Mamlakatning yirik axborot va madaniyat markazi sifatida Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi faoliyatini axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining zamonaviy talablarini hisobga olgan holda takomillashtirish, aholining intellektual ehtiyojlarini eng yuqori darajada qondirishga yo‘naltirilgan prinsipial jihatdan yangi axborot-kutubxona muassasasini tashkil etish, madaniy, ma’naviy-axloqiy qadriyatlarni saqlash va ko‘paytirish, shuningdek yagona ijtimoiy-madaniy va o‘quv-ta’lim markazi sifatida “Ma’rifat markazi” binosining zarur darajada faoliyat ko‘rsatishini ta’minlash maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. Toshkent shahar hokimligi huzurida “Ma’rifat markazi” binosidan foydalanish va binoga tutash hududga xizmat ko‘rsatish bo‘yicha ixtisoslashtirilgan direksiya” davlat muassasasi (keyingi o‘rinlarda Ixtisoslashtirilgan direksiya deb ataladi) tashkil etilsin, quyidagilar uning asosiy vazifalari etib belgilansin:
belgilangan me’yorlar va standartlarga muvofiq “Ma’rifat markazi” binosidan ehtiyotlab va samarali foydalanish hamda binoning infratuzilmasini, unga tutash hududning obodonlashtirilganligi va tozaligini zarur darajada saqlash, shuningdek dov-daraxtlarni doimiy parvarish qilishni ta’minlash;
binoni saqlashning murakkab texnologik asbob-uskunalari, axborot va muhandislik-kommunikatsiya tizimlarining zarur tarzda ishlashini ta’minlash, foydalanilayotgan mashinalar, mexanizmlar va inshootlarga o‘z vaqtida texnik xizmat ko‘rsatish;
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi bilan kelishgan holda hamda manfaatdor vazirliklar, idoralar va tashkilotlarning buyurtmalari asosida xavfsizlik va huquq-tartibotning belgilangan talablariga rioya etib “Ma’rifat markazi” binosida xalqaro simpoziumlar, kongresslar va konferensiyalar o‘tkazilishiga ko‘maklashish.
2. O‘zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi hamda Toshkent shahar hokimligining “Ma’rifat markazi” binosini belgilangan tartibda Ixtisoslashtirilgan direksiya balansiga o‘tkazish to‘g‘risidagi taklifiga rozilik berilsin.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi bilan kelishgan holda Ixtisoslashtirilgan direksiya direktorini tayinlasin;
“Ma’rifat markazi” binosining davlat qabul komissiyasi dalolatnomasi natijalaridan kelib chiqib hamda O‘zbekiston Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi hamda Moliya vazirligi bilan kelishgan holda Ixtisoslashtirilgan direksiyaning shtat jadvalini va xodimlarining lavozim maoshlari miqdorlarini tasdiqlasin;
manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda kompleks tadbirlarni, shu jumladan “Ma’rifat markazi” binosidan foydalanishda xavfsizlik va huquq-tartibotning belgilangan talablariga rioya etish tadbirlarini amalga oshirsin.
Ixtisoslashtirilgan direksiya uchun 3 ta transport vositasini (ulardan 2 tasi — yengil avtomashina) sotib olish O‘zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi mablag‘lari hisobiga amalga oshiriladi;
joriy xizmat ko‘rsatish hamda konditsionerlashtirish va ventilatsiya tizimlari profilaktikasi, energiya ta’minoti, kompyuter va ko‘tarish-tashish asbob-uskunalari, qo‘riqlash signalizatsiyasi va infratuzilmaning boshqa elementlari bo‘yicha tadbirlar, shuningdek binolarni mukammal tozalash, hududni ko‘kalamzorlashtirish va o‘simliklarni parvarish qilish ishlari, qoidaga ko‘ra, Ixtisoslashtirilgan direksiya xarajatlari smetasida nazarda tutilgan budjet mablag‘lari hisobiga, shartnoma asosida ixtisoslashtirilgan tashkilotlar tomonidan amalga oshiriladi.
5. “Ma’rifat markazi” binosiga Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi (keyingi o‘rinlarda Milliy kutubxona deb ataladi) joylashtirilsin.
Keyingi tahrirga qarang.
b) Milliy kutubxonaga O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan lavozimga tayinlanadigan va lavozimdan ozod etiladigan direktor boshchilik qiladi.
Keyingi tahrirga qarang.
7. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining Ta’lim, sog‘liqni saqlash va ijtimoiy muhofaza, axborot tizimlari va telekommunikatsiya masalalari kompleksi (A.N. Aripov) tashkil etilgan asosan yangi tashkiliy shart-sharoitlarni va “Ma’rifat markazi” binosini qurishda foydalanilgan texnologik yechimlarni hisobga olgan holda jahon standartlari darajasidagi axborot-kutubxona faoliyatini amalga oshirish uchun Milliy kutubxona faoliyatini tashkil etish yuzasidan quyidagilarni nazarda tutadigan amaliy chora-tadbirlar ko‘rsin:
Keyingi tahrirga qarang.
zarur axborotdan foydalanish imkonini berish bilan birga bilishga doir qiziqishlarni shakllantirish va Milliy kutubxona huzuridagi muzey, ko‘rgazmalar zali va kinomarkazda tashrif buyuruvchilarning madaniy dam olishini tashkil etish imkonini beradigan yagona ijtimoiy-madaniy va o‘quv-ta’lim markazi sifatida kutubxona faoliyatini tashkil etish;
foydalanuvchilarning, shu jumladan imkoniyatlari cheklangan foydalanuvchilarning eng zamonaviy kompyuter texnikasi, axborot kioskalari va virtual ma’lumotnoma xizmatlari bilan jihozlangan kutubxonaning qiroatxona zalida hamda Wi-Fi ma’lumotlar uzatishning simsiz texnologiyalaridan va internetdan foydalangan holda kutubxona tashqarisida milliy va jahon axborot resurslaridan qulay foydalanishi uchun zamonaviy shart-sharoitlarni ta’minlash;
maxsus dasturiy komplekslarni joriy etish asosida kutubxona faoliyatining barcha jarayonlarini avtomatlashtirish, shu jumladan axborot-kutubxona resurslarini to‘ldirish, ilmiy qayta ishlash, saqlash hamda qog‘oz va elektron shakllarda foydalanuvchilarga berish, shuningdek milliy elektron resurslarni, yig‘ma elektron katalogni shakllantirish hamda korporativ, milliy tarmoqlarni va boshqa tarmoqlarni respublikaning yagona elektron axborot-kutubxona resursiga integratsiyalash;
matnlarni elektron formatga o‘tkazishning jahon darajasidagi yangi ilg‘or texnologiyalarini qo‘llagan, nodir kitoblar va manuskriptga maxsus ishlov bergan va ularni tegishli sharoitlarda saqlagan holda milliy axborot-kutubxona resurslarini, shu jumladan noyob va alohida qimmatli nashrlarni saqlash, konservatsiya qilish va ta’mirlash.
8. O‘zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi Milliy kutubxona bilan birgalikda bir oy muddatda Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasiga tashrif buyurish va uning axborot-kutubxona resurslaridan foydalanish qoidalarini ishlab chiqsin va tasdiqlasin.
9. Milliy kitob palatasi va Milliy kutubxonaning milliy bibliografiya bo‘limi ularning funksiyalarini maqbullashtirish va Milliy kutubxona tuzilmasida milliy bibliografiya va davlat bibliografik hisobga olish bo‘limi hamda kitoblar va davriy nashrlarning xalqaro standart raqamlari bo‘limi (ISBN va ISSN)ni tashkil qilish yo‘li bilan qayta tashkil etilsin.
“Ma’rifat markazi” binosidan foydalanish va binoga tutash hududga xizmat ko‘rsatish bo‘yicha ixtisoslashtirilgan direksiya” davlat muassasasining xodimlarning cheklangan soni 55 nafar, shu jumladan boshqaruv xodimlari soni 5 nafar bo‘lgan tuzilmasi 1-ilovaga muvofiq;
Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasining xodimlarning cheklangan soni 148 nafar bo‘lgan, shu jumladan boshqaruv xodimlari 12 nafar bo‘lgan tuzilmasi 2-ilovaga muvofiq;
Keyingi tahrirga qarang.
Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi to‘g‘risidagi Nizom 3-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
Keyingi tahrirga qarang.
11. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi “Madaniyat va sport” tarmog‘i bo‘yicha budjet mablag‘lari doirasida 2011-yilda Milliy kutubxona va Ixtisoslashtirilgan direksiya ta’minotiga zarur sarf-xarajatlarni moliyalashtirsin, 2012-yildan boshlab O‘zbekiston Respublikasi Davlat budjeti parametrlarida ushbu maqsadlar uchun tegishli mablag‘ ajratilishini nazarda tutsin.
Keyingi tahrirga qarang.
12. Vazirlar Mahkamasining “Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasini tashkil etish to‘g‘risida” 2002-yil 12-apreldagi 123-son qarorining 1, 2 va 10-bandlari hamda qarorga 1 va 2-ilovalar o‘z kuchini yo‘qotgan deb hisoblansin.
13. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining birinchi o‘rinbosari R.S. Azimov va O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosari A.N. Aripov zimmasiga yuklansin.
