O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 12-iyuldagi 267-son “Mehnatni muhofaza qilishga doir me’yoriy hujjatlarni qayta ko‘rib chiqish va ishlab chiqish to‘g‘risida”gi (O‘zbekiston Respublikasi Hukumati qarorlarining to‘plami, 2000-y., 7-son, 39-modda) va 2010-yil 20-iyuldagi 153-son “Mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha normativ-huquqiy bazani yanada takomillashtirish to‘g‘risida”gi (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2010-y., 28-29-son, 234-modda) qarorlariga muvofiq buyuraman:
1. Tibbiyot texnikasidan foydalanish, montaj qilish, texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlashda mehnatni muhofaza qilish qoidalari ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
2. Mazkur buyruq O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan kundan boshlab o‘n kun o‘tgandan keyin kuchga kiradi.
O‘zbekiston Respublikasi mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirining 2010-yil 27-oktabrdagi 177-B-son buyrug‘iga
ILOVA
ILOVA
Mazkur Qoidalar O‘zbekiston Respublikasining “Mehnatni muhofaza qilish to‘g‘risida”gi Qonuniga (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining Axborotnomasi, 1993-y., 5-son, 223-modda) hamda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 12-iyuldagi 267-son “Mehnatni muhofaza qilishga doir me’yoriy hujjatlarni qayta ko‘rib chiqish va ishlab chiqish to‘g‘risida”gi (O‘zbekiston Respublikasi Hukumati qarorlari to‘plami, 2000-y., 7-son, 39-modda) va 2010-yil 20-iyuldagi 153-son “Mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha normativ-huquqiy bazani yanada takomillashtirish to‘g‘risida”gi (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2010-y., 28-29-son, 234-modda) qarorlariga muvofiq tibbiyot texnikasidan foydalanish, montaj qilish, texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlashda mehnatni muhofaza qilish tartibini belgilaydi.
1. Mazkur Qoidalar tibbiyot texnikasidan foydalanish, montaj qilish, texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash ishlarini amalga oshiruvchi tashkilotlarga (bundan keyingi o‘rinlarda tashkilotlar deb yuritiladi) taalluqlidir.
2. Ushbu Qoidalar ishlab chiqarish binolari va inshootlarini loyihalash, qurish va qayta qurishda, sexlarni texnik jihozlash va qayta jihozlashda, texnologik jarayonlar hamda uskunalardan foydalanishda hisobga olinishi lozim.
3. Mazkur Qoidalar texnik jihatdan tartibga solish sohasidagi normativ hujjatlar talablari bajarilishi shart ekanligini istisno etmaydi.
4. Tashkilotlarda mehnatni muhofaza qilishga doir qonunlar va boshqa normativ hujjatlarga rioya etilishi ustidan davlat nazorati bunga maxsus vakolat berilgan davlat organlari tomonidan, jamoatchilik nazorati esa mehnat jamoalari va kasaba uyushmasi tashkilotlari tomonidan saylanadigan mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha vakillar tomonidan amalga oshiriladi.
5. Tashkilotlarda mehnatni muhofaza qilish borasidagi ishlarni tashkil qilish Mehnat muhofazasi bo‘yicha ishlarni tashkil etish to‘g‘risidagi namunaviy nizomga (ro‘yxat raqami 273, 1996-yil 14-avgust) muvofiq amalga oshiriladi.
6. Mehnatni muhofaza qilish xizmati o‘z maqomiga ko‘ra tashkilotning asosiy xizmatlariga tenglashtiriladi va uning rahbariga bo‘ysunadi hamda tashkilotning faoliyati tugatilgan taqdirda bekor qilinadi.
7. Mehnatni muhofaza qilish xizmatining mutaxassislari lavozim yo‘riqnomasiga binoan ularning majburiyatlari jumlasiga kiritilmagan boshqa ishlarni bajarishga jalb etilishlari mumkin emas.
8. Tashkilotlarda mehnat faoliyati bilan bog‘liq ravishda sodir bo‘lgan baxtsiz hodisalar va boshqa jarohatlanishlarni tekshirish va hisobini yuritish Vazirlar Mahkamasining 1997-yil 6-iyundagi 286-son qarori (O‘zbekiston Respublikasi Hukumati qarorlari to‘plami 1997-y., 6-son 21-modda) bilan tasdiqlangan Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni va xodimlar salomatligining boshqa xil zararlanishini tekshirish va hisobga olish to‘g‘risidagi nizomga muvofiq amalga oshirilishi lozim.
9. Tashkilot xodimlari o‘z kasblari va ish turlari bo‘yicha belgilangan tartibda o‘qishlari, ularning bilimlarini sinovdan o‘tkazilishi va ularga yo‘l-yo‘riqlar berilishi kerak.
10. Xodimlarning mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha bilimlarini sinovdan o‘tkazish Mehnat muhofazasi bo‘yicha o‘qishlarni tashkil qilish va bilimlarni sinash to‘g‘risidagi namunaviy nizomga (ro‘yxat raqami 272, 1996-yil 14-avgust) muvofiq amalga oshirilishi lozim.
11. Ishlarni texnologik reglament bo‘yicha xavfsiz yuritish yo‘riqnomalari Mehnatni muhofaza qilish bo‘yicha yo‘riqnomalarni ishlab chiqish to‘g‘risidagi nizomga (ro‘yxat raqami 870, 2000-yil 7-yanvar) (O‘zbekiston Respublikasi vazirliklari, davlat qo‘mitalari va idoralarining me’yoriy hujjatlari axborotnomasi 2000-y., 1-son) muvofiq ishlab chiqiladi hamda tashkilot xodimlarini va ish joylarini ushbu yo‘riqnomalar bilan ta’minlash tashkilot rahbariyati zimmasiga yuklatiladi.
12. Tashkilotlar standartlashtirish normalari va qoidalari bo‘yicha xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari, ularning tavsifi, yuzaga kelish manbalari, xodimlarga ta’sir qilish xususiyatlari va salomatlik uchun xavflilik darajasi va kelgusidagi oqibatlari to‘g‘risida to‘liq va xolisona ma’lumotga ega bo‘lishi lozim.
13. Ish joylaridagi ishlab chiqarish muhiti hamda mehnat jarayonining xavfli va zararli omillari to‘g‘risidagi ma’lumotlar ishlab chiqarish muhitining fizik, kimyoviy, radiologik, mikrobiologik va mikroiqlim o‘lchovi natijalari, shuningdek mehnatning og‘ir sharoitlari attestatsiya qilish orqali belgilanishi lozim.
