LexUZ sharhi
Mazkur Bayonnoma O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 19-apreldagi PQ-2902-sonli “Xalqaro shartnomalarni tasdiqlash to‘g‘risida”gi qaroriga asosan tasdiqlangan.
O‘zbekiston Respublikasi Hukumati va Niderlandiya Qirolligi Hukumati,
O‘zbekiston Respublikasi bilan Niderlandiya Qirolligi o‘rtasidagi 2001-yil 18-oktabrda imzolangan daromadlarning ikki yoqlama soliqqa tortilishiga yo‘l qo‘ymaslik va daromad hamda kapital soliqlarini to‘lashdan bosh tortishni oldini olish to‘g‘risida Konvensiya hamda uning Bayonnomasiga (bundan keyingi o‘rinlarda “Konvensiya” va “Bayonnoma” deb yuritiladi) o‘zgartirishlar kiritish to‘g‘risida Bayonnoma tuzish istagini bildirib,
Konvensiyaning Nomlanishi va Muqaddimasi chiqarib tashlansin va quyidagi Nomlanish va Muqaddima bilan almashtirilsin:
iqtisodiy aloqalarini yanada rivojlantirish va soliq masalalarida hamkorlikni kengaytirish istagida,
soliqlarni to‘lashdan qochish va bosh tortish yo‘li bilan soliqqa tortilmaslik hamda soliq solinishini kamaytirish imkoniyatini (jumladan, uchinchi mamlakatlar rezidentlarining bilvosita manfaatlari uchun mazkur Konvensiya tomonidan taqdim etiladigan imtiyozlar berilishiga yo‘l ochadigan imkoniyatlarni) yaratmaslik uchun O‘zbekiston Respublikasi bilan Niderlandiya Qirolligi o‘rtasidagi daromad va foyda soliqlariga nisbatan ikki yoqlama soliq solishni bartaraf qilish, soliqlarni to‘lashdan qochish va bosh tortishni oldini olish to‘g‘risida Konvensiya tuzish maqsadida,
Konvensiyaning 2-moddasi 3-bandi a) va b) kichik bandlari chiqarib tashlansin va quyidagi kichik bandlar bilan almashtirilsin:
iii. tabiiy resurslarni ekspluatatsiya qilish asosida olingan sof foydadagi hukumat ulushini o‘z ichiga oluvchi foydali qazilmalar qazib olish to‘g‘risidagi Qonunga (de Mijnbouwwet) muvofiq undiriladigan korporativ soliq (de vennootschapsbelasting);
1. “Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti” atamasi ushbu Konvensiyaning maqsadlari uchun mazkur Davlatning qonunchiligi bo‘yicha unda o‘zining yashash joyi, rezidensiyasi, boshqaruvi joylashgan joyiga ko‘ra yoki shunga o‘xshash xususiyat kasb etuvchi har qanday boshqa mezoni asosida soliqqa tortilishi kerak bo‘lgan har qanday shaxsni anglatadi, shu jumladan mazkur Davlat va uning har qanday siyosiy yoki ma’muriy-hududiy bo‘linmasini yoxud mahalliy hokimiyat organini qamrab oladi.
b) O‘zbekistonda, agar shaxs yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‘i maqsadlari uchun O‘zbekiston rezidenti bo‘lsa,
ushbu shaxs tomonidan olingan foyda mazkur Davlat soliq qonunchiligiga ko‘ra shaxsning foydasi sifatida e’tirof etilsa va bunday foyda uning mulkdorlari, a’zolari va ishtirokchilarining foydasi hisoblanmasa.
3. 1 va 2-bandlarning qoidalariga qaramasdan “Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti” atamasi ushbu Davlatdagi manbalardan olingan foydasi yoki u yerdagi mol-mulki uchun soliqqa tortilishi mumkin bo‘lgan har qanday shaxsni qamrab olmaydi.