Keyingi tahrirga qarang.
1. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi (keyingi o‘rinlarda Milliy kutubxona deb ataladi) O‘zbekiston Respublikasida milliy va jahon madaniyatini, fan va ta’limni rivojlantirish manfaatlari yo‘lida axborot-kutubxona faoliyatini tashkil etuvchi va amalga oshiruvchi umumdavlat universal axborot-kutubxona muassasasi hisoblanadi.
3. Milliy kutubxona o‘z faoliyatida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga, qonunlariga, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlariga, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlariga, boshqa qonun hujjatlariga va ushbu Nizomga amal qiladi.
5. Milliy kutubxonaning nashrlarning majburiy nusxasini olish hisobiga shakllantiriladigan, shuningdek nodir va alohida qimmatli axborot-kutubxona resurslari saqlanadigan axborot-kutubxona fondi milliy qadriyatlar hisoblanadi va moddiy madaniy meros obyekti sifatida saqlanishi kerak.
6. Milliy kutubxona axborot-kutubxona fondlarini va boshqa axborot-kutubxona resurslarini saqlash hamda ulardan foydalanishning maxsus rejimini, shuningdek ulardan foydalanish rejimini belgilaydi.
7. Nodir va alohida qimmatli axborot-kutubxona resurslari saqlanishini ta’minlash maqsadida, shuningdek O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa hollarda Milliy kutubxonaga tashrif buyurish va undan foydalanish qoidalarida kutubxonaning axborot-kutubxona fondlaridan foydalanishda cheklashlar belgilanishi mumkin. Milliy kutubxonada mavjud bo‘lgan, cheklangan tartibda foydalaniladigan axborot-kutubxona resurslari to‘g‘risidagi axborotdan hamma foydalanishi mumkin.
8. Milliy kutubxona yuridik shaxs hisoblanadi, O‘zbekiston Respublikasi Davlat gerbi tasviri tushirilgan va o‘z nomi yozilgan muhrga, banklarda hisob-kitob raqamlariga va boshqa hisob raqamlariga ega bo‘ladi.
9. Milliy kutubxonaning joylashgan manzili: Toshkent shahri, Istiqlol ko‘chasi, “Ma’rifat markazi” binosi.
foydalanuvchilarning intellektual, ma’naviy-axloqiy va ta’limga oid axborotlarga bo‘lgan ehtiyojini qondirish uchun shart-sharoitlar yaratish;
axborot-kommunikatsiya texnologiyalari asosida axborot-kutubxona resurslaridan o‘zaro foydalanilishini ta’minlash.
Milliy kutubxona barcha idoralarning axborot-kutubxona muassasalari uchun respublika metodik markazi hisoblanadi.
axborot-kutubxona faoliyati sohasida davlat dasturlarini ishlab chiqish va amalga oshirishda qatnashadi;
axborot-kutubxona fondini shakllantiradi, uning saqlanishini ta’minlaydi hamda foydalanuvchilarga milliy va xorijiy nashrlarning eng to‘liq to‘plamini qonun hujjatlariga muvofiq taqdim etadi;
O‘zbekiston Respublikasida chiqariladigan nashrlarning majburiy nusxalarini, shuningdek dissertatsiyalar nusxalarini oladi;
O‘zbekiston Respublikasida chiqariladigan nashrlarning davlat bibliografik hisobini va statistika nazoratini yuritadi;
O‘zbekiston Respublikasida chiqariladigan nashrlarga ISBN, ISSN tizimi bo‘yicha kitob va davriy nashrlarning xalqaro standart tartib raqamlarini beradi;
kutubxonachilik ishlari, bibliografiyashunoslik, kitob ishlari sohasida ilmiy-tadqiqot va ilmiy-metodik ishlarni olib boradi va muvofiqlashtiradi;
nodir va alohida qimmatga ega bo‘lgan axborot-kutubxona resurslarini saqlash, konservatsiya va restavratsiya qilish ishlarini amalga oshiradi;
“Axborot-kutubxona faoliyati to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga va ushbu Nizomga muvofiq o‘z axborot-kutubxona faoliyatining mazmuni va aniq shakllarini belgilash;
O‘zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi tomonidan tasdiqlangan vaqtinchalik narxlar preyskurantiga muvofiq axborot-kommunikatsiya texnologiyalari asosida pulli axborot-kutubxona xizmatlari ko‘rsatish;
kutubxonadan foydalanuvchilar tomonidan yetkazilgan zararning turlarini va undirish miqdorlarini qonun hujjatlariga hamda O‘zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi tomonidan tasdiqlangan Milliy kutubxonadan foydalanish qoidalariga muvofiq belgilash;
