LexUZ шарҳи
Мазкур Қонун Ўзбекистон Республикасининг 2012 йил 29 декабрдаги ЎРҚ-345-сонли «Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги Қонуни билан ўз кучини йўқотган.
Ушбу Қонуннинг мақсади кредит уюшмаларининг тузилиши, фаолияти, қайта ташкил этилиши ва тугатилиши соҳасидаги муносабатларни тартибга солишдан иборат.
Агар Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномасида Ўзбекистон Республикасининг кредит уюшмалари тўғрисидаги қонун ҳужжатларида назарда тутилганидан бошқача қоидалар белгиланган бўлса, халқаро шартнома қоидалари қўлланилади.
Олдинги таҳрирга қаранг.
Кредит уюшмаси кредитлар бериш ҳамда бошқа молиявий хизматлар кўрсатиш мақсадида юридик ва жисмоний шахслар томонидан ихтиёрий тенг ҳуқуқли аъзолик асосида тузиладиган кредит ташкилотидир.
(3-модданинг биринчи қисми Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
Кредит уюшмаси Ўзбекистон Республикаси ҳудудида банк ҳисобварақларини белгиланган тартибда очишга ҳақлидир.
Кредит уюшмаси ўзининг фирма номи давлат тилида тўлиқ ёзилган ҳамда жойлашган манзили кўрсатилган юмалоқ муҳрига эга бўлиши лозим. Муҳрда айни пайтнинг ўзида фирманинг номи бошқа исталган тилда ҳам кўрсатилиши мумкин.
Кредит уюшмасининг фирма номида «кредит уюшмаси» сўз бирикмаси ифодаланиши ва у бошқа кредит уюшмаларининг фирма номига ўхшаш бўлмаслиги керак. Ушбу Қонун талабларига жавоб бермайдиган юридик шахс ўз номида «кредит уюшмаси» сўз бирикмасидан фойдаланишга ҳақли эмас.
Кредит уюшмаси ишлаб чиқариш, суғурта, савдо-воситачилик ҳамда ушбу Қонунда назарда тутилмаган бошқа фаолият билан бевосита шуғулланишга ҳақли эмас.
Кредит уюшмалари давлат рўйхатидан ўтказилган пайтдан эътиборан юридик шахс ҳуқуқини оладилар. Кредит уюшмасининг фаолияти лицензия асосида амалга оширилади.
Кредит уюшмаларини давлат рўйхатидан ўтказиш ва уларга лицензия бериш Ўзбекистон Республикаси Марказий банки томонидан амалга оширилади.
Олдинги таҳрирга қаранг.
Кредит уюшмаси давлат рўйхатидан ўтказилиши ва унга лицензия берилиши учун Ўзбекистон Республикаси Марказий банкига ёки унинг ҳудудий бошқармасига қуйидагилар тақдим этилади:
(4-модданинг учинчи қисми биринчи ва иккинчи хатбошилари Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
кредит уюшмасининг устав фонди (бундан буён матнда устав фонди деб юритилади) шаклланганлигини тасдиқловчи банк ҳужжати;
Кейинги таҳрирга қаранг.
Ҳужжатлар тақдим этилган кундан эътиборан ўттиз календарь кун ичида Ўзбекистон Республикаси Марказий банки кредит уюшмасини давлат рўйхатидан ўтказади ва бир вақтнинг ўзида унга лицензия беради.
Уставга киритилган ўзгартиришлар ва қўшимчалар (устав фондини кўпайтириш ёки камайтириш тўғрисидаги ўзгартиришлар бундан мустасно) Ўзбекистон Республикаси Марказий банкида қонун ҳужжатларида назарда тутилган тартибда рўйхатдан ўтказилиши керак.
Кредит уюшмасини давлат рўйхатига олганлик учун йиғим миқдори Ўзбекистон Республикаси Марказий банки томонидан белгиланади. Кредит уюшмасига лицензия берганлик учун тўлов олинмайди.
