LexUZ шарҳи
Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг 1993 йил 29 декабрдаги 1016-ХИИ-сонли «Халқаро фуқаро авиацияси хавфсизлигига оид конвенциялар ва протоколларга қўшилиш тўғрисида»ги қарорига мувофиқ Ўзбекистон Республикаси ушбу Протоколга қўшилди.
Ушбу протоколда томонлар-давлатлар,
Халқаро фуқаро авиациясига хизмат қилувчи ёки бундай аэропортларнинг хавфсиз ишлашини хавф остига қўядиган аэропортларда шахсларнинг хавфсизлигини хавф остига қўядиган ёки таҳдид қиладиган зўравонликларнинг ноқонуний хатти-ҳаракатлари дунё халқларининг бундай аэропортларда хавфсизликка бўлган ишончига путур етказади ва барча давлатлар учун фуқаро авиациясининг хавфсиз ва тартибли фаолиятини бузади; бундай ҳаракатларнинг мавжудлиги халқаро ҳамжамият учун жиддий ташвиш туғдираётганини ва бундай ҳаракатларнинг олдини олиш учун жиноятчиларни жазолаш учун тегишли чоралар кўрилишини таъминлаш зарурлигига ишонамиз; Монреалда 1971 йил 23 сентябрда қабул қилинган фуқаро авиацияси хавфсизлигига қарши қаратилган ноқонуний хатти-ҳаракатларга қарши курашиш тўғрисидаги Конвенциянинг қоидаларини халқаро фуқаро авиациясига хизмат қилувчи аэропортларда зўравонликнинг ноқонуний хатти-ҳаракатлари билан тўлдирадиган қоидаларни қабул қилиш зарур деб ҳисоблайди;
Ушбу протокол Монреалда қабул қилинган фуқаро авиацияси хавфсизлигига қарши қаратилган ноқонуний ҳаракатларга қарши Конвенция 1971 йил 23 сентябрда тўлдирди (бундан кейин «Конвенция» деб аталади) мазкур протоколда томонлар ўртасида Конвенция ва протокол ягона ҳужжат сифатида кўриб чиқилади ҳамда талқин этилади.
«1 бис. Ҳар қандай шахс ҳар қандай қурилма, модда ёки қуролдан фойдаланиб, ноқонуний ва қасддан жиноят содир этса:
а) соғлиқга жиддий зарар етказадиган ёки ўлимга олиб келиши мумкин бўлган халқаро фуқаро авиациясига хизмат қилувчи аэропортда шахсга қарши зўравонлик актини амалга оширади;
б) халқаро фуқаро авиациясига хизмат қилувчи аэропортнинг ускуналари ва иншоотларини ёки аэропортда жойлашган самолётларни йўқ қилади ёки жиддий зарар етказади ёки аэропорт хизматларини бузади, агар бундай ҳаракат ушбу аэропортда хавфсизликка таҳдид соладиган ёки таҳдид солиши мумкин бўлса».
2. Конвенциянинг 1-моддаси 2-банди а кичик бандида «1-бандда» деган сўзлардан кейин қуйидаги сўзлар киритилади: «ёки 1-бандда бис».
Конвенциянинг 5-моддасида 2 бис элементи сифатида қуйидагилар қўшилади: «2 бис. ҳар бир Аҳдлашувчи давлат, шунингдек, 3-модда 1 бис бандида ва 2 банднинг 1 моддасида қайд этилган жиноятлар ўз юрисдикциясини ташкил этиш учун зарур бўлиши мумкин. Жиноятчи ўз ҳудудида гумонда бўлса, ва у бандда кўрсатилган давлатга 8 моддага мувофиқ унга чора кўрилмайди.
Ушбу протокол 1988 йил 24 февралда Монреалда бўлган халқаро ҳаво ҳуқуқи конференциясида иштирок этадиган давлатлар томонидан имзоланиши учун очиқ. 1988 йил 1 мартдан, протоколнинг IV моддасига мувофиқ кучга киргунга қадар Москва, Лондон, Вашингтон ва Монреалдаги барча давлатлар томонидан имзоланиши учун очиқ қолади.
2. Агар у бир вақтнинг ўзида Конвенцияни ратификация қилса ёки Конвенциянинг 15 моддасига мувофиқ унга қўшилса Конвенциянинг Аҳдлашувчи давлатлар қаторига кирмаган ҳар қандай давлат ушбу Протоколни ратификация қилиши мумкин.
3. Ратификация дипломлари Совет Социалистик Республикалари Иттифоқи, Буюк Британия ва Шимолий Ирландия Бирлашган Қироллиги ва Америка Қўшма Штатлари ҳукуматлари ёки халқаро фуқаро авиацияси ташкилоти томонидан депозитарийлар томонидан тайинланган ҳукуматларга топширилади.
1. Ушбу Протоколни имзолаган ўнта давлат ўз ратификация гувоҳномаларини сақлаш учун топширгандан сўнг, улар орасида ўнинчи ратификация ҳужжати топширилган санадан кейин ўттиз кун ичида кучга киради. Уларни ратификация гувоҳномасини сақлашга топширгандан кейин ўттиз кун ичида ҳар бир давлат учун кучга киради ва у ўша кундан кейин ратификация гувоҳномасини сақлашга топширади.
2. Ушбу протокол кучга киргандан сўнг, у Бирлашган Миллатлар ташкилоти Низомининг 102-моддасига мувофиқ ва халқаро фуқаро авиацияси тўғрисидаги Конвенциянинг 83-моддасига мувофиқ депозитарийлар томонидан рўйхатга олинади (Чикаго, 1944 йил).
1. Ушбу протокол кучга киргандан сўнг, унга имзо чекмаган ҳар қандай давлатни қўшиш учун очиқ ҳисобланади.
2. Агар у бир вақтнинг ўзида Конвенцияни ратификация қилса ёки Конвенциянинг 15 моддасига мувофиқ унга қўшилса Аҳдлашувчи давлат бўлмаган ҳар қандай давлат ушбу Протоколга қўшилишлари мумкин.
3. Иштирок этиш тўғрисидаги ҳужжатлар депозитарийларга сақлашга топширилади ва қўшилиш уларни сақлаш учун топширилган санадан кейин ўттиз кун ичида кучга киради.
1. Ушбу протоколдаги ҳар қандай томон депозитарийларга ёзма хабарнома юбориш орқали уни рад этиши мумкин.
4. Конвенциянинг ушбу протокол билан тўлдириладиган Давлат томонидан рад этилиши ушбу Протоколни рад этишни англатади.
1. Депозитарийлар ушбу Протоколни имзолаган ва унга қўшилган барча давлатларни ва Конвенцияни имзолаган ва унга қўшилган барча давлатларни дарҳол хабардор қилади:
а) ҳар бир имзоланиш санаси ва ҳар бир ратификация ҳужжати ёки ушбу Протоколга қўшилиш тўғрисидаги ҳужжатнинг сақлаш санаси.
б) ушбу Протоколни денонсация қилиш тўғрисидаги ҳар бир хабарномани олиш санаси кўрсатилган ҳолда олинади.
2. Депозитарийлар, шунингдек, ушбу протокол кучга кирган санани IX-моддага мувофиқ, 1-бандда кўрсатилган давлатларни хабардор қилади. Қуйида имзо чеккан вакиллар ўзларининг ҳукуматлари томонидан ваколатга эга бўлган ушбу Протоколни имзолайдилар. 1988 йил 24 февралда Монреалда ҳақиқий нусхада, ҳар бири рус, инглиз, испан ва француз тилларида чоп этилди, барча матнлар ҳақиқийдир.