LexUZ sharhi
Mazkur qaror O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining 2020-yil 11-sentabrdagi 41-son, O‘zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligining 2020-yil 9-sentabrdagi 209-MN-son, O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvining 2020-yil 11-sentabrdagi 21/4-sonli ““O‘zbekiston pochtasi” ochiq aksiyadorlik jamiyatining talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlaridan operatsiyalarni amalga oshirish va ularni buxgalteriya hisobida aks ettirish tartibi to‘g‘risidagi nizomga tasdiqlash haqida”gi qarorni, shuningdek unga o‘zgartirishlarni o‘z kuchini yo‘qotgan deb topish to‘g‘risida”gi qaroriga (ro‘yxat raqami 1790-2, 22.09.2020-y.) asosan o‘z kuchini yo‘qotgan.
O‘zbekiston Respublikasining “Pochta aloqasi to‘g‘risida”gi va “Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida”gi qonunlari, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 19-iyuldagi “Pochta aloqasi sohasidagi faoliyatni takomillashtirish to‘g‘risida”gi 339-son qaroriga asosan O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, Markaziy bank Boshqaruvi, O‘zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi qaror qiladilar:
1. “O‘zbekiston pochtasi” ochiq aksiyadorlik jamiyatining talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlaridan operatsiyalarni amalga oshirish va ularni buxgalteriya hisobida aks ettirish tartibi to‘g‘risidagi nizom” ilovaga asosan tasdiqlansin.
2. Ushbu qaror O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida davlat ro‘yxatiga olingan kundan boshlab o‘n kundan keyin kuchga kiradi.
Moliya vazirligi, Markaziy bank Boshqaruvi va O‘zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligining 10-martdagi 22, 301-V, 10-8/719-son qarori bilan
TASDIQLANGAN
TASDIQLANGAN
Ushbu Nizom “O‘zbekiston Respublikasining Markaziy banki to‘g‘risida”, “Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida”, “Pochta aloqasi to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasining qonunlari, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Pochta aloqasi sohasidagi faoliyatni takomillashtirish to‘g‘risida” 2004-yil 19-iyuldagi 339-sonli qaroriga (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2004-yil, 29-son, 330-modda) muvofiq “O‘zbekiston pochtasi” ochiq aksiyadorlik jamiyati (keyingi o‘rinlarda “O‘zbekiston pochtasi” OAJ deb yuritiladi), uning pochta aloqasi hududiy tashkilotlari va pochta aloqasi obyektlari (pochta aloqasi bog‘lamalari, pochtamtlar)ning (keyingi o‘rinlarda tarkibiy bo‘linmalar deb yuritiladi) banklarda ochilgan talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlaridan operatsiyalarni amalga oshirish va ularni buxgalteriya hisobida aks ettirish tartibini belgilaydi.
talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvaraq — istalgan paytda talab qilib olinishi mumkin bo‘lgan, pul mablag‘larini qabul qilish, hisobga kiritish, o‘tkazish va joriy maqsadlar uchun berish bo‘yicha operatsiyalarni amalga oshirish uchun mo‘ljallangan, “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalariga xizmat ko‘rsatuvchi bank tomonidan ochilgan talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvarag‘i;
pensiya hisobvarag‘i — pensiya va ijtimoiy nafaqalarni to‘lash uchun mo‘ljallangan viloyat, shahar va tuman ijtimoiy ta’minot bo‘limlarining pul mablag‘larini qabul qilish, hisobga kiritish, o‘tkazish va berish bo‘yicha operatsiyalarni amalga oshirish uchun mo‘ljallangan “O‘zbekiston pochtasi” OAJning tarkibiy bo‘linmalariga xizmat ko‘rsatuvchi banklarda ochiladigan 22610 “O‘zbekiston pochtasi” OAJning tarkibiy bo‘linmalari tomonidan to‘laydigan pensiya va ijtimoiy nafaqalar” maxsus depozit hisobvarag‘i;
o‘tkazma hisobvaraq — o‘tkazma operatsiyalar bo‘yicha hisob-kitoblar va davriy nashrlarga obuna bo‘yicha mo‘ljallangan, “O‘zbekiston pochtasi” OAJning tarkibiy bo‘linmalariga xizmat ko‘rsatuvchi banklar tomonidan ochilgan, 22612 “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining pul o‘tkazmalari va davriy nashrlarga obunasi” maxsus depozit hisobvarag‘i.
b) kommunal va boshqa turdagi xizmatlardan foydalanganlik uchun to‘lov sifatida jismoniy shaxslardan pul mablag‘lari va boshqa to‘lovlarni qabul qilish hamda ularni maqsadi bo‘yicha o‘tkazish;
v) yuridik shaxslardan ijtimoiy ahamiyatga ega pul o‘tkazmalari (ish haqi, moddiy yordam, alimentlar va boshqalar)ni qabul qilish va ularni jismoniy shaxslarga to‘lash.
4. Davriy nashrlarga obuna o‘z ichiga davriy nashrlarga obuna to‘lovi uchun naqd va naqd pulsiz mablag‘larini qabul qilish, ularni hisobga kiritish va maqsadi bo‘yicha o‘tkazish, shuningdek obunachilarga pul mablag‘larini qaytarishni qamrab oladi.
5. Davriy matbuot nashrlariga obuna bo‘lish, o‘tkazma operatsiyalar, shuningdek pensiya va ijtimoiy nafaqalarni yetkazib berish va to‘lash bo‘yicha operatsiyalarini amalga oshirish natijasida “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalari oladigan daromadlarga soliq solish tartibi O‘zbekiston Respublikasining qonun hujjatlari bilan belgilanadi.
6. “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarida pul o‘tkazmalari, obuna, shuningdek, pensiya va ijtimoiy nafaqalarni yetkazib berish va to‘lash bo‘yicha operatsiyalar bilan bog‘liq naqd pul mablag‘larining kelib tushishi va chiqimini rasmiylashtirish tartibi “O‘zbekiston pochta va telekommunikatsiyalar agentligining pochta aloqasi bo‘yicha ekspluatatsiya korxonalarida kassa operatsiyalarini yuritish qoidalari” (2000-yil 1-mart, ro‘yxat raqami 904 — Me’yoriy hujjatlar axborotnomasi, 2000-y., 5-son) bilan tartibga solinadi.
7. Pochta aloqasi xizmatlari ko‘rsatilishini tashkil etish maqsadida “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalari xizmat ko‘rsatuvchi banklarda talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlarini ochadilar.
8. Talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlarini ochish, yopish, qayta rasmiylashtirish, shuningdek, boshqa bankka o‘tkazish tartibi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2001-yil 6-oktabrdagi 25/4-sonli qarori bilan tasdiqlangan “O‘zbekiston Respublikasi banklarida ochiladigan bank hisobvaraqlari to‘g‘risidagi yo‘riqnoma” (2001-yil 10-noyabr, ro‘yxat raqami 1080 — Me’yoriy hujjatlar axborotnomasi, 2001-yil, 21-son) bilan belgilanadi.
Keyingi tahrirga qarang.
9. “O‘zbekiston pochtasi” OAJning talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlar “O‘zbekiston pochtasi” OAJ arizasi asosida, tarkibiy bo‘linmalar esa — “O‘zbekiston pochtasi” OAJning iltimosnomasiga asoslanib O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Boshqaruvining 2001-yil 6-oktabrdagi 25/4-sonli qarori bilan tasdiqlangan “O‘zbekiston Respublikasi banklarida ochiladigan bank hisobvaraqlari to‘g‘risidagi yo‘riqnoma”ga (2001-yil 10-noyabr, ro‘yxat raqami 1080) muvofiq ochiladi.
Keyingi tahrirga qarang.
10. Talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlarini ochishda “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalari xizmat ko‘rsatuvchi banklar bilan bank hisobvarag‘i shartnomalari tuzadilar.
