Tabiatdan foydalanishning iqtisodiy mexanizmini yanada takomillashtirish, tabiiy muhitni sog‘lomlashtirish, suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalarining ishini va moliyaviy ahvolini yaxshilash maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
Oldingi tahrirga qarang.
1. O‘zbekiston Respublikasi Davlat tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi, Iqtisodiyot vazirligi, Moliya vazirligi, “O‘zkommunxizmat” agentligining yuridik shaxs bo‘lmasdan tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanadigan, ishlab chiqarish oqova suvlarini shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga chiqarib tashlaydigan yuridik shaxslar, shuningdek, jismoniy shaxslarni atrof tabiiy muhitni ifloslantirganligi va chiqindilarni O‘zbekiston Respublikasi hududiga ifloslantiruvchi moddalarni normativdan ortiqcha oqizgan holda joylashtirganligi uchun kompensatsiya to‘lovlarini (keyingi o‘rinlarda kompensatsiya to‘lovlari deb yuritiladi) to‘lovchilar deb belgilash to‘g‘risidagi taklifi qabul qilinsin.
(1-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 11-oktabrdagi 820-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 12.10.2018-y., 09/18/820/2036-son)
2. Belgilansinki, ifloslantiruvchi moddalarni oqizganlik uchun suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalarining kompensatsiya to‘lovlari hisob-kitobi ifloslantiruvchi moddalarning kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga normativdan ortiqcha oqizilganligi uchun ularning abonentlari hisoblangan to‘lovlarining summasi chiqarib tashlangan holda amalga oshiriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
ifloslantiruvchi moddalarning shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga normativdan ortiqcha oqizilganligi yuzasidan monitoring olib borish suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalariga yuklanadi;
Oldingi tahrirga qarang.
2019-yil 1-yanvardan boshlab, atrof-muhitni ifloslantirish va O‘zbekiston Respublikasi hududida chiqindilarni joylashtirish uchun kompensatsiya to‘lovlarining kanalizatsiya tashlanmalariga taalluqli qismi O‘zbekiston Respublikasi Uy-joy kommunal xizmat ko‘rsatish vazirligi tomonidan undiriladi hamda quyidagi tarzda taqsimlanadi:
74 foizi — O‘zbekiston Respublikasi Uy-joy kommunal xizmat ko‘rsatish vazirligining Uy-joy kommunal xo‘jaligini rivojlantirish jamg‘armasiga;
(3-bandning uchinchi-to‘rtinchi xatboshilari O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 25-martdagi 247-sonli qaroriga asosan uchinchi — beshinchi xatboshilar bilan almashtirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.03.2019-y., 09/19/247/2835-son)
4. Ishlab chiqarish oqova suvlarini qabul qilish qoidalari hamda ifloslantiruvchi moddalarning O‘zbekiston Respublikasi shaharlari va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga normativdan ortiqcha oqizilganligi uchun kompensatsiya to‘lovlarini hisoblash tartibi 1-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
Oldingi tahrirga qarang.
6. Shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tarmoqlaridan va tozalash inshootlaridan foydalanishni ta’minlaydigan suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalari yuridik shaxs bo‘lmasdan tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanadigan, ishlab chiqarish oqova suvlarini shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga oqizadigan yuridik shaxslar, shuningdek, jismoniy shaxslar ro‘yxatini bir oy muddatda tuzsinlar va O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya va atrof muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasining hududiy organlari bilan kelishsinlar, shuningdek ushbu ro‘yxatga muntazam ravishda tuzatish kiritib borilishini nazarda tutsinlar.
(6-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 11-oktabrdagi 820-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 12.10.2018-y., 09/18/820/2036-son)
Oldingi tahrirga qarang.
(7-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 11-oktabrdagi 820-son qaroriga asosan 2019-yil 1-yanvardan o‘z kuchini yo‘qotadi — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 12.10.2018-y., 09/18/820/2036-son)
8. “O‘zkommunxizmat” agentligi hamda boshqa manfaatdor vazirliklar va idoralar bir oy muddatda Vazirlar Mahkamasiga qonun hujjatlariga ushbu qarordan kelib chiqadigan o‘zgartirish va qo‘shimchalar to‘g‘risida takliflar kiritsinlar.
9. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosari B.A. Xo‘jayev zimmasiga yuklansin.
