O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 12-iyuldagi 267-son “Mehnatni muhofaza qilishga doir me’yoriy hujjatlarni qayta ko‘rib chiqish va ishlab chiqish to‘g‘risida”gi (O‘zbekiston Respublikasi Hukumati qarorlarining to‘plami, 2000-y., 7-son, 39-modda) va 2010-yil 20-iyuldagi 153-son “Mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha normativ-huquqiy bazani yanada takomillashtirish to‘g‘risida”gi (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2010-y., 28-29-son, 234-modda) qarorlariga muvofiq buyuraman:
1. Avtotransport vositalari haydovchilarining ish vaqti va dam olish vaqti to‘g‘risida nizom ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
O‘zbekiston Respublikasi mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirining 2013-yil 23-avgustdagi 64-B-son buyrug‘iga
ILOVA
ILOVA
Oldingi tahrirga qarang.
Mazkur Nizom avtotransport vositalari haydovchilarining (bundan buyon matnda haydovchi deb yuritiladi) ish vaqti va dam olish vaqtini belgilaydi.
(muqaddima O‘zbekiston Respublikasi kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vazirining 2023-yil 24-maydagi 16-2023/B-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2506-1, 26.06.2023-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 27.06.2023-y., 10/23/2506-1/0430-son)
avtotransport vositalari — yo‘lovchilar, bagaj, yuklar tashishga hamda maxsus ishlarni bajarishga mo‘ljallangan avtomobillar, shatakchi avtomobillar, tirkama va yarim tirkamalar;
tashuvchi — mulk huquqi yoki boshqa ashyoviy huquqlar asosida avtotransport vositasiga ega bo‘lgan, tijorat asosida yo‘lovchilar, bagaj, yuklar tashish xizmatini ko‘rsatadigan hamda bunga maxsus ruxsatnomasi (litsenziyasi) bo‘lgan yuridik yoki jismoniy shaxs;
qatnov jadvali — reysni bajarish vaqti, joyi va izchilligi to‘g‘risidagi ma’lumotlar mavjud bo‘lgan grafik (jadval);
boshqaruv davri — haydovchi dam olish davri yoki tanaffusdan keyin avtotransport vositasini boshqarishni boshlagan vaqtdan to navbatdagi dam olish davri yoki tanaffusgacha bo‘lgan umumiy vaqt hisoblanadi. Boshqaruv davri uzluksiz bo‘lishi yoki alohida davrlarga bo‘linishi mumkin;
haydovchining ish vaqti — xodim ish tartibi yoki grafigiga yoxud mehnat shartnomasi shartlariga muvofiq o‘z mehnat vazifalarini bajarishi lozim bo‘lgan vaqt ish vaqti hisoblanadi.
2. Mazkur Nizom avtotransport vositasida shahardagi, shahar atrofidagi, shaharlararo va viloyatlararo-shaharlararo tashishlar bilan shug‘ullanuvchi tashuvchilarga taalluqlidir.
3. Avtotransport vositalarining qatnov jadvallari va harakatlanish grafiklari mazkur Nizomga muvofiq ishlab chiqilishi lozim.
Olti kunlik ish haftasida har kungi ishning muddati yetti soatdan, besh kunlik ish haftasida esa sakkiz soatdan ortib ketmasligi lozim.
Bayram (ishlanmaydigan) kunlari arafasida kundalik ish (smena) muddati barcha haydovchilar uchun kamida bir soatga qisqartiriladi.
5. Haydovchilarga tungi vaqtdagi ishlarning muddati soat 22 — 00 dan to soat 6 — 00 gacha bo‘lgan vaqt hisoblanadi.
Agar haydovchi uchun belgilangan kundalik ish (smena) muddatining kamida yarmi tungi vaqtga to‘g‘ri kelsa, tungi ish vaqti muddati bir soatga, ish haftasi muddati ham shunga muvofiq ravishda qisqartiriladi.
Ishlab chiqarish sharoitlariga ko‘ra zarur bo‘lgan hollarda, xususan ishlab chiqarish uzluksiz bo‘lgan joylarda, shuningdek bir kun dam olinadigan olti kunlik ish haftasi sharoitida smena bo‘lib ishlanayotgan joylarda tungi ish muddati kunduzgi ish muddatiga tenglashtiriladi.
7. Hisobga olinadigan davrdagi ish vaqtining muddati ish soatlarining normal miqdoridan oshib ketmaydigan shart bilan ish vaqtini jamlab hisobga olish joriy qilinishi mumkin. Bunda hisobga olinadigan davr bir yildan, kundalik ish vaqtining (smenaning) muddati esa o‘n ikki soatdan ortib ketmasligi lozim.
8. Shaharlararo tashishlarda haydovchining avtotransport vositasida o‘n ikki soatdan ortiq bo‘lishi ko‘zda tutilgan hollarda, haydovchi dam olishi uchun joy jihozlangan bo‘lishi va reysda ikki nafar haydovchi bo‘lishi lozim.
shaharlararo tashishlarda borish yoki qaytish maskanida, smena boshlanishi oldidan va yakunlanganidan so‘ng yo‘lda (to‘xtab turish joyida) ishlarni bajarish uchun tayyorgarlik va yakunlash ishlarini bajarish vaqti;
to‘xtab turish vaqti: yuk ortish va tushirish punktlarida, yo‘lovchilarni chiqarish va tushirish joylarida, maxsus avtotransport vositalaridan foydalanish joylaridagi vaqti;
10. Haydovchilar shaharlararo tashishlarda avtotransport vositasining uzluksiz bir yarim soat boshqaruvidan so‘ng o‘n besh daqiqa yoki to‘rt yarim soatdan so‘ng qirq besh daqiqa dam olishi uchun to‘xtashlari kerak.