11. Xizmat ko‘rsatuvchi banklarda pochta aloqasining hududiy tashkilotlarining talab qilib olinguncha boshqa maxsus depozit hisobvaraqlarini ochish, amaldagi hisobvaraqlarini yopish, shuningdek, ushbu hisobvaraqlar bo‘yicha operatsiyalar o‘tkazilishini to‘xtatish (taqiqlash) “O‘zbekiston pochtasi” OAJning buyrug‘i asosida va qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
Talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlarni yopish zaruratga ko‘ra, “O‘zbekiston pochtasi” OAJning buyrug‘ida belgilangan tartibda inventarizatsiya qilinganidan keyin amalga oshiriladi.
12. Xizmat ko‘rsatuvchi banklarda maxsus o‘tkazma hisobvaraqlaridan tashqari, pochta aloqasi obyektlarining talab qilib olinguncha boshqa maxsus depozit hisobvaraqlarini ochish, amaldagi hisobvaraqlarini yopish, ushbu hisobvaraqlar bo‘yicha operatsiyalar o‘tkazilishini to‘xtatish (taqiqlash) tegishli pochta aloqasi hududiy tashkilotining buyrug‘i asosida va qonun hujjatlarida belgilangan tartibga muvofiq amalga oshiriladi.
Talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlarining yopilishi, o‘tkazma hisobvaraqlaridan tashqari, tegishli pochta aloqasi hududiy tashkilotining buyrug‘ida belgilangan tartibda inventarizatsiya qilinganidan keyin amalga oshiriladi.
13. Xizmat ko‘rsatuvchi banklarda pochta aloqasi obyektlari boshqa o‘tkazma hisobvaraqlarini ochish, amaldagi hisobvaraqlarini yopish, operatsiyalar o‘tkazilishini to‘xtatish (taqiqlash) “O‘zbekiston pochtasi” OAJning buyrug‘i asosida va qonun hujjatlarida belgilangan tartibga muvofiq amalga oshiriladi.
O‘tkazma hisobvaraqlarining yopilishi “O‘zbekiston pochtasi” OAJning buyrug‘ida belgilangan tartibda inventarizatsiya qilinganidan keyin amalga oshiriladi.
14. O‘tkazma hisobvaraqlariga pul mablag‘larining kelib tushish manbalari bo‘lib quyidagilar hisoblanadi:
b) kommunal hamda boshqa turdagi xizmatlardan foydalanganlik uchun to‘lov sifatida jismoniy shaxslardan qabul qilingan naqd pul mablag‘lari hamda boshqa to‘lovlar;
v) davriy nashrlarga obuna bo‘lish uchun obunachilardan naqd va/yoki naqd pulsiz shaklda kelib tushgan pul mablag‘lari;
g) “O‘zbekiston pochtasi” OAJning tarkibiy bo‘linmalari tomonidan pochta to‘lovi davlat belgilari (keyingi o‘rinlarda — PTDB), konvertlar, ochiq xatlar va boshqa tovarlarni sotishdan tushgan naqd va/yoki naqd pulsiz shaklda kelib tushgan pul mablag‘lari;
d) yuridik shaxslardan ijtimoiy ahamiyatga ega pul o‘tkazmalari (ish haqi, moddiy yordam, alimentlar va boshqalar) to‘lovi uchun naqd yoki naqd pulsiz shaklda olingan pul mablag‘lari;
e) pensiya va ijtimoiy nafaqalarni o‘z vaqtida to‘lash uchun “O‘zbekiston pochtasi” tarkibiy bo‘linmalarining kassasiga tushgan naqd pullarni farmoyish asosida pochta aloqasi bog‘lamalari va bo‘limlariga taqsimlangan, ilgari to‘langan pul mablag‘larini qoplash maqsadida, maxsus pensiya hisobvarag‘idan kelib tushgan naqd pulsiz mablag‘lari;
j) pul o‘tkazmalarining to‘lovi summasi qabul qilingan summadan oshganda yoki pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi ularning to‘lovi summasidan oshganda o‘tkazma hisobvaraqlarini to‘ldirish uchun “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalari o‘tkazma hisobvaraqlaridan kelib tushgan naqd pulsiz mablag‘lari;
z) kurs farqidan ko‘rilgan zararni qoplash uchun “O‘zbekiston pochtasi” OAJning talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvarag‘idan, valyuta o‘tkazma hisobvaraqlaridagi chet el valyutasi qoldiqlarini har oylik qayta baholash natijasida salbiy kurs farqi hosil bo‘lganda o‘tkaziladigan pul mablag‘lari;
15. Pensiya hisobvarag‘iga pul mablag‘larining kelib tushish manbai bo‘lib budjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasining pul mablag‘lari hisoblanadi.
a) qabul qilingan pul o‘tkazmalarini ularning oluvchisi (adresat)ga yoki jo‘natuvchisiga naqd pul mablag‘lari shaklida bevosita to‘lash uchun;
b) aholidan qabul qilingan kommunal va boshqa to‘lovlarni tegishli korxonalar va tashkilotlarning talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvaraqlariga o‘tkazish uchun;
v) “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalari tomonidan foydalanuvchilarga xizmat ko‘rsatishdan olgan daromadlarini o‘zlarining talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvaraqlariga o‘tkazish uchun;
g) davriy nashrlarga obuna bo‘yicha kelib tushgan pul mablag‘larini nashriyotlar va tahririyatlarning talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvaraqlariga o‘tkazish uchun;
d) davriy nashrlarga obuna bo‘yicha kelib tushgan pul mablag‘larini “Matbuot tarqatuvchi” aksiyadorlik kompaniyasi (keyingi o‘rinlarda “Matbuot tarqatuvchi” AK deb yuritiladi) va uning tarkibiy hududiy bo‘linmalarining talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvaraqlariga o‘tkazish uchun;
e) davriy nashrlarga obuna bo‘yicha kelib tushgan pul mablag‘larini “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va pochta aloqasining hududiy tashkilotlari talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvaraqlariga (viloyatlar ichida va magistral yo‘nalishlar bo‘yicha davriy nashrlarni qayta ishlash va tashish uchun) o‘tkazish uchun;
j) davriy nashrlarga obunani tashkil etish bo‘yicha xizmatlardan olingan daromadlar sifatida kelib tushgan pul mablag‘larini “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvaraqlariga o‘tkazish uchun;
z) jismoniy shaxslar tomonidan ilgari amalga oshirilgan obuna rad etilgan taqdirda, agar obuna ular tomonidan naqd pul mablag‘lari ko‘rinishida amalga oshirilgan bo‘lsa, obuna summalarini naqd pul mablag‘lari bilan qaytarish uchun;
i) yuridik shaxslar tomonidan ilgari amalga oshirilgan obuna rad etilgan taqdirda, obuna summalarini naqd pulsiz mablag‘lar shaklida qaytarish uchun;
k) pochta aloqasi obyektlari tomonidan qabul qilingan pul o‘tkazmalarining summasi pul o‘tkazmalari bo‘yicha to‘lov summasidan (ham naqd pul, ham naqd pulsiz shakllarida) oshib ketgan holda o‘tkazma hisobvarag‘ini to‘ldirish uchun, hosil bo‘lgan ortiqcha summani ular tomonidan pochta aloqasining hududiy tashkilotlari o‘tkazma hisobvaraqlariga o‘tkazish yo‘li bilan;
l) pochta aloqasining hududiy tashkilotlari tomonidan qabul qilingan pul o‘tkazmalarining summasi pul o‘tkazmalari bo‘yicha to‘lov summasidan (ham naqd, ham naqd pulsiz shakllarida) oshib ketgan holda o‘tkazma hisobvarag‘ini to‘ldirish uchun, hosil bo‘lgan ortiqcha summani ular tomonidan “O‘zbekiston pochtasi” OAJning maxsus o‘tkazma hisobvarag‘iga o‘tkazish yo‘li bilan;
m) “O‘zbekiston pochtasi” OAJning valyuta o‘tkazma hisobvaraqlaridagi chet el valyutasi qoldiqlarini har oylik qayta baholash natijasida ijobiy kurs farqi hosil bo‘lganda (kursdagi farqdan olingan daromadlar sifatida), “O‘zbekiston pochtasi” OAJ talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvarag‘iga.
