25.09.2007 йилдаги 145-сон
Ўзбекистон Республикаси Саноатда, кончиликда ва коммунал-маиший секторда ишларнинг бехатар олиб борилишини назорат қилиш давлат инспекцияси «Саноатконтехназорат» бошлиғининг буйруғи, 25.09.2007 йилдаги 145-сон
Кучга кириш санаси
26.10.2007
«САНОАТКОНТЕХНАЗОРАТ»
давлат инспекцияси
буйруғи асосида
ТАСДИҚЛАНГАН
2007 йил 25 сентябрь,
145-сон
4. Юккўтаргичнинг техник ҳолатини юккўтаргич эгаси ҳисобланган корхона (ташкилот) томонидан буйруқ билан тайинланган комиссия текширади. Комиссияга бош муҳандис ёки унинг ўринбосари раҳбарлик қилиб, комиссия таркибига таъмирлаш механика хизмати, бош энергетик хизмати, хавфсизлик техникаси ва меҳнат муҳофазаси хизмати, диагностика (бузмай текшириш) хизмати вакиллари, заруратга қараб юккўтаргични ясаган завод ва «САНОАТКОНТЕХНАЗОРАТ» Давлат инспекцияси органининг вакиллари киради. Агар ултьратовуш ва бошқа бузмай текшириш ишларини бажариш учун четдан мутахассислар жалб қилинганда, улар ҳам комиссия таркибига киритиладилар. Диагностика натижалари асосида комиссия юккўтаргичнинг техник ҳолати (илова В) ҳақида баённома тузиб, унда келгусида юккўтаргични ишлатиш мумкинлиги ва шароитлари ҳақида ёки қайта таъмирлаш ишларини ўтказиб, яна бир бор кўрик қилинади. Баённома корхона (ташкилот) раҳбари томонидан тасдиқланади.
9. Техник ҳужжатларни экспертиза қилиш (А илованинг 1-банди) давомида, юккўтаргичнинг техник тафсилотлари, ўтказилган техника кўриклар, таъмирлаш, айрим элементлар ва узелларини қайта тиклаш ёки алмаштириш, юккўтаргични ишлатишдаги хавфсизлик шартлари ҳақидаги маълумотлар ёзилган паспорти текшириб чиқилади:
15. Аниқланган нуқсонлар ва четлашишлар нуқсонлар рўйхати (ведомости)да қайд этилади (D илова). Балка ва фермалардаги эгилиш (букилиш), балкаларнинг эшилиб кетиши, мачтанинг ўқ йўли қийшайганлигига разм солиш зарур.
18. Металл конструкцияларини кўрикдан ўтказиш юккўтаргичнинг намунавий кўрик картасига (F илова) мувофиқ бажарилади. Ишлаб турган барча узел ва боғлам (уланма) лар бирин-кетин кўрикдан ўтказилади.
22. Пайванд чокларини ва кучланиш тўпланадиган жойларини назоратдан ўтказишда оптик воситалар, масалан, 6 — 10 марта катталаштирувчи (С илова) лупалардан ҳамда дарзликларни аниқлаш, масалан капилляр усулларни қўллаш мумкин. Барча аниқланган ёриқ (дарз) лар нуқсонлар рўйхат (ведомост)ида қайд этилиши керак. Ёриқлар пайдо бўлиши эҳтимоли бор жойлар кир, занг, мойлаш материаллари, бўёқлардан тозаланиб, ялтиратиб жилолантирилиб қўйилиши лозим.
Юккўтаргични кўрикдан ва барча ўлчовларни ўтказиш «кўрик картаси» (F илова) га мувофиқ бажарилиб, механизмлар ҳолатига баҳо бериш эса, кўрикдан ўтказилаётган моделнинг капитал таъмирлашга доир техник шартлари ёки Е иловада баён этилган маълумотларга мос ҳолда бажарилади.
39. Канатлар, блоклар, юктутқич органлари, хавфсизлик асбоблари, машинист кабинаси ва юккўтаргичнинг бошқа узелларининг кўрик картаси (Ғ Илова) га мос равишда назоратдан ўтказилади. Айни пайтда, юккўтаргични ишлатишга оид йўриқнома талабларини ҳам инобатга олиш шарт.
40. Юккўтаргич ишини салт ҳолатда текшириш учун мачтани кўтариб ўрнатиб қўйилади. Кўтариш жараёнининг ўзи ҳам текшириш объекти ҳисобланиб, унда кўтаришнинг бир маромда текис бориши, тезлигида кескин силжишлар йўқлиги, домкратларга суюқлик бериш тўхтатилганда, кўтарилиш жараёнининг тезлашуви, домкратлар (агар 2 та бўлса) ишининг уйғунлиги, гидроаутригерлардаги равонлик ва сизиб чиқишнинг йўқлиги текширилади. Юккўтаргич ишини салт ҳолатда, илгакда юксиз ёки номинал юкдан (QH) нинг 0,3 қисмига тенг бўлган юк билан текширилади. Текширув пайтида (моделига қараб) двигателнинг ишга тушиш сифати (синаш учун совуқ ва илиқ двигателни ишга туширишга кетган вақт), трансмиссиялар, гидронасослар, тақсимлагичлар, клапанлар, электраппаратуралар, тал канатининг ўрами, тормоз ҳолати, узел ва механизмлар иши (шовқинга эътибор бериш, тақиллаш, учқун ҳосил бўлиш, оқиб, сизиб чиқишга ва ш.к.) эътибор берилади.
45. Статик синовлар юккўтаргичнинг юккўтариш имкониятида 25% кўпроқ масса ёрдамида ўтказилади. Синов ишлари махсус тайёрланган синаш майдончасида амалга оширилади. Майдончадаги ускуналар (Н илова) юккўтаргичга берилган юк миқдорини бир текис қайд этиб, ёзиб бориши керак. Мавжуд ускуналар майдондан ташқарида (мачта баландлигидан 10 m нарида) жойлашган бўлиши лозим.
49. Статик синовлар ҳақида алоҳида далолатномада синов натижалари эса баённома (В илова) да қайд этилади. Статик синовлар билан бирга юккўтаргичнинг металл конструкцияларини акустико-эмиссия усули билан текширув ўтказиш лозим. Мазкур жараён синовни хавфсиз ўтказишга имкон беради.
52. Текширув-кўрик натижалари баённома (В илова) да қайд этилиб, унда юккўтаргични кейинчалик ишлатиш шартлари ҳақидаги хулосалар ёзилиши керак. Шунингдек, юккўтаргични навбатдаги кўрикдан ўтказиш муддати (энг кўпи билан 3 йилдан кейин) белгилаб қўйилади. Баённомада юккўтаргичнинг хавфсиз ишлатилишини таъминловчи тадбирлар рўйхати, аниқланган нуқсонларни бартараф этиш бўйича тавсиялар ёзилади. Шароитга кўра, нуқсонлар бартараф этилгандан кейин қайта кўрикдан ўтказилиб, алоҳида баённома тузилади.

