“Standartlashtirish to‘g‘risida”, “Metrologiya to‘g‘risida”, “Mahsulotlar va xizmatlarni sertifikatlashtirish to‘g‘risida” O‘zbekiston Respublikasi qonunlari munosabati bilan Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasida Standartlashtirish ishlarini tashkil etish to‘g‘risida” 1992-yil 2-martdagi 93-son qaroriga (O‘zbekiston Respublikasi QT, 1992-yil, 3-son, 4-modda) qisman o‘zgartirish kiritgan holda:
a) Belgilab qo‘yilsinki, O‘zbekiston Respublikasi hududida standartlashtirish obyektlariga qo‘yiladigan talablarni belgilovchi normativ hujjatlarning quyidagi toifalari amal qiladi:
Standartlashtirishga doir normativ hujjatlar jumlasiga, shuningdek, qurilish normalari va qoidalari (QNvaQ), standartlashtirish bo‘yicha qoidalar, normalar, amal qilinuvchi hujjatlar, texnik-iqtisodiy axborot klassifikatorlari ham kiradi. “O‘zdavstandart” markazi “Davarxitektqurilish” qo‘mitasi, Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi va Sog‘liqni saqlash vazirligi bilan birgalikda uch oy muddatda yuqorida ko‘rsatilgan hujjatlarni ishlab chiqish va qo‘llash tartibini belgilasin;
Keyingi tahrirga qarang.
Oldingi tahrirga qarang.
6) O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi “O‘zdavstandart” markazi, “Davarxitektqurilish” qo‘mitasi, Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi va Sog‘liqni saqlash vazirligiga davlat tomonidan mablag‘ bilan ta’minlanishi kerak bo‘lgan standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish ishlarini mablag‘ bilan ta’minlash uchun har yili respublika budjetidan mablag‘ ajratishni nazarda tutsin.
Keyingi tahrirga qarang.
“O‘zdavstandart” markazi “Davarxitektqurilish” qo‘mitasi, Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi va Sog‘liqni saqlash vazirligi bilan birgalikda bir oy muddatda qonunlar buzilganligi uchun jarimalar undirish va ko‘rsatiladigan xizmatlarga sarflanadigan mablag‘larni hisobga olgan holda ularni davlat nazorati organlari o‘rtasida taqsimlash prinsiplari to‘g‘risidagi Nizomni ishlab chiqsin.
Belgilab qo‘yilsinki, nashr etilgan (qayta nashr etilgan) standartlarni, texnik-iqtisodiy axborot klassifikatorlarini, mahsulotlar va xizmatlar Davlat reyestriga kiritilgan mahsulotlar va xizmatlarning nashr etilgan (qayta nashr etilgan) kataloglarini, standartlarga muvofiq tamg‘alangan belgilarni sotishdan belgilangan tartibda olingan mablag‘lar, shuningdek, “Standartlashtirish to‘g‘risida”, “Metrologiya to‘g‘risida”, “Mahsulotlar va xizmatlarni sertifikatlashtirish to‘g‘risida” gi qonunlarning qoidalari buzilganligi uchun undiriladigan hamda davlat nazorati organlariga yuboriladigan jarimalarning bir qismi hamda, “O‘zstandart” agentligi tomonidan shartnomalar va litsenziya bitimlari asosida beriladigan metrologiya va sertifikatlash sohasida ayrim huquqlar va ko‘rsatiladigan xizmatlar uchun to‘lovlar ham standartlashtirish, standartlar, metrologik qoidalar va sertifikatlangan mahsulotlarga qo‘yiladigan majburiy talablarga rioya qilish ustidan davlat nazorati ishlarini mablag‘ bilan ta’minlash manbalari bo‘lishi mumkin;
(“b” kichik bandning birinchi va uchinchi xatboshilari O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2003-yil 13-yanvardagi 14-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2003-y., 1-2-son, 9-modda)
v) Belgilab qo‘yilsinki, standartlarni, qurilish normalari va qoidalarini nashr qilish va qayta nashr qilishni ularni tasdiqlagan organlar amalga oshiradilar;
Oldingi tahrirga qarang.
