LexUZ шарҳи
Мазкур Қонун Ўзбекистон Республикасининг 2007 йил 28 декабрдаги ЎРҚ-138-сонли «Ўзбекистон Республикасининг Солиқ кодекси қабул қилиниши муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим Қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш, шунингдек айрим қонун ҳужжатларини ўз кучини йўқотган деб топиш тўғрисида»ги Қонуни билан ўз кучини йўқотган.
Ўзларининг манфаатларини кўзлаб ҳаракат қилувчи ва махсус ваколатларга эга бўлган ташкилотларда юридик аҳамиятга эга бўлган ҳужжатларни олувчи юридик ва жисмоний шахслар давлат божини тўловчилар деб ҳисобланадилар.
судларга бериладиган даъво аризаларидан, махсус ишлар тўғрисидаги аризалардан (шикоятлардан), маъмурий-ҳуқуқий муносабатлардан келиб чиқадиган ишларга доир шикоятлардан, судларнинг қарорлари юзасидан бериладиган кассацион ва назорат тарзидаги шикоятлардан, шунингдек судлар томонидан ҳужжатларнинг нусхаларини берганлик учун;
Кейинги таҳрирга қаранг.
хўжалик судларига берилган даъво аризаларидан, шунингдек хўжалик судларининг қарорларини қайта кўриш тўғрисидаги аризалардан;
Кейинги таҳрирга қаранг.
нотариал идоралар ҳамда шаҳар, туман ва қишлоқ бошқарув идоралари томонидан нотариал ҳаракатларни бажарганлик учун, шунингдек ҳужжатларнинг нотариал йўл билан тасдиқланган нусхаларини берганлик учун, қайд этилган идоралар томонидан битим, ариза лойиҳалари тузилганлиги, ҳужжатлар тайёрланганлиги ва улардан кўчирмалар қилинганлиги учун;
фуқаролик ҳолати актларини қайд этганлик учун, шунингдек фуқароларга фуқаролик ҳолати актлари қайд этилганлиги тўғрисидаги такрорий гувоҳномалар берганлик учун ва фуқаролик ҳолати актлари қайд этилган ёзувларга ўзгартишлар, қўшимчалар, тузатишлар киритган ҳамда уларни қайта тиклаган ҳолда гувоҳномалар берганлик учун;
чет элдан республикага келиш ва республикадан чет элга чиқиш ҳуқуқини берувчи ҳужжатларни, шунингдек бошқа давлатлардан Ўзбекистон Республикасига таклиф қилиш тўғрисидаги ҳужжатларни берганлик, ана шу ҳужжатларга ўзгартишлар киритганлик учун; яшашга доир ҳужжат берганлик ёки унинг муддатини узайтирганлик учун; республика ҳудудига келиш ва республика ҳудудидан чет элга чиқиш ҳуқуқини берадиган чет эл паспортига ёки унинг ўрнини босувчи ҳужжатга виза берганлик учун, шунингдек Ўзбекистон Республикаси фуқаролигига қабул қилиш ва Ўзбекистон Республикаси фуқаролигидан чиқиш тўғрисида бериладиган аризалардан;
чет элдан келган пул жўнатмаларини Ўзбекистон Республикаси фуқароларига ва фуқаролиги бўлмаган шахсларга берганлик учун;
жисмоний шахсларга тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланиш ҳуқуқини берувчи ҳужжатлар берганлик учун ундирилади.
Олдинги таҳрирга қаранг.
Кейинги таҳрирга қаранг.
(2-модда Ўзбекистон Республикасининг 1994 йил 6 майдаги 1086-XII-сон Қонунига асосан хатбоши билан тўлдирилган — Олий Кенгаш Ахборотномаси, 1994 й., 5-сон, 161-модда)
Кейинги таҳрирга қаранг.
LexUZ шарҳи
Давлат божи ставкалари Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1994 йил 3 ноябрдаги 533-сонли қарори билан тасдиқланган.
