ILOVA
Ushbu Yo‘riqnoma Diplomatik aloqalar to‘g‘risida 1961-yil 18-apreldagi Vena Konvensiyasining 41-moddasi 1-bandiga, Konsullik aloqalari to‘g‘risida 1963-yil 24-apreldagi Vena Konvensiyasining 55-moddasi 1-bandiga va O‘zbekiston Respublikasining Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksi 17-moddasi ikkinchi qismiga muvofiq O‘zbekiston Respublikasida akkreditatsiya qilingan xorijiy davlatlar diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalari, shuningdek ularga tenglashtirilgan tashkilotlar xodimlariga (va ularning oila a’zolariga) (keyingi o‘rinlarda daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslar deb yuritiladi) nisbatan yo‘l harakati qoidalarini buzganlik uchun ma’muriy javobgarlik choralarini qo‘llash tartibini belgilaydi.
O‘zbekiston Respublikasida akkreditatsiya qilingan xorijiy davlatlar diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalarining, shuningdek ularga tenglashtirilgan tashkilotlarning (keyingi o‘rinlarda — diplomatik vakolatxonalar deb yuritiladi) O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari va O‘zbekiston Respublikasida doimiy yashovchi shaxslar bo‘lgan ma’muriy-texnik va xizmat ko‘rsatuvchi xodimlari daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslar hisoblanmaydi.
1. Qonuniylik, qonun oldida barchaning tengligi, demokratizm, insonparvarlik, odillik va ayb uchun javobgarlikning muqarrarligi prinsiplariga muvofiq daxlsizlikdan foydalanuvchi barcha shaxslar O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari talablariga rioya etishlari lozim.
Keyingi tahrirga qarang.
2. Daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslarni ma’muriy javobgarlikka tortish bunday shaxslarga va ular vakili bo‘lgan diplomatik vakolatxonalarga nisbatan kompleks ta’sir choralarini qabul qilish yo‘li bilan amalga oshiriladi.
3. Daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslar tomonidan yo‘l harakati qoidalarining buzilishlari aniqlangan holda O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi Davlat yo‘l harakati xavfsizligi xizmati yo‘l-patrul xizmati xodimlari (keyingi o‘rinlarda — YPX xodimlari deb yuritiladi) qonun hujjatlarida belgilangan tartibda ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risida bayonnoma tuzadi. Ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risida bayonnomani tuzish vaqtida huquqbuzarga O‘zbekiston Respublikasining Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksining 294-moddasida nazarda tutilgan uning huquq va burchlari tushuntiriladi hamda bu xususda bayonnomaga yozib qo‘yiladi.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
Bunda transport vositasini boshqarish huquqini beruvchi haydovchilik guvohnomasi va huquqbuzar shaxsini tasdiqlovchi boshqa hujjatlar egasiga qaytarib beriladi.
Daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxs transport vositasini boshqarayotib alkogolli ichimlikdan, giyovand modda ta’siridan yoki o‘zgacha tarzda mast holatda bo‘lgan deb hisoblash uchun yetarli asoslar bo‘lsa, YPX xodimi boshqa shaxslar xavfsizligini ta’minlash maqsadida haydovchini vaqtincha transport vositasini boshqarishdan chetlashtiradi, haydovchining roziligiga ko‘ra, belgilangan tartibda alkogolli ichimlik, giyovand modda ta’siridan yoki o‘zgacha tarzda mastlikni aniqlash uchun tibbiy tekshiruvdan o‘tishni taklif qiladi. Ushbu holat bo‘yicha hududiy ichki ishlar organlarining navbatchilik qismiga va Yo‘l harakati xavfsizligi boshqarmasiga, shuningdek O‘zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligiga (keyingi o‘rinlarda — TIV deb yuritiladi) tegishli diplomatik vakolatxonani darhol xabardor etish uchun ma’lum qilinadi.
Bunda tintuv yoki tekshiruv deb baholanishi mumkin bo‘lgan talablar (transport vositasining kapoti yoki bagaj bo‘lmasini ochish) qo‘yilmasligi lozim.
Daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslar YPX xodimlarining transport vositasini to‘xtatish to‘g‘risidagi qonuniy talablarini bajarmagan hollarda, transport vositasining davlat ro‘yxatidan o‘tkazish raqami belgisi, huquqbuzarlikni sodir etish vaqti, sanasi va joyi albatta ko‘rsatilgan holda tegishli dalolatnoma tuziladi. Dalolatnoma YPX xodimlari va ikki xolis tomonidan imzolanadi.
Daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxs boshqarayotgan transport vositasi bilan bog‘liq yo‘l-transport hodisasi (keyingi o‘rinlarda YTH deb yuritiladi) fakti bo‘yicha materiallarni rasmiylashtirish vaqtida, agar u tibbiy yordamga muhtoj bo‘lmasa, YPX xodimi unga ushbu jarayonda ishtirok etishni taklif qiladi. Agar haydovchi yoki yo‘lovchilardan birortasi ishtirok etishni xohlamasa, YPX xodimi YTH ishtirokchilari to‘g‘risidagi zarur ma’lumotlarni yozib oladi. Bunday hollarda ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risida bayonnomaga haydovchi yo‘qligining sababi to‘g‘risida yozib qo‘yiladi hamda bayonnoma uni tuzuvchi va ikki xolis tomonidan imzolanadi.