g) O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Fan va texnologiyalarni rivojlantirishni muvofiqlashtirish qo‘mitasi, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi, shuningdek, davlat boshqaruvi organlari to‘liq yoki qisman respublika budjeti mablag‘lari hisobiga mablag‘ bilan ta’minlanadigan davlat dasturlarini ishlab chiqishda “O‘zstandart” agentligi bilan kelishilgan holda, qurilish, loyihalash, tabiiy resurslarni tartibga solish va atrof muhitni muhofaza qilish sohasida esa tegishlicha “Davarxitektqurilish” qo‘mitasi, Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi va Sog‘liqni saqlash vazirligi bilan kelishilgan holda mahsulot sifatini normativ ta’minlash bo‘limlarini nazarda tutsin.
Keyingi tahrirga qarang.
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari standartlashtirish, metrologiya hamda sertifikatlashtirish mintaqaviy organlari tomonidan yuridik va jismoniy shaxslarning standartlarning majburiy talablari va texnikaviy shartlarga, sertifikatlashtirish, davlat metrologik tekshirishi va nazorati qoidalariga rioya etishlari ustidan davlat tekshirishi va nazorati amalga oshirilishida ularga zarur yordam ko‘rsatsinlar.
Keyingi tahrirga qarang.
Davlat boshqaruvi organlariga, xo‘jalik faoliyati subyektlariga bir oy muddatda “Standartlashtirish to‘g‘risida”, “Metrologiya to‘g‘risida”, “Mahsulotlar va xizmatlarni sertifikatlashtirish to‘g‘risida”gi qonunlardan kelib chiqqan holda o‘z nizomlariga kiritiladigan qo‘shimchalar va o‘zgartirishlarni belgilangan tartibda ko‘rib chiqish uchun kiritish topshirilsin.
(“g” kichik bandning birinchi xatboshi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2006-yil 2-oktabrdagi 207-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2006-y., 40-son, 396-modda)
2. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1992-yil 2-martdagi 93-son qarori bilan tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasi Davlat standartlashtirish tizimining Asosiy prinsiplarida:
mahsulotlar, ishlar va xizmatlarning (keyingi o‘rinlarda mahsulotlar deb yuritiladi) aholining hayoti, salomatligi va mol-mulki, atrof muhit uchun xavfsizligi, resurslarni tejash masalalarida iste’molchilarning va davlatning manfaatlarini himoya qilish;
fan va texnika taraqqiyoti darajasiga, shuningdek, aholi va xalq xo‘jaligining ehtiyojlariga muvofiq mahsulotlarning sifati hamda raqobatbardoshligini oshirish;
resurslarning barcha turlarini tejashga, ishlab chiqarishning texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarini yaxshilashga ko‘maklashish;
tabiiy va texnogen falokatlar va boshqa favqulodda vaziyatlar yuzaga kelishi xavf-xatarini hisobga olgan holda xalq xo‘jaligi obyektlarining xavfsizligini ta’minlash;
iste’molchilarni ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar nomenklaturasi va sifati to‘g‘risidagi to‘liq va ishonarli axborot bilan ta’minlash;
ishlab chiqaruvchi (sotuvchi, ijro etuvchi) ma’lum qilgan mahsulot sifati to‘g‘risidagi ko‘rsatkichlarni tasdiqlash”;
“Umuman O‘zbekiston Respublikasi bo‘yicha — O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish markazi;
qurilish va qurilish industriyasi sohasida — loyihalash va konstruksiyalash ham shunga kiradi — O‘zbekiston Respublikasi Davlat arxitektura va qurilish qo‘mitasi”;
v) 3-band “Standartlar bo‘yicha bazaviy tashkilotlar” so‘zlaridan oldin “Standartlashtirish bo‘yicha texnikaviy qo‘mita to‘g‘risidagi Namunaviy nizomga muvofiq tashkil etiladigan standartlashtirish bo‘yicha texnikaviy qo‘mitalar” degan so‘zlar bilan to‘ldirilsin va so‘ngra matn bo‘yicha;
“Mahsulotlar, atrof muhit, aholi salomatligi va mol-mulkining xavfsizligini ta’minlash, mahsulotlarning texnikaviy va axborot jihatdan bir-biriga monandligi, resurslarni tejashi, o‘zaro almashuvchanligini, ularni nazorat qilish, tamg‘alash usullarining birligini ta’minlash uchun belgilanadigan talablar va O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari bilan belgilangan boshqa talablar idoraviy bo‘ysunishi va mulkchilik shakllaridan qat’i nazar, davlat korxonalari, tashkilotlari, shuningdek, tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchi fuqarolar tomonidan rioya qilinishi majburiy hisoblanadi.