Кейинги таҳрирга қаранг.
LexUZ шарҳи
Қаранг: Кредит уюшмаларини давлат рўйхатидан ўтказиш ва уларга лицензия бериш тартиби тўғрисидаги низом (рўйхат рақами 2084, 01.03.2010 й.).
Ўзбекистон Республикаси Марказий банки кредит уюшмасини давлат рўйхатидан ўтказишни ва унга лицензия беришни қуйидаги ҳолларда рад этиши мумкин:
давлат рўйхатидан ўтказиш учун тақдим этилган ҳужжатларда ишончсиз ёки бузиб кўрсатилган маълумотлар мавжуд бўлганда, шунингдек бизнес-режа асосли бўлмаганда;
Олдинги таҳрирга қаранг.
Давлат рўйхатидан ўтказишни ва лицензия беришни рад этиш тўғрисидаги қарор ариза берувчига рад этиш сабаблари ҳамда ариза берувчи мазкур сабабларни бартараф қилиб, ҳужжатларни қайта кўриб чиқиш учун тақдим этиши мумкин бўлган муддат кўрсатилган ҳолда ёзма равишда юборилади.
(5-модданинг иккинчи қисми Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
Олдинги таҳрирга қаранг.
Ҳужжатларни қайта кўриб чиқиш ариза барча зарур ҳужжатлар билан бирга олинган кундан эътиборан кўпи билан ўн кун муддатда амалга оширилади. Кредит уюшмасини давлат рўйхатидан ўтказишни ва лицензия беришни рад этиш тўғрисидаги қарорда кўрсатилган муддат ўтганидан кейин берилган ариза янгитдан берилган ҳисобланади.
(5-модданинг учинчи қисми Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни билан тўлдирилган — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
Кредит уюшмасини давлат рўйхатидан ўтказишни ва лицензия беришни рад этиш тўғрисидаги қарор устидан судга шикоят қилиниши мумкин.
Олдинги таҳрирга қаранг.
Ўзбекистон Республикаси Марказий банки молиявий ва касса операциялари ўтказишнинг, бухгалтерия ҳисоби ва ҳисоботини юритишнинг кредит уюшмалари учун мажбурий бўлган қоидаларини белгилайди.
(6-модданинг биринчи қисми Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
LexUZ шарҳи
Кредит уюшмалари томонидан молиявий операцияларни ўтказиш қоидаларига (рўйхат рақами 1179, 07.10.2002 й.), Кредит уюшмаларида бухгалтерия ҳисоби ҳисобварақлари режасига (рўйхат рақами 1944, 20.04.2009 й.), «Кредит уюшмаларида бухгалтерия ҳисобини юритиш тўғрисида»ги йўриқнома (рўйхат № 2234, 09.06.2011 й.) ва Кредит уюшмалари, микрокредит ташкилотлари ва ломбардлар томонидан касса операцияларини амалга ошириш қоидаларига (рўйхат рақами 1719, 24.09.2007 й.) қаранг.
Олдинги таҳрирга қаранг.
LexUZ шарҳи
Қаранг: Ўзбекистон Республикаси Марказий банки томонидан кредит уюшмалари, микрокредит ташкилотлари ва ломбардлар фаолиятини текшириш тартиби тўғрисидаги низом (рўйхат рақами 2209, 14.03.2011 й.).
кредит уюшмаларига уларнинг фаолиятида аниқланган қоидабузарликларни бартараф этиш юзасидан бажарилиши мажбурий бўлган кўрсатмалар беради;
LexUZ шарҳи
Ўзбекистон Республикаси Марказий банки томонидан тижорат банклари ва уларнинг филиаллари раҳбарлари, бош бухгалтерлари, бошқарув аъзолари, кредит уюшмалари ҳамда микрокредит ташкилотлари ижро органлари раҳбарлари лавозимларига тавсия этилаётган номзодларга нисбатан малака талаблари қўйиш тартиби тўғрисидаги низомга (рўйхат рақами 1641, 14.11.2006 й.) қаранг.