14. Yangi zararli moddalar paydo bo‘lishiga yoki xavfli va zararli omillar yo‘qolishiga olib keladigan texnologik jarayonlar o‘zgarishlarida yoxud yangi ishlab chiqarish uskunalarini joriy qilishda xavfli va zararli omillar to‘g‘risidagi ma’lumotlarga tegishli o‘zgartirishlar kiritilishi lozim.
15. Xodimlarni xavfli va zararli ishlab chiqarish muhiti omillaridan himoya qilish belgilangan standartlar va me’yorlar talablariga mos jamoaviy va shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish orqali ta’minlanishi lozim.
ishlab chiqarish xonalari va ish joylarining havo muhitini me’yorlashtirish vositalari (shamollatish va havo tozalash, isitish, havo haroratini, namligini bir xil me’yorda saqlash va boshqalar);
ishlab chiqarish xonalari va ish joylarining yorug‘ligini normallashtirish vositalari (yoritish asboblari, yorug‘likdan himoya qilish moslamalari va boshqalar);
shovqindan, tebranishdan, elektr va statik toklar urishidan hamda uskunalar yuzasining yuqori darajadagi haroratdan himoya qilish vositalari;
17. Jamoaviy himoya vositalari xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari xonadagi barcha xodimlarga ta’sir qilganda qo‘llanishi shart va tashkilotni qurish yoki rekonstruksiya qilish loyihalariga kiritilishi lozim.
18. Jamoaviy himoya vositalari xavfli va zararli ishlab chiqarish omillarini ruxsat etilgan miqdorgacha kamaytirish imkonini bermagan hollarda shaxsiy himoya vositalari qo‘llanishi lozim. Bunday hollarda shaxsiy himoya vositalarisiz xodimlarning ishga jalb qilinishi taqiqlanadi.
19. Shaxsiy himoya vositalaridan foydalanadigan xodimlar ularni qo‘llashi, himoya xususiyatlari va amal qilish muddati to‘g‘risida ma’lumotlarga ega bo‘lishi lozim.
shaxsiy himoya vositalaridan xavfli va zaharli moddalar muhitida foydalanilganda ularni degazatsiya va dezinfeksiya qilinishi (bir marta qo‘llaniladigan himoya vositalari bundan mustasno).
21. Xodimlar Sog‘liqni saqlash va tibbiyot ishlab chiqarishlari xodimlari uchun maxsus kiyim, maxsus poyabzal va boshqa yakka tartibda himoyalanish vositalarini bepul berishning namunaviy me’yorlariga (ro‘yxat raqami 1998, 2009-yil 25-avgust) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2009-y., 35-son, 391-modda) muvofiq shaxsiy himoya vositalari bilan ta’minlanishi lozim.
22. Tashkilot o‘ta xavfli sharoitda bajariladigan ishlar ro‘yxatiga ega bo‘lishi lozim. Ro‘yxatga xavfli moddalar bilan bajariladigan ishlar, balandlikda, ifloslangan havo va suv muhitida, yuqori harorat va namlik sharoitida bajariladigan ishlar, bug‘ va suv isitish qozonlari, yuk ko‘tarish mexanizmlari, bosim ostida ishlaydigan sig‘imlar, elektr uskunalarga xizmat ko‘rsatish bilan bog‘liq ishlar va amaldagi tarmoq ro‘yxatlariga muvofiq boshqa ishlar kiritilishi shart.
23. Barcha xodimlar o‘ta xavfli ishlarni bajarish topshirig‘ini olishdan oldin, mehnat muhofazasi bo‘yicha yo‘l-yo‘riq olishi va ishlarni bajarish usullarini o‘zlashtirib olishi shart.
24. O‘ta xavfli ishlarni bajarish, faqat belgilangan tartibda rasmiylashtirilgan naryad-ruxsatnomaga muvofiq amalga oshirilishi lozim.
25. Tashkilot rahbariyati o‘ta xavfli ishlarni rejalashtirishda, tashkillashtirishda va xavfsiz bajarishda belgilangan talablarga muvofiq amalga oshirilishiga to‘la javobgardirlar.
26. Tashkilotlarda tanlov o‘tkazilishi lozim bo‘lgan kasblar va mutaxassisliklar ro‘yxati bo‘lishi lozim.
27. Xodimlar, ishlab chiqarish uchastkalarining rahbarlari tegishli ma’lumotga va ish tajribasiga ega bo‘lishi kerak.
28. Bosim ostida ishlovchi uskunalar va xavfi yuqori bo‘lgan ishlarda xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar maxsus kurslarda tayyorgarlikdan o‘tgan va tegishli guvohnomaga ega bo‘lishi shart.
Oldingi tahrirga qarang.
29. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2023-yil 14-iyuldagi 290-son qarori bilan tasdiqlangan O‘n sakkiz yoshga to‘lmagan shaxslarning mehnatidan foydalanilishi taqiqlangan og‘ir ishlarning hamda zararli yoki xavfli mehnat sharoitlaridagi ishlarning ro‘yxatiga muvofiq o‘n sakkiz yoshga to‘lmagan shaxslar og‘ir ishlarga hamda zararli va xavfli mehnat sharoiti mavjud ishlarga qabul qilinmasligi lozim.
(29-band O‘zbekiston Respublikasi kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vazirining 2023-yil 29-noyabrdagi 81-2023/B-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3484, 18.12.2023-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 20.12.2023-y., 10/23/3484/0951-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(30-band O‘zbekiston Respublikasi kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vazirining 2023-yil 29-noyabrdagi 81-2023/B-sonli buyrug‘iga (ro‘yxat raqami 3484, 18.12.2023-y.) asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 20.12.2023-y., 10/23/3484/0951-son)
31. Tashkilotlarda xodimlarning salomatligini nazorat qilish “Xodimlarni ishga kirishdan oldin dastlabki va davriy tibbiy ko‘riklardan o‘tkazish tizimini takomillashtirish to‘g‘risida”gi buyruq (ro‘yxat raqami 937, 2000-yil 23-iyun) (O‘zbekiston Respublikasi vazirliklari, davlat qo‘mitalari va idoralarining me’yoriy hujjatlari axborotnomasi, 2000-y., 12-son) asosida amalga oshirilishi lozim.