Import qilinadigan mahsulot, agar uning majburiy talablar borasida O‘zbekiston Respublikasida amalda bo‘lgan standartlarga muvofiqligi tasdiqlanmagan bo‘lsa, yetkazib berilishi va foydalanilishi mumkin emas”;
Keyingi tahrirga qarang.
3. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1992-yil 2-martdagi 93-son qarori bilan tasdiqlangan O‘zbekiston davlat standartlash, metrologiya va sertifikatlashtirish markazi to‘g‘risidagi Nizomda:
“4. “O‘zdavstandart” markazi tarkibiga kiruvchi tashkilotlar o‘z faoliyatini “O‘zbekiston Respublikasida korxonalar to‘g‘risida”, “Standartlashtirish to‘g‘risida”, “Metrologiya to‘g‘risida”, “Mahsulotlar va xizmatlarni sertifikatlashtirish to‘g‘risida” O‘zbekiston Respublikasi qonunlariga, mazkur Nizomga va “O‘zdavstandart” markazi tomonidan tasdiqlangan korxonalar va tashkilotlarning ustavlariga muvofiq amalga oshiradilar”.
“7. Quyidagi vazifalarni amalga oshirish yo‘li bilan mahsulotlarning raqobatbardoshligini oshirishda respublika xalq xo‘jaligiga ko‘maklashish, standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirishni rivojlantirish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Davlat standartlash tizimi, O‘lchovlarning yagonaligini ta’minlash davlat tizimi, Sertifikatlashtirish milliy tizimining faoliyatini ta’minlash va takomillashtirish “O‘zdavstandart” markazining bosh vazifasi hisoblanadi”;
to‘rtinchi xatboshida “mahsulotning mosligi, o‘zaro bir-birining o‘rnini to‘ldirishi” so‘zlaridan keyin “resurslarni tejashi” so‘zlari kiritilsin, “eksportga chiqariladigan” so‘zlaridan keyin “va import bo‘yicha keltiriladigan” so‘zlari qo‘shilsin;
o‘n ikkinchi xatboshi “O‘zdavstandart” markazi sinov bo‘linmalari (markazlari) ni attestatsiya va akkreditatsiya qilish” so‘zlari bilan boshlansin va so‘ngra matn bo‘yicha;
sertifikatlangan mahsulotda standartlarga rioya qilinishi, bir turdagi mahsulotlarni sertifikatlashtirish bo‘yicha akkreditatsiya qilingan organlar va sinov laboratoriyalari (markazlari) tomonidan sertifikatlashtirish qoidalariga rioya qilinishi ustidan davlat tekshiruvi va nazoratini amalga oshirish;
“8. “O‘zdavstandart” markazi o‘zining ishlab chiqarish-xo‘jalik, moliyaviy faoliyatini ishlab chiqiladigan yillik va uzoq muddatli dasturlar va prognozlar asosida tashkil qiladi va rivojlanish istiqbollarini belgilaydi”;
“9. “O‘zdavstandart” markazi o‘z faoliyatida O‘zbekiston Respublikasi vazirliklari, idoralari, uyushmalari, konsernlari, davlat boshqaruvining boshqa organlari bilan bevosita hamkorlik qiladi”;
mahsulotni standartlashtirish, metrologiya, sinash va sertifikatlashtirish masalalarini hal qilishda davlat boshqaruvi organlari, tegishli vazirliklar, idoralar, uyushmalar, konsernlar, korxonalar, tashkilotlar, jamoat birlashmalari jalb qilinsin”.
Keyingi tahrirga qarang.
4. O‘zbekiston Respublikasida standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazorati to‘g‘risida ilova qilinayotgan Nizom tasdiqlansin.
5. Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasida standartlashtirish ishlarini tashkil etish to‘g‘risida” 1992-yil 2-martdagi 93-son qarorining (O‘zbekiston Respublikasi QT, 1992-yil, 3-son, 4-modda) 1, 9, 10-bandlari va Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasida standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazorati to‘g‘risidagi Nizomni tasdiqlash haqida” 1992-yil 29-apreldagi 211-son qarori (O‘zbekiston Respublikasi QT, 1992-yil, 4-son, 16-modda) o‘z kuchini yo‘qotgan deb hisoblansin.
Vazirlar Mahkamasining 1994-yil 12-avgustdagi 410-son qarori bilan TASDIQLANGAN
Oldingi tahrirga qarang.
1. Xo‘jalik faoliyati subyektlari tomonidan standartlarning majburiy talablariga, standartlashtirish bo‘yicha qonunchilikning boshqa hujjatlariga rioya etilishi ustidan davlat tekshiruvi va nazoratini “O‘zstandart” agentligi, “Davarxitektqurilish” qo‘mitasi, Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi, sog‘liqni saqlash vazirligi va ularning hududiy organlari, shuningdek, boshqa maxsus vakil qilingan davlat organlari o‘z vakolatlari doirasida amalga oshiradilar.
Keyingi tahrirga qarang.
Tayyorlovchilar (tadbirkorlar, sotuvchilar, ijrochilar), sinov laboratoriyalari (markazlari), sertifikatlashtirish organlarining majburiy sertifikatlashtirish qoidalariga rioya qilishlari hamda sertifikatlashtirilgan mahsulot ustidan davlat nazoratini “O‘zstandart” agentligining davlat inspektorlari O‘zbekiston Respublikasi qonunlarida belgilangan tartibda va shartlarda amalga oshiradilar.
Keyingi tahrirga qarang.
Davlat metrologiya tekshiruvi va nazorati metrologiya xizmati organlari tomonidan metrologiya normalari va qoidalarini tekshirish maqsadida amalga oshiriladi.
(1-bandning birinchi va ikkinchi xatboshilari O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2003-yil 13-yanvardagi 14-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2003-y., 1-2-son, 9-modda)
2. Vazirliklar, idoralar, uyushmalar, konsernlar, davlat korxonalari, kooperativlar, qo‘shma, aksionerlik, ijaradagi, kichik va boshqa korxonalar, muassasalar va tashkilotlar (bundan keyin matnda korxonalar deyiladi) ularning qaysi idoraga qarashliliklari va mulkchilik shakllaridan qat’i nazar, shuningdek, respublika hududida tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchi fuqarolar tomonidan standartlar* va metrologik qoidalarning, o‘lchov birligining o‘z vaqtida joriy etilishini va ularga qat’iy rioya qilinishini ta’minlash, shuningdek, standartlar va o‘lchov vositalarining ilmiy-texnik darajalarini tahlil qilishdan va ularni ishlab chiqishda ishlab chiqarish samaradorligini oshirish, ilmiy-texnika taraqqiyotini jadallashtirish, mehnat unumdorligini o‘stirish, mahsulotning texnik darajasini va sifatini oshirish maqsadida fan va texnika yutuqlaridan yanada samaraliroq foydalanishga ko‘maklashish O‘zbekiston Respublikasida standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazoratining bosh vazifasi hisoblanadi.
Keyingi tahrirga qarang.
Mahsulotlar, atrof muhit, aholi sog‘lig‘i va mol-mulkining xavfsizligini ta’minlash maqsadida belgilanadigan talablar ustidan olib boriladigan davlat nazoratining obyekti mahsulot, shu jumladan, qaysi idoraga bo‘ysunishlari va mulkchilik shakllaridan qat’i nazar, xo‘jalik faoliyati subyektlari, tadbirkorlik bilan shug‘ullanuvchi jismoniy shaxslarning ham ishlab chiqish, tayyorlash, saqlash, tashish, ishlatish, tuzatish va foydalanish bosqichlarida sertifikatlashtirilgan mahsulotidir.
Mahsulotlar (dasturiy va boshqa ilmiy-texnikaviy mahsulot ham), xizmatlar va, shuningdek, sifat tizimlari sertifikatlashtirish obyektlari hisoblanadi.