b) solishtirish dalolatnomalariga muvofiq tegishli summalarni naqd pulsiz shaklda O‘zbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligining tegishli hududiy organlari hisobvaraqlariga;
Keyingi tahrirga qarang.
v) pensiya va ijtimoiy nafaqalarni o‘z vaqtida to‘lash uchun “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining kassasiga kelib tushgan naqd pullarini farmoyish asosida pochta aloqasi bog‘lamalari va pochta aloqasi bo‘limlariga taqsimlangan, ilgari to‘langan pul mablag‘larini qoplash maqsadida naqd pulsiz shaklda “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining o‘tkazma hisobvaraqlariga. Pochta aloqasi bog‘lamalari va bo‘limlarining kassasiga kelib tushgan naqd pul mablag‘lari hisobidan to‘langan pensiya va ijtimoiy nafaqa pullariga alohida taqqoslama dalolatnoma bo‘lishi lozim.
18. “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining kassalariga kelib tushgan barcha naqd pul mablag‘lari, ularning maqsadidan qat’i nazar, vaqtincha o‘tkazma mablag‘larga tegishli bo‘lib, birinchi navbatda pensiya va ijtimoiy nafaqalarni, pul o‘tkazmalarini to‘lash, shuningdek, ushbu maqsadlar uchun idora qaramog‘idagi pochta aloqasi obyektlariga naqd pul bilan madad berish uchun foydalaniladi.
19. “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining kassalarida pensiya va ijtimoiy nafaqalarni naqd pul mablag‘lari bilan to‘lash, shuningdek, pul o‘tkazmalari operatsiyalari bo‘yicha to‘lovlarni amalga oshirish uchun vaqtincha naqd pul mablag‘lari yetishmagan hollarda, ularga xizmat ko‘rsatuvchi banklardagi tegishli talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlaridagi qoldiqlar doirasida naqd pulda madad oladilar.
20. Kun oxirida “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining kassalaridagi xizmat ko‘rsatuvchi bank tomonidan belgilangan limitdan ortiqcha naqd pul mablag‘lari, “O‘zbekiston pochtasi” OAJ o‘z bo‘linmalarining ehtiyojlari uchun oylik ish haqi va ularga tenglashtirilgan to‘lovlar va boshqa to‘lovlarni to‘lash uchun olingan mablag‘lardan tashqari, tegishli talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlariga kirim qilish uchun bankka topshirilishi shart. Ushbu mablag‘lar, qonun hujjatlarida belgilangan muddat tugaganidan so‘ng, mazkur bo‘linmalar talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvaraqlariga o‘tkazish uchun bankka topshiriladi.
21. “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalariga korxonaning ekspluatatsion va boshqa ehtiyojlari uchun talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlaridagi mablag‘lardan foydalanish taqiqlanadi.
22. “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalari rahbarlari va bosh buxgaltyerlari tushumlar hisobga olinishining to‘g‘riligi va talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlaridagi pul mablag‘larining maqsadli ishlatilishi uchun shaxsan javobgardirlar.
23. “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalarining buxgalteriya schyotlari bo‘yicha tegishli registrlarda talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlaridagi pul mablag‘larining harakatini va qoldiqlarini ro‘yxatga olish maqsadida “O‘zbekiston pochtasi” OAJ ishchi schyotlar rejasida ko‘zda tutilgan va ushbu schyotlar bo‘yicha operatsiyalarni hisobga olish uchun mo‘ljallangan buxgalteriya schyotlari ochiladi.
24. Talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlar bo‘yicha operatsiyalar tegishli xizmat ko‘rsatuvchi banklarning ushbu hisobvaraqlar bo‘yicha ko‘chirmalari va ularga ilova qilingan tasdiqlovchi birlamchi hujjatlar (pul hisob-kitob hujjatlari va boshqalar) asosida “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalarining buxgalteriya hisobida aks ettiriladi.
25. “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalarining hisob siyosatiga ilova qilinadigan moliyaviy-xo‘jalik faoliyatining buxgalteriya hisobi schyotlarining ish rejasida, talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlar bo‘yicha operatsiyalarini batafsil hisobga olish maqsadida quyidagi balans schyotlari ochiladi:
a) kassadagi pul mablag‘larini hisobga oluvchi schyotlar guruhida (5000) — 5010 “Pochta aloqasi obyektlarining bosh kassasi” schyoti, 5011 “Pochta aloqasi bo‘limlarining operatsion kassasi” schyoti;
b) bankdagi maxsus hisobvaraqlarda pul mablag‘larini hisobga oluvchi schyotlar guruhida (5500) — quyidagi schyotlar: 5531 “Milliy valyutadagi o‘tkazma hisobvaraq”, 5532 “Chet el valyutasidagi o‘tkazma hisobvaraq”, 5540 “Budjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasi mablag‘larining pensiya hisobvarag‘i”;
v) olingan bo‘naklarni hisobga oluvchi schyotlar guruhida (6300) — quyidagi schyotlar: 6330 “Davriy nashrlar uchun obunachilardan olingan bo‘naklar”, 6331 “Aniq davriy nashrlarga rasmiylashtirilgan obunalar bo‘yicha bo‘naklar”; 6340 “Milliy valyutadagi pul o‘tkazmalari bo‘yicha majburiyatlar”, 6341 “Chet el valyutasidagi pul o‘tkazmalari bo‘yicha majburiyatlar”, 6343 “Jismoniy shaxslar va ularning ishonchli shaxslari mablag‘larini kommunal va boshqa pulli xizmat turlarini ko‘rsatuvchi korxonalarning tegishli bank hisobvaraqlariga o‘tkazish bo‘yicha milliy valyutada olingan bo‘naklar”, 6350 “Pensiya va ijtimoiy nafaqalarni yetkazib berish va to‘lash uchun olingan bo‘naklar”.
26. Talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlari bilan bog‘liq bo‘lgan operatsiyalarning buxgalteriya hisobi “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalari boshqa operatsiyalarining buxgalteriya hisobidan alohida yuritiladi.
27. Obuna bo‘yicha qabul qilingan summalarni “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalarining maxsus o‘tkazma hisobvarag‘idan nashriyotlar, tahririyatlarning tegishli bank hisobvaraqlari va “Matbuot tarqatuvchi” AKning talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvaraqlariga o‘tkazish tegishli shartnomalarda ko‘zda tutilgan tartib va muddatlarda amalga oshiriladi.
Bunda pochta aloqasi obyektlari mustaqil ravishda mahalliy nashriyotlar bilan shartnomalar, pochta aloqasining hududiy tashkilotlari mahalliy va viloyat nashriyotlari hamda “Matbuot tarqatuvchi” AKning tarkibiy hududiy bo‘linmalari bilan shartnomalar tuzishlari mumkin, “O‘zbekiston pochtasi” OAJ esa, respublika va xorijiy nashriyotlar hamda “Matbuot tarqatuvchi” AK bilan shartnomalar tuzadi. Bitta viloyatning davriy nashrlariga boshqa viloyat obunachilari (foydalanuvchilari) tomonidan obuna amalga oshirilayotgan hollarda, ushbu viloyatlar nashriyotlari bilan obuna bo‘yicha shartnomalar “O‘zbekiston pochtasi” OAJ bilan tuziladi.