4. Quyidagilar daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxs boshqarayotgan transport vositalarini to‘xtatish uchun asos hisoblanadi:
agar transport vositasining harakatlanish xususiyati haydovchining boshqarish qobiliyatiga shubha tug‘dirsa (yo‘nalishning va / yoki tezlikning keskin o‘zgarishi);
transport vositasining davlat ro‘yxatidan o‘tkazish raqami belgilari ko‘rinishini yashiruvchi biror-bir vositalardan foydalanish mavjudligi (ularning belgilanmagan joyga mustahkamlanishi yoki boshqacha predmetlar bilan yopilishi);
transport vositasi, haydovchi yoki yo‘lovchilarning YTHni, jinoyat yoki ma’muriy huquqbuzarlikni sodir etishga aloqadorligi to‘g‘risida dalolat beruvchi ma’lumotlarning mavjudligi;
vakolatli davlat organlari yoki mansabdor shaxslarning harakatni cheklash yoki taqiqlash to‘g‘risidagi qarorlarini bajarish;
davlat standarti normalariga muvofiq bo‘lmagan ko‘zgusimon yoki tusi o‘zgartirilgan (qoraytirilgan) oynali transport vositalaridan foydalanish, diplomatik vakolatxona boshlig‘ining transport vositasi bundan mustasno.
Keyingi tahrirga qarang.
Ushbu bandning ikkinchi – sakkizinchi xatboshilarida nazarda tutilgan asoslar mavjud bo‘lmaganda transport vositalarini to‘xtatish man etiladi.
5. YPX xodimlari quyidagi hollarda haydovchiga transport vositasi kabinasi (saloni) dan chiqishni taklif qilishlari mumkin:
transport vositasining texnik nosozligini yoki yuk tashish qoidalari buzilishlarini bartaraf etish uchun;
haydovchining alkogolli ichimlik, giyovand modda ta’siridan va o‘zgacha tarzda mastlik holatida deb hisoblash uchun yetarli asoslar bo‘lganda;
haydovchilar yoki yo‘lovchilar ma’muriy huquqbuzarlik va/yoki jinoyatlar sodir etishda gumon qilinganda.
6. YPX xodimlarining daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslarga nisbatan munosabatlari qonuniylikka qat’iy rioya etish, o‘z vazifalarini aniq bajarish, shuningdek huquqbuzarlikning oldini olish va ularga barham berishdagi prinsipiallik ushbu shaxslarga e’tibor, xayrixohlilik va hurmat ko‘rsatish bilan asoslanishi lozim.
YPX xodimlari daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslarga murojaat qilishda qo‘lni bosh kiyimga qo‘yib o‘zini tanishtirishi, o‘z lavozimi, maxsus unvoni va familiyasini aytishi, transport vositasini to‘xtatish sababini ma’lum qilishi lozim.
YPX xodimlari daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslar bilan so‘zlashishda xotirjam va vazmin bo‘lishlari lozim, ularning tortishuvga kirishishi, o‘zini yo‘qotishi, qo‘pollikka qo‘pollik bilan javob qaytarishi mumkin emas.
Nizoli vaziyatlar, e’tirozlar paydo bo‘lganda yoki daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxsning talabiga ko‘ra YPX xodimi ko‘krak nishonining tartib raqamini aytadi va xizmat guvohnomasini qo‘lidan chiqarmay ko‘rsatadi. Bu haqda ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risida bayonnomaga yozib qo‘yiladi va qo‘shimcha materiallar bayonnomaga qo‘shib qo‘yiladi.
7. Daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslar tomonidan huquqbuzarlik sodir etilganda ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risida bayonnoma va boshqa hujjatlar huquqbuzarlik sodir etilgan yoki aniqlangan paytdan e’tiboran bir sutka davomida TIVning Diplomatik vakolatxonalarga xizmat ko‘rsatish boshqarmasiga (keyingi o‘rinlarda Dipxorijxizmat deb yuritiladi) tegishli diplomatik vakolatxonani xabardor qilish uchun yuboriladi.
Sud yoki boshqa vakolatli organ Dipxorijxizmatdan diplomatik vakolatxonaning ma’muriy javobgarlikka tortishga roziligi to‘g‘risida xabarnomani olganidan keyin huquqbuzarlikni sodir etganlik uchun ma’muriy jazo qo‘llash to‘g‘risida qaror qabul qiladi.
Keyingi tahrirga qarang.
Sud yoki boshqa vakolatli organ tomonidan huquqbuzarlikni sodir etganlik uchun ma’muriy jazo ko‘rsatilgan qaror qabul qilingandan so‘ng bunday qaror Dipxorijxizmat orqali tegishli diplomatik vakolatxonaga ijro etish uchun yuboriladi.