11. Sanoat, qurilish, qishloq xo‘jaligi va boshqa tashkilotlarda texnologik jarayondagi tashishlarda band haydovchilar uchun smena grafiklari xizmat ko‘rsatilayotgan obyektlardagi ishlarning smena grafiklariga muvofiq bo‘lishi lozim.
12. Haydovchilar shaharlararo yuk va yo‘lovchilar tashish ishlarini bajarish uchun reyslarga jo‘natilganda (haydovchi grafik bilan belgilangan smenada doimiy ish joyiga qaytishga ulgura olmaganda), haydovchilarga tashuvchi tomonidan topshiriq (jadval, grafik) bilan belgilangan vaqt ish vaqti sifatida hisobga olinadi
16. Bir haftadan ortiq davomiylikdagi shaharlararo tashishlarda band bo‘lgan haydovchilarga, safar davrida har haftalik dam olish kunidan foydalanish imkoniyatiga ega bo‘lmasa, haydovchi doimiy ish joyiga qaytib kelganidan so‘ng ishlangan vaqt uchun dam olish kuni (otgul) berilishi lozim.
17. Ish vaqtini umumlashtirilgan tarzda hisob-kitob qilish haydovchilarga, har kunlik dam olish kunlari smena grafiklariga asosan haftaning turli kunlarida belgilanishi mumkin.
Oldingi tahrirga qarang.
18. Haydovchilar bayram (ishlanmaydigan) kunlari ishlashlari man etiladi. Haydovchilarni shu kunlari ish beruvchining buyrug‘i bilan ishga jalb etishga alohida hollardagina O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 210 va 212-moddalarida nazarda tutilgan asoslar bo‘yicha va tartibda yo‘l qo‘yiladi.
Ishlanmaydigan bayram kunlarida ishlab chiqarish-texnik sharoitlarga ko‘ra (uzluksiz ishlaydigan tashkilotlar) to‘xtatib turish imkoni bo‘lmagan ishlarni (xizmatlarni), aholiga xizmat ko‘rsatish zarurati yuzaga keltiradigan ishlarni, shuningdek kechiktirib bo‘lmaydigan ta’mirlash va yuk ortish-tushirish ishlarini amalga oshirishga yo‘l qo‘yiladi.
Bayram (ishlanmaydigan) kunlari bajarilgan ishlar uchun haq to‘lash O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 263-moddasiga muvofiq amalga oshiriladi.
(18-band O‘zbekiston Respublikasi kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vazirining 2023-yil 24-maydagi 16-2023/B-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 2506-1, 26.06.2023-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 27.06.2023-y., 10/23/2506-1/0430-son)
19. Haydovchilarga yillik ta’tillarni berish navbati kalendar yil boshlangunga qadar tashuvchi tomonidan kasaba uyushmasi qo‘mitasi yoki xodimlarning boshqa vakillik organi bilan kelishgan holda tasdiqlanadigan jadvalga muvofiq belgilanadi.
20. Haydovchilarning ish vaqtini hisobga olish tabellar, yo‘l varaqlari, chiptani hisobga olish varaqlari va haydovchining ish vaqtini tasdiqlovchi hujjatlar asosida amalga oshiriladi.
Viloyatlararo-shaharlararo yo‘lovchi tashuvchi haydovchilarning ish vaqti nazorat pribor (taxograf)larning ko‘rsatkichiga asosan hisobga olinadi.
21. Ichki mehnat tartib qoidalari yoki smena grafiklari bilan belgilangan muayyan soatlarda har kuni ishlaydigan haydovchilarning ish vaqti har kuni hisobga olib boriladi.
22. Hisobot davri uchun ishdan tashqari ish soatlarining umumiy miqdori amalda ishlangan vaqt va mazkur davr uchun ish soatlari me’yori o‘rtasidagi farq sifatida aniqlanadi.
23. Haydovchi boshqa ishga o‘tkazilganda (avtotransport vositasini ta’mirlash va boshqa ishlar) uning ish vaqtini hisobga olish, u o‘tkazilgan ish bo‘yicha hisoblanadi.
24. Haydovchi xizmat safari vaqtida uning ish vaqti tashuvchi tomonidan belgilangan tartibda hisobga olinadi.
25. Haydovchilar uchun ish boshlanish vaqti ichki mehnat tartib qoidalari yoki smena grafiklari bilan belgilangan vaqt hisoblanadi.
26. Smena bo‘yicha ishlaydigan haydovchilar ishga kelish joyi smena boshlanishi va yakunlanishi grafiklari bilan belgilanadi.
27. Haydovchi avtotransport vositasini uning to‘xtab turish joyiga qaytarib keltirgandan va yakuniy ishlarni o‘tkazish uchun belgilangan me’yoriy vaqti tugagandan so‘ng haydovchining ish vaqti yakunlangan hisoblanadi.
Oldingi tahrirga qarang.
28. Mazkur Nizomning buzilishida aybdor bo‘lgan shaxslar qonunchilik hujjatlarida belgilangan tartibda javobgar bo‘ladi.
(28-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
29. Ushbu “Avtotransport vositalari haydovchilarining ish vaqti va dam olish vaqti to‘g‘risida”gi nizom O‘zbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi, Ichki ishlar vazirligi, Sog‘liqni saqlash vazirligi, “Sanoatgeokontexnazorat” davlat inspeksiyasi, “O‘zstandart” agentligi va “O‘zdavenergonazorat” davlat inspeksiyasi hamda O‘zbekiston avtomobil va daryo transporti agentligi bilan kelishilgan.