28. Respublika, viloyat va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga obuna bo‘yicha qabul qilingan summalarni pochta aloqasi obyektlarining maxsus o‘tkazma hisobvarag‘idan pochta aloqasining hududiy tashkilotlari tegishli maxsus o‘tkazma hisobvaraqlariga va keyinchalik pochta aloqasining hududiy tashkilotlari maxsus o‘tkazma hisobvarag‘idan “O‘zbekiston pochtasi” OAJning talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvarag‘iga o‘tkazish tartibi va muddatlari “O‘zbekiston pochtasi” OAJning tegishli boshqaruv hujjatlari (buyruq, qaror, farmoyish va shu kabilar) bilan belgilanadi.
29. Maxsus o‘tkazma hisobvaraqlari bilan bog‘liq bo‘lgan davriy nashrlarga obuna bo‘yicha operatsiyalar pochta aloqasi obyektlarining buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
debet 5010 “Pochta aloqasi obyektlarining bosh kassasi” schyoti va/yoki 5011 “Pochta aloqasi bo‘limlarining operatsion kassasi” schyoti — davriy nashrning aniq nomi bo‘yicha birlamchi hujjatlarga asosan — qabul qilingan naqd pul mablag‘larining umumiy summasiga;
kredit 6331 “Aniq davriy nashrlarga rasmiylashtirilgan obunalar bo‘yicha bo‘naklar” (rasmiylashtirilgan obuna) schyoti;
debet 5531 “Milliy valyutadagi o‘tkazma hisobvaraq” schyoti — aniq davriy nashrning nomi bo‘yicha birlamchi hujjatlarga asosan — kelib tushgan naqdsiz pul mablag‘larining umumiy summasiga;
v) davriy nashrlarga obunadan kelib tushgan naqd pul mablag‘larini tegishli maxsus o‘tkazma hisobvaraqqa o‘tkazish uchun xizmat ko‘rsatuvchi bankka topshirish:
debet 5531 “Milliy valyutadagi o‘tkazma hisobvaraq” schyoti — davriy nashrlarga obuna bo‘yicha topshirilgan naqd pul mablag‘larining umumiy summasiga;
kredit 5010 “Pochta aloqasi obyektlarining bosh kassasi” schyoti yoki 5011 “Pochta aloqasi bo‘limlarining operatsion kassasi” schyoti;
g) pochta aloqasi obyektlariga aniq davriy nashrlarning nomlari bo‘yicha obuna uchun rasmiylashtirilgan talabnomalar taqdim etilganda:
d) pochta aloqasi obyektlari tomonidan mahalliy nashriyotlarning davriy nashrlariga obuna bo‘yicha buyurtmalarni rasmiylashtirganda:
kredit 6010 “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti — aniq davriy nashrlarning nomlari bo‘yicha (mahalliy nashriyotlar davriy nashrlarining narxlari bo‘yicha) mahalliy nashriyotlarga pochta aloqasi obyektlari tomonidan rasmiylashtirilgan buyurtmalarga tegishli ulushning umumiy summasiga;
kredit 6230 “Boshqa kechiktirilgan daromadlar” schyoti — mahalliy nashriyotlarning davriy nashrlari uchun rasmiylashtirilgan obuna bo‘yicha pochta aloqasi obyektlarining kechiktirilgan daromadlari summasiga (davriy nashrning aniq nomi bo‘yicha obuna narxi bilan mahalliy nashriyotlarning narxi o‘rtasidagi farq);
e) pochta aloqasi obyektlari tomonidan viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga obuna bo‘yicha buyurtmalar rasmiylashtirilganda:
j) davriy nashrlarga rasmiylashtirilgan buyurtmalar bo‘yicha mahalliy nashriyot bilan shartnomada kelishilgan miqdorda pochta aloqasi obyektlarining maxsus o‘tkazma hisobvarag‘idan pul mablag‘lari o‘tkazilganda:
debet 4331 “Davriy nashrlarga rasmiylashtirilgan talabnomalar bo‘yicha mahalliy nashriyotlarga berilgan bo‘naklar” schyoti;
z) viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga obuna bo‘yicha pochta aloqasi obyektlarining maxsus o‘tkazma hisobvaraqlaridan obuna bo‘yicha pul mablag‘larini pochta aloqasining hududiy tashkilotlari maxsus o‘tkazma hisobvaraqlariga o‘tkazilganda:
debet 6110 “Pochta aloqasining hududiy tashkilotlariga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti — viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga obuna bo‘yicha o‘tkazib berilgan pul mablag‘larining umumiy summasiga;
i) pochta aloqasi obyektlarining obuna bo‘limi tomonidan tayyorlangan hisob-kitob ma’lumotnomasiga muvofiq, hisobot oyi davomida obunachilarga yetkazib berilgan mahalliy nashriyotlarning davriy nashrlari summasiga:
debet 6010 “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti — hisobot oyi davomida obunachilarga yetkazib berilgan mahalliy nashriyotlarning davriy nashrlari summasiga;
kredit 4331 “Davriy nashrlarga rasmiylashtirilgan talabnomalar bo‘yicha mahalliy nashriyotlarga berilgan bo‘naklar” schyoti;
k) hisobot oyi davomida obunachilarga mahalliy nashriyotlarning davriy nashrlarini yetkazib berishdan olingan, ilgari kechiktirilgan daromadlar hisobidan tan olingan daromadlar summasiga:
30. Maxsus o‘tkazma hisobvaraqlari bilan bog‘liq bo‘lgan davriy nashrlarga obuna bo‘yicha operatsiyalar pochta aloqasining hududiy tashkilotlari buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
debet 5010 “Pochta aloqasi obyektlarining bosh kassasi” schyoti, 5011 “Pochta aloqasi bo‘limlarining operatsion kassasi” schyoti — aniq davriy nashr nomi bo‘yicha birlamchi hujjatlar asosida qabul qilingan naqd pul mablag‘larining umumiy summasiga;
debet 5531 “Milliy valyutadagi o‘tkazma hisobvaraq” schyoti — aniq davriy nashr nomi bo‘yicha birlamchi hujjatlar asosida kelib tushgan naqd pulsiz mablag‘larining umumiy summasiga;
v) davriy nashrlarga obunadan kelib tushgan naqd pul mablag‘larini tegishli maxsus o‘tkazma hisobvaraqqa o‘tkazish uchun xizmat ko‘rsatuvchi bankka topshirish:
debet 5531 “Milliy valyutadagi o‘tkazma hisobvaraq” schyoti — davriy nashrlarga obuna bo‘yicha topshirilgan naqd pul mablag‘larining umumiy summasiga;
kredit 5010 “Pochta aloqasi obyektlarining bosh kassasi” schyoti yoki 5011 “Pochta aloqasi bo‘limlarining operatsion kassasi” schyoti;
g) viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga rasmiylashtirilgan obuna bo‘yicha birlamchi hujjatlar asosida pochta aloqasi obyektlaridan buyurtmalar kelib tushganda:
debet 4110 “Pochta aloqasi obyektlaridan olinadigan hisobvaraqlar” schyoti — obuna narxi bo‘yicha viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga rasmiylashtirilgan obuna bo‘yicha buyurtmalar summasiga;
d) obunachilar tomonidan aniq davriy nashrlar nomlari bo‘yicha rasmiylashtirilgan buyurtmalar pochta aloqasining hududiy tashkilotlariga taqdim etilganda:
e) mahalliy va viloyat nashriyotlarining davriy nashrlariga obuna bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlari tomonidan buyurtmalar rasmiylashtirilganda:
kredit 6010 “Etkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti — aniq davriy nashrlarning nomlari bo‘yicha mahalliy va viloyat nashriyotlariga pochta aloqasining hududiy tashkilotlari tomonidan rasmiylashtirilgan buyurtmalarga to‘g‘ri keladigan ulushning umumiy summasiga (mahalliy va viloyat nashriyotlar davriy nashrlarining narxlari bo‘yicha);