молиявий операциялар ўтказилишини олти ойгача бўлган муддатга чеклайди, шунингдек филиаллар тузишни ҳам шунча муддатга тақиқлаб қўяди;
(6-модданинг иккинчи қисми Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
Устав фондига пай бадалларини киритган юридик ва жисмоний шахслар кредит уюшмасининг аъзолари ҳисобланади. Шахсга кредит уюшмаси томонидан берилган сертификат унинг кредит уюшмасига аъзолигини тасдиқловчи ҳужжатдир. Сертификат шакли ва уни бериш тартиби Ўзбекистон Республикаси Марказий банки томонидан белгиланади.
LexUZ шарҳи
Қаранг: Кредит уюшмаларини давлат рўйхатидан ўтказиш ва уларга лицензия бериш тартиби тўғрисидаги низом (рўйхат рақами 2084, 01.03.2010 й.).
кредит уюшмаси тугатилган тақдирда ўз пай бадалларига мутаносиб равишда мол-мулкнинг бир қисмини олиш.
Қонун ҳужжатларига ва уставга мувофиқ кредит уюшмаси аъзолари бошқа ҳуқуқларга ҳам эга бўлишлари мумкин.
кредит уюшмаси аъзоларининг умумий йиғилиши, кредит уюшмаси кенгаши (бундан буён матнда кенгаш деб юритилади), кредит уюшмаси кредит қўмитаси (бундан буён матнда кредит қўмитаси деб юритилади) ва кредит уюшмаси тафтиш комиссиясининг (бундан буён матнда тафтиш комиссияси деб юритилади) қарорларини бажаришга;
Қонун ҳужжатларига ва уставга мувофиқ кредит уюшмаси аъзоларининг зиммасида бошқа мажбуриятлар ҳам бўлиши мумкин.
кредит уюшмаси аъзолари молиявий мажбуриятларини бажармаганликлари ёки лозим даражада бажармаганликлари учун тўлайдиган неустойка миқдорини белгилаш;
Олдинги таҳрирга қаранг.
ўз фаолиятини мувофиқлаштириб бориш, аъзоларининг манфаатларини ҳимоя қилиш ҳамда биргаликдаги дастурларни амалга ошириш мақсадларида уюшмалар ва бошқа бирлашмалар тузиш;
LexUZ шарҳи
Қаранг: Кредит уюшмаларини давлат рўйхатидан ўтказиш ва уларга лицензия бериш тартиби тўғрисидаги низомнинг IX-бўлимига (рўйхат рақами 2084, 01.03.2010 й.).
(10-модданинг биринчи қисми тўққизинчи—ўн биринчи хатбошилари Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни билан тўлдирилган — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
Олдинги таҳрирга қаранг.
молиявий ва касса операциялари ўтказишнинг Ўзбекистон Республикаси Марказий банки томонидан белгиланадиган қоидаларига риоя қилишга;
(11-модданинг биринчи қисми учинчи хатбошиси Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни билан тўлдирилган — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
Олдинги таҳрирга қаранг.
(11-модданинг биринчи қисми бешинчи хатбошиси Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
кредит уюшмасининг аъзоси кредит уюшмаси олдидаги мажбуриятини бажармаган ёки лозим даражада бажармаган тақдирда тўланиши лозим бўлган суммани кредит уюшмасининг аъзосига тегишли бўлган пай бадали ёки депозитдан, шунингдек уларга пай бадали бўйича бериладиган дивидендлардан ва депозит бўйича тўланадиган фоизлардан ундириб олишга;
инспекция ўтказиш учун юборилган Ўзбекистон Республикаси Марказий банки вакилларига ҳужжатлар ва кредит уюшмаси фаолиятига оид бошқа ахборот манбаларидан эркин фойдаланиш имкониятини таъминлашга мажбурдир.
Қонун ҳужжатларига ва уставга мувофиқ кредит уюшмасининг зиммасида бошқа мажбуриятлар ҳам бўлиши мумкин.