Etalonlar, o‘lchov vositalari, modda va materiallarning tarkibi va xossalarining standart namunalari, axborot-o‘lchov tizimlari, o‘lchovlarni bajarish uslubi va metrologiya normalari va qoidalarida ko‘zda tutilgan boshqa obyektlar davlat metrologiya tekshirishi va nazorati obyektlari hisoblanadi.
Xo‘jalik faoliyati subyektlari davlat nazoratini amalga oshirish uchun zarur bo‘ladigan barcha sharoitlarni yaratib berishlari shart.
O‘zbekiston Respublikasi va Qoraqalpog‘iston Respublikasining standartlar ustidan nazorat qilish bo‘yicha bosh davlat inspektorlari;
Keyingi tahrirga qarang.
Oldingi tahrirga qarang.
“O‘zstandart” agentligi, “Davarxitektqurilish” qo‘mitasi, Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi, Sog‘liqni saqlash vazirligi rahbariyati lavozimlariga ko‘ra ayni vaqtda O‘zbekiston Respublikasining standartlar va o‘lchov vositalari ustidan nazorat olib boruvchi bosh davlat inspektorlari, ularning o‘rinbosarlari esa O‘zbekiston Respublikasining standartlar va o‘lchov vositalari ustidan nazorat olib boruvchi bosh davlat inspektorlarining o‘rinbosarlari hisoblanadilar.
Keyingi tahrirga qarang.
“O‘zstandart” agentligi, “Davarxitektqurilish” qo‘mitasi, Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi, Sog‘liqni saqlash vazirligining Qoraqalpog‘iston Respublikasidagi va shaharlardagi hududiy organlari rahbarlari lavozimlariga ko‘ra ayni bir vaqtda tegishli ravishda Qoraqalpog‘iston Respublikasida, viloyatlar va Toshkent shahrida standartlar va o‘lchov vositalari ustidan nazorat qilish bo‘yicha bosh davlat inspektorlari, ularning o‘rinbosarlari esa — tegishli hududiy bosh inspektorlarining o‘rinbosarlari hisoblanadi.
Keyingi tahrirga qarang.
Standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazoratini amalga oshirish vazifasi topshirilgan bo‘lim boshliqlari, ularning o‘rinbosarlari, bosh mutaxassislar, mansabdor shaxslar lavozimlari bo‘yicha bir vaqtning o‘zida standartlar va o‘lchov vositalari ustidan nazoratni amalga oshiruvchi davlat inspektorlari hisoblanadilar.
Standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazoratini amalga oshiruvchi mansabdor shaxslar hokimiyat organlarining vakillari hisoblanadilar va davlat himoyasi ostida bo‘ladilar.
Standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazoratini amalga oshiruvchi mansabdor shaxslar davlat nazoratchisi yoki davlat tekshiruvchisi sifatida “O‘zstandart” agentligi tomonidan belgilanadigan tartibda attestatsiyadan o‘tgan bo‘lishlari kerak.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
qurilish, qurilish industriyasi, shu jumladan, loyihalash va konstruksiyalash sohasidagi standartlar bo‘yicha — “Davarxitektqurilish” qo‘mitasi;
Keyingi tahrirga qarang.
tabiiy resurslardan foydalanishni tartibga solish, atrof muhitni ifloslanishdan va boshqa zararli moddalar ta’siridan muhofaza qilish sohasida Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi;
tibbiy maqsadlardagi mahsulotlar, tibbiy texnika buyumlari, dorivor vositalar sohasida, shuningdek, respublika sanoati ishlab chiqarayotgan, shu jumladan, import bo‘yicha keltirilayotgan mahsulot tarkibida inson uchun zararli moddalarning borligini aniqlash masalalari bo‘yicha — Sog‘liqni saqlash vazirligi amalga oshiradi.