Dipxorijxizmat yo‘l harakati qoidalarini buzgan daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslar to‘g‘risida ma’lumotlar bazasini tashkil etadi, unga bunday shaxslarni ma’muriy javobgarlikka tortish to‘g‘risida kelib tushayotgan ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risida bayonnomalar va sud yoki boshqa vakolatli organning qarorlari kiritiladi.
Dipxorijxizmat sud yoki boshqa vakolatli organning qarorini bajarish talabi bayon etilgan notalarni tegishli diplomatik vakolatxonalarga yuboradi va ularni umumlashtiradi.
Sodir etilgan huquqbuzarliklar uchun belgilangan jarima Dipxorijxizmat kassasiga to‘lanadi, undan tegishli tranzit hisob raqamlarga o‘tkaziladi.
Keyingi tahrirga qarang.
Daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslar O‘zbekiston Respublikasining yo‘l harakati xavfsizligi to‘g‘risidagi qonun hujjatlari talablarini buzgan taqdirda, shuningdek sud yoki boshqa vakolatli organ qarorini bajarishni rad etsa yoki bo‘yin tovlasa, tegishli diplomatik vakolatxonalar yoki daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslar Dipxorijxizmatga transport xizmati (avtomobilni ro‘yxatga qo‘yish, ro‘yxatdan chiqarish, davlat ro‘yxatidan o‘tkazish raqami belgilarini berish va almashtirish, texnik ko‘rikdan o‘tkazish va boshqalar) ko‘rsatishni so‘rab murojaat qilganda, bunday xizmatlar ma’muriy jazolar ijro etilmagunga qadar ko‘rsatilmaydi.
Keyingi tahrirga qarang.
Dipxorijxizmat daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslar tomonidan yo‘l harakati qoidalarini buzganlik uchun sud yoki boshqa vakolatli organ qarorini ijro etilishini nazorat qiladi.
bir yil davomida yo‘l harakati qoidalari uch marotabadan ko‘p buzilganda, huquqbuzarga biriktirilgan transport vositalarining davlat ro‘yxatidan o‘tkazish raqami belgilari Dipxorijxizmat tomonidan olti oygacha bo‘lgan muddatga olib qo‘yilishi mumkin yoki tegishli diplomatik vakolatxona boshlig‘i TIVga tushuntirish ishlari uchun chaqirtiriladi;
Keyingi tahrirga qarang.
davlat ro‘yxatidan o‘tkazish raqami belgilaridan mahrum qilingan shaxs mazkur avtomobildan boshqa davlat ro‘yxatidan o‘tkazish raqami belgilari bilan foydalangan taqdirda, ushbu fakt YPX xodimlari tomonidan rasman hujjatlashtiriladi va Dipxorijxizmatga topshiriladi, Dipxorijxizmat bunday yo‘l harakati qoidalari buzuvchisining O‘zbekiston Respublikasida bo‘lishi maqsadga muvofiq emasligi to‘g‘risidagi taklifni TIV rahbariyatiga ko‘rib chiqish uchun kiritadi;
mazkur Yo‘riqnomaning 7-bandi yettinchi xatboshisida ko‘rsatilgan ta’sir choralari qo‘llangandan so‘ng bir yil davomida yo‘l harakati qoidalarini buzish takroran sodir etilsa, TIV to‘g‘ridan to‘g‘ri (O‘zbekiston Respublikasining xorijiy davlatdagi diplomatik vakolatxonalari yoki konsullik muassasalari orqali) tegishli davlatning tashqi ishlar vazirligiga ushbu davlat diplomatik vakolatxonasining O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari talablariga rioya qilishini ta’minlash bo‘yicha choralar ko‘rishni so‘rab Nota yuboradi. Boshqa hollarda TIV tegishli davlat tashqi ishlar vazirligini yo‘l harakati qoidalari buzuvchisini akkreditatsiyadan mahrum qilish niyati to‘g‘risida xabardor qiladi;
Keyingi tahrirga qarang.
Dipxorijxizmat har chorakda daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslar tomonidan yo‘l harakati qoidalarining buzilishi to‘g‘risida barcha diplomatik vakolatxonalarga batafsil statistik ma’lumotlarni o‘z ichiga olgan umumlashtirilgan tematik axborotnoma yuboradi;
Keyingi tahrirga qarang.
TIV Diplomatik ma’lumotnomada va zarur bo‘lganda boshqa manbalarda yo‘l harakati qoidalarini buzganlik uchun jarimalarni muntazam ravishda to‘lamaydigan daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslarning “qora ro‘yxat”ini e’lon qiladi.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
9. Mazkur Yo‘riqnoma kuchga kirgandan so‘ng TIV barcha diplomatik vakolatxonalarga bundan buyon daxlsizlikdan foydalanuvchi shaxslar tomonidan yo‘l harakati qoidalari buzilgani uchun O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligida belgilangan ma’muriy jazo qo‘llanishi to‘g‘risida sirkulyar Nota yuboradi.