Кредит уюшмаси ўз мажбуриятлари бўйича устав фондининг жами суммаси, захиралар, тақсимланмаган даромад (фойда) ва ўзининг бошқа маблағлари доирасида жавобгар бўлади.
Кредит уюшмасининг аъзолари кредит уюшмасининг мажбуриятлари бўйича ўзлари киритган пай бадаллари доирасида жавобгар бўладилар.
Кредит уюшмаси аъзосининг, аудиторнинг, исталган манфаатдор шахснинг талабига биноан кредит уюшмаси уларга устав билан танишиб чиқиш имконини беришга мажбурдир.
кредит уюшмасини бошқариш тузилмаси, шунингдек кенгаш, кредит қўмитаси, кредит уюшмаси ижро этувчи органи (бундан буён матнда ижро этувчи орган деб юритилади) ва тафтиш комиссияси аъзоларининг сони, уларни сайлаш (тайинлаш) тартиби, ушбу органларнинг ваколатлари;
Кредит уюшмаси аъзолари пай бадалларининг умумий суммаси устав фонди ҳисобланади. Устав фонди фақат пул маблағларидан шакллантирилади.
Устав фондининг энг кам миқдори Ўзбекистон Республикаси Марказий банки томонидан белгиланади. Кредит уюшмасини давлат рўйхатидан ўтказиш пайтида устав фонди тўлиқ тўланган бўлиши керак.
LexUZ шарҳи
Қаранг: Кредит уюшмаларини давлат рўйхатидан ўтказиш ва уларга лицензия бериш тартиби тўғрисидаги низом (рўйхат рақами 2084, 01.03.2010 й.).
Устав фонди кредит уюшмасига янги аъзолар кириши ёки пай бадаллари миқдорини ошириш йўли билан кўпайтирилиши мумкин.
Устав фонди кредит уюшмаси аъзолари уюшмадан чиққан ёки аъзоликдан чиқарилган ҳолларда ёхуд пай бадаллари миқдорини камайтириш йўли билан камайтирилиши мумкин.
Агар аъзолар кредит уюшмасидан чиқаётганда ёки аъзоликдан чиқарилаётганда пай бадалларининг қайтарилиши устав фондининг миқдори белгиланган энг кам миқдоридан камайишига сабаб бўлса, бундай кредит уюшмаси қайта ташкил этилади ёхуд тугатилади.
Устав фондини кўпайтириш ёки камайтириш тўғрисидаги ва уставга тегишли ўзгартиришлар киритиш ҳақидаги қарор кенгаш томонидан қабул қилинади.
Устав фонди кўпайтирилган ёки камайтирилганда уставга киритилган ўзгартиришлар Ўзбекистон Республикаси Марказий банкига маълум қилинган пайтдан бошлаб кучга киради.
Кредит уюшмаси аъзоси, агар унинг кредит уюшмаси олдида мажбуриятлари бўлмаса, уюшмадан чиқишга ҳақли. Бунда у ўз пай бадалини уставда белгиланган тартибда бошқа шахсга ўтказиши мумкин.
Кредит уюшмасининг аъзоси уюшмадан чиқиши мўлжалланаётган санадан ўттиз кун олдин ўзининг кредит уюшмасидан чиқиш истаги борлигини кенгашга ёзма равишда маълум қилиши керак.
Пай бадалларининг суммаси кредит уюшмасидан чиқаётган аъзога уставда белгиланган тартибда қайтарилиши керак.
Кредит уюшмаси аъзоси ушбу Қонунда белгиланган мажбуриятларини бажармаган тақдирда кенгаш қарори билан кредит уюшмасидан чиқарилиши мумкин. Кредит уюшмасидан чиқариш тўғрисидаги қарор устидан кредит уюшмаси аъзоларининг умумий йиғилишига ёки судга шикоят қилиниши мумкин.
