LexUZ шарҳи
Ўзбекистон Республикаси мазкур Конвенцияга Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг 1998 йил 29 августдаги 686-I-сонли «Юкларни йўл орқали халқаро ташишда фойдаланиладиган, юкни йўл орқали ташувчи воситаларга солиқ солиш тўғрисидаги Конвенцияга қўшилиш ҳақида»ги қарорига мувофиқ қўшилган.
Аҳдлашувчи томонлар,
а) «транспорт воситаси» — йўлда ўз кучи билан ҳаракатланаётган механик двигателли ҳар қандай транспорт воситаси ва бундай транспорт воситаси билан боғланган ва иккинчиси билан алоҳида олиб келинган тиркама;
b) «Халқаро юк ташиш» — икки мамлакат ўртасида ҳеч бўлмаганда битта чегара ўтиш жойи бўлган тақдирда, саноат ёки савдо эҳтиёжлари учун товарларни текин ёки бепул ташиш;
с) «Транспорт божлари ва солиқлари» — товар айланмаси солиғи ва шунга ўхшаш тўловлар, масалан, қўшилган қиймат солиғи, транспорт учун рухсатнома ёки бошқа зарур ҳужжатлар учун йиғимлар, фақат транспорт воситасига эгалик қилиш ёки ундан фойдаланиш фактлари асосида талаб қилинадиган солиқлардан ташқари, ушбу юк ташиш натижасида олиниши мумкин бўлган солиқлар ёки уларга қўшимча суммалар.
Аҳдлашувчи Томонлардан бирининг ҳудудида рўйхатга олинган ва бошқа Аҳдлашувчи Томон ҳудудига юкларни халқаро ташиш пайтида вақтинча олиб кирилган транспорт воситалари, қуйида кўрсатилган шартларда, транспорт воситалари ёки эгалик қилиш учун солиқ ва йиғимлардан озод қилинади ёки ушбу охирги Аҳдлашувчи Томон ҳудудида ундириладиган ана шундай эгаликдан озод қилинади. Ушбу имтиёз кўприк ёки йўл тўловлари, солиқ ёки истеъмол божлари, солиқ ёки юк тўловлари учун қўлланилмайди.
1. Белгиланган солиқлар ва йиғимлардан озод қилиш имтиёзлари Аҳдлашувчи Томонларнинг ҳар бирининг ҳудудида тақдим этилади, чунки бир томондан, ушбу ҳудудда амалдаги божхона қоидаларида 2-моддада кўрсатилган транспорт воситаларини вақтинча божсиз олиб киришга рухсат бериш тўғрисидаги қоидалар, бошқа томондан, ташиш учун рухсатномалар бериш бўйича амалдаги қоидаларда белгиланган шартлар бажарилади.
2. Шу билан бирга, ҳар бир Аҳдлашувчи Томон, ўз ҳудудида ҳам чиқиш нуқтаси, ҳам борадиган жойи бўлган ташишни амалга оширишга рухсат берадиган транспорт воситаларига бу имтиёзни бера олмайди.
1. Европа иқтисодий комиссиясига аъзо давлатлар, шунингдек, комиссия ишида маслаҳат овози ҳуқуқи билан иштирок этишга рухсат берилган давлатлар ушбу комиссиянинг юритиш доираси тўғрисидаги низомнинг 8-бандига мувофиқ ушбу Конвенциянинг Аҳдлашувчи томонлари бўлиши мумкин:
2. Европа иқтисодий комиссиясининг айрим ишларида иштирок этиши мумкин бўлган мамлакатлар, унинг амал қилиш доираси тўғрисидаги низомнинг 11-моддасига биноан, ушбу Конвенциянинг Аҳдлашувчи томонлари унинг кучга кириши билан унга қўшилиш йўли билан бўлиши мумкин.
3. Конвенция имзоланиши учун 1957 йил 18 майгача очиқ бўлади. Белгиланган санадан кейин у қўшилиш учун очиқ бўлади.