Тасдиқлайман

Корхона (ташкилот) раҳбари

__________________

(имзо)

__________________

(Ф.И.Ш)

«__»____________20 ___й.

Бурғ қудуқни кавлаш, капитал ва жорий таъмирлаш учун
юккўтаргичнинг техник ҳолати ҳақида
БАЁННОМА

модель_____ завод № инв. №__

ш. ____________________

«__»____________20 __ й.

Қуйидаги таркибдаги комиссия:
раис________________________________________________________________________________

(лавозими,Ф.И.Ш., ваколати)

аъзолар:_____________________________________________________________________________

(лавозими,Ф.И.Ш.,.ихтисоси)

_______________________________________________________________________________________га қарашли

(юк кўтаргич эгаси)

_____________________________________________________________________________________________да

(юк кўтаргични ясаган завод)

20__йили ясалиб 20__йили ишга туширилган.
завод №______ регистр. №_________,
юк кўтаргичнинг (узели) модели, техник ҳолати текширувдан ўтказилди___________________________________
____________________________________________________________________________________

1. Юк кўтаргич ҳақидаги маълумотлар (паспортда ва бошқа ҳужжатларда)

________________________________________________________________________________________________

(иш режими гуруҳи)

_________________________________________________________________________________________________

(ўтказилган таъмирлаш ва асосий узелларни алмаштириш)

________________________________________________________________________________________________

(асосий техник маълумот)

________________________________________________________________________________________________

(ишлаётган ходимнинг мулоҳазалари)

________________________________________________________________________________________________

(металл ҳақидаги маълумотлар)

2. Металл конструкцияларнинг техник ҳолатини текшириш ва
диагностика қилиш натижалари

Бузмай текшириш усули____________________________________________________________________________

(акустико-эмиссион, ультратовуш,

_________________________________________________________________________________________________

капилляр ва ш.к.)

Бузмай текшириш усули билан диагностика қилинадиган элементлар ва узеллар_________________________________
_____________________________________________________________________________________
Шасси рамаси_____________________________________________________________________________________

(ёриқлар, деформациялар, эгилиш, букилиш ва ҳ.к.)

Таянч узеллари (шу жумладан гидродомкрат таянчлар)_____________________________________________________
_____________________________________________________________________________________

(ёриқлар, деформациялар, эгилиш ва ҳ.к.)

мачтанинг таянч рамаси_____________________________________________________________________________

(ёриқлар, деформациялар, эгилиш ва ҳ.к.)

Мачта____________________________________________________________________________________________

(ёриқлар, деформациялар, эгилиш ва ҳ.к.)

Юқоридаги ишчи учун балкон_________________________________________________________________________

(ёриқлар, деформациялар, эгилиш ва ҳ.к.)

Қувур ва штангалар ўрнатиладиган ускуна_______________________________________________________________

(ёриқлар, деформациялар,

_____________________________________________________________________________________

эгилиш ва ҳ.к.)

Кранблок_________________________________________________________________________________________

(ёриқлар, деформациялар, эгилиш ва ҳ.к.)

Мачтанинг таянч устуни_____________________________________________________________________________

(ёриқлар, деформациялар, эгилиш ва ҳ.к.)

Шарнирли уланмалар________________________________________________________________________________

(ёриқлар, болтларнинг бўшашиб қолиши)

Болтли уланмалар___________________________________________________________________________________

(ёриқлар, деформациялар, эгилиш ва ҳ.к.)

3. Юккўтаргични салт ишлатиб кўриш

Ҳаракатланиш механизмлари__________________________________________________________________________
Асосий чиғириқ ___________________________________________________________________________________
Тартал чиғириқ ____________________________________________________________________________________
Ёрдамчи чиғириқ ___________________________________________________________________________________
Мачтани кўтариш механизми _________________________________________________________________________
Мачтани силжитувчи механизм _______________________________________________________________________
Аутригерлар_______________________________________________________________________________________
Бошқариш ричаглари ва педаллари_____________________________________________________________________
Болтли уланма (маҳкамлаш)__________________________________________________________________________
Ишчи суюқлик (ҳаво, мой) оқиб чиқиши_________________________________________________________________
Бошқа мулоҳазалар_________________________________________________________________________________