kredit 6230 “Boshqa kechiktirilgan daromadlar” schyoti — mahalliy va viloyat nashriyotlarining davriy nashrlariga rasmiylashtirilgan obuna bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlari kechiktirilgan daromadlari summasiga (davriy nashrning aniq nomi bo‘yicha obuna narxi va uning mahalliy hamda viloyat nashriyotlarining narxi o‘rtasidagi farq);
j) respublika, viloyat va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga obuna bo‘yicha “Matbuot tarqatuvchi” AK buyurtmalarini “O‘zbekiston pochtasi” OAJ orqali pochta aloqasining hududiy tashkilotlari tomonidan rasmiylashtirilganida:
kredit 6010 “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti — viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlar davriy nashrlarining summasiga;
kredit 6110 “O‘zbekiston pochtasi” OAJga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti — viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlar davriy nashrlarini yetkazib berish bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlari daromadlari summasini ayirgan holda, respublika, viloyat va xorijiy nashriyotlar davriy nashrlarining obuna narxi va “Matbuot tarqatuvchi” AKning hisob-kitob qilingan narxi o‘rtasidagi farqning umumiy summasiga;
z) pochta aloqasining hududiy tashkilotlari maxsus o‘tkazma hisobvaraqlaridan davriy nashrlarga rasmiylashtirilgan buyurtmalar bo‘yicha mahalliy va viloyat nashriyotlari bilan shartnomada kelishilgan miqdorda pul mablag‘lari o‘tkazilganda:
debet 4331 “Davriy nashrlarga rasmiylashtirilgan buyurtmalar bo‘yicha mahalliy va viloyat nashriyotlariga berilgan bo‘naklar” schyoti;
i) viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga obuna bo‘yicha pul mablag‘lari pochta aloqasining hududiy tashkilotlari talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlaridan “Matbuot tarqatuvchi” AKga o‘tkazilganda:
debet 6010 “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti — viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga obuna bo‘yicha o‘tkazilgan pul mablag‘larining umumiy summasiga;
k) viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga obuna bo‘yicha pul mablag‘lari pochta aloqasi hududiy tashkilotlarining maxsus o‘tkazma hisobvaraqlaridan “O‘zbekiston pochtasi” OAJga o‘tkazilganda:
debet 6110 “O‘zbekiston pochtasi” OAJga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti — respublika, viloyat va xorijiy nashriyotlar davriy nashrlarini yetkazib berish bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlari daromadlari summasini ayirgan holda, viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlar davriy nashrlarining obuna narxi va “Matbuot tarqatuvchi” AKning hisob-kitob qilingan narxi o‘rtasidagi farqning umumiy summasiga;
l) pochta aloqasi hududiy tashkilotining obuna bo‘limi tomonidan tayyorlangan hisob-kitob ma’lumotnomasiga muvofiq hisobot oyi davomida obunachilarga yetkazib berilgan mahalliy va viloyat nashriyotlarining davriy nashrlari summasiga:
debet 6010 “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti — hisobot oyi davomida obunachilarga yetkazilgan mahalliy va viloyat nashriyotlari davriy nashrlarining summasiga;
kredit 4331 “Davriy nashrlarga rasmiylashtirilgan buyurtmalar bo‘yicha mahalliy nashriyotlarga berilgan bo‘naklar” schyoti;
m) obunachilarga mahalliy, viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlari yetkazib berilgani uchun, ilgari kechiktirilgan daromadlar hisobidan hisobot oyi davomida tan olingan daromadlar summasiga:
31. Davriy nashrlarga obuna bo‘yicha operatsiyalar “O‘zbekiston pochtasi” OAJning buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
a) viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga rasmiylashtirilgan obuna bo‘yicha magistral tashish va ishlov berish uchun tegishli daromadlar ulushi hisoblanganda — obuna bo‘limi tomonidan taqdim etilgan hisob-kitob ma’lumotnomasi asosida:
debet 4110 “Pochta aloqasining hududiy tashkilotlaridan olinadigan hisobvaraqlar” schyoti — viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga rasmiylashtirilgan obuna bo‘yicha magistral tashish (nashr qilingan joydan pochta aloqasining hududiy tashkilotigacha tashib berish) va ishlov berish uchun daromadlar ulushi summasiga;
b) viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga rasmiylashtirilgan obuna bo‘yicha magistral tashish va ishlov berish uchun daromadlar ulushi summasi pochta aloqasining hududiy tashkilotlaridan kelib tushganda:
v) viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlarini tashish va pochta aloqasining hududiy tashkilotlariga yetkazib berish uchun, ilgari kechiktirilgan daromadlar hisobidan, tan olingan daromadlar summasiga:
g) viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga ishlov berish va ularni pochta aloqasining hududiy tashkilotlarigacha avtotransportda tashib berish uchun Xalqaro pochtamt tomonidan tegishli daromadlar ulushining summasiga hisob-faktura berilganda:
d) viloyat, respublika va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga ishlov berish va ularni pochta aloqasining hududiy tashkilotlarigacha avtotransportda tashib berish uchun Xalqaro pochtamtga tegishli daromadlar ulushi o‘tkazilganda:
32. Davriy nashrlarga obuna bo‘yicha operatsiyalar Xalqaro pochtamtning buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
a) respublika, viloyat va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga ishlov berish va ularni pochta aloqasining hududiy tashkilotlarigacha avtotransportda tashib berish uchun Xalqaro pochtamt tomonidan o‘ziga tegishli daromadlar ulushi tan olinganda, berilgan hisob-fakturalarga muvofiq:
b) respublika, viloyat va xorijiy nashriyotlarning davriy nashrlariga ishlov berish va ularni pochta aloqasining hududiy tashkilotlarigacha avtotransportda tashib berish uchun berilgan hisob-fakturalar bo‘yicha “O‘zbekiston pochtasi” OAJdan Xalqaro pochtamtning talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvarag‘iga pul mablag‘lari kelib tushganda:
33. O‘tkazma operatsiyalar bilan shug‘ullanish huquqiga ega “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining buxgalteriya hisobida o‘tkazma operatsiyalar bilan bog‘liq bo‘lgan operatsiyalar quyidagicha aks ettiriladi:
a) pul o‘tkazmalarini amalga oshirish uchun jismoniy va yuridik shaxslardan naqd pul mablag‘larining kelib tushishi:
debet 5010 “Pochta aloqasi obyektlarining bosh kassasi” schyoti va/yoki 5011 “Pochta aloqasi bo‘limlarining operatsion kassasi” schyoti — birlamchi hujjatlar asosida jismoniy va yuridik shaxslardan pul o‘tkazmalari bo‘yicha qabul qilingan naqd pul mablag‘larining umumiy summasiga;