а) даъвогарлар — иш ҳақини ундириб олиш тўғрисидаги даъволар ва меҳнат ҳуқуқлари муносабатларидан келиб чиқадиган бошқа талаблар юзасидан;
б) даъвогарлар — муаллифлик ҳуқуқларидан келиб чиқадиган даъволардан, шунингдек янгилик очиш, ихтиро қилиш, рационализаторлик таклифлари ва саноат намуналарига бўлган ҳуқуқлари тўғрисидаги даъволар юзасидан;
г) даъвогарлар — майиб бўлишдан ёки соғлиққа етказилган бошқа шикастланишлардан, шунингдек боқувчисининг ўлимидан келиб чиққан зарарларни қоплаш тўғрисидаги даъволар юзасидан;
д) даъвогарлар — қонунга зид тарзда маҳкум этиш, жиноий жавобгарликка тортиш, маъмурий жазо солиш орқали фуқарога етказилган зарарни тўлаш билан боғлиқ низолар юзасидан;
е) ижтимоий суғурта идоралари ва ижтимоий таъминот идоралари — жабрланувчига ёки унинг оила аъзоларига зарар етказувчидан етказилган зарарни пенсия ва нафақа тарзида ундириш тўғрисидаги регресс даъволар юзасидан;
Кейинги таҳрирга қаранг.
ж) ижтимоий таъминот идоралари — зарар етказувчидан бензинга кетадиган харажатларнинг товон пули, таъмирлаш, автомототранспорт воситаларига техник хизмат кўрсатиш ва уларнинг эҳтиёт қисмлари, ногиронларни автомототранспорт воситаларини ҳайдашга ўргатишга кетган харажатларнинг суммасини ундириш тўғрисидаги регресс даъволар юзасидан, шунингдек нотўғри тўланган пенсия ва нафақа суммаларини ундириб олиш тўғрисидаги даъволар юзасидан;
Кейинги таҳрирга қаранг.
и) шахслар — мол-мулкни бўлиш билан боғлиқ бўлмаган никоҳни бекор қилиш тўғрисидаги ишлар бўйича кассацион шикоятлардан;
к) юридик ва жисмоний шахслар — жиноий ишлар ва алиментларни ундириш тўғрисидаги ишлар билан боғлиқ ҳужжатларни уларга берганлик учун;
л) Ўзбекистон Республикаси Меҳнат вазирлиги ва унинг маҳаллий идоралари — кўчиб борувчиларга нисбатан кўчиб бориш жойига бормаганликлари ёки кўчиб борган жойларини ўз ҳолича тарк этганликлари учун, кўчиб бориш билан боғлиқ бўлган харажатларни қоплаш тўғрисидаги даъволар юзасидан;
Кейинги таҳрирга қаранг.
м) ҳунар-техника таълими тизимининг билим юртлари — ўқув даргоҳларини ўз ҳолича ташлаб кетган ёки улардан ҳайдалган ўқувчиларни таъминлашга давлат томонидан сарф қилинган харажатларни ундириш тўғрисидаги даъволар юзасидан;
Кейинги таҳрирга қаранг.
н) Ўзбекистон Республикаси Мелиорация ва сув хўжалиги вазирлиги, унинг идоралари — Ўзбекистон Республикаси ҳудудида амал қилаётган сув тўғрисидаги қонунларни бузиш натижасида давлатга етказилган зарарни қоплаш учун маблағларни давлат фойдасига ундириш тўғрисидаги даъволар юзасидан;
Кейинги таҳрирга қаранг.
о) шахслар — жиноят туфайли етказилган моддий зарарни ундириб олиш тўғри эканлиги баҳслашилаётган жиноий ишлар юзасидан кассацион шикоятлардан;
п) қонунда назарда тутилган ҳолларда бошқа шахсларнинг қонун билан муҳофаза қилинадиган ҳуқуқлари ва манфаатларини ҳимоя қилиб судга ариза билан мурожаат этган юридик ва жисмоний шахслар;
р) даъвогарлар — ўрмон хўжалиги даромадини ундириш тўғрисидаги ишлар юзасидан (шу жумладан, дарахтларни ўсиб турган жойида сотиш тўғрисидаги қоидаларни бузганлиги учун кўрилган зарар ва жарима, шунингдек ўзбошимчалик билан дарахтларни кесганлиги, пичан ўрганлиги ва моллар ўтлатганлиги учун ундириладиган жарималар), жисмоний шахслар мулки бўлган уй-жойларни, дала ҳовлиларни ва бошқа мулкларни маҳаллий ўзини ўзи бошқариш идоралари фондига бепул олиб қўйиш тўғрисидаги ишлар юзасидан, шунингдек жисмоний шахслардан уларга тегишли бўлган тарихий, бадиий ва бошқа жиҳатдан жамият учун аҳамиятга эга бўлган мол-мулкни олиб қўйиш тўғрисидаги ишлар юзасидан — жисмоний шахслар бу мулкка хўжасизларча муносабатда бўлган ҳолларда;
с) Ўзбекистон Республикаси молия ва солиқ идоралари,— барча ишлар ва ҳужжатлар юзасидан, шунингдек алоҳида ишлар бўйича судга ариза берганлик учун;
Кейинги таҳрирга қаранг.