4. Механизмлар, агрегатлар ва осма ускуналарни текшириш натижалари

4.1. Юккўтаргич механизмлари

Асосий чиғириқ ___________________________________________________________________________________
Тартал чиғириқ____________________________________________________________________________________
Ёрдамчи чиғириқ __________________________________________________________________________________
Асосий чиғириқ канати______________________________________________________________________________
Тартал чиғириқ канати_______________________________________________________________________________
Ёрдамчи чиғириқ канати_____________________________________________________________________________
Бошқа канатлар ва кашаклар__________________________________________________________________________
Тал тизими (кранблок, тал блоки, илгак блоки)____________________________________________________________
Илгаклар_________________________________________________________________________________________
Мачтани кўтариш механизми_________________________________________________________________________
Мачтани силжитувчи механизм_______________________________________________________________________
Аутригерлар_______________________________________________________________________________________
Бошқа механизмлар_________________________________________________________________________________

4.2. Гидроускуналар

Гидротизим баки___________________________________________________________________________________
Гидронасослар_____________________________________________________________________________________
Гидромоторлар____________________________________________________________________________________
Гидроцилиндрлар___________________________________________________________________________________
Гидротақсимлагичлар_______________________________________________________________________________
Гидроклапанлар____________________________________________________________________________________
Гидротармоқлар____________________________________________________________________________________
Гидромуфталар____________________________________________________________________________________
Бошқа гидроускуналар_______________________________________________________________________________
Оқиб (сизиб) чиқиш жойлари__________________________________________________________________________

4.3. Пневмотизимлар

Компрессор_______________________________________________________________________________________
Ресивер___________________________________________________________________________________________
Пневмоклапанлар___________________________________________________________________________________
Пневмотақсимлагичлар______________________________________________________________________________
Пневмокамералар__________________________________________________________________________________
Пневмомуфталар___________________________________________________________________________________
Пневмотармоқлар__________________________________________________________________________________
Бошқа пневмоускуналар_____________________________________________________________________________
Оқиб (сизиб) чиқиш жойлари__________________________________________________________________________

4.4. Электрускуналар

Генератор_________________________________________________________________________________________
Электродвигателлар_________________________________________________________________________________
Магнитли ишга туширгичлар__________________________________________________________________________
Токдан ажратгичлар________________________________________________________________________________
Клеммниклар______________________________________________________________________________________
Электрсимлари____________________________________________________________________________________
Бошқа электрускуналар______________________________________________________________________________

4.5. Машинист кабинаси

Мустаҳкамлиги____________________________________________________________________________________
Ойнаванд ва иситилиши_____________________________________________________________________________
Ҳимоя қурилмалари билан жиҳозланиши________________________________________________________________

4.6. Хавфсизлик асбоблари

Назорат пульти____________________________________________________________________________________
Кучлантириш сездиргичи____________________________________________________________________________
Илгакни юқорига кўтарилишини чегаралагич____________________________________________________________
Ишчи ҳаракатини чегаралагич________________________________________________________________________
Мусоҳара (блокировка)______________________________________________________________________________
Сақлагич клапанларни созлаш________________________________________________________________________
4.7. Юккўтаргичнинг бошқа узеллари___________________________________________________________________
5. Статик синовлар_________________________________________________________________________________

(синов далолатномасидаги асосий хулосалар)

6. Хавфсизлик асбоблари ишини текшириш _____________________________________________________________

(синов далолатномасидаги асосий хулосалар)

7. Қўшимча мулоҳазалар_____________________________________________________________________________

8. Хулоса

Юккўтаргичнинг техник ҳолатини текшириш асосида______________________________________________________
___________№ ________комиссия ____________________________________________________________________

(юккўтаргичнинг хавфсиз ишлаши,

_________________________________________________________________________________________________

иш шароитлари, ишлаш тарзи,

_________________________________________________________________________________________________

қанча муддатга ёки нуқсонларини

_________________________________________________________________________________________________

бартараф этгандан сўнг янги муҳлат бериш)

Илова: далолатномалар (пунктлар бўйича)_______________________________________________________________
Нуқсонлар рўйхати _________________________________________________________________________________
Кўрик картаси_____________________________________________________________________________________
Имзолар:
Комиссия раиси:

_________________________

(Ф.И.Ш.)

Комиссия аъзолари:

__________________________

(Ф.И.Ш.)

__________________________

(Ф.И.Ш.)

т/рБузилишЧегаравийЎлчаш усуллари
1.Н баландликдаги мачтанинг дельта Н эгрилиги, mm

_H_
700

Теодолит ва рейка ёрдамида иккита перпендикуляр текисликда ўлчаш
2.L узунликдаги мачтанинг дельта L эгрилиги, mm_L_
700
Ўлчаш (иккита перпендикуляр текисликда) мачта асосига ва каллагига маҳкамланган тор ва линейка ёрдамида амалга оширилади
3.Мачта ўқи дельта С ни шарнир ўқига ноперпендикулярлиги, рад_С_
400
Ноперпендикулярлик максимал кўтарилган мачтани (текисликдан) оғиш бурчаклари фарқи (сумма) сифатида аниқланади. Ўлчаш теодолит ёрдамида бажарилади
4.

Мачтанинг кўндаланг кесимининг диагоналлари фарқи (dl-d2), mm
1) шарнирли уланиш
2) бошқа кесимларида

+ _B_
700

В — мачта кўндаланг кесими кенглик ўлчами, бевосита ўлчаш

5.Мачта кўндаланг кесимининг баландлик ва кенглик ўлчамларининг ўзгариши, mm+_B_
200
Бевосита ўлчаш
6.Тўр (решётка) ўқ чизиғи элементларининг лойиҳа геометрик схемадан силжиши, mm+ 5Бевосита ўлчаш
7.Узеллар орасидаги L узунликдаги делтатўр элементларининг эгрилиги, mm_L_
600
Бевосита ўлчаш
8.Дельта қалинликдаги металл конструкция юпқа деворли элементларидаги пачақлиги, mm
Чуқурлиги
Узунлиги


0,5 делта
3 делта
Бевосита ўлчаш

Оғиш

Эскиз (келтирилмайди)