4. 1-band qoidalariga muvofiq shaxs ikkala Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti bo‘lgan hollarda uning maqomi quyidagi tarzda aniqlanadi:
a) mazkur shaxs faqatgina doimiy uyi mavjud bo‘lgan Davlatning rezidenti hisoblanadi; agar u har ikkala Davlatda doimiy uyga ega bo‘lsa, u faqatgina shaxsiy va iqtisodiy aloqalari chuqurroq bo‘lgan (hayotiy manfaatlar markazi) Davlatning rezidenti hisoblanadi;
b) agar shaxsning hayotiy manfaatlar markazi joylashgan Davlatni aniqlab bo‘lmasa yoki Davlatlardan hech birida doimiy uyi bo‘lmasa, u odatda yashaydigan Davlatning rezidenti hisoblanadi;
c) agar shaxs odatda har ikki Davlatda ham yashasa yoki ularning hech birida odatda yashamasa, u faqatgina fuqarosi hisoblangan Davlatning rezidenti hisoblanadi;
d) agar shaxs har ikkala Davlatning fuqarosi bo‘lsa yoki hech birining fuqarosi bo‘lmasa, unda Ahdlashuvchi Davlatlarning vakolatli organlari bu masalani o‘zaro kelishuv yo‘li bilan hal qiladilar.
5. 1-bandning qoidalariga muvofiq jismoniy shaxs bo‘lmagan shaxs har ikkala Ahdlashuvchi Davlatning rezidenti bo‘lgan hollarda, u faqatgina o‘zining samarali boshqaruv organi joylashgan Davlatning rezidenti hisoblanadi”.
1. Ushbu Konvensiyaning boshqa qoidalariga qaramasdan, agar barcha tegishli faktlar va shartlarni hisobga olgan holda, har qanday kelishuv yoki bitimning asosiy maqsadlaridan biri mazkur Konvensiya doirasida imtiyoz olish bo‘lib va bevosita yoki bilvosita bunday imtiyozni olinishiga olib kelgan deb xulosa qilishga asos bo‘lsa, bunday daromad va foyda predmetiga nisbatan ushbu imtiyozlar taqdim qilinmaydi, basharti bunday shartlarda ushbu imtiyozlarning berilishi mazkur Konvensiya tegishli qoidalarining obyekti va maqsadiga muvofiq deb topilmasa.
2. Shaxsga ushbu Konvensiya doirasida imtiyoz berish 1-bandga ko‘ra rad etilgan hollarda, Ahdlashuvchi Davlat vakolatli organi bunday imtiyoz aksincha taqdim etilishi lozim deb hisoblasa, u bunday shaxsga daromad yoki foydaning maxsus qismlariga nisbatan imtiyoz yoki turlicha imtiyozlarga ega kabi munosabatda bo‘ladi, basharti bunday vakolatli organ ushbu shaxsning so‘rovnomasiga ko‘ra va barcha tegishli faktlar va shartlarni o‘rganib chiqqanidan so‘ng 1-bandda ko‘rsatib o‘tilgan kelishuv yoki bitim mavjud bo‘lmagan taqdirda bunday imtiyozlar taqdim etilardi deb topsa.
3. Ahdlashuvchi Davlatning vakolatli organi 1 yoki 2-bandga muvofiq imtiyoz berishni rad etishdan oldin ikkinchi Ahdlashuvchi Davlatning vakolatli organi bilan maslahatlashadi.”.
1. Ahdlashuvchi Davlatlarning vakolatli organlari mazkur Konvensiya qoidalarini amalga oshirish yoki Ahdlashuvchi Davlatlar yoki ularning siyosiy va ma’muriy hududiy bo‘linmalari yoki mahalliy hokimiyat organlari foydasiga soliq solinishi bilan bog‘liq mazkur Konvensiyaga zid bo‘lmagan tarzda undiriladigan har qanday tur va tavsifdagi soliqlarga oid milliy qonunchilikni tatbiq etish yoki uni qo‘llashga aloqador axborotni almashadilar. Axborot almashinuvi 1 va 2-moddalar bilan cheklanmaydi.
2. Ahdlashuvchi Davlatlar biri tomonidan mazkur moddaning 1-bandiga muvofiq olingan har qanday axborot ushbu Davlatning milliy qonunchiligiga muvofiq olingan axborot singari maxfiy hisoblanadi hamda faqat mazkur moddaning 1-bandida qayd etilgan soliqlarni baholash yoki undirish, majburiy undirish yoki sud ta’qibi yoki ushbu soliqlarga nisbatan da’volar bo‘yicha qarorlar qabul qilish yoxud yuqoridagilarni nazorat qilish bilan shug‘ullanuvchi shaxslar yoki organlargagina (jumladan, sudlar va ma’muriy organlarga) oshkor etilishi mumkin. Bunday shaxslar yoki organlar axborotlardan faqat ko‘rsatilgan maqsadlardagina foydalanadilar. Ular bunday axborotni ochiq sud majlisida yoki sud qarorlarida oshkor etishlari mumkin. Yuqoridagilardan qat’i nazar, Ahdlashuvchi Davlat tomonidan olingan axborot boshqa maqsadlarda foydalanilishi mumkin, basharti bunday axborot har ikkala Davlatning qonunchiligiga muvofiq boshqa maqsadlarda foydalanishga ruxsat etilgan bo‘lsa hamda axborotni taqdim etuvchi Davlat vakolatli organining bunday foydalanishga roziligi mavjud bo‘lsa.