т) Ўзбекистон Республикаси давлат суғурта идоралари — мажбурий суғурта қилиш операциялари билан боғлиқ ишлар юзасидан;
у) даъвогар Ўзбекистон Республикаси ички ишлар идоралари — алиментлар ва бошқа тўловлар тўлашдан қочиб юрган шахсларни қидириш учун қилинган харажатларни ундириш тўғрисидаги ишлар юзасидан;
ф) юридик ва жисмоний шахслар — суднинг ишни тўхтатиш ёки уни қараб чиқишни қолдириш тўғрисидаги, қарор ижросини кечиктириш ёки чўзиш, ижро усули ва тартибини ўзгартириш тўғрисидаги, даъвони қондириш ёки уни бошқасини қондириш билан алмаштириш тўғрисидаги ажримларини бекор қилиш ҳақидаги аризалар, янги очилган ҳолатлар муносабати билан судлов қарорини, ажримни ёки қарорни қайта кўриб чиқиш тўғрисидаги аризалар, суд томонидан белгиланган жарималарни бекор қилиш ёки камайтириш тўғрисидаги, судлов қарори ижросини ўзгартириш тўғрисидаги, ўтказиб юборилган муддатни тиклаш тўғрисидаги аризалар, суд ижрочисининг хатти-ҳаракатлари устидан шикоятлар, судларнинг жаримани бекор қилиш ва камайтиришни рад этиш тўғрисидаги ажрими устидан хусусий шикоятлар ҳамда суд ажрими устидан бошқа хусусий шикоятлар;
х) прокуратура идоралари — жисмоний ва юридик шахслар фойдасини кўзлаб қилинадиган даъволар юзасидан;
ц) ногиронлар жамоат ташкилотлари, уларнинг муассасалари, ўқув-ишлаб чиқариш корхоналари ва бирлашмалари — ҳамма даъволар юзасидан;
ч) Ўзбекистон Республикаси Табиатни муҳофаза қилиш давлат қўмитаси ва унинг жойлардаги идоралари — балиқчилик ва балиқ захираларини муҳофаза қилиш қоидаларини бузиш муносабати билан балиқ хўжалигига; атроф муҳитни ифлослантириш ва табиий ресурслардан оқилона фойдаланмаслик оқибатида овчилик хўжалигига ва давлат овчилик фондига етказилган зарар ўрнини қоплаш тўғрисидаги даъволар юзасидан;
ш) Ўзбекистон Республикаси Нафақа жамғармаси ва унинг жойлардаги идоралари — жисмоний шахслардан мажбурий тўловларни ундириш тўғрисидаги даъволар юзасидан.
Кейинги таҳрирга қаранг.
Олдинги таҳрирга қаранг.
э) адлия органлари — давлатнинг ва Ўзбекистон Республикаси юридик шахсларининг манфаатларини кўзлаб қилинадиган даъволар юзасидан.
(4-модданинг 1-банди Ўзбекистон Республикасининг 1994 йил 6 майдаги 1086-XII-сон Қонунига асосан «э» кичик банд билан тўлдирилган — Олий Кенгаш Ахборотномаси, 1994 й., 5-сон, 161-модда)
Олдинги таҳрирга қаранг.
ю) истеъмолчилар — ўзларининг ҳуқуқлари бузилиши билан боғлиқ даъволар юзасидан, шунингдек товарлар (ишлар, хизматлар) хавфсиз бўлиши ва сифати устидан назоратни амалга оширувчи давлат органлари, истеъмолчиларнинг жамоат бирлашмалари — истеъмолчиларнинг (истеъмолчилар номуайян доирасининг) манфаатларини кўзлаб қилинадиган даъволар юзасидан;
(4-модданинг 1-банди Ўзбекистон Республикасининг 1996 йил 30 августдаги 281-I-сон Қонунига асосан «ю» кичик банд билан тўлдирилган — Олий Мажлис Ахборотномаси, 1996 й., 9-сон, 144-модда)
Кейинги таҳрирга қаранг.