Кредит уюшмасидан чиқарилаётган аъзога пай бадалларининг суммаси унинг кредит уюшмаси олдидаги қарзлари ушлаб қолинганидан кейин қайтарилиши керак.
Кредит уюшмаси аъзоларининг умумий йиғилиши ҳар йили камида бир марта ва молия йили тугаганидан кейин олти ойдан кечиктирмай ўтказилиши лозим.
Ушбу Қонунда ва уставда назарда тутилган ҳолларда тафтиш комиссияси, кредит уюшмаси аъзолари умумий сонининг камида ўн фоизини ташкил этувчи уюшма аъзолари кредит уюшмаси аъзоларининг навбатдан ташқари умумий йиғилишини ўтказишни талаб қилишлари мумкин.
Кредит уюшмаси аъзоларининг умумий йиғилишини ўтказиш санаси, жойи ва тартиби, йиғилиш ўтказилишини кредит уюшмаси аъзоларига албатта маълум қилиш тартиби, умумий йиғилишни ўтказишга тайёргарлик кўриш вақтида аъзоларга бериладиган ахборотлар рўйхати ва уларни бериш тартиби кенгаш томонидан белгиланади. Кредит уюшмаси аъзоларининг умумий йиғилишини ўтказиш тўғрисидаги хабар камида ўттиз кун олдин маълум қилинади.
Умумий йиғилиш қарор қабул қилаётганда кредит уюшмасининг ҳар бир аъзоси, устав фондига киритган пай бадаллари миқдоридан қатъи назар, бир овоз ҳуқуқига эгадир.
Кредит уюшмаси аъзолари умумий йиғилишининг қарори, агар ушбу Қонунда ва уставда бошқача қоида назарда тутилмаган бўлса, умумий йиғилишда иштирок этаётган кредит уюшмаси аъзоларининг оддий кўпчилик овози билан қабул қилинади.
LexUZ шарҳи
Ушбу Қонуннинг 27, 28-моддаларига мувофиқ кредит уюшмасини қайта ташкил этиш ва ихтиёрий равишда тугатиш тўғрисидаги қарор кредит уюшмаси аъзоларининг учдан икки қисмидан иборат овози билан қабул қилинади.
Кредит уюшмасининг аъзоси бўлган юридик шахс умумий йиғилишда овоз беришни ўзининг ваколатли вакили орқали амалга оширади.
уставга ўзгартиришлар ва қўшимчалар киритади, устав фондини кўпайтириш ёки камайтириш тўғрисидаги ўзгартиришлар бундан мустасно;
Олдинги таҳрирга қаранг.
кредит уюшмаси аъзоларига даромаднинг (фойданинг) бир қисмини тўлаш тартибини тасдиқлайди, шунингдек тўлов миқдорлари ва муддатларини белгилайди;
(19-модданинг биринчи қисми учинчи хатбошиси Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
Олдинги таҳрирга қаранг.
кредит уюшмаси аъзолари орасидан кенгаш ва тафтиш комиссияси аъзоларини сайлайди, уларнинг ваколатларини тугатади;
(19-модданинг биринчи қисми тўртинчи хатбошиси Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
йиллик молиявий ҳисоботни (бухгалтерия баланслари, даромад (фойда) ва зарарлар тўғрисидаги ҳисоботни, пул маблағларининг ҳаракати тўғрисидаги ҳисоботни) тасдиқлайди;
Олдинги таҳрирга қаранг.
(19-модданинг биринчи қисми олтинчи хатбошиси Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
Қонун ҳужжатларига ва уставга мувофиқ кредит уюшмаси аъзолари умумий йиғилишининг ваколатларига бошқа масалалар ҳам киритилиши мумкин.
овоз беришда иштирок этган кредит уюшмаси аъзоларининг сони, овоз бериш якунлари, умумий йиғилиш қабул қилган қарорлар.
Кредит уюшмаси аъзолари умумий йиғилишининг баённомаси йиғилиш ўтказилганидан кейин уч кундан кечиктирмай умумий йиғилиш раиси ва котиби томонидан имзоланади.
