LexUZ sharhi
Mazkur qaror O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 18-martdagi 170-sonli “Tovar xomashyo birjalari faoliyatiga ilg‘or axborot texnologiyalarini keng joriy etish va elektron tijorat faoliyatini izchil rivojlantirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi qaroriga asosan o‘z kuchini yo‘qotgan.
Birja savdolari o‘tkazishni yanada takomillashtirish hamda mulkchilik shakllaridan qat’i nazar, barcha xo‘jalik yurituvchi subyektlarning moddiy-texnika resurslari olishlari uchun teng shart-sharoitlarni ta’minlash maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. Vazirlar Mahkamasining “Mahsulotlar, xomashyo va materiallarning yuqori likvidli turlarini sotishning bozor mexanizmlarini joriy etishni davom ettirish to‘g‘risida” 2004-yil 5-fevraldagi 57-son qaroriga (O‘zbekiston Respublikasi QT, 2004-y., 2-son, 10-modda) ilovaga muvofiq o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritilsin.
2. O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligi, O‘zbekiston respublika tovar-xomashyo birjasi, “O‘zbekneftgaz” milliy xolding kompaniyasi, “O‘zqurilishmateriallari” aksiyadorlik kompaniyasi ishlab chiqaruvchi korxonalar bilan birgalikda polietilen, suyultirilgan gaz, sement va shiferni birja savdolariga qo‘yish va sotish tartibi to‘g‘risidagi nizomni bir oy muddatda ishlab chiqsinlar va belgilangan tartibda tasdiqlasinlar.
3. Belgilab qo‘yilsinki, polietilen, suyultirilgan gaz, sement va shiferni birja savdolariga qo‘yish va sotish tartibi tasdiqlangunga qadar mahsulotlarning ushbu turlari umumiy belgilangan tartibda sotiladi.
4. Vazirliklar va idoralar bir oy muddatda o‘z idoraviy normativ hujjatlarini mazkur qarorga muvofiqlashtirsinlar.
5. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosari R.S. Azimov zimmasiga yuklansin.
ikkinchi xatboshiga “belgilangan tartibda tasdiqlanadigan” so‘zlaridan keyin “korxonalar tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligi hamda Monopoliyadan chiqarish, raqobat va tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash davlat qo‘mitasi bilan kelishgan holda tasdiqlanadigan jadvallarga muvofiq” so‘zlari qo‘shilsin”;
“monopolist korxonalarning 1 va 2-ilovaga kiritilgan mahsulotlari ichki bozorda to‘g‘ridan to‘g‘ri shartnomalar bo‘yicha, shuningdek birja (kimoshdi) savdolarida sotilishi mumkin. Bunda mahsulotlar (davlat ehtiyojlari, davlat strategik zaxiralarini to‘ldirish va yangilash, davlat buyurtmasi bo‘yicha mahsulot ishlab chiqarish, ishlab chiqaruvchilarning ichki tarmoq ehtiyojlari uchun, limitlar bo‘yicha iste’molchilarning alohida toifalariga sotiladigan mahsulotlar, elektr energiyasi, tabiiy gaz va aviakerosin bundan mustasno) to‘g‘ridan to‘g‘ri shartnomalar bo‘yicha oxirgi sanada e’lon qilingan birja (kimoshdi) savdolari kotirovkalarining o‘rtacha narxlari bo‘yicha sotiladi;
moddiy balanslarga muvofiq birja (kimoshdi) savdolarida sotishga mo‘ljallangan mahsulotlar to‘g‘ridan to‘g‘ri shartnomalar bo‘yicha faqat birja (kimoshdi) savdolariga qo‘yilgan vaqtdan boshlab bir oy mobaynida sotilmagan hajmlarda oldingi haftadagi birja savdolarida vujudga kelgan birja savdolari o‘rtacha narxlari bo‘yicha sotilishi mumkin”;
“Bunda birja bitishuvlari sotuvchi va xaridor tomonidan tegishli ravishda birja savdosiga qo‘yilgan tovar umumiy qiymatining va mo‘ljallanayotgan bitishuv hajmining 2 foizigacha miqdorda garov ta’minoti to‘langan holda, hisob-kitoblarni hisob-kitob-kliring palatasi orqali o‘tkazib amalga oshiriladi”.
2. Maxsus belgilanadigan tartib bo‘yicha sotiladigan moddiy-texnika resurslarining strategik turlari ro‘yxatiga (2-ilova) quyidagi bandlar qo‘shilsin:
3. Moddiy-texnika resurslari strategik turlarini sotishning maxsus tartibi to‘g‘risidagi nizomning (3-ilova) 6-bandi quyidagi tahrirda bayon qilinsin:
“Monopolist korxonalarning mahsulotlari to‘g‘ridan to‘g‘ri shartnomalar bo‘yicha, shuningdek birja (kimoshdi) savdolarida sotiladi. Bunda mahsulotlar to‘g‘ridan to‘g‘ri shartnomalar bo‘yicha oxirgi sanada e’lon qilingan birja (kimoshdi) savdolari kotirovkalarining o‘rtacha narxlari bo‘yicha sotiladi, mazkur Nizomning 4-bandiga muvofiq sotiladigan mahsulotlar bundan mustasno.
Moddiy balanslarga muvofiq birja (kimoshdi) savdolarida sotishga mo‘ljallangan mahsulotlar to‘g‘ridan to‘g‘ri shartnomalar bo‘yicha faqat birja (kimoshdi) savdolariga qo‘yilgan vaqtdan boshlab bir oy mobaynida sotilmagan hajmlarda oldingi haftadagi birja savdolarida vujudga kelgan birja savdolari o‘rtacha narxlari bo‘yicha sotilishi mumkin”.