(2-bandning o‘ninchi, o‘n birinchi, o‘n to‘rtinchi va o‘n oltinchi xatboshilari O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2003-yil 13-yanvardagi 14-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2003-y., 1-2-son, 9-modda)
3. Standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazorati organlari o‘zlariga yuklangan vazifalarga muvofiq:
a) standartlar va metrologiya qoidalarining, shuningdek, mahsulotlar (jarayonlar, ishlar va xizmatlar) ning aholi hayoti va salomatligi, mulki xavfsizligiga, atrof muhitni muhofaza qilish, resurslarni tejash, bir-birini almashtira olishga majburiy talablarni belgilaydigan standartlar va metrologiya qoidalarining o‘z vaqtida joriy qilinishi hamda ularga rioya qilinishini, shuningdek, ularni nazorat qilish uslublari birligi va tamg‘alash birligini, qonunchilikda nazarda tutilgan, mahsulotni ishlab chiqish, ishlab chiqarish va yetkazib berish shartnomalariga kiritilgan boshqa talablarni tekshiradilar;
b) fizik o‘lchovlarning belgilangan birliklarining to‘g‘ri qo‘llanilishini, o‘lchov vositalarining ahvolini, ularni tayyorlash, saqlash, uzatish, tekshirish va qo‘llanish sharoitlarini, eskirgan o‘lchov vositalarining ishlab chiqarishdan o‘z vaqtida olib tashlanishini va ularni yangisiga almashtirilishini tekshiradilar;
g) standartlar ustidan nazoratni amalga oshiruvchi korxonalar va tashkilotlar faoliyatiga uslubiy rahbarlikni amalga oshiradilar va ularning faoliyatlarini muvofiqlashtiradilar;
e) ishlab chiqarishlar, sertifikatlashtirilgan mahsulotlar, sifat tizimlarida attestatsiya shartlariga qanday rioya qilinayotganligi ustidan inspeksiya nazoratini o‘tkazadilar;
j) mahsulotlarning ayrim turlarini o‘z bazalarida tashkil qilingan laboratoriyalarda sinab ko‘radilar;
z) standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazorati natijalarini umumlashtiradilar, ularni ishlab chiqishda fan va texnika yutuqlaridan samarali foydalanishda ko‘maklashadilar, ularning o‘z vaqtida joriy qilinmaganligi, standartlar va metrologik qoidalarning buzilishi sabablarini tahlil qiladilar, standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazorat organlari ishining ta’sirini oshirish yuzasidan tadbirlar ishlab chiqadilar va ularni o‘tkazadilar;
i) vazirliklar, idoralar, uyushmalar, konsernlarning sinash bo‘limlarini attestatsiyadan o‘tkazadilar va akkreditatsiya qiladilar, berilgan mahsulotlar nomenklaturasi yoki sinovlar turlari bo‘yicha sinovlarni o‘tkazish huquqiga attestatsiyadan o‘tganlik va akkreditatsiya qilinganlik to‘g‘risidagi guvohnomalarni beradilar va ularni ro‘yxatga oladilar. Bu ishlarni litsenziya (ruxsatnoma) olgan boshqa xizmatlar ham amalga oshirishlari mumkin.
Keyingi tahrirga qarang.
k) sinov laboratoriyalari (markazlari) faoliyati ustidan davlat nazorati va tekshiruvini amalga oshiradilar;
l) o‘lchovlarni bajarish uslublarining to‘g‘ri qo‘llanilayotganligi ustidan nazoratni amalga oshiradilar;
m) agar standartlar, metrologiya qoidalari va texnik shartlar mahsulotlarning texnik darajasini va sifatini oshirishni ta’minlamasa yoki amaldagi qonun hujjatlariga zid bo‘lsa, ularni bekor qiladilar yoki bekor qilish, amalda bo‘lish muddatlarini cheklash to‘g‘risida belgilangan tartibda takliflar kiritadilar;
Keyingi tahrirga qarang.
n) standartlar va texnik shartlarni tasdiqlashda va davlat ro‘yxatidan o‘tkazishda ularni ekspertiza qiladilar;
Keyingi tahrirga qarang.
o) korxonalar, muassasalar, tashkilotlarning o‘lchov vositalarini ishlab chiqarish, tuzatish va tekshirish bo‘yicha ishlarni bajarish uchun tayyorgarliklarini tekshiradilar, agarda ular tayyor bo‘lsalar, ularga ko‘rsatilgan ishlarni bajarish huquqini beruvchi ro‘yxatga olinganlik guvohnomalarini topshiradilar;
p) vazirliklar, idoralar, uyushmalar, konsernlarning bosh tashkilotlarini va madaniy-maishiy maqsadlardagi mahsulotlarning muhim turlarini davlat sinovlarini o‘tkazish bo‘yicha attestatsiya qilishni amalga oshiradilar va ushbu sinovlarni ularga biriktirib qo‘yilgan mahsulotlar bo‘yicha o‘tkazish huquqini beruvchi ro‘yxatga olinganlik guvohnomalarini beradilar;
r) sertifikatlashtirish qoidalari, standartlar va o‘lchov vositalarini joriy etish va ularga rioya qilishni nazorat etish jarayonida aniqlangan buzilishlarni bartaraf qilish chora-tadbirlarini ko‘radilar.