4. Конвенцияни ратификация қилиш ёки унга қўшилиш Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош котибига тегишли ҳужжатни сақлаш учун топширилади.
1. Ушбу Конвенция 4-модда 1-бандида кўрсатилган бешта мамлакат ратификация қилиш ёки ратификация бўйича ҳужжатларни депон қилиш ёки қўшилиш тўғрисидаги ҳужжатларни топшириш шарти билан Конвенцияни имзолаганидан кейин тўқсон кун ичида кучга киради.
2. Конвенцияни беш мамлакат имзолаганидан, ратификация қилмасдан ёки қўшилгандан кейин ратификация қилган ёки унга қўшилган ҳар бир давлатга нисбатан, ушбу Конвенция ушбу мамлакатларнинг ҳар бирининг ратификация ҳужжатларни ёки қўшилиш тўғрисидаги ҳужжатларни депон қилиб, топширгандан сўнг тўқсон кун ичида кучга киради.
1. Ушбу Конвенция Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Бош котибига юборилган нотификация орқали ҳар қандай Аҳдлашувчи томонидан рад этилиши мумкин.
Агар Конвенция кучга киргандан сўнг, кетма-кет ўн икки ой давомида Аҳдлашувчи Томонлар сони бешдан кам бўлса, ушбу Конвенция ўз кучини йўқотади.
1. Ҳар бир давлат, ушбу Конвенцияни ратификация қилишни эслатмасдан ёки ратификация бўйича ҳужжатларни депон қилиш ёки қўшилиш тўғрисидаги ҳужжатни топшириш орқали ёки ундан кейин исталган вақтда Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Бош котибига ушбу Конвенция бутун ҳудудга ёки унинг ташқи алоқалари учун масъул бўлган ҳудуднинг бир қисмига қўлланилиши ҳақида билдириш орқали эълон қилиши мумкин. Агар Бош котиб ушбу хабарни олган кундан кейин тўқсонинчи кундан бошлаб, ёки агар ўша санада Конвенция ҳали кучга кирмаган бўлса, у киритилган кундан бошлаб, Конвенция хабарномада кўрсатилган ҳудудлар учун мажбурий бўлиб кучга киради.
2. Олдинги хатбошига мувофиқ, ташқи алоқалари учун жавобгар бўлган ҳудудга ушбу Конвенцияни қўллаш тўғрисидаги декларацияни берган ҳар бир мамлакат, Конвенцияни ушбу ҳудудга нисбатан 6-модда бўйича рад этиши мумкин.
1. Икки ёки ундан ортиқ Аҳдлашувчи Томонлар ўртасидаги ушбу Конвенцияни талқин қилиш ёки қўллаш билан боғлиқ ҳар қандай низо, иложи борича, низо келиб чиққан Томонлар ўртасидаги музокаралар йўли билан ҳал қилинади.
2. Музокаралар йўли билан ҳал қилинмайдиган ҳар қандай низо Аҳдлашувчи Томонлардан бирининг илтимосига биноан ҳакамлик судига юборилиши керак ва шунинг учун баҳсли томонларнинг умумий келишуви билан сайланган бир ёки бир нечта ҳакамларга ҳавола қилинади.
Агар, ҳакамлик судига ариза берилган кундан бошлаб уч ой ичида, баҳслашаётган Томонлар ҳакам ёки ҳакамларни сайлаш тўғрисида келиша олмасалар, бу томонларнинг ҳар бир низони ҳал қилиш учун узатилади фақат ҳакамлик судьясини тайинлаш учун Бирлашган Миллатлар ташкилоти бош котибига мурожаат қилиши мумкин.
3. Олдинги бандга мувофиқ тайинланган ҳакам ёки ҳакамларнинг қарори низо тарафлари учун мажбурийдир.
1. Ҳар бир Аҳдлашувчи Томон ушбу Конвенцияни имзолаш ёки ратификация қилиш вақтида ёки унга қўшилиш вақтида ўзини конвенциянинг 9-моддаси билан боғлиқ деб ҳисобламаслигини эълон қилиши мумкин. Бошқа Аҳдлашувчи томонлар шунга ўхшаш резервни шакллантирган барча Аҳдлашувчи томонларга нисбатан 9-модда билан боғланмайди.