1. Ushbu Qoidalar ishlab chiqarish oqova suvlarini qabul qilishning yagona qoidalarini va ifloslantiruvchi moddalarning O‘zbekiston Respublikasi shaharlari va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga normativdan ortiqcha oqizilganligi uchun kompensatsiya to‘lovlarini hisoblash tartibini belgilaydi.
abonentlar tomonidan ishlab chiqarish oqova suvlarini shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimiga oqizish yuzasidan texnik shartlarni berishda;
ishlayotgan, loyihalashtirilayotgan va rekonstruksiya qilinayotgan korxonalar uchun kommunal — ekologik normativlarni ishlab chiqishda;
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston Respublikasi Uy-joy kommunal xizmat ko‘rsatish vazirligi tomonidan atrof-muhitni ifloslantirish va O‘zbekiston Respublikasi hududida chiqindilarni joylashtirish uchun kompensatsiya to‘lovlarining kanalizatsiya tashlanmalariga taalluqli qismini undirishda;
(2-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 25-martdagi 247-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.03.2019-y., 09/19/247/2835-son)
shaharlar va boshqa aholi punktlarining kanalizatsiya tizimiga oqiziladigan ishlab chiqarish oqova suvlarini qabul qilish va tozalashda qo‘llaniladi.
suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalari — ichimlik suv bilan ta’minlaydigan hamda ishlab chiqarish oqova suvlarini keyinchalik tozalagan holda qabul qiladigan yuridik shaxslar;
abonent — ishlab chiqarish oqova suvlarini kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga oqizadigan yuridik va jismoniy shaxslar;
subabonentlar — ishlab chiqarish oqova suvlarini abonentning kanalizatsiya tarmoqlariga oqizadigan yuridik va jismoniy shaxslar;
Oldingi tahrirga qarang.
ishlab chiqarish oqova suvlari — yuridik shaxs bo‘lmasdan tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanayotgan yuridik shaxslar, shuningdek, jismoniy shaxslarning ular tomonidan biror-bir mahsulot ishlab chiqarishda yoki xizmatlar ko‘rsatishda ishlab chiqarish jarayonida hosil bo‘ladigan ishlab chiqarish oqova suvlarining barcha turlari;
(3-bandning beshinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 11-oktabrdagi 820-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 12.10.2018-y., 09/18/820/2036-son)
maishiy oqova suvlar — odamlarning hayot faoliyati jarayonida (ovqat tayyorlashda, yuvinishda, kir yuvishda) hosil bo‘ladigan oqova suvlarning barcha turlari;
normativdan ortiqcha oqizishlar massasi — ishlab chiqarish oqova suvlari tarkibidagi cheklangan miqdorda yo‘l qo‘yiladigan konsentratsiyadan ortiqcha barcha ifloslantiruvchi moddalar massasi;
avariya holatida oqizish — kanalizatsiya-tozalash inshootlarining texnik va texnologik uzellaridagi nosozliklar yoki avariyalar natijasida ifloslantiruvchi moddalarning kanalizatsiya tarmoqlariga hamda atrof muhitga oldindan mo‘ljallanmagan holda oqizilishi;
bir yo‘la oqizish — muayyan qisqa vaqt (soat, sutka) oralig‘ida ishlab chiqarish oqova suvlarining kanalizatsiya tarmoqlariga abonentdan doimiy oqizishning o‘rtacha hajmidan va sifat ko‘rsatkichidan ortiqcha tushishi;
kanalizatsiya tarmoqlariga cheklangan miqdorda yo‘l qo‘yiladigan oqizish limiti — nazorat punktida suv sifati normativlarini ta’minlash maqsadida ushbu punktda va vaqt birligida belgilangan rejimda ajratishga eng ko‘p darajada yo‘l qo‘yiladigan ishlab chiqish oqova suvlaridagi moddalar massasi. Cheklangan miqdorda yo‘l qo‘yiladigan oqizish suvdan foydalanish joylaridagi moddalarning cheklangan miqdorda yo‘l qo‘yiladigan konsentratsiyasini, suv obyektining aralashtirish quvvatini, oqova suvlarni chiqarib tashlaydigan abonentlar o‘rtasida oqiziladigan moddalar massasini maqbul taqsimlashni hisobga olgan holda belgilanadi;
kommunal-ekologik normativ — abonentlar va subabonentlar uchun cheklangan miqdorda yo‘l qo‘yiladigan konsentratsiya ko‘rsatkichlarini tartibga soladigan hujjat.