mahsulotlarni loyihalash, ishlab chiqarishga tayyorlash, uni ishlab chiqarish, sotish (yetkazib berish) va ishlatish, saqlash, foydalanish jarayonida standartlarning majburiy talablari buzilganligi aniqlansa, ularni bartaraf etish haqida yozma ko‘rsatma berish;
O‘zbekiston Respublikasi va Qoraqalpog‘iston Respublikasining standartlarni nazorat qilish bo‘yicha bosh davlat inspektorlari, viloyatlar va shaharlarning standartlarni nazorat qilish bo‘yicha bosh davlat inspektorlari, bulardan tashqari, quyidagi mutlaq huquqlarga egadirlar:
Keyingi tahrirga qarang.
xo‘jalik faoliyati subyektlariga nisbatan standartning majburiy talablarini buzganliklari uchun sotilgan mahsulot qiymatining 100% miqdorida jarima solish haqida qaror qabul qilish;
Keyingi tahrirga qarang.
standartlar, sertifikatlashtirish va metrologiya qoidalarining buzilishida aybdor bo‘lgan xo‘jalik faoliyati subyektlarining mansabdor shaxslarini belgilangan tartibda ma’muriy javobgarlikka tortish;
Keyingi tahrirga qarang.
Oldingi tahrirga qarang.
mahsulotni ishlab chiqish, ishlab chiqarishga tayyorlash, uni tayyorlash, sotish (yetkazib berish, sotish), foydalanish, saqlash, transportda tashish va foydali tarzda ishlatish bosqichlarida standartlar majburiy talablarining aniqlangan buzilishlarini bartaraf etish to‘g‘risida ko‘rsatmalar berish;
(4-bandning yettinchi xatboshi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2003-yil 13-yanvardagi 14-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2003-y., 1-2-son, 9-modda)
Keyingi tahrirga qarang.
standartning majburiy talablariga muvofiq kelmaydigan, davlat ro‘yxatidan o‘tmagan va muvofiqlik sertifikatlariga ega bo‘lmagan import qilingan mahsulotlarni sotishni taqiqlash;
davlat sinovidan, metrologik attestatsiyadan o‘tmagan, tekshirilmagan yoki tuzatilmagan o‘lchov vositalarini muomalaga chiqarishni va qo‘llashni to‘xtatish, korxonalar, muassasalar va tashkilotlarga bunday vositalarni muomaladan chiqarish zarur bo‘lganda ularni muomaladan olish to‘g‘risida bajarilishi shart bo‘lgan ko‘rsatmalar berish;
davlat standarti organlarida o‘lchov vositalarini ishlab chiqarish, tuzatish va tekshirish ishlarini bajarish huquqini beruvchi ro‘yxatdan o‘tganlik guvohnomasini olmagan korxonalar, muassasalar va tashkilotlarda ishlarni to‘xtatish;
ayrim ishlar turlarini, agarda bu ishlarni bajargan korxonalar, muassasalar va tashkilotlar standartlar va metrologiya qoidalarining buzilishiga yo‘l qo‘ygan bo‘lsalar o‘lchov vositalarini tayyorlash va tekshirish huquqini beradigan ro‘yxatga olish guvohnomalarini bekor qilish, ro‘yxatga olish guvohnomalaridan chiqarish, shuningdek, sertifikatlashtirish bo‘yicha qonunchilik normalarini buzganlik uchun muvofiqlik sertifikatlari va muvofiqlik belgilarini bekor qilish hamda amal qilishini to‘xtatish, sertifikatlashtirish bo‘yicha organlarni akkreditatsiya qilish to‘g‘risidagi guvohnomalarni bekor qilish, sinash laboratoriyalari markazlari faoliyatlarini to‘xtatish;
tekshirish qoidalarining buzilishiga yo‘l qo‘ygan korxonalarda, muassasalarda va tashkilotlarda ishlatilayotgan o‘lchov vositalarini yalpisiga bir vaqtda tekshirishni tayinlash va tekshirishlar o‘rtasida qisqartirilgan oraliqlarni tayinlash, nuqsoni talab darajasidagi aniqlik bilan baholanmagan o‘lchash natijalaridan foydalanishni taqiqlash.