32. Tashkilot rahbariyati kasaba uyushmasi qo‘mitasi va sog‘liqni saqlash organlari bilan birgalikda har yili davriy tibbiy ko‘rikdan o‘tishi lozim bo‘lgan xodimlarning ro‘yxatini tuzishi hamda xodimlarning tibbiy ko‘rikdan o‘tishini ta’minlashi lozim.
33. Xodim tibbiy ko‘rikdan o‘tishdan bo‘yin tovlagan yoki tibbiy ko‘rik natijalariga ko‘ra berilgan tavsiyalarni bajarmagan taqdirda ushbu xodim ishga qo‘yilishi mumkin emas.
34. Davriy tibbiy ko‘riklar o‘z vaqtida, sifatli o‘tkazilishi va tavsiyalarning bajarilishi uchun javobgarlik tashkilot rahbariyati zimmasiga yuklanadi.
36. Tashkilot maydonlari va binolarining joylashuvi QMQ II 89-80 “Sanoat tashkilotlarini bosh plani” talabiga mos bo‘lishi kerak.
37. Tashkilotda transport vositalarini va piyodalarni tashkilot hududida harakatlanish chizmasi ishlab chiqilgan va tasdiqlangan bo‘lishi kerak.
38. Transport vositalari va tashkilot hududida piyodalarning harakati chizmasi tashkilotga kirish va chiqish hamda ish uchastkalari va sexlarning ko‘rinarli joylariga osib qo‘yilishi kerak.
39. Tashkilot maydonlari ko‘kalamzorlashtirilgan va suv quyish quvurlari tarmoqlari bilan ta’minlangan bo‘lishi lozim.
40. Tashkilot maydonidagi o‘tish joylari mustahkam yopqichlar, suvlar oqib ketadigan inshootlar bilan jihozlangan bo‘lishi kerak.
41. Yilning yoz vaqtida yo‘laklar va o‘tish joylariga suv sepilgan, qishda qordan tozalanib, qum sepilgan bo‘lishi lozim.
42. Ishlab chiqarish binolari va inshootlari QMQ 2.09.02-85 “Ishlab chiqarish binolari” talabiga muvofiq bo‘lishi lozim.
43. Yordamchi binolar va xonalar QMQ 2.09.04-98 “Tashkilotlarning ma’muriy va maishiy binolari” talabiga muvofiq bo‘lishi lozim.
44. Nam xonalarda hamda issiq o‘tkazuvchi pollarda (betonli, g‘ishtli, plitali va boshqalar) muntazam ishlashga mo‘ljallangan ish joylarida yog‘och to‘shamalar va panjaralar yotqizilgan bo‘lishi kerak.
45. Pol to‘shamalari zararli moddalar, ishlab chiqarishdagi kirlar va changlardan yengil tozalangan bo‘lishi kerak.
46. Binoga transport vositalarini kirish joylari darvozalar va signal asbob-uskunalari bilan ta’minlangan bo‘lishi lozim.
47. Darvoza tavaqalari yopiq va ochiq holatida maxsus moslamalar mustahkam o‘rnatilgan bo‘lishi kerak.
48. Transport vositalarini binoga kirishi uchun darvoza eni foydalanilayotgan transport vositalari eni miqdoridan oshiq bo‘lishi kerak.
49. Darvozalar balandligi transport vositasining balandligidan kamida 0,2 metrdan oshiq bo‘lishi kerak.
50. Tashkilotlarda binolar va inshootlardan foydalanish holatini muntazam kuzatish tashkil etilgan bo‘lishi kerak.
51. Barcha ishlab chiqarish binolari va inshootlari bir yilda ikki martadan (bahor va kuzda) kam bo‘lmagan holda tashkilot rahbari tomonidan tayinlangan komissiya tomonidan texnik ko‘rikdan o‘tkazilishi lozim. Texnik ko‘rik xulosalari, ularda topilgan nuqsonlarni bartaraf etish bo‘yicha tadbirlar va muddati ko‘rsatilgan dalolatnomalar orqali rasmiylashtirilishi kerak.
52. Xodimlar uchun xavf tug‘diruvchi halokat tusidagi buzilishlar tezda bartaraf etilishi kerak. Xavfli hududlarda ishlab chiqarish jarayonlari halokat bartaraf etilgunga qadar to‘xtatib turilishi lozim, shuningdek xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar xavfsiz joyga ko‘chirilishi kerak.
53. Ishlab chiqarish xonalarini tabiiy va sun’iy yoritish QMQ 2.01.05-98 “Tabiiy va sun’iy yoritish” talablariga mos bo‘lishi lozim.
54. Avariya yoritish tarmoqlariga elektr energiya iste’molchilarini ulanishi taqiqlanadi. Avariya yoritishlarning sozligi har chorakda kamida bir marta tekshirilishi lozim.
55. Yoritish vositalari toza va soz holatda bo‘lishi kerak. Yorug‘ tushuvchi oynalarni yilda kamida ikki marotaba tozalash lozim.
56. Yorug‘lik tushadigan deraza va eshiklarni turli predmetlar (uskuna, tayyor mahsulot va boshqalar) to‘sib qo‘yishiga ruxsat etilmaydi.
57. Sun’iy yoritish umumiy va birlashgan tizimda ishlatiladi (umumiy mahalliy bilan birgalikda). Birgina mahalliy yoritishni qo‘llash taqiqlanadi.
58. Uchastka va xonalarda portlash bo‘yicha xavfli gaz va changlar konsentratsiyasi yig‘ilib qolish ehtimoli bo‘lsa, elektr yoritish tizimi portlashdan alohida bajarilishi kerak.
59. Xavflilik darajasi yuqori bo‘lgan xonalarda kuchlanishi 36 V dan yuqori bo‘lmagan ko‘chma elektr yoritqichlar ishlatilishi kerak. Uskunalar va inshootlar (bunkerlar, silososlar, quduqlar, bug‘lantirish kameralari, tunnellar va boshqalar)ni ichki sirtini yoritish uchun ko‘chma elektr yoritqichlarning kuchlanishi 12 V dan oshmasligi kerak.
60. Shamollatish va isitish QMQ 2.04.05-97 “Isitish, shamollatish va konditsionerlash” talabiga muvofiq bo‘lishi lozim.
61. Oqimli shamollatishlarni tashqi havo tizimidan olish erdan kamida 2 metr balandlikda bajarilishi kerak.
62. O‘tish joylarida joylashgan isitish jihozlari ruxsat etilgan o‘tish yo‘laklarining enini kamaytirmasligi kerak.
63. Ish joylarida havo harorati yengil jismoniy ishda 21°C, o‘rtacha og‘ir ishda 17°C, og‘ir ishda 16°C dan past bo‘lmasligi lozim.