Оғиш қиймати, mm

1

2

3

Тўсин ва фермаларнинг букилганлигиL < 2000 лигида
(f/L) < (2,5/1000)
L < 2000 да
(f/L) < (2,0/1000)
Қутисимон ва қўштаврли тўсинларнинг буралишиL < 2000 да
(f/H) < (5,0/1000) x (L/1000)
2000 < L <1000 да
(f/H) < (3,0/1000) x (L/1000)
Стержен (ўзак)ларнинг буралиши(f/B) < 0,01
(f/B) < 0,005
туташган жойларида
Қутисимон ва қўштаврли тўсинларнинг ҳар қандай кесимида девор ва белбоғларида перпендикулярлилиги(f/B) < (4/1000)
(f/H) < (4/1000)
Қутисимон ва қўштаврли тўсинларнинг нотекислиги(f/L) < (1,0/1000)
девор ва белбоғларнинг пайвандлаб уланган чокли жойларида (f/L) < (5,0/1000) га рухсат этилади
Қутисимон ва қўштаврли тўсинларнинг белбоғдан ташқари бошқа чоклари йўқлигида сиқиқ зоналарда деворларининг ботиқлиги (бўртиб чиққанлиги)
Эслатма: қўшни диафрагма (тўсиқ)лар орасидаги ботиқлик (бўртиб чиққанлик)лар миқдори биттадан кўп бўлмаслиги керак.
дельта < 12 лигида
(f/дельта) < 1
дельта <12 лигида
(f/дельта) < 0,8
Тўсин белбоғларининг бўртиб чиққанлигиқутисимонлиларда
(f/a) < (10/1000)
қўштаврларда
(f/a) < (15/1000)
Диафрагма ва қирраларнинг қутисимон ва қўштаврли тўсинлар деворлари ва белбоғларига ноперпендикулярлилиги(f/B) < (4/1000)
(f/H) < (4/1000)
Диафрагма ва қирралар учларининг нопараллеллилиги(H1 - H2/B) < (1,5/1000)
Диафрагма ва қирралар учларининг ноперпендикулярлилиги(f/L) < (5/1000)
f < дельта
Платформа, пештоқ каллаклари, чиғир рамалари ва бошқа спиралсимон қайрилганлиги(f/D) < (2/1000)
Қутисимон тўсинлар фланецларининг нопараллеллиги
Изоҳ: механик ишлов берилгандан сўнг томонларининг ўлчами 1000 mm гача бўлган фланецлар юзасининг нотекислиги 0,4 mm дан кўп бўлмаслиги керак (пайвандлангандан сўнг 1 mm), томонларининг ўлчами 1000 дан
B < 1000 да
(L1 - L2/B) < (1/1000)
B < 1000 да
(L1 - L2/B) < (2,5/1000)
кўп бўлса, -0,8 mm (пайвандлангандан сўнг 2 mm)
Ферма узеллари орасидаги ўзаклар узилганлиги(f/L) < (1,5/1000)
Тўр фермалар ўқ чизиқларининг лойиҳа геометрик схемалардан фарқланиши (четга чиқиши)f < 15
НомлариЯроқсизликка чиқариладиган деталларда бор бўлган дефектлар номлариИзоҳ
123
Подшипниклар1. Сезиларли радиал ва ўқли люфтлар
2. Шарик ёки роликлар, айланувчи йўлларида чарчашли, уваланиши
3. Чуқурчалар, коррозияли тангачасимон пўстланиши
4. Ёриқлар, синишлар
5. Ҳалқа шарик ёки роликларнинг ариқчаларида рангли шафақланиш
6. Сеператорлар парчинмих бошчаларининг узилиши, сеператорларда чуқурчалар, шарик ёки роликларнинг қийин айланиши, сеператорларнинг синиши
7. Подшипник ташқи ҳалқалар чеккаларидан роликлар ички юзаларининг чиқиб туриши
Шестерня, тишли ғилдираклар ва муфталар1. Тишларнинг синиши
2. Ҳар қандай ўлчамли ва жойлашган ёриқлар
3. Текширганда сезиладиган қалинлиги бўйича тишларнинг едирилиши
4. Тиш қалинлигини 10% дан кўп чуқурликдаги ишчи юзанинг 30% дан кўпи шафақланиши
Тишлар едирилиш меъёрини
5-жадвалдан қаранг
Червякли ғилдиракТиш устини 1 mm дан кам қалинликка едирилиши
Шлицли деталлар1. Шлицлар синиши, эзилиши ва силжиши
2. Шлицларнинг буралиши
Шпонкалар ва шпонкали ариқчалари бўлган деталларТекширганда кўринадиган ён юзаларининг эзилиши ва силжиши
Валлар ва ўқлар1. Ҳар қандай ўлчамли ва жойлашган ёриқлар