Кейинги таҳрирга қаранг.
Кейинги таҳрирга қаранг.
2. Қуйидагилар хўжалик судларида кўриладиган ишлар бўйича давлат фойдасига бож тўлашдан озод қилинадилар:
а) ижтимоий суғурта идоралари ва ижтимоий таъминот бўлимлари — жабрланган ёки унинг оила аъзоларига зарар етказувчидан пенсия ва нафақа суммасини ундириб олиш тўғрисидаги регресс даъволар юзасидан;
Кейинги таҳрирга қаранг.
б) ижтимоий таъминот идоралари — зарар етказувчидан бензинга, автомобилъ ва мотоколяскаларни таъмирлаш ва техник хизмат кўрсатишга, уларнинг эҳтиёт қисмларига кетган, ногиронларни автотранспорт воситаларини ҳайдашга ўргатиш учун қилинган харажатларнинг товон пулини ундириш тўғрисидаги регресс даъволар юзасидан;
Кейинги таҳрирга қаранг.
в) даъвогарлар — ўрмон хўжалиги даромадини ундириш тўғрисидаги ишлардан (шу жумладан, дарахтларни ўсиб турган жойида сотиш тўғрисидаги қоидаларни бузганлиги учун кўрилган зарар ва жарима, шунингдек ўзбошимчалик билан дарахтларни кесганлиги, пичан ўрганлиги ва моллар ўтлатганлиги учун ундириладиган жарималар);
г) Ўзбекистон Республикаси молия ва солиқ идоралари — барча ишлар ва ҳужжатлар юзасидан, шунингдек алоҳида ишлар бўйича судга ариза берганлик учун;
Кейинги таҳрирга қаранг.
д) давлат суғурта идораларининг даъвогарлари ва жавобгарлари — мажбурий суғурта қилиш операциялари билан боғлиқ барча ишлар юзасидан;
е) Ўзбекистон Республикаси Мелиорация ва сув хўжалиги вазирлиги, унинг идоралари — сув тўғрисидаги қонунларни бузиш натижасида давлатга етказилган зарар ўрнини қоплаш учун маблағларни давлат фойдасига ундириш тўғрисидаги даъволар юзасидан;
Кейинги таҳрирга қаранг.
ж) Ўздавлатстандарти ва унинг идоралари — стандартларни, техник шартларни ишлаб чиқиш ва уларга риоя этилиши устидан давлат назоратини амалга оширувчи ҳамда маҳсулотлар сифати устидан назорат қилувчи идоралар ёки шундай ваколатларга эга бўлган бошқа идоралар жўнатишни ман этган маҳсулотларни етказиб бергани учун, корхоналар ва ташкилотлардан бюджет фойдасига жарималар ундириш тўғрисидаги даъволар юзасидан;
Кейинги таҳрирга қаранг.
з) Ўзбекистон Республикаси Табиатни муҳофаза қилиш давлат қўмитаси ва унинг жойлардаги идоралари — қуйидаги даъволар: балиқчилик, балиқ захираларини муҳофаза қилиш қоидаларини бузиш, шунингдек балиқчилик хўжалиги сув ҳавзаларига ифлосланган оқова сувларни ва бошқа чиқиндиларни ташлаш оқибатида балиқ хўжалигига етказилган зарарни қоплаш тўғрисидаги даъволар, овчилик хўжалигига ва давлат овчилик фондига етказилган зарарни қоплаш учун ташкилотларга қилинган даъволар, атроф муҳитни ифлослантириш ва табиий ресурслардан оқилона фойдаланмаслик оқибатида давлатга етказилган зарар ўрнини қоплаш учун маблағларни давлат фойдасига ундириш тўғрисидаги даъволар юзасидан;
к) ногиронлар жамоат ташкилотлари, уларнинг муассасалари, ўқув-ишлаб чиқариш корхоналари ва бирлашмалари — барча даъволар юзасидан;
л) тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланувчи юридик ва жисмоний шахслар — пул маблағлари бўлмаган ва бу нарса банк муассасаси томонидан тасдиқланган тақдирда хўжалик суди ажрими юзасидан.
