“Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq hamda iste’molchilar huquqlari va manfaatlari himoya qilinishini ta’minlash uchun jamoatchilikni keng jalb etish, ichki iste’mol bozorida sifati past, odamlar hayoti va sog‘lig‘iga xavf tug‘diruvchi tovarlar sotilishiga yo‘l qo‘ymaslik ustidan jamoatchilik nazoratini kuchaytirish, aholining huquqiy va iste’mol madaniyatini oshirishga doir ishlarni faollashtirish maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari hududiy birlashmalari tomonidan Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasi tashkil etilganligi ma’lumot uchun qabul qilinsin, quyidagilar uning asosiy vazifalari hisoblanadi:
aholi o‘rtasida iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi amaldagi qonun hujjatlarini keng targ‘ib qilish;
Keyingi tahrirga qarang.
ichki bozorda sotilayotgan iste’mol tovarlarining zarur sifatini va xavfsizligini, iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonun hujjatlarining boshqa talablarini ta’minlash monitoringlarini o‘tkazish;
Keyingi tahrirga qarang.
iste’molchilar huquqlarini himoya qilishning ta’sirchan mexanizmlarini yaratishda davlat boshqaruvi, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari, nazorat qiluvchi organlar bilan birgalikda ish olib borish va o‘zaro hamkorlik qilish.
Keyingi tahrirga qarang.
iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlarining tashkiliy tuzilmasi va Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasi ijro etuvchi apparatining 1 va 2-ilovalarga muvofiq tuzilmasi to‘g‘risidagi;
bir oy muddatda tuman va shahar iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari konferensiyalarini hamda ikki oy muddatda – hududiy va respublika konferensiyalarini o‘tkazish to‘g‘risidagi takliflariga rozilik berilsin.
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari konferensiyalarini o‘tkazishga doir tashkiliy masalalarni hal etishda zarur yordam ko‘rsatsinlar.
Belgilansinki, Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasi ijro etuvchi apparati, tuman, shahar jamiyatlari, shuningdek ularning hududiy birlashmalari ijro etuvchi apparatlarining ta’minoti har oylik a’zolik badallari hisobiga amalga oshiriladi.
3. Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish bo‘yicha 3-ilovaga* muvofiq tarkibda Idoralararo kengash tashkil etilsin.
Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish bo‘yicha Idoralararo kengash to‘g‘risidagi Nizom 4-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish bo‘yicha Idoralararo kengash iste’molchilar huquqlarini himoya qilish tizimi ishlari samaradorligini oshirishga doir kompleks chora-tadbirlar dasturini bir oy muddatda ishlab chiqsin va tasdiqlasin.
Keyingi tahrirga qarang.
4. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi hamda Monopoliyadan chiqarish va raqobatni rivojlantirish davlat qo‘mitasining Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasi huzurida Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish ijtimoiy harakatini rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasini tashkil etish to‘g‘risidagi taklifiga rozilik berilsin.
Belgilansinki, iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini buzganlik uchun O‘zbekiston Respublikasi Monopoliyadan chiqarish va raqobatni rivojlantirish davlat qo‘mitasi tomonidan solinadigan hamda O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining Narxlarni boshqarish jamg‘armasiga o‘tkaziladigan jarimalarning 50 foizi, shuningdek xalqaro tashkilotlarning, O‘zbekiston Respublikasining ham rezidentlari, ham norezidentlari bo‘lgan yuridik va jismoniy shaxslarning homiylik mablag‘lari, qonun hujjatlariga zid bo‘lmagan boshqa tushumlar Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish ijtimoiy harakatini rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasini shakllantirishning asosiy manbalari hisoblanadi.
Keyingi tahrirga qarang.
Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasi huzurida Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish ijtimoiy harakatini rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi to‘g‘risidagi Nizom 5-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
5. O‘zbekiston Respublikasi Monopoliyadan chiqarish va raqobatni rivojlantirish davlat qo‘mitasiga xo‘jalik yurituvchi subyektlarga iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonun hujjatlarining quyidagi qo‘pol ravishda buzilishlari uchun oldindan yozma ko‘rsatma bermasdan jarima solishiga ruxsat berilsin:
Keyingi tahrirga qarang.
iste’molchiga tovar (ishlar, xizmatlar) qiymati ko‘rsatilgan, tovarning xarid qilinganligini yoki ishlarga haq to‘langanligini tasdiqlovchi kassa, tovar cheklari va boshqa hujjatlarni bermasdan tovarlar sotish yoki xizmatlar ko‘rsatish;
yaroqlilik muddati ko‘rsatilmagan yoki yaroqlilik muddati o‘tib ketgan tovarlarni qabul qilish va sotish.
Keyingi tahrirga qarang.
Keyingi tahrirga qarang.
6. O‘zbekiston Respublikasi Monopoliyadan chiqarish va raqobatni rivojlantirish davlat qo‘mitasi, Sog‘liqni saqlash vazirligi, “O‘zstandart” agentligi:
Keyingi tahrirga qarang.
iste’molchilarning jamoat tashkilotlariga tovarlar (ishlar, xizmatlar) sifatini sertifikatlash va ekspertizadan o‘tkazish natijalari to‘g‘risida axborot olishda zarur yordam ko‘rsatish chora-tadbirlarini ko‘rsinlar;
O‘zbekiston Respublikasining iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonun hujjatlari, sanitariya sohasidagi qonun hujjatlari, davlat standartlari va sertifikatlash qoidalari talablariga rioya etilishini tekshirish ishlariga iste’molchilarning jamoat tashkilotlari vakillarini jalb qilsinlar;
iste’molchilarning jamoat tashkilotlari taqdimnomalariga ko‘ra tovarlar (ishlar, xizmatlar)ning xavfsizlik talablariga muvofiqligini o‘zlariga qarashli laboratoriyalarda ularning imkoniyatlarini hisobga olgan holda sinovdan o‘tkazsinlar.
7. O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish bo‘yicha Idoralararo kengash bilan birgalikda 2003/2004 o‘quv yilidan boshlab belgilangan tartibda respublikaning barcha ta’lim muassasalari dasturlariga iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini o‘rganish bo‘yicha maxsus kurslarni kiritsinlar.
advokatlik idoralarining Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasining Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahridagi bo‘linmalari bilan o‘zaro hamkorligini ta’minlasin;
manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda qonun hujjatlariga mazkur qarordan kelib chiquvchi o‘zgartirish va qo‘shimchalar to‘g‘risida bir oy muddatda Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritsin
9. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining Tashqi iqtisodiy aloqalar va xorijiy investitsiyalar departamenti iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari faoliyatining asosiy yo‘nalishlarini amalga oshirish uchun xalqaro moliya tashkilotlarining grantlarini jalb etishda ko‘maklashsin.
10. Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlariga ularning ustavdagi vazifalarini hal etishda ko‘maklashsinlar hamda Federatsiya markaziy apparatini, hududiy birlashmalarni, tuman va shahar iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlarini bir oy muddatda:
ijara shartlarida, ijara haqi undirmasdan va kommunal xizmatlarga imtiyozli tariflar bo‘yicha haq to‘lagan holda xonalar bilan;
11. O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi, “O‘zteleradio” kompaniyasi, manfaatdor vazirliklar va idoralar iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari bilan birgalikda:
iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlarining tuman, viloyat va respublika konferensiyalari keng yoritilishini ta’minlasinlar;
televideniye va radiokanallarda, davriy matbuot nashrlarida “Iste’molchi” rukni tashkil etilishini ta’minlasinlar, unda iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari faoliyatini, bu sohadagi muammolar va kamchiliklar hamda ularni hal etish yuzasidan ko‘rilayotgan chora-tadbirlarni, iste’mol madaniyatini va iste’molchilar huquqlarini himoya qilish bo‘yicha an’analarni keng va muntazam yoritib borishni nazarda tutsinlar.
12. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Monopoliyadan chiqarish va raqobatni rivojlantirish davlat qo‘mitasining raisi A.U.Bahromov zimmasiga yuklansin.
Keyingi tahrirga qarang.
** mintaqalar | jamiyatlar: | |
tuman | shahar | |
Qoraqalpog‘iston Respublikasi viloyatlar: Andijon Buxoro Jizzax Qashqadaryo Namangan Navoiy Samarqand Sirdaryo Surxondaryo Toshkent Farg‘ona Xorazm Toshkent shahri | 15 14 13 12 14 12 9 17 9 14 15 16 10 11 | 2 3 2 1 1 1 2 2 3 1 6 4 1 |
Jami: | 181 | 29 |
1. O‘zbekiston Respublikasi Monopoliyadan chiqarish va raqobatni rivojlantirish davlat qo‘mitasi huzuridagi Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish bo‘yicha Idoralararo kengash (keyingi o‘rinlarda Kengash deb yuritiladi) davlat organlari va jamoat birlashmalarining iste’molchilar huquqlarini himoya qilish masalalariga doir faoliyatini muvofiqlashtirish maqsadida tashkil etiladi.
Keyingi tahrirga qarang.
2. Kengash o‘z faoliyatida “Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga, O‘zbekiston Respublikasining boshqa qonun hujjatlariga va ushbu Nizomga amal qiladi.
vazirliklar, davlat qo‘mitalari va idoralarning, respublika iste’molchilari huquqlarini himoya qilish bo‘yicha jamoat tashkilotlarining “Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunini amalga oshirish bo‘yicha o‘zaro hamkorligini muvofiqlashtirish;
iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini qo‘llanish samaradorligini tahlil qilish;
iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini amalga oshirish mexanizmini yaratish va takomillashtirish bo‘yicha chora-tadbirlarni tashkil etish va amalga oshirishda qatnashish;
iste’molchilar huquqlarini himoya qilish sohasidagi birgalikdagi ishlarni ishlab chiqish maqsadida boshqa davlatlarning davlat va jamoat tuzilmalari bilan o‘zaro hamkorlik qilishga doir ishlarni tashkil etish, iste’molchilar huquqlarini himoya qilish sohasida manfaatdor xalqaro hukumat va nohukumat tashkilotlar bilan amaliy aloqalarni ta’minlash va ularni kengaytirishga ko‘maklashish;
iste’molchilar huquqlarini himoya qilish masalalari bo‘yicha jamoatchilik fikrini o‘rganishni tashkil etish;
respublika aholisini iste’molchilar huquqlarini himoya qilish chora-tadbirlarining amalga oshirilishi to‘g‘risida ommaviy axborot vositalari orqali xabardor qilish.
Kengash o‘z faoliyati jarayonida barcha darajalardagi davlat hokimiyati va boshqaruv organlari, jamoat tashkilotlari va iste’molchilar birlashmalari bilan hamkorlik qiladi.
vazirliklar, idoralar, xo‘jalik uyushmalari, korxonalar va birlashmalar, mahalliy hokimiyat va boshqaruv organlari rahbarlarining iste’molchilar huquqlarini himoya qilish bo‘yicha qonun hujjatlarining ijrosi masalalari bo‘yicha hisobotlarini eshitadi hamda tegishli organlarga iste’molchilar huquqlarini himoya qilishning qonunda belgilangan tartibini buzgan mansabdor shaxslarni javobgarlikka tortish to‘g‘risida takliflar kiritadi;
vazirliklar, idoralar, xo‘jalik birlashmalari va korxonalarning iste’molchilar huquqlarini himoya qilish bo‘yicha normativ-huquqiy bazani takomillashtirishga yo‘naltirilgan takliflarini ko‘rib chiqish hamda ular yuzasidan o‘z vakolatlari doirasida qarorlar qabul qilish;
iste’molchilar huquqlarini himoya qilish bo‘yicha normativ materiallarni qo‘llanishda paydo bo‘ladigan masalalarni ko‘rib chiqish, Vazirlar Mahkamasiga iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini takomillashtirishga doir takliflar kiritish;
turli darajalardagi davlat boshqaruv organlaridan, shuningdek mulkchilik shakllaridan qat’i nazar, xo‘jalik yurituvchi subyektlardan zarur axborotlar olish.