2. Подшипниклар остидаги жойлашув юзаларининг едирилиши
3. Текширганда сезиладиган эгилишлар
4. Тишлар (валшестерни), шлицлар, шпонкали ариқчалар ва резьбаларнинг юқорида кўрсатилган дефектлари
Подшипник ички ҳалқасини вал юзасига нисбатан қўлда айланса ёки подшипникни валда чайқатганда, сезиларли люфт борлиги ҳолларида жойлашиш юзаси едирилган деб ҳисобланади
Резьбали деталлар1. 2 та дан кўп ўрамаси синган; ўрамалар силжиган
2. Кўришда сезиларли даражада ўрамалари талайгина едирилган
3. Калитга тушувчи қирралари едирилган
Тормозли шкивлар1. Ишчи ва жойлашув юзасига чиқадиган ёриқ ва синишлар
2. Ишчи юзаларининг 2 mm дан кўпга едирилганлиги ва белги чизиғи 5 mm дан кўп 3. Шкивнинг радиал уриши 0,1 mm дан кўп
Тормоз қопламаси (колодкалар)1. Парчинмих остидаги тешикчаларга чиқадиган ёриқлар ва синишлар
2. Парчинмих каллагигача қалинлиги бўйича едирилиш
Қоплама ўрта қисмидаги минимал қалинлик номинал қалинликнинг ярмидан кам эмас, чеккаларида 2,5 mm дан кам бўлмаган ёриқлар
Редуктор корпуслари1. Ажратгич юзасига, жойлашув тешиги юзасига ва мой ванналарига чиқувчи ҳар қандай ўлчамли ва жойлашган ёриқлар
2. Подшипник остидаги тешикнинг едирилиши
Тешикда подшипник ташқи ҳалқаси қўл билан айланиб кетиши мумкин бўлган ҳолларида тешик едирилган деб ҳисобланади
Кабина, ғилофларДеворларининг бутунлай коррозияланиши
Пружинали шайбалар, тўхтатгичли симларСочиб ташлашдаги ечиб олиш ҳолларида техник ҳолатидан қатъи назар, яроқсизликка чиқарилади
Нометалл қистирмалар ва зичлагичларТехник ҳолатидан қатъи назар, яроқсизликка чиқариладиТехник ҳолати қониқарли бўлганда, манжетли зичламалардан қайта фойдаланишга рухсат этилади
Пружиналар1. Синиш, ёриқлар ва пўстланишлар
2. Йиғма блоклар ишлаш қобилиятини бузувчи қолдиқ деформациялар
Асосий, тартал ва ёрдамчи барабанлари 1. Ҳар қандай тафсилотли ва жойлашган ёриқлар
2. Ариқча қирралари баландлиги бўйича камида 1/3 ўрамаси едирилган ва кесилиб кетган
3. Ариқчаларнинг узунлиги ва чуқурлиги бўйича 2 mm га едирилганлиги
Блоклар (осма чиғир, илгакли блок, кранблок)1. Ариқча радиусининг чуқурлиги бўйича камида 40% дан кўпга едирилиши
2. Айлана гардиш (реборд) қисман синиши
3. Ёриқлар
Канатлар1. Битта ёки ундан кўп тўқималарнинг узилганлиги
2. Симларнинг узилганлиги
3. Канат едирилганлиги
Юккўтарувчи илгаклар1. Қуйруқ юзасида ёриқлар, сочсимон тўзишлар (резьбасиз қисмида ўтиш жойида)
2. Хомуза кенглиги (лойиҳадан) 12% дан кўпга катталашиши
3. Едирилаётган қисмларнинг баландлигини (лойиҳага кўра) 10% дан кўпга
Ишлатиш балдоқлари1. Ёриқлар, узилишлар
2. Едирилаётган қисмларининг баландлиги (лойиҳага кўра) камида 10% га камайиши
3. Балдоқ узунлигининг 3%дан кўпга ошиши
Элеваторлар1. Ёриқлар, ғажилган, қолдиқ деформация
2. Қулфости чекка юзасини 2 mm дан кўпга едирилиши
3. Зўғота баландлигини балдоқ билан тешиш жойида лойиҳадагига кўра 10% дан кўпга камайиши
Вертлюг1. Ёриқлар, узилиш, чуқурчалар
2. Четлатиш деворининг қалинлиги камида 10% га едирилган
Тал арқонини кўчмас тармоғини маҳкамлаш учун механизм1. Ёриқлар
2. Едирилиш
3. Маҳкамланганликнинг бўшашиши
4. Чуқурчалар, букилиш, эгилганлик