Олдинги таҳрирга қаранг.
(4-модданинг 2-банди Ўзбекистон Республикасининг 1994 йил 6 майдаги 1086-XII-сонли Қонунига асосан «м» кичик банд билан тўлдирилган — Олий Кенгаш Ахборотномаси, 1994 й., 5-сон, 161-модда)
Кейинги таҳрирга қаранг.
Кейинги таҳрирга қаранг.
Кейинги таҳрирга қаранг.
3. Нотариал ҳаракатларни амалга оширувчи идораларда қуйидагилар давлат божини тўлашдан озод этиладилар:
а) шахслар — давлат пенсиялари ва нафақаларини олиш учун зарур бўлган, шунингдек васийлик қилиш ва ўғил (қиз) қилиб олиш тўғрисидаги ишлар юзасидан ҳужжатлар нусхаларининг тўғрилигини тасдиқлаб берганлик учун;
б) шахслар — мулкларини давлат фойдасига, шунингдек юридик шахслар фойдасига инъом қилиш тўғрисидаги васиятнома ва шартномаларни тасдиқлаганлик учун;
в) солиқ ва молия идоралари — уларга давлатнинг мерос ҳуқуқи тўғрисида гувоҳномалар (гувоҳномалар дубликатлари) берганлик учун, шунингдек ана шу гувоҳномаларни (гувоҳномалар дубликатларини) олиш учун керакли ҳамма ҳужжатлар учун;
г) ногиронлар жамоат ташкилотлари, уларнинг муассасалари, ўқув-ишлаб чиқариш корхоналари ва бирлашмалари — барча нотариал ҳаракатлар юзасидан;
Ватанни ҳимоя қилиш чоғида, давлат ёки ижтимоий аҳамиятга эга бўлган бошқа вазифаларни ўтаётганда ёхуд инсон ҳаётини қутқариш, давлат мулкини асраш ва ҳуқуқ-тартиботни муҳофаза қилишда фуқаролик бурчини адо этиш муносабати билан ҳалок бўлган шахсларнинг мол-мулкига мерос ҳуқуқи тўғрисида;
уй-жой (квартира) учун, уй-жой-қурилиш кооперативидаги пай учун мерос ҳуқуқи тўғрисида, агарда улар мерос берувчининг вафот қилиш кунигача бирга яшашган, прописка қилинган бўлса ва мерос берувчининг вафотидан кейин ҳам шу уйда (квартирада) яшаётган бўлишса;
банкларга қўйилган пул жамғармалари тўғрисида, шахсий ва мулкий суғурталар шартномалари бўйича суғурта пуллари тўғрисида, давлат заём облигациялари учун, иш ҳақлари суммалари учун, муаллифлик ҳуқуқи, кашфиёт, ихтиро, рационализаторлик таклифлари ва саноат намуналари учун муаллифлик қалам ҳақи ва мукофот суммалари учун мерос ҳуқуқи тўғрисида гувоҳнома берганлик учун;
ж) оналар — кўп болалик учун уларга орденлар ва медаллар берилганлиги ҳақидаги ишлар бўйича ҳужжатлар нусхаларининг тўғрилигини тасдиқлаб берганлик учун;
з) мактаб-интернатлар — фарзандларининг мактаб-интернатлардаги таъминоти учун ота-оналардан қарзларни ундириш тўғрисидаги ижро кўрсатмаларини амалга оширганлик учун;
и) молия идоралари — фарзандларининг Ўзбекистон Республикаси Халқ таълими вазирлигининг махсус мактаблари ва махсус ҳунар-техника билим юртларидаги таъминоти учун ота-оналардан қарзларни ундириш тўғрисидаги ижро кўрсатмаларини амалга оширганлик учун;
к) ишлаб чиқаришдаги бахтсиз ҳодисадан вафот этиш ва ҳалок бўлиш ҳодисасига корхоналар ва ташкилотлар ҳисобидан суғурта қилинган фуқароларнинг меросхўрлари — суғурта пулига мерос ҳуқуқини тасдиқловчи гувоҳномалар берганлик учун;
л) сурункали руҳий касалликка чалинганликлари туфайли қонунларда белгиланган тартибда васийлик ўрнатилган шахслар — мулкка меросхўрлик қилишлари тўғрисида гувоҳномалар олганликлари учун;
м) давлат солиқ ва молия идоралари — уларга давлатнинг ворислик ҳуқуқларини тасдиқловчи гувоҳномалар дубликатларини, шунингдек бу гувоҳномаларни олиш учун керакли барча ҳужжатларни берганлик учун;
Кейинги таҳрирга қаранг.