Keyingi tahrirga qarang.
Davlat inspektorlarining mahsulot sotish (yetkazib berish, sotish) ni man qilgan ko‘rsatmasini buzganligi uchun xo‘jalik faoliyatining subyektlari sotilgan mahsulotlarning 50% miqdorida jarima to‘laydilar.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
Xo‘jalik faoliyatining subyektlari tomonidan berilgan ko‘rsatmalar yoki qarorlar bajarilmagan taqdirda davlat inspektorlari zarur materiallarni prokuratura yoki sud organlariga yuboradilar.
5. Standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazorati organlari amaldagi qonunchilikka rioya qilinishini nazorat qilishga va ularga berilgan huquqlardan foydalanishda va yuklatilgan funksiyalarni amalga oshirishda umumdavlat manfaatlariga rioya qilishga, standartlarga va metrologiya qoidalariga rioya qilish va o‘lchovlarning yagonaligini ta’minlash bilan bog‘liq masalalarda idoraviy va tor mahalliychilikning har qanday ko‘rinishlarining oldini olishga da’vat etilgandir.
Davlat inspektorlari ularga yuklatilgan vazifalar bajarilmaganligi yoki zarur darajada bajarilmaganligi, davlat va tijorat sirini oshkor qilganliklari uchun qonunchilikda belgilangan tartibda javob beradilar.
6. Davlat inspektorlarining xatti-harakatlari ustidan yuqori turgan mansabdor shaxsga, agar qonunchilikda shikoyat qilishning o‘zgacha tartibi belgilanmagan bo‘lsa, 10 kun muddatda shikoyat qilinishi mumkin.
Davlat inspektorlari ustidan berilgan shikoyatlarni ko‘rib chiqish kechiktirilmasdan, biroq shikoyat tushgan kundan boshlab 15 kun muddatdan kechikmay, qo‘shimcha ravishda o‘rganishni va tekshirishni talab etuvchi shikoyatlarni ko‘rib chiqish esa bir oygacha muddatda amalga oshiriladi.
7. Korxonalar, muassasalar va tashkilotlarning rahbarlari davlat inspektorlariga ularga yuklatilgan vazifalar bajarilishi uchun zarur shart-sharoitlar (belgilangan tartibda xizmat xonalari, aloqa vositalari, transport va boshqalar bilan ta’minlash) yaratib berishga majburdirlar.
Standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazorati organlari faoliyatiga chet tashkilotlarning aralashuvi, standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazoratini amalga oshiruvchi mansabdor shaxslarga ularning qonuniy faoliyatiga to‘sqinlik qilish maqsadida qanday shaklda bo‘lmasin ta’sir ko‘rsatish man etiladi va O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlariga muvofiq javobgarlikni keltirib chiqaradi.
8. Standart va o‘lchov vositalari ustidan nazorat organlari o‘z ishini boshqa davlat organlari va jamoat tashkilotlari (kasaba uyushmalari) matlubotchilar jamiyati va boshqalar bilan mustahkam hamkorlikda olib boradilar.
Keyingi tahrirga qarang.
Oldingi tahrirga qarang.
9. Standartlarning majburiy talablari buzilganligi uchun jarima summasining va davlat inspektorlarining mahsulotni sotishni (yetkazib berishni, sotishni) taqiqlash yoki to‘xtatish ko‘rsatmalari buzilganligi uchun jarima summasining 60 foizi — respublika davlat budjetiga, 30 foizi — mahalliy budjetga, 10 foizi — standartlar va o‘lchov vositalari ustidan davlat nazorati hududiy organlariga yuboriladi.
(9-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 25-oktabrdagi 456-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2004-y., 43-son, 456-modda)
Keyingi tahrirga qarang.