o‘z axborot-kutubxona fondlaridan, ularning to‘liqligi va butligiga xilof yetkazmasdan axborot-kutubxona resurslarining ortiqcha soni va nusxalarini hisobdan chiqarish, shuningdek ularni O‘zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi bilan kelishilgan axborot-kutubxona resurslarini hisobdan chiqarish tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga muvofiq hamda “Mualliflik huquqi va turdosh huquqlar to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni talablarini hisobga olgan holda sotish;
Milliy kutubxonaning axborot-kutubxona faoliyatini ta’minlash uchun zarur bo‘lgan mol-mulkni xarid qilish yoki ijaraga olish;
yuridik va jismoniy shaxslar bilan tuziladigan shartnomalar asosida Milliy kutubxonaning axborot-kutubxona fondlaridan foydalanish shartlarini belgilash;
o‘z vakolatlari doirasida xalqaro axborot-kutubxona muassasalari va tashkilotlari, shuningdek xorijiy mansabdor va xususiy shaxslar bilan aloqalarni amalga oshirish;
qonun hujjatlarida belgilangan tartibda axborot-kutubxona faoliyati sohasidagi vazifalarni amalga oshirish bilan bog‘liq bo‘lgan tashqi iqtisodiy faoliyatni amalga oshirish;
yuridik va jismoniy shaxslarga nashrlarni identifikatsiya qilish bo‘yicha maslahatlar berish, ularni, shu jumladan milliy qadriyatlarga, moddiy madaniy meros obyektlariga mansub nashrlarni ekspertizadan o‘tkazish va baholash;
axborot-kutubxona faoliyati masalalarini ko‘rib chiqish uchun doimiy va vaqtinchalik komissiyalar, kengashlar tashkil etadi.
Milliy kutubxona o‘z vakolatlari doirasida, yuklangan vazifalardan kelib chiquvchi boshqa huquqlarga ham ega.
13. Milliy kutubxona faoliyatiga O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilangan tartibda lavozimga tayinlanadigan va lavozimdan ozod qilinadigan direktor rahbarlik qiladi.
Milliy kutubxonaning shtatlar jadvalini, uning tarkibiy bo‘linmalari to‘g‘risidagi nizomlarni tasdiqlaydi;
Vazirlar Mahkamasi bilan kelishgan holda direktor o‘rinbosarlarini va ilmiy kotibni lavozimga tayinlaydi;
Milliy kutubxona xodimlarini belgilangan tartibda lavozimga tayinlaydi va lavozimdan ozod qiladi, ular bilan mehnat shartnomalari (kontraktlari) tuzadi va ularning amal qilishini to‘xtatadi;
qonun hujjatlariga muvofiq Milliy kutubxona xodimlarini rag‘batlantirish chora-tadbirlarini ko‘radi va ularga nisbatan intizomiy jazo choralarini qo‘llaydi;
belgilangan tartibda Milliy kutubxonaning mol-mulki va mablag‘larini tasarruf etadi, ishlab chiqarish va ijtimoiy vazifalarni hal etish uchun kutubxonaning axborot-kutubxona resurslaridan samarali foydalanishni ta’minlaydi;
Milliy kutubxonaning moddiy-texnika bazasini zarur darajada saqlash va rivojlantirish, kutubxona foydalanuvchilari va xodimlari uchun zarur shart-sharoitlar yaratish chora-tadbirlarini belgilangan tartibda amalga oshiradi, axborot-kutubxona fondlari va ma’lumotnomalar apparati, alohida qimmatli va nodir axborot-kutubxona resurslari to‘plamlari, shuningdek binolar, inshootlar, asbob-anjomlar, Milliy kutubxonaning boshqa mol-mulki saqlanishi va ulardan zarur darajada foydalanilishi uchun javob beradi.
15. Milliy kutubxonada maslahat organi sifatida yetakchi olimlar, kutubxona va boshqa ilmiy tashkilotlar mutaxassislaridan shakllantiriladigan Ilmiy kengash faoliyat ko‘rsatadi. Milliy kutubxona direktori Ilmiy kengash raisi hisoblanadi, u Ilmiy kengash to‘g‘risidagi nizomni hamda uning tarkibini, shuningdek Ilmiy kengash faoliyatini tartibga soluvchi boshqa hujjatlarni tasdiqlaydi.
16. Ushbu Nizomda nazarda tutilgan faoliyatni ta’minlash uchun Milliy kutubxona qonun hujjatlariga muvofiq mol-mulkka egalik qilish, undan foydalanish va uni tasarruf etish huquqini amalga oshiradi.
18. Milliy kutubxonani qayta tashkil etish va tugatish qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
Keyingi tahrirga qarang.