н) Улуғ Ватан уруши ногиронлари, Улуғ Ватан уруши жанггоҳларида яраланган шахслар, Улуғ Ватан уруши жанггоҳларида ҳалок бўлган ёки бедарак йўқолган шахсларнинг оила аъзолари, Улуғ Ватан уруши қатнашчилари ҳамда Ватанни ҳимоя қилишда ва Совет Армиясида ўз хизмат бурчини ўтаётганда яраланган шахслар, Афғонистон Республикасида байналмилалчилик бурчини ўтаган шахслар, 1986-1987 йилларда Чернобилъ АЭСининг заҳарланган минтақаси доирасида фалокат оқибатларини тугатишда иштирок этган шахслар, 1986 йилда Чернобилъ АЭСидаги авария муносабати билан заҳарланган минтақадан кўчирилган (шу жумладан, ўз ихтиёри билан чиқиб кетган) шахслар, агар улар вафот этган бўлсалар, уларнинг оила аъзолари — имтиёзлар берилиши учун зарур бўлган ҳужжатлар нусхаларининг тўғрилигини тасдиқлаб берганлик учун;
о) муаллифлик ҳуқуқи бўйича агентлик ва унинг идоралари — муаллифлик ҳуқуқи бўйича тўланиши керак бўлган мукофотларнинг ундирилиши ҳақидаги ижро кўрсатмаларини амалга оширганлик учун;
п) шахслар — йўловчиларнинг мажбурий суғуртаси юзасидан суғурта пулига ҳамда фуқароларга қарашли мол-мулк мажбурий суғуртаси юзасидан суғурта қоплови пулига бўлган мерос ҳуқуқи тўғрисида уларга гувоҳномалар берганлик учун.
Кейинги таҳрирга қаранг.
4. Фуқаролик ҳолатларини қайд этувчи идораларда қуйидагилар давлат божини тўлашдан озод қилинадилар:
а) халқ таълими идоралари, балоғатга етмаганлар ишлари бўйича комиссиялар — етим болаларни ва ота-оналар ҳомийлигидан маҳрум бўлган болаларни барча болалар интернат муассасаларига ва ўқув юртларига юбориш учун туғилганлик тўғрисида такрорий гувоҳномалар берганлик учун;
б) жисмоний шахслар — туғилиш, ўлим, ўғил(қиз) қилиб олиш ва оталик ўрнатилиши қайд этилганлиги учун, оталик ўрнатилиши, ўғил(қиз)қилиб олиниши ҳолларида, шунингдек фуқаролик ҳолатларини қайд этиш пайтида йўл қўйилган хатолар муносабати билан туғилганлик тўғрисида ҳужжатлар ёзувлари ўзгартирилган, тўлдирилган ва тузатилган тақдирда уларга гувоҳномалар берганлик учун;
Кейинги таҳрирга қаранг.
в) жисмоний шахслар — белгиланган тартибда дараксиз кетган ёки руҳий касаллиги ё ақли заифлиги туфайли фаолиятга яроқсиз деб топилган шахслар билан ёхуд қилган жиноятлари учун уч йилдан кам бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинган шахслар билан бўлган никоҳларини бекор қилиш тўғрисида уларга судлов қарори асосида гувоҳномалар берганлик учун;
Кейинги таҳрирга қаранг.
г) жисмоний шахслар — уларга оқланган қариндошларининг вафот этганлиги тўғрисидаги гувоҳномаларни такроран берганлик ёки илгари берилган гувоҳномаларни алмаштирганлик учун.
Кейинги таҳрирга қаранг.