Узел ва деталларнинг
номи

Рухсат этилган едирилганлик

Едирилганликнинг ўлчаш
жойи ва усули

1

2

3

Редукторлар тишли узатмалари
Бўлинган айланалари бўйича рухсат этилган едирилганлик (дастлабки қалинлигидан % ҳисобида): чиғирлар: редуктордаги узатма — 10%; айланиш ва силжиш механизмлари: редуктордаги узатма — 20%, очиқ узатмалар — 30%Штанген тиш ўлчагич билан ўлчанади ёки махсус андоза ва шчуп билан бажарилади
Тиш каллагининг кенглиги модулнинг 0,2 дан кам бўлмаслиги керак. Ёриқларнинг пайдо бўлишига рухсат этилмайди. Нураш чуқурчаларини чуқурлиги тиш қалинлигининг 5% дан катта бўлмаслиги керак

Қолганлари — бевосита кўздан кечириш ва ўлчаш билан

Тормозлар: тормоз шкивлариШкив деворининг қалинлиги, унинг дастлабки қалинлигидан 25% га камайганда, шкив алмаштирилиши керак. Тормоз шкивларининг радиал уриши 0,15 mm дан ошмаслиги керакБевосита кўздан кечириш ва ўлчаш
тормоз колодкалариТормоз колодкаларини едирилганлиги дастлабки қалинлигининг 1/3 дан ошмаслиги керак. Тормоз колодкаларининг тасмада маҳкамловчи болтлар ва қистирма деталлар колодка юзасидан туртиб чиқмаслиги керакБевосита кўздан кечириш ва ўлчаш
валлар ва ўқларЕдирилганликнинг дастлабки диаметри 3% дан ошмаслиги керак
Канат блоклариАриқча юзасининг туби бўйича едирилганлиги ариқча радиусидан 40% чегара ҳисобланадиБевосита кўздан кечириш ва ўлчаш
ИлгакларИлгак хомузасидаги едирилганлик дастлабки баландлиги ва кесимининг 10% дан ошмаслиги керак
Тортма винтлар, болтлар ва гайкаларРезьбалари бузилган, пачақланган тортма винтлар, болтлар ва гайкаларни ишлатишга рухсат этилмайди
Занжирли узатмаларБерилган ишлаш муддати даврида занжир едирилишида, V > 10 m/s тезликка эга юритмани узатиш учун звено қадамини 2% гача ва қолган узатмалар учун 3% гача кўпайтиришга рухсат этилади. Шу қийматга эришгунча занжир f нинг салқиланишини камайтириш учун ёпиқ контурда звенолар сонини камайтиришга рухсат этиладиЗанжир тармоғининг тортилганлигида штангенциркуль билан ўлчанади (базаси 300 mm дан кўп бўлган). Звено миқдори 5 — 10 бўлган занжирнинг ўлчаш участкаси танлаб олинади (занжир қадамининг қийматига кўра)
Юккўтаргичнинг кўрик харитаси учун қабул қилинган шартли белгилар 6-жадвалда берилган. Юккўтаргични кўрикдан ўтказиш, унинг моделига қараб 6-жадвалда берилган тартибда кўрикдан ўтказилади.
Йиғма бирлик номиКўздан кечириш зонасиТекшириш усулиТахмин қилинадиган дефект
12345
1.ШассиКўтаргич кўчма рамасиКўздан кечириш, лупа, чизғич, қалинлик ўлчагич, штангенциркуль, АЭ-диагностика Балкалар узилиши, металл ва пайвандланган чокларда ёриқлар (дарз), қолдиқ пластик деформация, коррозия, маҳкамлигининг бўшашиши, едирилганлик
2.Мачта таянчлари, аутригерларТаянчлар метали, аутригерлар балкаларининг пайвандланган чоклари, аутригернинг таянч билан бирлашган зонаси, таянч башмоқлари, таянчнинг осиладиган қурилмалари (винтлар, гидродомкратлар)Кўздан кечириш, лупа, чизғич, тор, штангенциркуль, қалинлик ўлчагич, болтларини уриб чиқиш,
АЭ-диагностика
Шаклидан четга чиқиши, қолдиқ пластик деформация, узилишлар, ёриқлар, қийшайиш, коррозия, едирилиш
3.Телескопик мачтаМачта (умуман), унинг элементлари, уларнинг рама ва гидроцилиндр билан уланган жойлари. Таянч ва сурилиб чиқувчи секциялари билан уланган жойлари. Сурилиб чиқиш секция механизмларини маҳкамланган жойлариКўздан кечириш, лупа, чизғич, тор, рулетка, штангенциркуль, бурчакўлчагич, қалинлик ўлчагич, АЭ-диагностикаҚутисимон балкаларнинг эгилганлиги ва буралганлиги, деворларининг қабариб чиққанлиги (пачақланганлиги) ноперпендикулярлиги ва бир текисликда эмаслиги, ўқ чизиқларининг оғиши, ёриқлар, деформация, едирилганлик, коррозия
4.Қувур, штангалар билан ишлаш учун балкон ёки бошқа хизмат қилиш майдончалари Умуман майдонча ва унинг элементлари, белбоғлари, кашаклари устунлари, катаклари, мачта секцияси билан уланган жойлариКўздан кечириш, лупа, чизғич, тор, рулетка, штангенциркуль, бурчакўлчагич, қалинлик ўлчагич, болтларини уриб чиқишБелбоғ ва элементларининг эгрилиги, пластик деформациялар. Ёриқлар, буралиш, чўктирилган жой тешикларининг едирилганлиги, маҳкамланганлиги бўшайган, коррозия
5.Мачтанинг транспортли таянчи Устунлар элементлари, уланган жойлари, маҳкамлаш жойлариКўздан кечириш, лупа, чизғич, штангенциркуль,
АЭ-диагностика
Эгилгаюшк, пластик деформация, ёриқлар, коррозияли едирилганлик
6.МеханизмларРедукторлар(корпус, валлар, тишли ғилдираклар, занжир, юлдузчалар,подшипниклар), тормозлар, муфталар, маҳкамланган жойлари, барабанларКўздан кечириш, чизғич, шчуплар, штангенциркуль, андозалар, тишўлчагич,ва бошқ.Корпус тишлар синганлиги, ёриқлар, едирилганлик, тирқишлар кенгайганлиги, шестерня тишларининг уваланиши
7.Юккўтарувчи қурилмалар: асосий чиғир; тортал чиғири; ёрдамчи чиғирПўлат арқонлар, блоклар, илгаклар, илгакли ҳалқа, арқон чўмичи, уланган жойлари, балдоқлари, вертлюгКўздан кечириш, чизғич, штангенциркул, андозаЕдирилганлик, арқон симининг узилганлиги, коррозия, ёриқлар, блоклар едирилганлиги ва синганлиги, илгак едирилганлиги, ёриқлар
8.Машинист кабинаси (иш жойи)Кабина маҳкамланганлиги, каркас, эшик, қулф, дераза, бошқарув педаль ва ричаглари, пульт ва асбоблар, қоплама, иситгич Кўздан кечириш, чизғичМаҳкамлиги кучсиз, деформация, ёриқлар, бузилиш, йиртилган, эзилган, коррозия
9.ГидроускуналарГидронасос, гидроцилиндрлар, гидролиниялар, гидроклапанлар, тақсимлагичлар, гидромуфталар, босим релеси, гидроқулфлар, тескари клапанлар, манометрлар ва ҳ.к.Кўздан кечириш, ўлчамларни бажаришОқиш, синиш, гидролинияларда деформация ва ёриқлар, носозлик, маҳкамланган жойларида едирилганлик, ёриқлар
10.ПневмотизимКомпрессор, ресивер, пневмолиния, пневмомуфталар, тарқатгичлар, клапанлар, цилиндрлар, манометрлар ва ҳ.к.Кўздан кечириш, ўлчамларни бажаришОқиш, синиш, қувурузатгичда деформация, механизмлар, манжет ва ёриқлар носозлиги, сальниклар едирилганлиги
11.ЭлектротизимГенераторлар, двигатель, электр ўтказгич, реле, магнитли ишга солувчи, токажратгич, қаршилик, пульт, портлашдан хавфсиз ҳалқаларКўздан кечириш, қаршиликни бажаришСиниш, изоляция бузилиши, контактлар едирилиши ва куйиши, носозликлар
12.Хавфсизлик асбоблариИшчи ҳаракатларни чегараловчи узеллар, кўрсатгичлар узеллари, муҳосаралаш узеллариКўздан кечириш, ўлчамларни бажаришузеллар синиши, уламалар едирилиши, уламалар бўшашиши, носозлик
13.Бошқа узелларКўздан кечиришНосозлик, едирилганлик, маҳкамлик бўшашиши ва ҳ.к.