3. Ahdlashuvchi Davlatlar 27-moddaning 5-bandi qoidalariga muvofiq ta’sis etilgan hakamlik (arbitraj) organiga arbitraj jarayonlarini bajarish uchun zarur bo‘lgan shunday axborotni oshkor qilishlari mumkin. Arbitraj organining a’zolari ularga taqdim qilingan har qanday axborotga nisbatan ushbu moddaning 2-bandida tavsiflangan oshkor etishga oid cheklovlarga rioya qilishlari lozim.
4. Hech qanday holatda yuqoridagi bandlar qoidalari Ahdlashuvchi Davlatlarga quyidagi majburiyatlarni yuklaydigan tarzda talqin qilinmasligi lozim:
a) u yoki bu Ahdlashuvchi Davlatning qonunchiligi va ma’muriy amaliyotiga zid bo‘lgan ma’muriy choralar qo‘llash;
b) u yoki bu Ahdlashuvchi Davlatning qonunchiligi yoki ma’muriy amaliyotiga muvofiq olinishi mumkin bo‘lmagan axborotni taqdim qilish;
c) har qanday savdo, tadbirkorlik, sanoat, tijorat yoki kasb sirini yoxud savdo jarayonini oshkor qiluvchi yoxud oshkor etilishi jamoat tartibiga (ordre public) xilof bo‘lgan axborotni taqdim qilish.
5. Agar axborot Ahdlashuvchi Davlat tomonidan ushbu modda qoidalariga muvofiq so‘ralgan bo‘lsa, boshqa Ahdlashuvchi Davlat o‘z soliq maqsadlari uchun bunday axborotga ehtiyoj mavjud bo‘lmasa ham so‘ralayotgan axborotni yig‘ish bo‘yicha o‘zining imkoniyatlaridan foydalanishi lozim. Avvalgi jumlada nazarda tutilgan majburiyat 4-band qoidalariga muvofiq cheklanishi mumkin, biroq hech qanday holatda, bunday cheklovlar faqatgina ichki manfaatlar mavjud emasligi sababli axborot taqdim etishni rad qilish uchun Ahdlashuvchi Davlatga ijozat beradigan tarzda talqin qilinmasligi lozim.
6. 4-band qoidalari hech qanday holatda bunday axborot faqatgina bank, boshqa moliya tashkiloti, nominal saqlovchi yoxud agent yoki ishonchli boshqaruvchi sifatida ishtirok etayotgan shaxsning ixtiyorida ekanligi yoki bunday axborot biror bir shaxsning mulkiy huquqlariga taalluqli ekanligi sababli Ahdlashuvchi Davlatga axborot taqdim qilishni rad etishga ruxsat sifatida talqin qilinishi mumkin emas.”.
1. Ahdlashuvchi Davlatlar o‘zlariga tegishli soliq da’volarini undirishda bir-birlariga yordam ko‘rsatadilar. Bunday yordam Konvensiyaning 1 va 2-moddalari bilan cheklanmaydi. Ahdlashuvchi Davlatlarning vakolatli organlari mazkur moddani qo‘llash tartibini o‘zaro kelishuv yo‘li bilan belgilaydilar.
2. Mazkur moddada qo‘llanilgan “soliq da’vosi” atamasi Ahdlashuvchi Davlatlar yoki ularning siyosiy yoki ma’muriy hududiy bo‘linmalari yoki mahalliy hokimiyat organlari foydasiga undiriladigan mazkur Konvensiyaga yoki Ahdlashuvchi Davlatlar ishtirokchisi bo‘lgan istalgan boshqa hujjatga zid bo‘lmagan tarzda har qanday tur va tavsifdagi soliqlar sifatida to‘lanishi lozim bo‘lgan mablag‘ni, shuningdek, bunday soliqlarga tegishli foizlar, ma’muriy jarimalar hamda ushbu mablag‘ni undirish yoki undirilishini ta’minlash bo‘yicha xarajatlarni anglatadi.