5. Ўзбекистон Республикасидан чет элга бориш тўғрисидаги ишларда давлат божини тўлашдан қуйидагилар озод қилинадилар:
б) жисмоний шахслар — яқин қариндошлари вафот этганлиги ёки уларнинг қабрларини зиёрат қилиш сабаби билан чет элга бориш учун чет эл паспортлари ёки уларнинг ўрнини босувчи ҳужжатлар берганлик учун. Айтилган имтиёзлар бериладиган фуқаролар қаторига ота-оналар, фарзандлар, эр-хотинлар, туғишган ака-укалар ва опа-сингиллар киради;
д) фуқаролик иши, оилавий ва жиноий иш бўйича ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш тўғрисидаги шартномаларга биноан чет эл судларига фуқаролик ва жиноий ишлар юзасидан томонлар, гувоҳлар ва экспертлар сифатида чақириладиган жисмоний шахслар — чет элга бориш учун уларга ҳужжатлар берганлик учун;
е) ўқишга, стажировкага ёки ишлаб чиқариш практикасини ўтиш учун чет элга борувчи 16 ёшга тўлган ўқувчилар — уларга чет эл паспортлари берганлик учун.
Чет элга чиқишга ҳужжатлар берганлик учун бож тўлашдан озод қилинган шахслар шу ҳужжатларга бирон-бир ўзгартишлар киритилганлиги учун давлат божи тўлашдан ҳам озод қилинадилар.
б) мактаб-интернатлар ва ҳунар-техника билим юртларининг бутунлай давлат таъминотида бўлган ва ётоқхоналарда яшовчи ўқувчилари.
7. Бож тўловчиларнинг айрим гуруҳлари ва тоифаларига давлат божи тўлашда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси белгилаб берадиган тартибда қўшимча имтиёзлар берилиши мумкин.
Давлат божи нақд пул, бож маркалари билан, шунингдек бож тўловчининг кредит муассасасидаги ҳисобидан пул ўтказиш йўли билан тўланади.
Мулкий низо бўйича судга, хўжалик судига даъво аризаси берилганда, шунингдек олди-сотди шартномасини, инъом қилишни, мол-мулкни алмаштиришни нотариал йўл билан тасдиқлашда, мерос ҳуқуқини расмийлаштиришда, даъво қиймати, шартнома суммаси ёки мерос миқдори чет эл валютасида белгиланадиган ҳолларда давлат божи Ўзбекистон Республикаси Марказий банки белгилаб қўядиган тартибда чет эл валютасида ундирилиши мумкин.
Кўрсатилган хизмат учун давлат божи давлат идораси ихтиёрида қолдириладиган қисмини истисно этган ҳолда, бюджетга ўтказилади.
Қолдириладиган қисмининг миқдори Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгилаб қўйилади.
аризалар (шикоятлар) қайтариб берилганда ёки уларни қабул қилишдан бош тортилганда, шунингдек нотариал идоралар ёки туман, шаҳар ва қишлоқ бошқарув идоралари нотариал ҳаракатларни бажаришни рад этганда;
судда ёхуд хўжалик судида кўрилмайдиган бўлганлиги туфайли ишнинг кўрилиши тўхтатилганда ёки даъвони кўриб чиқиш бекор қилинганда, шунингдек даъвогар томонидан айнан шу ишлар тоифаси учун низоларни дастлабки тарзда ҳал қилишнинг белгиланган тартиби бузилган бўлса ёхуд даъво салоҳиятсиз шахс томонидан қилинган бўлса;
судлов қарори белгиланган тартибда бекор қилинганда, башарти бунда жавобгардан давлат божи давлат фойдасига ундириб бўлинган бўлса;
балоғатга етмаган фарзандлари бўлмаган эр-хотинларнинг никоҳи ўзаро розилик асосида бекор қилинганлигини қайд этиш учун бож тўланганда, башарти эр-хотинларнинг ярашиши ёки улардан бирининг судга келмаслиги туфайли никоҳни бекор қилиш содир этилмаган бўлса;
LexUZ шарҳи
Қўшимча маълумот учун қаранг: Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2006 йил 20 апрелдаги 65-сонли қарори билан тасдиқланган Патент божлари тўғрисидаги Низомнинг 8-10-бандлари.
Давлат божини ундирувчи муассасаларнинг раҳбарлари божлар тўғри ундирилиши учун, шунингдек улар ўз вақтида ва тўлиқ миқдорда бюджетга ўтказилиши учун Ўзбекистон Республикасининг амалдаги қонунларида белгиланган тартибда жавоб берадилар.
Ушбу Қонунни қўлланишга доир йўриқномани Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Давлат солиқ бошқармаси Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги билан биргаликда чиқаради.
Кейинги таҳрирга қаранг.