65. Isinish xonalarigacha bo‘lgan masofa binolarda joylashgan ish joylaridan 75 metrdan, bino tashqarisidagi ish joylaridan esa 150 metrdan ko‘p bo‘lmasligi lozim.
66. Suv bilan ta’minlash va kanalizatsiya tizimi QMQ 2.04.01-98 “Binolarni ichki suv quvuri va kanalizatsiyasi” talabiga mos kelishi kerak.
67. Ichimlik suvidan foydalanish uchun suv quvuriga ulangan favvorachalar bo‘lishi kerak. Suv quvurlari yo‘q bo‘lganda baklarda qaynatilgan suv bo‘lishi lozim.
70. Tashkilotda kanalizatsiya tizimi yo‘q bo‘lganda davlat sanitariya nazorati organlari bilan kelishilgan holda tashkilotda yer qatlamini ifloslantirmagan holda dushxonalardan va yuz-qo‘l yuvgichlardan suv oqmaydigan qurilmali axlat o‘ralarini mavjud bo‘lishiga ruxsat etiladi.
71. Ishlab chiqarish jarayonlari yong‘in va portlash xavfsizligi, ularni rejalashtirishda, tashkillashtirishda va olib borishda GOST 12.1.004-91 “Yong‘in xavfsizligi. Umumiy talablari” va GOST 12.1.010-90 “Portlash xavfi. Umumiy talablari”ga va ushbu Qoidalarga muvofiq ta’minlanishi lozim.
72. Ishlab chiqarishda sinalmagan yong‘in va portlash xavfi mavjud hamda toksik xususiyatlarga ega bo‘lgan moddalar va materiallarni qo‘llash taqiqlanadi.
73. Ishlab chiqarish binolari va xonalarining portlash jihatidan xavflilik toifalari loyiha tashkiloti tomonidan TLTM 24-86 “Texnologik loyihalashtirish tarmoq me’yorlari”ga muvofiq har bir holat uchun alohida aniqlanishi kerak.
74. Ishlab chiqarish jarayonlarini amalga oshirishda yong‘inlar, portlashlar, avariyalar, zaharlanishlar sodir bo‘lishi hamda atrof muhit uning chiqindilari (oqova suvlari, ventilatsiya chiqindilari va boshqalar) bilan ifloslanishi ehtimolini istisno etadigan sharoitlar ta’minlanishi lozim.
75. Ishlab chiqarish binolari va xonalari dastlabki yong‘inni o‘chirish vositalari bilan ta’minlangan bo‘lishi shart.
76. Ventilatsiya tizimi yong‘indan darak beruvchi signalizatsiya bilan birlashtirilgan bo‘lishi kerak.
77. Ishlab chiqarish binolari va xonalari uchun hududiy yong‘in xavfsizligi xizmati bilan kelishilgan yong‘in xavfsizligi bo‘yicha yo‘riqnoma ishlab chiqilishi va ko‘rinadigan joyga osib qo‘yilishi lozim.
78. Xodimlar bilan yong‘in xavfsizligi bo‘yicha mashg‘ulotlar o‘tkazilishi va yong‘inni oldini olish bo‘yicha yo‘l-yo‘riqlar berilishi kerak.
79. Bino va yong‘in suv manbai yo‘laklari hamda yong‘in vositalari va uskunalariga boradigan yo‘laklar doimo bo‘sh bo‘lishi kerak.
80. Tashkilotlarda elektr qurilmalarini o‘rnatish va ulardan foydalanishda Iste’molchilarning elektr qurilmalaridan texnik foydalanish qoidalari (ro‘yxat raqami 1383, 2004-yil 9-iyul) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2004-y., 27-son, 317-modda) hamda Iste’molchilarning elektr qurilmalaridan foydalanishda texnika xavfsizligi qoidalari (ro‘yxat raqami 1400, 2004-yil 20-avgust) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2004-y., 33-son, 379-modda) va mazkur Qoidalar talablariga rioya qilinishi kerak.
81. Elektr tok o‘tkazuvchi qismlar, taqsimlovchi qurilmalar, apparatlar va o‘lchash asboblari, shuningdek turli saqlovchi qurilmalar, rubilniklar va boshqa ishga tushiruvchi apparatlar va moslamalar faqat yonmaydigan asoslar (marmar, tekstolit, getinaks va boshqalar)da montaj qilinishi lozim.
82. Yoritish va quvvatli uskunalar va elektr tarmoqlarining tuzilishi xonalardagi sharoitlarga va ulardagi ishlab chiqarishning xususiyatiga mos bo‘lishi shart.
83. Yuqori namlik va issiqlik ajralib chiquvchi xonalarda elektr yoritqichlar namlikdan, elektr dvigatellari esa suyuqlik sachrashidan himoyalangan yoki yopiq ijroda bo‘lishi shart.
84. Yong‘in xavfi bo‘lgan ishlab chiqarish va omborxonalardagi yoritqichlar yopiq chang o‘tkazmaydigan holda bo‘lishi lozim.
85. Elektr yoritqichlar binolarning yonuvchi konstruksiyalari va yonuvchi materiallari bilan tutashib turmasligi lozim.
87. Ishlab chiqarish binolari va maishiy xonalarda qo‘llanuvchi lyuminessent yoritqichlar yopiq holda, namlik va chang o‘tkazmaydigan maxsus armaturada bajarilishi lozim.
88. Ko‘chirib yuriluvchi yoritqichlar shishali himoya qalpoqlari va metall to‘r bilan jihozlangan bo‘lishi lozim. Ushbu yoritqichlar va boshqa ko‘chirib yuriluvchi apparatlar uchun mis tolali egiluvchan kabel va elektr o‘tkazgichlar qo‘llanishi lozim.
90. Avariya yoritqichlari boshqa yoritqichlardan turi, o‘lchamlari va maxsus tushirilgan belgilari bilan ajralib turishi va vaqti-vaqti bilan changdan tozalanib turilishi lozim.
91. Kabellar va elektr o‘tkazgichlarning izolatsiyasi, tashqi birikmalar, himoyalovchi erga ulagichlar, elektr dvigatellarning ishlash rejimi ko‘rikdan o‘tkazilishi va asboblar bilan o‘lchash orqali tekshirilib turilishi lozim.