Кенгаш кредит уюшмаси фаолиятига раҳбарликни ушбу Қонун ва уставда берилган ваколатлар доирасида амалга оширади.
Кенгаш уставда белгиланган тартибда ва муддатларга кредит уюшмаси аъзоларининг умумий йиғилиши томонидан сайланган камида беш кишидан иборат тоқ сонли аъзолардан иборат бўлади.
Кенгаш раиси кенгаш аъзолари орасидан, агар уставда бошқача қоида назарда тутилмаган бўлса, кўпчилик овоз билан сайланади.
Кенгаш мажлиси ҳар ойда камида бир марта, уставда белгиланган тартибда ўтказилади ва кенгашнинг кўпчилик аъзолари иштирок этган тақдирда ваколатли ҳисобланади. Кенгаш қарори мажлисда иштирок этаётган аъзоларнинг кўпчилик овози билан қабул қилинади. Овозлар тенг бўлиб қолган тақдирда кенгаш раисининг овози ҳал қилувчи ҳисобланади.
кредит уюшмасининг пул маблағларини жалб этиш ва кредитлар бериш борасидаги фаолияти йўналишларини аниқлаш;
Олдинги таҳрирга қаранг.
(21-модданинг бешинчи қисми олтинчи хатбошиси Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
Олдинги таҳрирга қаранг.
кредит уюшмасининг бўлинмалари тўғрисидаги низомни, шунингдек сметаси ва штатлар жадвалини тасдиқлаш;
(21-модданинг бешинчи қисми еттинчи ва саккизинчи хатбошилари Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни билан тўлдирилган — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
кредит уюшмасига янги аъзоларни қабул қилиш тўғрисидаги, кредит уюшмасидан чиқиш ҳамда кредит уюшмаси аъзолигидан чиқариш тўғрисидаги аризаларни кўриб чиқиш ва улар юзасидан қарорлар қабул қилиш;
устав фондини кўпайтириш ёки камайтириш тўғрисида қарорлар қабул қилиш ҳамда кредит уюшмасига янги аъзолар қабул қилинган, кредит уюшмаси аъзолигидан чиққан ёки чиқарилган тақдирда уставга тегишли ўзгартиришлар киритиш.
Қонун ҳужжатларига ва уставга мувофиқ кенгашнинг ваколатларига бошқа масалалар ҳам киритилиши мумкин.
Кенгаш аъзоси кредит уюшмасидан олган кредитни тўлашни уч ойдан кўпроқ вақтга кечиктирган тақдирда, у кенгаш таркибидан чиқарилиши керак. Кредитни тўлаш кечиктирилган пайтдан бошлаб мазкур аъзони белгиланган тартибда кенгаш таркибидан чиқариш тўғрисида қарор қабул қилингунига қадар у кенгаш ишида иштирок этишдан четлатиб қўйилади.
Кенгаш ўз фаолияти тўғрисида кредит уюшмаси аъзоларининг умумий йиғилиши олдида ҳар йили ҳисобот беради.
Ижро этувчи орган кредит уюшмаси аъзолари умумий йиғилишининг ҳамда кенгашнинг қарорлари бажарилишини ташкил этади.
Олдинги таҳрирга қаранг.
Ижро этувчи орган раҳбари ва ходимлари кредит уюшмаси билан меҳнат шартномаси тузадилар. Кредит уюшмаси номидан кредит уюшмаси ва ижро этувчи орган раҳбари ўртасидаги меҳнат шартномасини кенгаш раиси имзолайди. Кредит уюшмаси номидан меҳнат шартномаларини ижро этувчи орган раҳбари имзолайди.
(22-модданинг иккинчи қисми Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
Ижро этувчи орган раҳбари кредит уюшмаси номидан ишончномасиз иш кўради, ижро этувчи органнинг барча ходимлари учун мажбурий бўлган буйруқлар чиқаради ва кўрсатмалар беради.