b) jismoniy shaxslar va ularning ishonchli vakillaridan kommunal hamda boshqa turdagi pulli xizmatlardan foydalanganlik uchun to‘lov, shuningdek, boshqa to‘lovlarni qabul qilish natijasida naqd pul mablag‘larining kelib tushishi:
debet 5010 “Pochta aloqasi obyektlarining bosh kassasi” schyoti, 5011 “Pochta aloqasi bo‘limlarining operatsion kassasi” schyoti — birlamchi hujjatlar asosida kommunal va boshqa turdagi xizmatlar ko‘rsatishdan qabul qilingan naqd pul mablag‘larining umumiy summasiga;
kredit 6343 “Jismoniy shaxslar va ularning ishonchli vakillari mablag‘larini kommunal va boshqa pulli xizmat turlarini ko‘rsatuvchi korxonalarning tegishli bank hisobvaraqlariga o‘tkazish bo‘yicha milliy valyutada olingan bo‘naklar” schyoti;
v) PTDB, konvertlar, ochiq xatlar va boshqa xalq iste’moli tovarlarini sotishdan naqd pul mablag‘larining kelib tushishi:
debet 5010 “Pochta aloqasi obyektlarining bosh kassasi”, 5011 “Pochta aloqasi bo‘limlarining operatsion kassasi” schyoti — sotilgan PTDB, konvertlar, ochiq xatlar va boshqa xalq iste’moli tovarlarining umumiy summasiga, birlamchi hujjatlar asosida;
g) pul o‘tkazmalarini jo‘natish uchun yuridik shaxslardan naqdsiz pul mablag‘larining kelib tushishi:
d) buxgalteriyaning hisob-kitob ma’lumotnomasiga muvofiq maxsus pensiya hisobvarag‘idan naqd pulsiz mablag‘larining kelib tushishi:
e) “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalari kassalaridagi naqd pul mablag‘larining limitdan ortiqcha qoldiqlarini banklarga, tegishli talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlariga qonun hujjatlarida belgilangan tartibda topshirilganda:
debet 5531 “Milliy valyutadagi o‘tkazma hisobvaraq” schyoti va/yoki 5540 “Budjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasi mablag‘larining pensiya hisobvarag‘i” schyoti;
kredit 5010 “Pochta aloqasi obyektlarining bosh kassasi” schyoti va/yoki 5011 “Pochta aloqasi bo‘limlarining operatsion kassalari” schyoti;
j) pul o‘tkazmalarining to‘lov summasi ularni qabul qilish summasidan oshganda, o‘tkazma hisobvarag‘ini to‘ldirish maqsadida, pochta aloqasining hududiy tashkilotlari o‘tkazma hisobvaraqlaridan naqd pulsiz mablag‘larining kelib tushishi:
kredit 4110 “Pul o‘tkazmalarining to‘lov summasi ularni qabul qilish summasidan oshishi bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotidan olinadigan hisobvaraqlar” schyoti;
z) pochta aloqasi obyektlarining talab qilib olinguncha asosiy hisobvarag‘idan o‘z xodimlariga ish haqi, pensiya, ijtimoiy nafaqalar va boshqa to‘lovlarning berilishi uchun naqd pulsiz mablag‘larining kelib tushishi:
i) qabul qilingan pul o‘tkazmalarini ularning oluvchisi (adresati)ga yoki jo‘natuvchisiga naqd pul mablag‘lari bilan to‘lash:
kredit 5010 “Pochta aloqasi obyektlarining bosh kassasi” schyoti yoki 5011 “Pochta aloqasi bo‘limlarining operatsion kassasi” schyoti;
k) qabul qilingan pul o‘tkazmalarini ularning oluvchisi (adresati) yoki jo‘natuvchisining shaxsiy hisobvaraqlariga naqd pulsiz o‘tkazish yo‘li bilan to‘lash;
l) kommunal xizmatlar va boshqa turdagi xizmatlarni ko‘rsatuvchi korxonalar, tashkilotlarning tegishli bank hisobvaraqlariga aholidan ilgari qabul qilingan pul mablag‘larini o‘tkazish:
debet 6343 “Jismoniy shaxslar va ularning ishonchli vakillari mablag‘larini kommunal va boshqa pulli xizmat turlarini ko‘rsatuvchi korxonalarning tegishli bank hisobvaraqlariga o‘tkazish bo‘yicha milliy valyutada olingan bo‘naklar” schyoti;
m) qabul qilingan pul o‘tkazmalarini yuridik shaxslar (oluvchilar)ning tegishli hisobvaraqlariga to‘lov tartibida o‘tkazish:
n) hisob-kitob ma’lumotnomasiga muvofiq foydalanuvchilarga xizmatlar ko‘rsatishdan olingan daromadlar summasini, shuningdek, PTDB, konvertlar, ochiq xatlar va boshqa xalq iste’moli tovarlarini sotishdan olingan summani o‘zining talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvarag‘iga o‘tkazish:
o) pochta aloqasi obyektlari tomonidan qabul qilingan pul o‘tkazmalarining ular to‘lovi summasidan oshgan summasini pochta aloqasining hududiy tashkilotlari o‘tkazma hisobvaraqlariga o‘tkazish;
debet 6110 “Qabul qilingan pul o‘tkazmalarining ular to‘lov summasidan oshgan summasi bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlariga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti;
p) pul o‘tkazmalarini to‘lash summasi qabul qilish summasidan oshib ketgan holda, olingan madad puli bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlari oldidagi qarz qoldig‘i o‘zaro hisob-kitob qilinganda:
debet 4110 “Pul o‘tkazmalarining to‘lov summasi qabul qilish summasidan oshib ketishi bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlaridan olish uchun hisobvaraqlar” schyoti;
r) qabul qilingan pul o‘tkazmalarining ular to‘lovi summasidan oshgan holda pochta aloqasining hududiy tashkilotlari o‘tkazma hisobvaraqlariga o‘tkazilgan mablag‘lar bo‘yicha ularning qarzdorlik qoldiqlari o‘zaro hisob-kitob qilinganda:
kredit 6110 “Pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi to‘lov summasidan oshib ketishi bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlaridan olinadigan hisobvaraqlar” schyoti;
debet 6340 “Milliy valyutadagi pul o‘tkazmalari bo‘yicha majburiyatlar” schyoti; 6343 “Jismoniy shaxslar va ularning ishonchli vakillari mablag‘larini kommunal va boshqa pulli xizmat turlarini ko‘rsatuvchi korxonalarning tegishli bank hisobvaraqlariga o‘tkazish bo‘yicha milliy valyutada olingan bo‘naklar” schyoti;
34. “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvarag‘iga o‘tkazilishi lozim bo‘lgan summani aniqlash uchun, foydalaniladigan buxgalteriya hisobi registrlari (jurnal-ordyerlar, ularga yordamchi qaydnomalar, kompyuterda bosib chiqarilgan hujjatlar, mashina axborot tashuvchilar va boshqalar) asosida hisob-kitob ma’lumotnomasi tuziladi.
35. “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvarag‘iga o‘tkazilishi lozim bo‘lgan daromadlarning yakuniy hisob-kitobi, ular bo‘yicha barcha ma’lumotlar umumlashtirilganidan keyin birlamchi hujjatlar asosida hisobot oyidan keyingi oyning 5-kunidan kechiktirmasdan har oyda amalga oshiriladi.
36. Keragidan ortiqcha bo‘lgan summa o‘tkazilganligi aniqlangan hollarda, hosil bo‘lgan farq talab qilib olinguncha depozit hisobvarag‘idan o‘tkazma operatsiyalar bo‘yicha hisobvaraqqa hisobot oyidan keyingi oyning 5-kunidan kechiktirmasdan o‘tkaziladi.
37. O‘tkazma operatsiyalarga doir hisobvaraqlar bo‘yicha buxgalteriya hisob-kitoblarini yakuniy solishtirish va to‘g‘rilash hisobot oyidan keyingi oyning 10-kunidan kechiktirmasdan har oyda amalga oshirilishi lozim.