92. Elektr apparatlari va agregatlari nolga va erga ulash simlarining butunligi tashkilot bosh energetigi boshchiligidagi komissiya tomonidan kamida 6 oyda bir marta tekshirilishi lozim. Tekshirish natijalari dalolatnoma bilan rasmiylashtiriladi.
93. Kam quvvatli elektr lampalari va asboblarini kattaroq quvvatlilariga almashtirish tarmoq uchun yo‘l qo‘yiluvchi yuklanishni hisobga olgan holda elektr xo‘jaligi uchun javobgar xodimning ruxsati bilan amalga oshirilishi lozim.
95. Tashkilotning barcha turdagi bino va inshootlari yashin qaytargichlar o‘rnatilgan holda to‘g‘ridan-to‘g‘ri yashin urishidan himoyalangan bo‘lishi lozim. Yashin qaytargichlar har yili bahorda tekshirilib turilishi va nosozliklari bartaraf etilishi lozim.
96. Radiaktiv moddalar va boshqa ionli nurlanish manbaalari bilan ishlaganda xodimlarning nurlanish xavfsizligini ta’minlashda SanQvaM 0193-06 “Tibbiy rentgen tekshiruvlari o‘tkazish ishida sanitariya qoidalari”ga rioya qilinishi lozim.
97. Rentgen tekshiruvi o‘tkazayotganda xodim rentgen apparatini aniq ish vaqtini belgilay olishni, shuningdek rentgen tasviri kuchaytirgichlari va himoya vositalarini qo‘llay olishni bilishi shart.
98. Rentgen apparatini rentgen kabinetdan tashqarida foydalanishda xodim yuqori kuchlanishni hisobga olgan holda, nurlanish manbaasidan kamida 2,5 metr uzoqda bo‘lishi va nurlanishdan himoya vositalarini qo‘llagan holda ish bajarishi lozim.
99. Rentgen kabineti xodimi homilador bo‘lsa tezlik bilan ionli nurlanish ta’siri bo‘lmagan boshqa ishga o‘tkazilishi shart.
100. Santimetr va detsimetr to‘lqindagi apparatlarning to‘g‘ri nurlanish maydonida xodimning bo‘lishi man etiladi.
101. Ultrabinafsha nurlari bilan ishlashda, xodim ko‘zini nurlanishdan saqlash uchun yorug‘lik filtrli yopiq himoya ko‘zoynaklaridan foydalanishi kerak.
102. Xodimga infraqizil nurlarining zararli ta’siriga va boshqa yonayotgan lampaga uzoq vaqt qarashi man etiladi.
103. Ultratovush apparatlaridan foydalanishda xodim ish vaqtining 50 foizi ultratovushli ish jarayoniga to‘g‘ri kelganida har 1,5 soat orasida 15 daqiqa tanaffus berilishi lozim.
104. Ultratovush hosil bo‘ladigan muhit bilan xodimning qo‘lini to‘g‘ridan-to‘g‘ri aloqada bo‘lishi man etiladi.
105. Ultratovush muolajalarini o‘tkazish jarayonida xodim paxta matoli qo‘lqop bilan ishlashi kerak.
107. Lazer qurilmalaridan foydalanish SanQvaM 5804-91 “Lazer qurilmalari va ulardan foydalanishda sanitariya qoidalari va me’yorlari” talablariga muvofiq amalga oshirilishi lozim.
108. Tashkilot rahbarining buyrug‘i bilan lazer qurilmalaridan xavfsiz foydalanish va nosozlikni bartaraf qilish uchun javobgar xodim tayinlanishi kerak.
109. Lazer qurilmalaridan foydalanuvchi xodim lazer nurlari to‘lqinining uzunligini hisobga olgan holda GOST 12.4.013-85 talablariga muvofiq svetofilterli yopiq himoya ko‘zoynaklaridan foydalanishi shart.
ekspluatatsiya bo‘yicha yo‘riqnomaga rioya qilingan bo‘lsa ham sterilizatorda belgilangan bosim me’yoridan oshganda;
sterilizator elementlarida yoriq, do‘ppayib turgan joylar, boltlar mahkamlangan joyida oqish boshlanganda, qistirmalarda yoriq paydo bo‘lganda;
mahkamlovchi detallar, qopqoqlarning nosozligi va but emasligida, sterilizator tashqi yuzasining temperaturasi ko‘tarilganda.
111. Sterilizatsiya xonasi havo tortadigan ventilatsiya sistemasi bilan ta’minlangan bo‘lishi lozim. Xonaning eshigi tashqariga ochiladigan bo‘lishi zarur. Xonaning eshigi oynali bo‘lmasligi kerak.
113. Sterilizatorlar devordan 0,8 metr uzoqlikda joylashtirilishi kerak. Shkaf ko‘rinishidagi sterilizator uchun esa uning qopqog‘i ochiladigan tomonga 1,5 metr masofa belgilanadi.
115. Poli plitali xonalarda rezina dielektrik gilamchalar bilan qoplangan sharoitda elektrik sterilizatordan foydalanishga ruxsat beriladi.
116. Sterilizatsiya xonalarida yong‘inga qarshi ishlatiladigan vositalar va zarur bo‘lganda birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish uchun kerak bo‘ladigan tibbiyot qutichasi mavjud bo‘lishi kerak.
117. Rubilniklar va avtomatik o‘chirgichlar poldan 1,6 metr balandlikda, sterilizatordan 1 metrdan uzoq bo‘lmagan joyda o‘rnatilishi lozim.
118. Tashkilotning ta’mirlash xizmati tibbiyot texnikalarining mehnat xavfsizligi standartlari tizimi, ularning pasportlari, texnik yo‘riqnomalari va ishlab chiqaruvchi zavodning boshqa hujjatlarining talablariga mosligini ta’minlashi lozim.
119. Tibbiyot texnikalarini zarur texnik holatda saqlab turish uchun tashkilotda unga xizmat ko‘rsatishni yaxshilash, rejali oldini olishga qaratilgan ta’mirlashni bajarilishi va ta’mirlash ishlarining sifatini yaxshilash bo‘yicha choralar ko‘rilishi lozim.
120. Ishlayotgan bino va xonalarda pudratchi tashkilotlar tomonidan bajariluvchi ta’mirlash, qurilish va montaj ishlari naryad-ruxsatnoma bilan rasmiylashtirilishi lozim.