Узел

Текширилаётган зонаЭҳтимолли дефектЭскиз (келтирилмайди)Диагностика усулиЧегараКейинчалик фойдаланиш эҳтимолиТавсиянома

1

2345678
1. Кўчма рама (шасси рамаси)Таянчнинг орқа балкаси
Пайвандланган чоклардаги ёриқлар: пастки белбоғнинг девор билан уланган жойи; қопламанинг тамом бўлган жойи; вертикал деворда; қобирғани пастки белбоғ билан уланган жойиВизуал кўздан кечириш,
АЭ-диагностика
Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
Рамага маҳкамланган ўқ ости втулкасида ёриқларФлюгерни ечиб туриб, кўздан кечиришРухсат этилмайдиВтулкани алмаштириш
2. Кўчма рама (шасси рамаси)Орқа (охирги балка)Пайвандланган чоклардаги ёриқлар: вертикал вароқлар қулоқчасининг пастки варақ ва охирги балка девори билан уланиши; вертикал варақлар қулоқчаси юқори варақ билан уланиши; горизонтал қопламанинг асосидаги пастки варақ кулоқчаси билан уланиши; раманинг пастки варақларида чокли уламалар. Асосидаги пастки қулоқчаси асосий металлдаги ёриқлар Визуал кўздан кечириш,
АЭ-диагностика
Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
3. Кўчма рама (шасси рамаси)


Охирги балка


Чиқарма таянчлар, ташлама платформа маҳкамланган ўқи остидаги қулоқчалар тешигида едирилганлик

Ўқ ечилганлигида штангенциркуль билан диаметр тешигини ўлчаш
дельта d < 2Рухсат этилади
дельта d > 2Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
Чиқарма таянчлар, мачталар, ташлама платформа, блоклар маҳкамлаш бармоғида ёриқлар
Ечмасдан, визуал кўздан кечириш
Ультратовушли дефектоскопия,
АЭ-диагностика
Рухсат этилмайдиУқни алмаштириш
4. Мачта
Юпқа қобиқлардан ишланган (эгилган шакл) мачта элементлари
Ўлчами
(0,25Q< s < 0,75Q) чуқурли маҳаллий эзилган жой

Чизғич ва штангенциркуль ёрдамида ўлчаш
n < 1,25
X дельта
Рухсат этилади
n < 1,25
X дельта
Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
5. МачтаМачта решёткасининг ажралмасдан пайвандланган уламалари Кашакларнинг белбоғи билан уланган жойларида пайвандланган чокларидаги ёриқлар Визуал кўздан кечириш,
АЭ-диагностика
Рухсат этилмайдиTаъмирлаш
6. МачтаМачтанинг қулоқчалар билан маҳкамланиши Қулоқчаларни мачта элементлари билан пайвандлаб уланган чокларидаги ёриқларВизуал кўздан кечириш,
АЭ-диагностика
Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
7. Мачта

Баландлиги Н мачта ўқини тўғри чизиқлигидан дельта оғиши


дельта
<H

700

Рухсат этилади

дельта
< H
700

Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
8. МачтаЧокли уламаларПайвандланган чоклардаги ёриқларВизуал кўздан кечириш,
АЭ-диагностика
Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
Болтлар тортилишининг бўшашишиТекширишТортилганликнинг бўшашига йўл қўйилмайди Тортиб маҳкамлаш
Болтнинг узилишиГайка ёки динамометрли калит билан текширишТортиш моменти ишлатиш ҳужжатида кўрсатилган Тортилганликнинг бўшашига йўл қўйилмайди Тортиб маҳкамлаш
Визуал кўздан кечириш,
АЭ-диагностика
Ҳатто битта болтни ҳам узилишига рухсат этилмайди Болтни алмаштириш
9. Мачта

Мачта маҳкамланган қулоқчалари

Қулоқчаларни белбоғ билан пайвандлаб уланган чокларида ёриқларВизуал кўздан кечириш,
АЭ-диагностика
Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
Кашак билан бармоқли улама остидаги тешикда едирилиш

Кўтаргич ишлаган вақтда линейка ёрдамида люфт бўйича ёки ажратганда, штангенциркуль билан текшириш
дельта
d < 3
Рухсат этилмайди
дельта
d > 3
Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
10. Мачта


Умуман
Шарнир ўқига нисбатан перпендикулярлик ўқининг оғиши


дельта
<L
400
Рухсат этилмайди

дельта
>L
400

Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
Секция
Белбоғ тўғри чизилди ўқидан ёки мачта кўндаланг тўсинидан юпқа деворли қобиқдан оғиши

Top ёки чизғич ёрдамида ўлчаш, АЭ-диагностика
дельта
< m
400
Рухсат этилмайди
дельта
> m
400
Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
11. Мачта таянчи


кашаклар, қурилишлар оғиши, қулоқчалар


Пайвандланган уламаларда ёриқларTop ёки чизғич ёрдамидадельта
<L
400
Рухсат этилади
Элементларнинг перпендикулярлик ўқидан оғишидельта
> L
400
Рухсат этиладиТаъмирлаш
Мачта билан уланган бармоқ ости қулоқча тешигининг едирилганлиги