38. O‘tkazma operatsiyalar bilan shug‘ullanish huquqiga ega bo‘lgan, ammo o‘tkazma operatsiyalar bo‘yicha hisobot beruvchi kassalarga ega bo‘lmagan pochta aloqasining hududiy tashkilotlari buxgalteriya hisobida o‘tkazma operatsiyalar (davriy nashrlarga obuna bo‘yicha operatsiyalardan tashqari) bilan bog‘liq bo‘lgan operatsiyalari quyidagicha aks ettiriladi:
a) pul o‘tkazmalarining to‘lov summasi ularni qabul qilish summasidan oshgan holatda berilgan madad pullari bo‘yicha pochta aloqasi obyektlari qarzlarining qoldig‘i hisobot oyi oxirida o‘zaro hisob-kitob qilinganda:
kredit 6110 “Pul o‘tkazmalarining to‘lov summasi ularni qabul qilish summasidan oshishi bo‘yicha pochta aloqasi obyektlariga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti;
b) pul o‘tkazmalarini to‘lash uchun pochta aloqasi obyektlariga madad sifatida o‘tkazma hisobvarag‘idan pul mablag‘lari o‘tkazilganda:
debet 6110 “Pul o‘tkazmalarining to‘lov summasi ularni qabul qilish summasidan oshishi bo‘yicha pochta aloqasi obyektlariga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti;
v) pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi ularning to‘lov summasidan oshgan holatda pochta aloqasi obyektlaridan olingan pul mablag‘lari bo‘yicha qarz qoldig‘i hisobot oyi oxirida o‘zaro hisob-kitob qilinganda:
debet 4110 “Pul o‘tkazmalari qabul qilingan summasi to‘lov summasidan oshishi bo‘yicha pochta aloqasi obyektlaridan olinadigan hisobvaraqlar” schyoti;
g) pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi ularning to‘lov summasidan oshgan holatda pochta aloqasi obyektlaridan o‘tkazma hisobvarag‘iga pul mablag‘lari kelib tushganda:
kredit 4110 “Pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi ularning to‘lov summasidan oshishi bo‘yicha pochta aloqasi obyektlaridan olinadigan hisobvaraqlar” schyoti;
d) butun pochta aloqasining hududiy tashkiloti bo‘yicha pul o‘tkazmalarining to‘lov summasi ularni qabul qilingan summasidan oshganda madad sifatida olingan pul mablag‘lari bo‘yicha “O‘zbekiston pochtasi” OAJdan qarz qoldig‘i hisobot oyi oxirida o‘zaro hisob-kitob qilinganda:
debet 4110 “Pul o‘tkazmalarining to‘lovnomasi ularning qabul qilingan summasidan oshishi bo‘yicha “O‘zbekiston pochtasi” OAJdan olinadigan hisobvaraqlar” schyoti;
e) butun pochta aloqasining hududiy tashkiloti bo‘yicha pul o‘tkazmalarining to‘lov summasi ularni qabul qilingan summasidan oshgan holatda “O‘zbekiston pochtasi” OAJdan madad sifatidagi pul mablag‘lari o‘tkazma hisobvarag‘iga kelib tushganda:
kredit 4110 “Pul o‘tkazmalarining to‘lov summasi ularni qabul qilingan summadan oshishi bo‘yicha “O‘zbekiston pochtasi” OAJdan olinadigan hisobvaraqlar” schyoti;
j) butun pochta aloqasining hududiy tashkiloti bo‘yicha pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi ularning to‘lov summasidan oshgan holatda o‘tkazib berilgan pul mablag‘lari bo‘yicha “O‘zbekiston pochtasi” OAJ qarzining qoldig‘i hisobot oyi oxirida o‘zaro hisob-kitob qilinganda:
kredit 6110 “Pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi ularning to‘lov summasidan oshishi bo‘yicha “O‘zbekiston pochtasi” OAJga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti;
z) butun pochta aloqasining hududiy tashkiloti bo‘yicha pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi ularning to‘lov summasidan oshgan holda o‘tkazma hisobvaraqdan “O‘zbekiston pochtasi” OAJning o‘tkazma hisobvarag‘iga pul mablag‘lari o‘tkazilganda:
debet 6110 “Pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi ularning to‘lov summasidan oshishi bo‘yicha “O‘zbekiston pochtasi” OAJga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti;
39. O‘tkazma operatsiyalar bilan bog‘liq bo‘lgan operatsiyalar “O‘zbekiston pochtasi” OAJ buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
a) pul o‘tkazmalarining to‘lov summasi ularni qabul qilingan summasidan oshgan holda, berilgan madad pul mablag‘lari bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlari qarzlarining qoldig‘i hisobot oyi oxirida o‘zaro hisob-kitob qilinganda:
kredit 6110 “Pul o‘tkazmalarining to‘lov summasi ularni qabul qilingan summasidan oshishi bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlariga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti;
b) pul o‘tkazmalarini to‘lash uchun o‘tkazma hisobvarag‘idan madad sifatidagi pul mablag‘lari pochta aloqasining hududiy tashkilotlariga o‘tkazilganda:
debet 6110 “Pul o‘tkazmalarining to‘lov summasi ularni qabul qilingan summasidan oshishi bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlariga to‘lanadigan hisobvaraqlar” schyoti;
v) pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi to‘lov summasidan oshib ketgan holda olingan pul mablag‘lari bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlaridan qarzlari qoldig‘ini hisobot oyi oxirida o‘zaro hisob-kitob qilinganda:
debet 4110 “Pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi ularning to‘lov summasidan oshishi bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlaridan olinadigan hisobvaraqlar” schyoti;
g) pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi ularning to‘lov summasidan oshganda pochta aloqasining hududiy tashkilotlaridan o‘tkazma hisobvarag‘iga pul mablag‘lari kelib tushganda:
kredit 4110 “Pul o‘tkazmalarining qabul qilingan summasi ularning to‘lov summasidan oshishi bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlaridan olinadigan hisobvaraqlar” schyoti;
d) qonun hujjatlariga muvofiq da’vo muddati o‘tgan pochta o‘tkazmalari qoldiqlarining summasi hisobdan chiqarilgan holda:
e) qonun hujjatlariga muvofiq olish uchun da’vo muddati o‘tgan, daromad hisobiga hisobdan chiqarilgan pul o‘tkazmalari qoldiqlari summasi bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlari bilan o‘zaro hisob-kitob qilinganda:
j) qonun hujjatlariga muvofiq olish uchun da’vo muddati o‘tgan pul o‘tkazmalari qoldiqlarining summasi o‘tkazma hisobvaraqdan talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvarag‘iga o‘tkazilganda:
z) O‘zbekiston Respublikasidagi adresatlarga to‘lash uchun chet el valyutasidagi o‘tkazma hisobvaraqqa chet el valyutasidagi pul o‘tkazmalari kelib tushganda:
i) xorijiy mamlakatlarning pochta ma’muriyatlari (tashkilotlari)ga chet el valyutasi pul o‘tkazmalari sifatida o‘tkazilganda:
k) chet el valyutasidagi o‘tkazma hisobvarag‘i o‘zining chet el valyutasidagi talab qilib olinguncha depozit hisobvaraqlari hisobidan to‘ldirilganda:
l) chet el valyutasidagi o‘tkazma hisobvarag‘ini to‘ldirish uchun o‘zining chet el valyutasidan foydalanish hisobiga talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvarag‘ini milliy valyuta ekvivalenti bilan to‘ldirish va chet el valyutasidagi o‘tkazma hisobvaraqni qayta baholashdan hosil bo‘lgan ijobiy kurs farqlarini hisobga o‘tkazish:
m) chet el valyutasidagi o‘tkazma hisobvaraqdan o‘zining chet el valyutasidagi talab qilib olinguncha depozit hisobvaraqlariga chet el valyutasi o‘tkazilganda:
n) chet el valyutasidagi o‘tkazma hisobvaraqning chet el valyutasidan foydalanilgani uchun milliy valyutadagi o‘tkazma hisobvarag‘ini talab qilib olinguncha asosiy depozit hisobvarag‘i hisobidan milliy valyuta ekvivalenti bilan to‘ldirish, shuningdek, chet el valyutasidagi o‘tkazma hisobvaraqni qayta baholashdan hosil bo‘lgan salbiy kurs farqlarini o‘tkazish:
40. “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tomonidan chet el valyutasini sotish va sotib olish bo‘yicha operatsiyalarning buxgalteriya hisobida aks ettirilishi O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, Iqtisodiyot vazirligi, Davlat soliq qo‘mitasi, Markaziy bank Boshqaruvi va Davlat statistika qo‘mitasining 2004-yil 2-sentabrdagi 98-son, 41-son, 2004-57-son, 257-V-son va 8-son qarori bilan tasdiqlangan “Chet el valyutasidagi operatsiyalarning buxgalteriya hisobi, statistika va boshqa hisobotlarda aks ettirish tartibi to‘g‘risidagi nizom”ga (2004-yil 17-sentabr, ro‘yxat raqami 1411 — O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2004-yil, 37-son, 419-modda) muvofiq amalga oshiriladi.