3. Basharti Ahdlashuvchi Davlatlardan biriga taalluqli soliq da’vosi ushbu Davlatning qonunchiligiga muvofiq undirilishi mumkin bo‘lsa va ushbu Davlatning qonunchiligiga ko‘ra ayni shu paytda undirilishiga to‘sqinlik qila olmaydigan shaxs tomonidan to‘lanishi lozim bo‘lsa, bu holda ushbu Davlatning vakolatli organlari so‘rovnomasiga binoan bunday da’vo majburiyati ikkinchi Ahdlashuvchi Davlatning vakolatli organlari tomonidan undiruv uchun qabul qilinadi. Bunday soliq da’vosi ikkinchi Davlat tomonidan, ayni mazkur Davlatga taalluqli soliq da’vosi kabi, uning o‘z soliqlarini undirishi uchun qo‘llanadigan o‘zining qonunchiligi qoidalariga muvofiq undirib olinadi.
4. Agar Ahdlashuvchi Davlatlarning biriga taalluqli soliq da’vosi uni undirish uchun ushbu Davlat qonunchiligiga muvofiq undirishni ta’minlash choralarini ko‘rishni taqozo qiladigan majburiyat hisoblansa, bunday soliq da’vosi ushbu Davlat vakolatli organlarining so‘rovnomasi bilan ikkinchi Ahdlashuvchi Davlat vakolatli organlari tomonidan ta’minot choralarini ko‘rish maqsadida qabul qilinishi lozim. Mazkur ikkinchi Davlat bunday soliq da’volariga nisbatan, hattoki ushbu soliq da’vosi, bunday choralarni qo‘llash paytida birinchi ko‘rsatilgan Davlatda soliq talabini ijro etishning imkoni bo‘lmasa yoki uni ijrosiga to‘sqinlik qilishga haqli shaxs tarafidan to‘lanilishi lozim bo‘lgan holatda ikkinchi Davlatga taalluqli bo‘lganidek, o‘z qonunchiligi qoidalariga muvofiq da’voni ta’minlash choralarini ko‘rishi lozim.
5. 3 va 4-bandlarning qoidalaridan qat’iy nazar, Ahdlashuvchi Davlatlardan birining qonunchiligiga muvofiq, soliq da’volariga nisbatan shunday da’voning xususiyatiga ko‘ra qo‘llanishi mumkin bo‘lgan vaqt cheklovlari taqdim etilgan va ustuvorlik ushbu Davlat tomonidan 3 va 4-bandlarda nazarda tutilgan maqsadlar uchun qabul qilinayotgan soliq da’vosiga nisbatan qo‘llanilmaydi. Shuningdek, Ahdlashuvchi Davlatlarning biri tomonidan 3 va 4-bandlarda nazarda tutilgan maqsadlar uchun qabul qilinayotgan soliq da’vosiga nisbatan ushbu Davlatda boshqa Ahdlashuvchi Davlatning qonunchiligiga muvofiq ustuvorlikka ega emas.
6. Ahdlashuvchi Davlatlarning biriga taalluqli soliq da’vosining mavjudligi, haqiqiyligi yoki miqdorini aniqlash bo‘yicha tartibotlar ikkinchi Ahdlashuvchi Davlatning sud yoxud ma’muriy organlari muhokamasiga olib chiqilmaydi.
7. Ahdlashuvchi Davlatlardan biri 3 va 4-bandlarga muvofiq so‘rovnoma yuborganidan so‘ng ikkinchi Ahdlashuvchi Davlat tegishli soliq da’vosi summasini undirib birinchi Ahdlashuvchi Davlatga o‘tkazguniga qadar bo‘lgan hollarda, soliq da’vosi:
a) so‘rovnoma 3-bandga muvofiq yuborilganda — birinchi aytilgan Davlatga taalluqli, ushbu Davlatning qonunchiligiga muvofiq undirilishi hamda shu paytda ushbu Davlatning qonunchiligiga ko‘ra uni undirilishiga to‘sqinlik qila olmaydigan shaxs tomonidan to‘lab berilishi lozim soliq da’vosi hisoblanmay qolsa, yoki;
b) so‘rovnoma 4-bandga muvofiq yuborilganda — ko‘rsatilgan birinchi Davlatga taalluqli, uni undirish uchun ushbu Davlat o‘z qonunchiligiga muvofiq ta’minot choralarini ko‘rishi mumkin soliq da’vosi hisoblanmay qolsa, bu holda birinchi Davlatning vakolatli organi bu haqda darhol ikkinchi Davlatning vakolatli organini xabardor qiladi va birinchi Davlat ikkinchi Davlatning ixtiyori bo‘yicha o‘z so‘rovnomasini to‘xtatadi yoki chaqirtirib oladi.