Ижро этувчи орган ҳамда унинг ходимларининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари қонун ҳужжатлари ҳамда устав билан белгиланади.
Кредит қўмитаси кредитлар бериш тўғрисида қарор қабул қилади, олинган кредитлар ўз вақтида қайтарилиши устидан назоратни амалга оширади.
Олдинги таҳрирга қаранг.
Кредит қўмитаси таркибига кредит уюшмаси кенгаши томонидан сайланадиган ижро этувчи орган раҳбари ҳамда кредит уюшмасининг тўрт нафар аъзоси киради. Кредит қўмитаси аъзолари кредит уюшмаси кенгаши ва тафтиш комиссиясининг аъзолари бўла олмайдилар.
(23-модданинг иккинчи қисми Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
Кредит қўмитасининг мажлиси ҳар ойда камида бир марта ўтказилади, агар мажлисда аъзоларнинг камида ярми иштирок этса, у ваколатли ҳисобланади. Кредит қўмитасининг қарорлари мажлисда иштирок этаётган кредит қўмитаси аъзоларининг кўпчилик овози билан қабул қилинади.
Кредит қўмитасининг аъзоси кредит уюшмасидан олган кредитни тўлашни уч ойдан кўпроқ вақтга кечиктирган тақдирда, у кредит қўмитаси таркибидан чиқарилиши керак. Кредитни тўлаш кечиктирилган пайтдан бошлаб мазкур аъзони белгиланган тартибда кредит қўмитаси таркибидан чиқариш тўғрисида қарор қабул қилингунига қадар у кредит қўмитаси ишида иштирок этишдан четлатиб қўйилади.
Кредит уюшмасининг молия-хўжалик фаолиятини мунтазам текшириб бориш учун тафтиш комиссияси тузилади.
Тафтиш комиссияси умумий йиғилиш томонидан кредит уюшмаси аъзолари орасидан камида уч кишидан иборат таркибда сайланади.
Тафтиш комиссияси аъзолари кенгаш, кредит қўмитаси ва ижро этувчи орган аъзоси бўлишлари мумкин эмас.
Тафтиш комиссияси аъзолари бухгалтерия ҳисоби, молия соҳасида тегишли маълумотга ёки иш тажрибасига эга бўлишлари керак.
Тафтиш комиссияси кредит уюшмасининг бухгалтерия, молия, тўлов ва бошқа ҳужжатларининг барчасидан эркин фойдаланиш ҳуқуқига эга.
кредит уюшмаси аъзоларининг пай бадаллари тўлашини, кредитлар олиши ва улардан фойдаланишини текшириб боради;
ўтказилган текширишларнинг натижалари юзасидан кредит уюшмаси аъзоларининг умумий йиғилишига ҳамда кенгашга ёзма ҳисоботлар ва хулосалар тақдим этади;
қонун ҳужжатлари ва устав талаблари бузилган ҳолларни кўриб чиқиш учун кредит уюшмаси аъзоларининг навбатдан ташқари умумий йиғилишини чақириш тўғрисида қарор қабул қилади. Кредит уюшмаси аъзоларининг умумий йиғилиши тафтиш комиссиясининг тегишли қарори қабул қилинганидан кейин қирқ кундан кечиктирмай ўтказилиши керак.
Тафтиш комиссиясининг аъзоси кредит уюшмасидан олган кредитни тўлашни уч ойдан кўпроқ вақтга кечиктирган тақдирда, у тафтиш комиссияси таркибидан чиқарилиши керак. Кредитни тўлаш кечиктирилган пайтдан бошлаб мазкур аъзони белгиланган тартибда тафтиш комиссияси таркибидан чиқариш тўғрисида қарор қабул қилингунига қадар у тафтиш комиссияси ишида иштирок этишдан четлатиб қўйилади.
Тафтиш комиссиясининг аъзоси кенгашнинг барча мажлисларида маслаҳат овози ҳуқуқи билан иштирок этиши мумкин.