121. Barcha hollarda ta’mirlash ishlarining bajarilish tartibi va usullari bu ishlarga mas’ul rahbar bilan kelishilishi lozim.
122. Tibbiyot texnikasini ta’mirlash va unga texnik xizmat ko‘rsatishda ish joyini tayyorlash uchun quyidagi tadbirlar bajarilishi lozim:
tokning o‘chirilgan bo‘lishi hamda uni ehtiyotsizlik tufayli yoki o‘z-o‘zidan ishlab ketishining oldini olish;
boshqarish tizimiga “Ulanmasin, odamlar ishlamoqda!” degan taqiqlovchi belgilarni osib qo‘yish va zarurat bo‘lganida to‘siqlar qo‘yish;
123. Nosoz yuk ko‘taruvchi mexanizm va moslamalarda, shuningdek texnik ko‘rik va sinovdan o‘tkazish muddati tugagan mexanizmlardan foydalanish taqiqlanadi.
124. Ta’mirlash ishlarida bino ichida yuqori kuchlanishdagi elektr tibbiy apparaturasi bilan ishlarni amalga oshirishda erga ko‘milgan predmetlar, jumladan, vodoprovod, isitish va kanalizatsiya tizimining metall quvurlari yog‘och to‘siq bilan (ish vaqtida tegib ketmaslik uchun) himoyalangan bo‘lishi lozim.
125. Ta’mirlash paytida ish joylarini, yo‘llarni, yo‘laklarni va zinapoyalarni turli narsalar bilan to‘sib qo‘yish taqiqlanadi.
126. Ta’mirlash ishlari balandlikda bajarilayotganda havoza va taxta to‘shamalarning o‘rnatilishi xavfsizlik talablariga javob berishi hamda xodimlar himoya kamarlaridan foydalanishlari shart.
127. Barcha ta’mirlash ishlari tashkilot rahbari tomonidan tayinlangan shaxslarning rahbarligi va nazorati ostida bajarilishi lozim.
128. Ta’mirlash ishlari tugagach to‘siqlar, saqlovchi moslamalar va blokirovkalar o‘z joylariga o‘rnatilishi lozim.
129. Tibbiyot texnikasini davriy ko‘rikdan o‘tkazish ishlari tashkilotning ta’mirlash xizmati tomonidan muhandis-texnik xodimning rahbarligi ostida o‘tkazilishi lozim.
130. Tibbiyot texnikasini ko‘rikdan o‘tkazish paytida nuqsonlar topilsa, ularning sababini aniqlash va bartaraf qilish uchun tegishli choralar ko‘rilishi lozim.
131. Montaj qilish va yuk ko‘taruvchi mexanizmlarni ishga yaroqliligini ta’minlash va yuklarni tashish ishlarining xavfsizligi uchun javobgarlik tashkilot rahbarining buyrug‘i bilan tegishli kasb malakasiga ega bo‘lgan muhandis-texnik xodimlarga yuklatilishi lozim.
132. Tibbiyot texnikasini montaj qilishda yuk ko‘taruvchi va montaj qiluvchi mexanizmlar va moslamalar bilan ishlash jarayonida ishtirok etadigan xodimlar xavfsizlik qoidalariga amal qilishi lozim.
133. Yuk ortish va tushirish ishlari hamda yuklarni joylashtirish Yuk ortish va tushirish ishlaridagi yukchilar uchun ishlarning xavfsizligi qoidalari (ro‘yxat raqami 1582, 2006-yil 13-iyun) (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2006-y., 24-son, 221-modda) talablariga muvofiq amalga oshiriladi.
134. Tashkilotda ishlatiladigan barcha tibbiyot texnikalari, mexanizmlar va moslamalar bajarilayotgan ishning xususiyatiga mos va hamisha soz holda bo‘lishi lozim.
135. Yuqori kuchlanishda bo‘lgan elektr tibbiyot texnikasini sozlashda xavfsizlikni ta’minlash uchun quyidagi tadbirlar bajarilishi lozim:
kuchlanishda bo‘lgan elektr toki o‘tgan qismlari sozlovchining ro‘parasida yoki faqat bir yonbosh tomonida joylashtirilgan bo‘lishi;
tibbiyot texnikasini sozlovchi xodim yaxshi izolatsiyalangan himoya vositalaridan va moslamadan foydalanishi.
136. Tibbiyot texnikasini boshqarish ishlari boshlangunga qadar ishlash uchun quyidagi zarur bo‘lgan asboblarning mavjudligini va himoya vositalarining yaroqliligini tekshirib ko‘rishi lozim:
dielektrik rezina gilamchadagi shtamp bo‘yicha yaroqlilik muddati va mexanik nuqsonlarning yo‘qligi;
137. Tibbiyot texnikasini montaj qiluvchining yuqori kuchlanishda bo‘lgan va izolatsiyalanmagan elektr toki qismiga to‘satdan tegib ketishini himoyalovchi, izolatsiyalangan vositalardan va moslamalardan foydalanishi lozim.
138. Tibbiyot texnikasi montaj qilinayotganda u shunday joylashtirilishi kerakki, bunda 100 V dan yuqori kuchlanishga ega bo‘lgan elektrolitik kondensatorlar apparat sozlovchining yuzi ro‘parasida bo‘lmasligi va qo‘shni ish joylariga qaratilmagan bo‘lishi lozim.
139. Tibbiyot texnikasidagi nosozliklarni aniqlashda nazorat-o‘lchash asboblarining barcha turdagi o‘chirish-yoqish ishlari (jihozlar tarkibiy qismlari rejimini o‘lchash) elektr kuchlanishdan to‘liq uzilgan holda amalga oshirish lozim. Kuchlanishda bo‘lgan apparatlarni tekshirish va montaj qilish taqiqlanadi.
140. Yerga nisbatan shassisida kuchlanishga ega bo‘lgan avtotransformatorli sxema orqali kuchlanish oladigan tibbiyot texnikasi, ajratuvchi transformator bilan tarmoqqa ulanishi va bunda har qaysi transformatorga faqat bitta tibbiyot texnikasi ulanishi lozim.
141. Tibbiyot texnikasini elektr manbaidan o‘chirmasdan turib, shuningdek apparat korpuslarini ochib qo‘ygan holda elektr toki o‘tuvchi qismlarga tegish taqiqlanadi.
142. Tibbiyot texnikasini sozlashda, texnik xizmat ko‘rsatishda va boshqa ishlarda kuchlanish berilishidan oldin, uning metall korpuslari erga sim orqali ulangan bo‘lishi lozim.