Kengash ishiga mutaxassislar, olimlar, ekspertlar hamda turli tashkilotlar va muassasalarning vakillari jalb etilishi mumkin.
5. Kengash tarkibiga O‘zbekiston Respublikasi vazirliklari, davlat qo‘mitalari, idoralari va jamoat birlashmalarining vakillari kiradi.
Kengash ishiga mutaxassislar, olimlar, ekspertlar hamda iste’molchilar huquqlarini himoya qilish siyosatini amalga oshirish masalalari faoliyati sohasiga kiruvchi turli tashkilotlar va muassasalarning, shu jumladan xorijiy tashkilotlar va muassasalarning vakillari jalb etilishi mumkin.
6. Kengashni rais boshqaradi, Kengash tarkibidan oddiy ko‘pchilik ovoz berish yo‘li bilan saylanadigan bir nafar o‘rinbosari hamda kotibi bo‘ladi.
Kengash raisi (u bo‘lmaganda — o‘rinbosar) Kengash faoliyatiga rahbarlik qiladi, majlislarda raislik qiladi, uning ishlarini rejalashtiradi va qabul qilingan qarorlarning bajarilishi ustidan umumiy nazoratni amalga oshiradi, Kengash nomidan O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiga hamda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga iste’molchilar huquqlarini himoya qilish masalalari bo‘yicha takliflar kiritadi.
7. Kotibiyat Kengashning ishchi organi hisoblanadi, u O‘zbekiston Respublikasi Monopoliyadan chiqarish va raqobatni rivojlantirish davlat qo‘mitasi xodimlaridan iborat bo‘ladi hamda tashkiliy-texnik ishlarni amalga oshiradi.
Keyingi tahrirga qarang.
8. Kengash o‘z faoliyatini o‘zi tasdiqlagan ish tartibi asosida amalga oshiradi. Kengash majlislari zaruriyatga ko‘ra, lekin har chorakda kamida bir marta o‘tkaziladi va protokollar bilan rasmiylashtiriladi.
9. Kengash qarorlari tavsiyanoma tusida bo‘ladi va majlisda a’zolarining 50 foizdan ortig‘i qatnashgan taqdirda vakolatli hisoblanadi.
Qarorlar Kengash a’zolarining ochiq ovoz berishi yo‘li bilan ko‘pchilik ovozi bilan qabul qilinadi (ovozlar teng bo‘lgan taqdirda Kengash raisi hal qilish huquqiga ega bo‘ladi) hamda majlis o‘tkazilgan kundan boshlab ikki hafta muddatda manfaatdor shaxslarga yetkaziladi.
Idoralararo kengashning jamoatchilik birlashmalaridan bo‘lgan a’zolari maslahat ovozi huquqiga egadirlar.
10. Kengashga ko‘rib chiqish uchun kiritiladigan masalalar va uning qarorlari loyihalari Kengash a’zolari tomonidan tegishli vazirliklar, davlat qo‘mitalari va boshqa markaziy boshqaruv organlari, shuningdek jamoat birlashmalari vakillari bilan birgalikda tayyorlanadi.
Keyingi tahrirga qarang.
1. Ushbu Nizom “Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi, “Jamoat birlashmalari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi qonunlariga hamda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Iste’molchilarning huquqlarini himoya qilish va reklama to‘g‘risidagi qonun hujjatlari buzilganligi uchun monopoliyaga qarshi faoliyatni amalga oshiruvchi davlat organi tomonidan solinadigan jarimalarni xo‘jalik yurituvchi subyektlarga qo‘llash tartibini tasdiqlash haqida” 1998-yil 26-avgustdagi 370-son qaroriga muvofiq ishlab chiqilgan.