8. Ushbu moddaning qoidalari hech bir holatda Ahdlashuvchi Davlat zimmasiga quyidagi majburiyatlarni yuklanishi sifatida talqin qilinishi mumkin emas:
a) u yoki bu Ahdlashuvchi Davlatning qonunchiligi va ma’muriy amaliyotiga zid bo‘lgan ma’muriy choralarni ko‘rish;
c) yordam ko‘rsatish, basharti boshqa Ahdlashuvchi Davlat mavjud bo‘lgan holat bo‘yicha o‘z qonunchiligi yoki ma’muriy amaliyotida mavjud bo‘lgan undirish yoki undiruvni ta’minlashga doir barcha oqilona choralarni ko‘rmagan bo‘lsa;
d) ko‘maklashayotgan Davlat zimmasiga tushayotgan ma’muriy sarf-xarajatlar undiruv natijasida ikkinchi Ahdlashuvchi Davlat olishi mumkin bo‘lgan foydaga nomutanosib bo‘lgan holatlarda ko‘maklashish.”.
1. Konvensiyaning 32-moddasi 1-bandining birinchi jumlasi chiqarib tashlansin va quyidagi jumla bilan almashtirilsin:
“Ushbu Konvensiya to‘liq yoki har qanday zaruriy o‘zgartirishlari bilan Niderlandiya Qirolligining Yevropada joylashmagan istalgan qismida Konvensiyada qo‘llaniladigan va ularga o‘xshash xususiyatga ega soliqlarga nisbatan tatbiq qilinadi”.
2. Konvensiya 32-moddasining 2-bandidagi “har qanday mamlakatda” so‘zlari chiqarib tashlansin va “Niderlandiya Qirolligining istalgan qismida” so‘zlari bilan almashtirilsin.
“O‘zbekiston Respublikasi bilan Niderlandiya Qirolligi o‘rtasida daromad va foyda soliqlariga nisbatan ikki yoqlama soliqqa tortishni bartaraf qilish va soliqlarni to‘lashdan qochish va bosh tortishni oldini olish to‘g‘risida Konvensiyaga muvofiq quyida imzo chekuvchilar quyidagi qoidalarni Konvensiyaning ajralmas qismi deb kelishib oldilar.”.
1. Ushbu Konvensiyaning imtiyozlari Gollandiyaning investitsiyalarni soliqdan ozod qilish institutiga (Vrijgestelde beleggingsinstelling) nisbatan qo‘llanilmaydi.
2. Mazkur moddaning 1-bandi qoidalariga qaramasdan, Ahdlashuvchi Davlatlarning vakolatli organlari Ahdlashuvchi Davlatlarning maxsus rejim subyekti hisoblangan rezidentiga nisbatan qaysi darajada Konvensiya imtiyozlarini taqdim qilmaslikni kelishish yo‘li bilan hal qiladilar.”.
28 va 29-moddalarning qoidalarini qo‘llash uchun daromadlar bilan bog‘liq Niderlandiya tartiblari bo‘yicha undiriladigan ulushlar va taqdim etiladigan imtiyozlar soliqlar sifatida ko‘riladi.”.
O‘zgartirishlar kiritish haqidagi ushbu Bayonnoma, Ahdlashuvchi Davlatlar zarur konstitutsiyaviy protseduralar yakunlangani to‘g‘risida diplomatik kanallar orqali so‘nggi yozma xabarnoma olingan oydan keyingi oyning so‘nggi kunida kuchga kiradi va uning qoidalari o‘zgartirishlar kiritish haqidagi Bayonnoma kuchga kirgan yildan keyingi keladigan taqvimiy yilning birinchi yanvaridan yoki undan keyin boshlanadigan soliq yillari va davrlariga nisbatan hamda undan keyin yuzaga keladigan soliq hodisalariga nisbatan amal qiladi.
Tegishli tartibda o‘z hukumatlari tomonidan vakolat berilgan quyida imzo chekuvchilar, ushbu o‘zgartirish kiritish to‘g‘risidagi Bayonnomani imzoladilar.