143. Montaj jarayonida tibbiyot texnikasini rozetkaga vilkasiz, ochiq simlar yordamida ulash taqiqlanadi.
144. Tibbiyot texnikasini kuchlanishni o‘chirmasdan turib ishlarni amalga oshirishning iloji bo‘lmagan hollarda (sozlash, rejimlarni o‘lchash, o‘chirib-yoqish uskunasida yaxshi kontakt bo‘lmasligi, tokning yo‘qolib qolishini o‘lchash) kuchlanish ostida ishlashga ruxsat beriladi. Bunday hollarda xodim kuchlanish ostidagi qismga tegib ketishdan ehtiyot bo‘lishi, xavfsizlik texnikasi qoidalariga qat’iy rioya qilishi lozim.
145. Rentgen nurlanishini markazlashtirish va uni optik markaz bilan mos tushirishda nurlanish miqdorini yetarli darajada kamaytirishning iloji bo‘lmaganda, himoyalanish rentgen apparatini yoqib qo‘yish vaqtini qisqartirish hisobidan amalga oshirilishi lozim.
146. Rentgen tasvirini televideniye orqali kuchaytiruvchi asboblarni sozlash va tuzatishda texnologik usullarni qo‘llash lozim.
147. Rentgen kabinetlaridan tashqarida (remont korxonasida, palatalarda) rentgen apparatlarini ta’mirlash va unga texnik xizmat ko‘rsatishda, shuningdek, rentgen nurlantiruvchi bilan ishlashda quyidagilarga amal qilish lozim:
nurlantiruvchining tashqi teshigini eng kichik holatga keltirish yoki qo‘rg‘oshin berkitkich bilan yopib, polning chetiga va odamlar yo‘q tomonga yo‘naltirish;
qo‘rg‘oshin qo‘shilgan rezinadan bo‘lgan shaxsiy himoya vositalari bilan bajariladigan ishlar tugagandan keyin qo‘lni issiq suvda sovunlab yoki himoyalovchi kukun bilan yuvish kerak.
150. Xodim ishlayotgan joy kerakli moslama va qurilmalar bilan to‘silgan, o‘rab olingan bo‘lishi lozim.
151. Ishlardagi tanaffuslarda va mexanizatsiyalashgan asbobni boshqa joyga ko‘chirganda uni tok manbaidan o‘chirib qo‘yish kerak.
152. Ishlovchi dvigateli bo‘lgan, mexanizatsiyalashgan asbobni nazoratsiz va elektr manbaiga ulangan holda qoldirish taqiqlanadi.
153. Rentgen apparatining alohida qismlarini o‘rnatish oldidan qurilmaning mustahkamligini va ular montaj qilinadigan konstruksiyalarning mustahkamligini tekshirish kerak.
154. O‘rnatilgan detallarni, apparat qismlarini va boshqa qurilmalarni yaxshi qotirmagan holda qoldirish taqiqlanadi.
155. Yig‘ilgan konstruksiyalardagi teshiklarning moslashuvini barmoqlar bilan tekshirib ko‘rish taqiqlanadi.
156. Ish vaqti tugagandan keyin ish joyini tozalash, tartibga keltirish, apparatlarni elektr manbaidan o‘chirish lozim.
157. Ta’mirlash ishlarini bajarayotgan xodimlarning himoyalovchi vositalardan foydalanmasdan va elektr kuchlanishni o‘chirmasdan turib ishlashi taqiqlanadi.
158. Ta’mirlash ishlarini boshlash oldidan bu ishlar uchun mas’ul bo‘lgan ish joyida elektromexaniklarni texnika xavfsizligi bo‘yicha yo‘l-yo‘riqdan o‘tkazishi lozim.
159. Ta’mirlash ishlarini boshlash oldidan elektromexaniklar rentgen apparatidan foydalanish bo‘yicha hujjatlar bilan tanishtirilishi va ish jarayonida belgilangan talablarni qat’iy bajarish lozim.
160. Rentgen apparatini tok manbaiga ulashni talab qiladigan yuqori voltli transformatorning birlamchi o‘ramini tok bilan ta’minlaydigan simlar va yuqori volt zanjirda ta’mirlash ishlari bajarilayotganda, birlamchi o‘ramning chiqish qismi uzilgan bo‘lishi kerak.
161. Ta’mirlash ishlarini boshlash oldidan zarur bo‘lganda transformator yog‘ining dielektrik mustahkamligini tekshirish, nuqsonlar paydo bo‘lgan joylarni aniqlash va shu asosda texnika xavfsizligi bo‘yicha tegishli choralar qo‘llash lozim.
162. Rentgen apparati elementlarini kavsharlash, almashtirish va montaj qilishda, shuningdek, yuqori kuchlanishli kabellarni ulash va ajratishda rentgen apparati devor shiti yordamida tok manbaidan uzilgan bo‘lishi lozim. Rentgen apparati tok manbaidan uzilgandan keyin “Yoqilmasin. Odamlar ishlayapti” degan yozuv osib qo‘yilishi kerak.
163. Yuqori voltli (kuchlanishli) kabellarning uchlari devordan, odamlardan va metall predmetlardan eng kamida 1 metr uzoqlikka osib qo‘yilishi kerak.
164. Tarmoq kuchlanishi uzilgandan so‘ng maxsus yuqori voltli razryadsizlantiruvchi yordamida hajmiy zaryadni zaryadsizlantirish kerak.
165. Rentgen nur tarqatuvchisi ochilganda yuqori kuchlanishli kabellar yuqori kuchlanishli transformatordan ajratib qo‘yilishi kerak. Rentgen trubkalarining anod toklarini tuzatishda millikulonometrlardan foydalanish lozim. Nurlanish miqdorini kamaytirish uchun chiqish teshiklari qo‘rg‘oshin yopqichlar bilan yopilgan bo‘lishi zarur.
166. Rentgen televizion qurilmalarni ta’mirlashda nurlanish darajasini minimumgacha qisqartirish mumkin bo‘lgan ish usullaridan foydalanish zarur.
167. Agar rentgen apparatining biron bir agregati o‘chirilgan bo‘lsa, ushbu o‘chirilgan joylar izolatsiya qilinishi va bu haqda tibbiyot xodimlari ogohlantirilishi lozim.