Keyingi tahrirga qarang.
2. Nizom Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish ijtimoiy harakatini rivojlantirishni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi ( keyingi o‘rinlarda Jamg‘arma deb yuritiladi)ning maqsadi va vazifalarini belgilaydi, uni shakllantirish va undan foydalanish tartibini nazarda tutadi.
4. Jamg‘arma jamoat birlashmalarining iste’molchilar huquqlarini himoya qilish sohasidagi faoliyatining iqtisodiy va tashkiliy shart-sharoitlarini, kafolatlarini hamda rag‘batlantirilishini ta’minlash maqsadida tashkil etiladi.
iste’molchilar huquqlarini himoya qilish ijtimoiy harakatini davlat tomonidan moliyaviy qo‘llab-quvvatlashni amalga oshirish;
iste’molchilar huquqlarini himoya qilish ijtimoiy harakatining jamiyat hayotidagi rolini kuchaytirish;
harakatning samarali faoliyat ko‘rsatishini, iste’molchilar huquqlarini himoya qilish tadbirlarning rivojlantirilishini va amalga oshirilishini qo‘llab-quvvatlash.
6. Jamg‘arma iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini buzganlik uchun O‘zbekiston Respublikasi Monopoliyadan chiqarish va raqobatni rivojlantirish davlat qo‘mitasi tomonidan solinadigan hamda O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining Narxlarni boshqarish jamg‘armasiga o‘tkaziladigan jarimalarning 50 foizi, shuningdek xalqaro tashkilotlarning, O‘zbekiston Respublikasining ham rezidentlari, ham norezidentlari bo‘lgan yuridik va jismoniy shaxslarning homiylik mablag‘lari, qonun hujjatlariga zid bo‘lmagan boshqa tushumlar hisobiga shakllantiriladi.
Keyingi tahrirga qarang.
Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari a’zolarining manfaatdorligini oshirish va ularni rag‘batlantirish maqsadida, iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari a’zolari tashabbusi natijasida va tashabbusiga ko‘ra aniqlangan iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonun hujjatlari buzilganligi uchun Monopoliyadan chiqarish va raqobatni rivojlantirish davlat qo‘mitasi tomonidan jarima solingan taqdirda, olib qo‘yiladigan va Jamg‘armaga o‘tkaziladigan mablag‘larning 35 foizi ularning hisob raqamlariga yo‘naltiriladi.
Keyingi tahrirga qarang.
7. Jamg‘armaga tushadigan mablag‘lar Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasining maxsus hisob raqamida jamlanadi.
8. Jamg‘arma mablag‘laridan faqat iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari faoliyati (tadbirlari) xarajatlarini mablag‘ bilan ta’minlashga quyidagi maqsadli yo‘nalishlar bo‘yicha foydalaniladi:
jamoatchilikni hamda iste’molchilar huquqlarini himoya qilish sohasidagi muammolarni o‘rganish bo‘yicha mutaxassislarni jalb etgan holda monitoringlar, ijtimoiy tadqiqotlar o‘tkazish;
iste’molchilar huquqlarini himoya qilish sohasidagi qonun hujjatlariga doir materiallarni e’lon qilish, sharhlar, o‘quv-uslubiy qo‘llanmalar, plakatlar, bukletlar, davriy nashrlarni ishlab chiqish, ommaviy-axborot vositalarida chiqishlarni, axborotlarni, seminarlarni, davra suhbatlarini hamda iste’molchilarning huquqiy madaniyatini oshirishga yo‘naltirilgan boshqa tadbirlarni tashkil etish;
Keyingi tahrirga qarang.
tovarlar (ishlar va xizmatlar)ning eng yaxshi ishlab chiqaruvchilarini aniqlashga va rag‘batlantirishga yo‘naltirilgan tanlovlar, viktorinalar, olimpiadalar va boshqa tadbirlarni tashkil etish.
9. Jamg‘arma mablag‘laridan to‘g‘ri foydalanilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan amalga oshiriladi.