Кредит уюшмаси ўз аъзоларига шартнома асосида, уставда қайд этилган шартларда, қонун ҳужжатларида белгиланган талабларни ҳисобга олган ҳолда муддатли, қайтариладиган ва ҳақ эвазига бериладиган кредитлар беради.
Кредит уюшмаси мулкий таъминланган кредитлар, шунингдек ўзаро ишончли (бланкда қайд этиладиган) кредитлар бериши мумкин.
Олдинги таҳрирга қаранг.
Кредит уюшмасининг аъзосига бериладиган кредит мазкур кредит уюшмаси бошқа аъзосининг пай бадали ёки депозити асосида унинг кафолати билан таъминланиши мумкин. Кредит, шунингдек кредит уюшмаси аъзоси бўлмаган шахсларнинг кафиллиги ёки кафолат билан таъминланиши мумкин.
(25-модданинг учинчи қисми Ўзбекистон Республикасининг 2006 йил 4 апрелдаги ЎРҚ–29-сон Қонуни таҳририда — Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2006 й., 14-сон, 111-модда)
Барча харажатлар, мажбурий тўловлар тўланганидан ҳамда кредит уюшмасининг зарур захиралари шакллантирилганидан кейин фақат кредит уюшмаси аъзолари умумий йиғилишининг қарорига биноан кредит уюшмаси аъзоларига дивидендлар тўланиши мумкин.
Кредит уюшмаси аъзоларига дивидендларни ҳисоблаш уларнинг пай бадаллари миқдорларига мутаносиб равишда амалга оширилади.
Эълон қилинган дивидендлар кредит уюшмаси аъзолари умумий йиғилишининг қарорида белгиланган муддатларда кредит уюшмаси аъзоларига тўланиши керак. Дивидендлар белгиланган муддатда тўланмаган тақдирда дивидендларнинг тўланмаган қисми учун Ўзбекистон Республикаси Марказий банкининг қарор қабул қилинаётган пайтдаги қайта молиялаштириш ставкалари даражасига асосан пенялар ёзилади.
Кредит уюшмасини қайта ташкил этиш қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда, кредит уюшмаси аъзолари умумий йиғилишининг қарорига биноан қўшиб юбориш, қўшиб олиш, бўлиш, ажратиб чиқариш ва ўзгартириш шаклида амалга оширилади.
Кредит уюшмасини қайта ташкил этиш тўғрисидаги қарор кредит уюшмаси аъзоларининг учдан икки қисмидан иборат овози билан қабул қилинади.
LexUZ шарҳи
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 49—51-моддалари ва «Кредит уюшмаларини қайта ташкил этиш ва тугатиш тартиби тўғрисида»ги низомнинг (рўйхат рақами 1815, 22.05.2008 й.) II-бўлимига қаранг.
кредит уюшмаси аъзоларининг умумий йиғилиши тегишли қарор қабул қилганда. Ихтиёрий равишда тугатиш тўғрисидаги қарор кредит уюшмаси аъзоларининг учдан икки қисмидан иборат овози билан қабул қилинади;
Ўзбекистон Республикаси Марказий банки Кредит уюшмаларининг давлат реестрига тегишли ёзув киритганидан кейин кредит уюшмасини тугатиш тамомланган, кредит уюшмаси эса фаолиятини тугатган деб ҳисобланади.
Кредит уюшмасининг фаолияти тугатилганлиги тўғрисидаги хабар оммавий ахборот воситаларида эълон қилинади.
LexUZ шарҳи
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 53—56-моддалари ва «Кредит уюшмаларини қайта ташкил этиш ва тугатиш тартиби тўғрисида»ги низомнинг (рўйхат рақами 1815, 22.05.2008 й.) III-бўлимига қаранг.
Кредит уюшмаларининг фаолияти соҳасидаги низолар қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда ҳал этилади.
Кредит уюшмалари тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузганликда айбдор шахслар белгиланган тартибда жавобгар бўладилар.