Кўтаргични ишлаётган вақтда линейка люфт бўйича ёки сочиб ташланганда, штангенциркуль ёрдамида текширилади
дельта
d < 3
Рухсат этилмайди
дельта
d > 3
Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
12. Мачта маҳкамланган рамаРамани пайвандлаб уланган элементлари Рама элементларини пайвандлаб уланган чокларида ёриқларВизуал кўздан кечириш,
АЭ-диагностика
Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
13. Мачтани транспорт қилиш таянчи, юқори ишчи балкониТўр (решётка) конструкцияларнинг ажралмайдиган пайвандлаб уламалариТортқилар маҳкамланган пайвандланган чокларида ёриқларВизуал кўздан кечириш,
АЭ-диагностика
Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
14. Шарнирли уламалар



Ҳар қандай шкворенГалтели жойида ёриқларСочиб ташлангандан кейин визуал, рангли дефектоскопия,
УТТ-текширув
Рухсат этилмайдиШкворняни алмаштириш
Қулоқча
Ўқ остида тешик диаметрининг катталашиши (едирилиши)

Сочиб ташланганда, ўқ остидаги тешик диаметрини штангенциркуль билан ўлчаш
дельта
d < 2
Рухсат этилади
дельта
d > 2
Рухсат этилмайдиШкворняни алмаштириш
Қулоқча
Шкворня ўқи остидаги тешик едирилганлиги

Сочиб ташланганда ўқ остидаги тешик диаметрини штангенциркуль билан ўлчаш
дельта
d < 2
Рухсат этилмайди
дельта
d > 2
Рухсат этилмайдиТаъмирлаш
Агар фақат миноранинг ўзини техник ҳолати текширилаётган бўлса, у ҳолда натижалар акт билан расмийлаштирилади (Илова J). Актга ташкилот иш бошқарувчилари вакиллари имзо қўйган тушунтирув баённомаси илова қилинади. Тушунтирув баённомаси қуйидаги маълумотларни ўз ичига олади:
Корхонани тўлиқ номи:_____________________
ихтисослашган ташкилот____________________,
корхона - қурилма эгаси_____________________
Бурғ қудуқни таъмирлаш учун________________________ ____________________________________қурилма

(тури)
( №)

миноранинг тсхник ҳолатини текшириш

АКТИ

№__________ ________________________дан

Миноранинг техник ҳолатини текширувдан ўтказиш бўйича ишлар

___________________________________________________________________________________билан биргаликда,

(ихтисослашган ташкилот тўла номи)

______________________________________________________________ улар орасидаги контракт бўйича бажарилди.

(қурилма эгаси)

Минора _________________________________________, __________________________________________________

(завод рақами) (инвентарь рақами)

дефектини бартараф қилиш бўйича ишлар бажарилди ва текширув натижасида кейинги ишларга қўйишга рухсат этилади.
Кейинги текширув санаси_____________________________________________________________________________
Актга илова қилинади:
тушунтирув баённомаси;
иловаларни бажариш бўйича контракт нусхаси.
Имзолар:
ихтисослашган ташкилот вакили_________________________________________________________________________
қурилма эгаси вакили_________________________________________________________________________________

Тасдиқлайман
Ташкилот раҳбари
(корхона)

_______________ ______________

(имзо) (Ф.И.Ш.)

«_____»____________20_____й.

«__________»майдон №__________бурғ қудуқда__________агрегатнинг минорасида синов ўтказиш

АКТИ

________бўйича №_____ 20____й.«____»______________буйруқ билан тайинланган қуйидаги таркибдаги комиссия:
(ташкилот/корхона номи)
Раис_____________________________________________________________________________________________

(лавозими, Ф.И.Ш., ваколатлиги)

Комиссия аъзолари:________________________________________________________________________________

(лавозими, Ф.И.Ш., ваколатлиги)

ЎзР «Саноатконтехназорат» ДИ инспектори____________ иштирокида 20___ й. «___»_____ тал блоки илгагида______ тонн ўрнатилган юккўтарувчанлигини кейинчалик фойдаланишга миноранинг яроқлилигини аниқлаш мақсадида, 20_____ й. «____»_________ да тасдиқланган махсус режага кўра, унинг юккўтарувчанлигига статик синаш ўтказилди.
1. Синашга тайёргарлик: комиссия миноранинг барча конструктив элементларини кўздан кечириб чиқди.
2. Минорани синашга тайёргарлиги____________________________________________________________________
3. Минорани синаш учун комиссияга тақдим этилган ҳужжатлар рўйхати:
— агрегат тех.паспорти;
— синашдан олдин агрегатни текшириш акти (агрегатнинг техник ҳолати акти);
— тал блоки паспорти;
— тал арқонига сертификат;
— ГИВ-6 га паспорт.
Хавфсизлик техникаси ҳолатини текшириш журнали.
4. Техник воситалар________________________________________________________________________________;
5. Синаш ўтказилди. Синаш___________________________ босқичда
I - босқич: нагрузка_______ % -_______ минут
II - босқич: нагрузка_______ % -_______ минут
III - босқич: нагрузка_______ % -_______ минут ...
6. Комиссия хулосаси: бурғу минораси_________ , завод № __________тал блоки илгагида__________ тонн минимал юккўтарувчанлиги билан кейинги ишлатишга яроқли/яроқли эмас.
Кейинги синаш муддати____________________________________________________________________________

(синаш муддати)

Имзолар:
Комиссия раиси:_______________________ ____________________________________________________________
Комиссия аъзолари:____________________ ____________________________________________________________
____________________________________ ____________________________________________________________
____________________________________ ___________________________________________________________
____________________________________ ___________________________________________________________
«Саноатконтехназорат»
ДИ инспектори: ____________________________ ______________________________________________________