41. Pensiya hisobvaraqlari bilan bog‘liq bo‘lgan operatsiyalar “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
a) tegishli talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlar (pensiya hisobvaraqlari)ga pul mablag‘larining kelib tushishi:
kredit 6350 “Pensiya va ijtimoiy nafaqalarni yetkazib berish va to‘lash uchun olingan bo‘naklar” schyoti;
b) pensiya va ijtimoiy nafaqalarni to‘lash uchun xizmat ko‘rsatuvchi bankdagi tegishli talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraq (pensiya hisobvaraq)laridan olingan naqd pul mablag‘lari summasini kirim qilish:
v) pensiya va ijtimoiy nafaqalarni to‘lash uchun pochta aloqasi bo‘limlariga madad puli o‘tkazilishi:
debet 6350 “Pensiya va ijtimoiy nafaqalarni yetkazib berish va to‘lash uchun olingan bo‘naklar” schyoti;
kredit 5010 “Tarkibiy bo‘linmalarning bosh kassasi” schyoti va/yoki 5011 “Pochta aloqasi bo‘limlarining operatsion kassasi” schyoti;
d) pochta aloqasi bog‘lamalari va bo‘limlariga farmoyish bo‘yicha taqsimlangan “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining kassasiga o‘tkazma operatsiyalar bo‘yicha kelib tushgan va pensiya hamda ijtimoiy nafaqalarni to‘lash uchun ilgari ishlatilgan pul mablag‘lari o‘rnini to‘ldirish maqsadida pensiya hisobvarag‘idan maxsus o‘tkazma hisobvaraqlariga pul mablag‘lari o‘tkazilishi:
e) solishtirma dalolatnomalarga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligining tegishli hududiy organlariga taalluqli bo‘lgan hisobot davri davomida to‘lanmay qolgan pensiya va ijtimoiy nafaqalar summasi o‘tkazilishi:
Keyingi tahrirga qarang.
debet 6350 “Pensiya va ijtimoiy nafaqalarni yetkazib berish va to‘lash uchun olingan bo‘naklar” schyoti;
42. O‘zbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligining topshirig‘i bo‘yicha “O‘zbekiston pochtasi” OAJda pensiya va ijtimoiy nafaqalarni to‘lash tartibi hamda ushbu operatsiyalar bo‘yicha o‘zaro hisob-kitoblar tartibi O‘zbekiston Respublikasi Aloqa vazirligi va Ijtimoiy ta’minot vazirligi tomonidan 1995-yil 18-avgustda tasdiqlangan “O‘zbekiston Respublikasi Aloqa vazirligining korxonalari tomonidan pensiya va ijtimoiy nafaqalarni to‘lash bo‘yicha yo‘riqnoma” (1995-yil 30-avgust, ro‘yxat raqami 165) bilan tartibga solinadi.
Keyingi tahrirga qarang.
43. Pensiya va ijtimoiy nafaqalarning to‘lanishi bilan bog‘liq bo‘lgan operatsiyalar “O‘zbekiston pochtasi” OAJning tarkibiy bo‘linmalari buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
a) O‘zbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligining tegishli hududiy organlari bilan solishtirma dalolatnomaga muvofiq hisobot davri mobaynida pensiya va ijtimoiy nafaqalar to‘lovini amalga oshirishdan tan olingan daromadlarni hisoblash:
Keyingi tahrirga qarang.
b) pensiya va ijtimoiy nafaqalarni yetkazib berish (to‘lash) bo‘yicha xizmatlar uchun O‘zbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligining hududiy organlaridan pul mablag‘larining kelib tushishi:
Keyingi tahrirga qarang.
debet 5110 “Hisob-kitob schyoti” schyoti va/yoki 5543 “Mahalliy budjetlar mablag‘larining pensiya hisobvarag‘i” schyoti;
44. “O‘zbekiston pochtasi” OAJ va uning tarkibiy bo‘linmalari o‘zaro hisob-kitoblarni xizmat ko‘rsatuvchi banklarda ochiladigan talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlar orqali amalga oshiradilar.
45. Pochta aloqasining hududiy tashkilotlari va “O‘zbekiston pochtasi” OAJ o‘rtasida talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlar bo‘yicha o‘zaro hisob-kitoblar har oyda hisobot sanasida amalga oshiriladi.
46. O‘tkazma operatsiyalar bo‘yicha pochta aloqasining hududiy tashkilotlari tomonidan pochta aloqasi obyektlari bilan amalga oshirilgan o‘zaro hisob-kitoblar belgilangan hisobotlarda aks ettiriladi.
47. Pochta aloqasining hududiy tashkilotlari oy davomidagi o‘tkazma pul mablag‘larining harakatini butun hududlar (Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent sh.) bo‘yicha belgilangan hisobotlarda aks ettiradilar va har oyda “O‘zbekiston pochtasi” OAJga taqdim etadilar.
48. Pochta aloqasi obyektlarining o‘tkazma hisobvaraqlaridan pochta aloqasining hududiy tashkilotlari tegishli o‘tkazma hisobvaraqlariga pul mablag‘larini o‘tkazish tegishli tashkiliy-boshqaruv hujjatlar (buyruqlar, farmoyishlar va shu kabilar)da ko‘rsatilgan miqdorda amalga oshiriladi.
49. To‘langan pul o‘tkazmalari summasi ularni qabul qilingan summasidan oshishiga doimiy ravishda ega bo‘lgan pochta aloqasining hududiy tashkilotlari ushbu farqning o‘rtacha oylik miqdorida “O‘zbekiston pochtasi” OAJdan bo‘nak oladilar.
50. To‘langan pul o‘tkazmalari summasi ularni qabul qilingan summasidan oshishiga doimiy ravishda ega bo‘lgan pochta aloqasi obyektlari ushbu farqning o‘rtacha oylik miqdorida pochta aloqasining hududiy tashkilotlaridan bo‘nak oladilar.
51. Qabul qilingan pul o‘tkazmalari summasi ularning to‘langan summasidan oshishiga doimiy ravishda ega bo‘lgan pochta aloqasining hududiy tashkilotlari ushbu farqning o‘rtacha oylik miqdorida “O‘zbekiston pochtasi” OAJga bo‘nak o‘tkazadilar.
52. Qabul qilingan pul o‘tkazmalari summasi ularning to‘langan summasidan oshishiga doimiy ravishda ega bo‘lgan pochta aloqasi obyektlari ushbu farqning o‘rtacha oylik miqdorida pochta aloqasining hududiy tashkilotlariga bo‘nak o‘tkazadilar.
53. Xorijiy davlatlar bilan o‘tkazma operatsiyalar bo‘yicha o‘zaro hisob-kitoblar “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tomonidan amalga oshiriladi.
54. “O‘zbekiston pochtasi” OAJ pochta aloqasining hududiy tashkilotlari talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlar bo‘yicha pul mablag‘larining to‘liq va o‘z vaqtida kelib tushishi hamda sarflanishi ustidan nazoratni amalga oshiradi.
O‘z navbatida, pochta aloqasining hududiy tashkilotlari pochta aloqasi obyektlarining talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlar bo‘yicha pul mablag‘larining to‘liq va o‘z vaqtida kelib tushishi hamda sarflanishi ustidan nazoratni amalga oshiradilar.
“O‘zbekiston pochtasi” OAJ tarkibiy bo‘linmalarining talab qilib olinguncha maxsus depozit hisobvaraqlar bilan bog‘liq bo‘lgan operatsiyalarning nazorati “O‘zbekiston pochtasi” OAJ tomonidan belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
55. Ushbu Nizom O‘zbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi bilan kelishilgan.