168. Rentgen apparatini montaj qilish ishlarini qurilish va sanitariya normalari hamda qoidalari talablariga javob beradigan, qurilish, ta’mirlash va elektromontaj ishlari yakunlangan xonada amalga oshirishga ruxsat etiladi.
170. Xodim rentgen apparatini montaj qilishda uning montaj va foydalanish bo‘yicha hujjatlarda ko‘rsatilgan talablarini bajarishi hamda shaxsiy himoya vositalaridan foydalanishi lozim.
5-§. Fizioterapevtik apparatlarni ta’mirlash va unga texnik xizmat ko‘rsatishda xavfsizlik talablari
171. Fizioterpevtik apparatlarni foydalanishga topshirishda va unga texnik xizmat ko‘rsatishda quyidagilardan saqlanishi kerak:
172. Simobli-kvarsli goryelkalar, bakteritsidli nurlovchilar bilan ishlaganda xodim ko‘z yon tomoni devorli himoya qiluvchi gardishli maxsus ko‘zoynaklardan foydalanishi lozim.
173. GOST 12.1.006-84 talablariga muvofiq elektromagnit maydonining kuchlanish (EMMK) diapazoni 60 kGts — 300 MGts bo‘lganda ish joylarida va xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar bo‘lishi mumkin bo‘lgan joylarda quyidagi yo‘l qo‘yiladigan miqdordan oshmasligi kerak:
300 M Nz — 300 GGts chastotali diapazonlardagi ish joylarida va xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar bo‘lishi mumkin bo‘lgan joylarda EMMK energiya oqimining yo‘l qo‘yiladigan zichligi, nurlanish maydonlarida bo‘lish vaqtida organizmga energiya ta’sirining yo‘l qo‘yiladigan miqdoridan kelib chiqqan holda o‘rnatilishi lozim.
174. Xodim tanasining ochiq joylarini ultrabinafsha nurlaridan himoyalash uchun apparatning reflektori undagi qopqoq bilan yopilgan bo‘lishi, ular mavjud bo‘lmagan holatda esa mustahkam materialdan tikilgan mato bilan yopilgan bo‘lishi kerak.
175. Xodim ko‘zlarini infraqizil nurlar bilan nurlanishdan saqlashi uchun, u yoniq turgan lampaga uzoq vaqt qaramasligi lozim.
176. Laboratoriya jihozini ta’mirlash va unga texnik xizmat ko‘rsatishda jihozdan foydalanish va uni ta’mirlashga oid normativ texnik hujjatlar talablariga va yo‘riqnomalarga amal qilish zarur.
mexanizmlarni yig‘ish va ta’mirlashda harakatlanuvchi qismlarda, silindrlarda har xil boltlar, gaykalar va boshqa asboblarni unutib qoldirmaslikka;
tsentrifugani elektr manbaiga ulashdan oldin qopqog‘ining korpusga mustahkam qotirilganligini tekshirib ko‘rishga;
tsentrifugani elektr manbaiga ulash reostat yordamida ohista amalga oshirilishi, o‘chirishda rotor to‘liq to‘xtaguncha kutib turishga.
178. Mikrotomlar, separatorlar va maydalagichlar bilan ishlashda harakatlanayotgan pichoqning tagiga qo‘lning va boshqa predmetlarning tushib qolishidan ehtiyot bo‘lish kerak.
179. Ultrayuqori va juda yuqori nurlanish termostatlarni ta’mirlashda va ularga texnik xizmat ko‘rsatishda, unga tez alangalanuvchi jismlar, kislota va ishqorni qo‘yish taqiqlanadi.
180. Elektr plitalar, mufel pechlar va boshqa isitish asboblari asbest yoki issiq izolatsiyalangan materialga o‘rnatilishi kerak.
181. Termostatlar va distillyatorlarga dastlab suv quymasdan turib ularni ishga tushirish taqiqlanadi.
182. Jihozlarni ta’mirlash va ularga texnik xizmat ko‘rsatish oldidan, ularning yuza qismi dezinfeksiyalovchi eritma bilan zararsizlantirilishi lozim.
183. Laboratoriya jihozlarini ko‘zdan kechirish va ta’mirlashdan oldin tibbiyot xodimlari ogohlantirilishi va tok ta’minoti uzilishi lozim.
184. Sterilizatsiya qilish jihozlarini ta’mirlash va unga texnik xizmat ko‘rsatish jarayonida quyidagilar taqiqlanadi:
sterilizatsiya kamerasida tashqaridagi harorat va bosimdan ortiq miqdorda bosim hamda harorat mavjud bo‘lganda sterilizator qopqog‘ini ochish yoki uning mahkamligini bir oz bo‘shatish;
bug‘ hosil qiluvchi mexanizm bochkasida suv miqdori yetarlicha bo‘lmaganda sterilizatorni ishga tushirish;
sterilizator ishlayotgan vaqtda uning himoyalovchi klapanlarini to‘g‘rilash hamda uning boshqa elementlarini ta’mirlash.
sterilizatorlar pasportida va texnik xizmat ko‘rsatish jurnalida tegishli ma’lumotlarning mavjudligi;
sterilizatorlarda ruxsat berilgan ishchi bosimi va uning texnik ko‘rikdan o‘tish (ichki ko‘rik va gidravlik sinov) muddati ko‘rsatilgan yozuvlarning mavjudligi;
187. Sinov natijasidan kelib chiqqan holda sterilizatorni ishlatishga ruxsat berish yoki taqiqlash lozim.
188. Mazkur Qoidalarga amal qilish uchun javobgarlik tegishli ishlarni bajaruvchi tashkilotlar zimmasiga yuklatiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
189. Mansabdor shaxslar va xodimlar mehnatni muhofaza qilish qoidalariga rioya qilmaganliklari uchun qonunchilik hujjatlariga muvofiq belgilangan tartibda javobgarlikka tortiladilar.
(189-band O‘zbekiston Respublikasi adliya vazirining 2021-yil 28-iyuldagi 16-mh-sonli buyrug‘i (ro‘yxat raqami 3313, 28.07.2021-y.) tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 28.07.2021-y., 10/21/3313/0724-son)
190. Mazkur Qoidalar O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi, O‘zbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi, “O‘zdavenergonazorat” inspeksiyasi, “Sanoatgeokontexnazorat” davlat inspeksiyasi, “Toshkenttibtexnika” OAJ “O‘zstandart” agentligi, O‘zbekiston Respublikasi Davlat arxitektura va qurilish qo‘mitasi bilan kelishilgan.