2. Ҳар бир Аҳдлашувчи Томон аввалги хатбошига биноан резервация киритган бўлса, Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош котибига юборилган хабарнома орқали исталган вақтда уни олиб қўйиши мумкин.
1. Ушбу Конвенция уч йил ўтгач, ҳар қандай Аҳдлашувчи Томон Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Бош котибига юборилган хабарнома орқали ушбу Конвенцияни қайта кўриб чиқиш мақсадида конференция чақириш тўғрисида сўров юбориши мумкин. Бош котиб бу сўровни барча Аҳдлашувчи Томонларга етказади ва агар у хабар берганидан кейин тўрт ой ичида Аҳдлашувчи Томонларнинг камида учдан бир қисми бундай конференцияни чақиришга розилиги тўғрисида хабардор қилса, Конвенцияни қайта кўриб чиқиш учун йиғилиш чақирилади.
2. Агар олдинги хатбошига мувофиқ конференция чақирилса, Бош котиб барча Аҳдлашувчи Томонларни хабардор қилади ва уларни уч ой ичида конференцияда кўриб чиқиш мақсадга мувофиқ деб ҳисоблаган таклифларини этказишни сўрайди. Конференция очилишидан камида уч ой олдин Бош котиб барча Аҳдлашувчи Томонларга конференциянинг вақтинчалик кун тартиби ҳамда ушбу таклифлар матнини етказади.
3. Бош котиб ушбу моддага мувофиқ, 4-модда 1-бандида кўзда тутилган барча мамлакатларни, шунингдек, 4-модда 2-бандида шартнома тарафларига айланган давлатларни таклиф қилади.
1. Ҳар бир Аҳдлашувчи партия ушбу Конвенцияга бир ёки бир нечта ўзгартиришлар киритиши мумкин. Ҳар бир ўзгартириш лойиҳасининг матни Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг бош котибига хабар қилиниши керак, у уни барча Аҳдлашувчи томонларга топшириши, шунингдек, 4-модданинг 1-бандида кўзда тутилган бошқа давлатларни хабардор қилиши керак.
2. Аввалги бандда кўрсатилган тартибда берилган ҳар қандай ўзгартириш лойиҳаси олти ойлик муддат ичида бош котиб томонидан юборилган санадан эътиборан қабул қилинган деб ҳисобланади, шартнома тарафларининг ҳеч бири эътироз билдирмайди.
3. Бош котиб қисқа вақт ичида барча Аҳдлашувчи томонларни ўзгартириш лойиҳасига ҳар қандай эътироз ҳақида хабардор қилади. Агар ўзгартириш лойиҳасига эътироз мавжуд бўлса, тузатиш рад этилган ва ҳеч қандай кучга эга эмас деб ҳисобланади. Эътирозлар йўқлиги учун, тузатиш олдинги бандда назарда тутилган олти ойлик муддат тугаганидан кейин уч ой ўтгач, барча Аҳдлашувчи томонлар учун кучга киради.
11-ва 12-моддаларида кўрсатилган эслатмалардан ташқари, Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Бош котиби 4-модда 1-бандида кўрсатилган мамлакатларга, шунингдек 4-модда 2-бандига асосан келишилган мамлакатларга хабар беради:
а) Конвенцияга имзо қўйиш, ратификация қилиш ва қўшилишнинг барча ҳолатлари ҳақида 4-моддага мувофиқ,
1957 йил 18 майдан кейин ушбу Конвенциянинг асл нусхаси Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Бош котиб томонидан депон қилинади, 4-модданинг 1 ва 2-бандларида кўрсатилган ҳар бир мамлакатнинг тегишли тасдиқланган нусхаларини юборади.
Ўзларининг тегишли ҳукуматлари томонидан лозим тартибда ваколат берилган қуйидаги имзо чекувчилар шунга гувоҳлик бериб, ушбу Конвенцияни имзоладилар.