Oldingi tahrirga qarang.
er usti suvini va joy relyefini ishlab chiqarish va maishiy oqova suvlar bilan ifloslanishdan himoya qilishni;
(4-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 11-oktabrdagi 820-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 12.10.2018-y., 09/18/820/2036-son)
tozalash inshootlarining samarali ishlashini hamda ishlab chiqarish oqova suvlarini shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tarmog‘iga qabul qilishni to‘g‘ri tashkil etish hisobiga ulardan xavfsiz foydalanishni ta’minlashga yo‘naltirilgan.
Oldingi tahrirga qarang.
5. Tasarrufida shaharlar va boshqa aholi punktlarining ishlab chiqarish oqova suvlarini tozalash bo‘yicha inshootlar bo‘lgan suv quvurlari–kanalizatsiya korxonalari sanitariya qoidalariga hamda Davlat ekologiya qo‘mitasining hududiy organlari bilan kelishilgan normalarga muvofiq tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanadigan va ishlab chiqarish oqova suvlarini shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga oqizadigan abonentlar uchun ifloslantiruvchi moddalarning cheklangan miqdorda yo‘l qo‘yiladigan konsentratsiyasini hisobga olgan holda ishlab chiqarish oqova suvlarini chiqarib tashlash yuzasidan kommunal-ekologik normativlarni tasdiqlaydilar.
(5-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 15-iyundagi 375-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 24-son, 502-modda)
Kommunal-ekologik normativning amal qilish muddati 5 yilga belgilanadi hamda suv balansini saqlash davriga, shuningdek oqiziladigan ishlab chiqarish oqova suvlarining miqdor va sifat tarkibiga amal qiladi.
6. Shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimiga abonentlarning mahalliy tozalash inshootlarida tozalashda kommunal-ekologik normativlar talablariga yetkazilgan hamda kanalizatsiya tarmoqlari va tozalash ishida buzilishlarga olib kelmaydigan ishlab chiqarish oqova suvlari qabul qilinadi.
7. Shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimiga abonentlarning mahalliy tozalash tizimlarida oldindan tozalamasdan oqizishga yo‘l qo‘yilmaydiganlar jumlasiga quyidagilar kiradi:
abonentlarning tarkibida quvurlar, quduqlar, panjaralarni iflos qiladigan yoki quvurlar, quduqlar, panjaralarning devorlarida cho‘kib qoladigan moddalar (metall zaki, ohaktosh, qum, gips, metall qirindilar, hayvonlarning qoldiqlari va boshqa organik chiqindilar) bor bo‘lgan ishlab chiqarish oqova suvlari, qurilish chiqindilari va maishiy chiqindilari, shuningdek boshqa ishlab chiqarish va xo‘jalik chiqindilari kommunal-ekologik normativlar bilan tartibga solinmagan shartli toza oqimlar, tarkibida bo‘yoqlar mavjud bo‘lgan oqova suvlar, sanoat maydonchalari hududidan oqadigan yuza oqimlar (yomg‘ir suvlari, taliy, ekin sug‘orish suvlari va boshqalar) ishlab chiqarish maydonlari va hududlarini yer osti suvlari pasayishidan hosil bo‘lgan drenaj suvlar (kanalizatsiyaning yaxlit eritilgan yoki yarim ajratilgan tizimidan);
quvurlarning materiallariga va kanalizatsiya-tozalash inshootlarining texnologik kommunikatsiyalariga yemiruvchi ta’sir ko‘rsatadigan moddalar, konsentratsiyalardagi ishlab chiqarish oqova suvlarini biologik tozalashga to‘sqinlik qiladigan zararli moddalar, xavfli bakterial ifloslantiruvchi moddalar, neft mahsulotlarining erimaydigan hosilalari, biologik jihatdan qiyin achiydigan organik va yuza-aktiv (PAV), shuningdek mineral moddalar;
suv obyektiga tushadigan, sarfi va tarkibi ifloslantiruvchi moddalarning hajmi va miqdorining yo‘l qo‘yiladigan belgilangan normalaridan ortiq bo‘lishiga olib kelishi mumkin bo‘lgan ishlab chiqarish oqova suvlarini oqizish, 40 darajadan ortiq haroratga ega, rN 6,5 dan past yoki 9 dan yuqori bo‘lgan ishlab chiqarish oqova suvlari kislorodning kimyoviy ehtiyoji darajasi, kislorodning biologik ehtiyojidan (KBE5) 2,5 baravar yuqori bo‘lgan yoki KBE to‘liq 1,5 baravardan ortiq bo‘lgan — 500 mg/l ortiq bo‘lmagan, konsentratsiyalardagi 500 mg/litrdan ortiq bo‘lgan muallaq va suzib yuruvchi moddalar, kanalizatsiya tarmoqlarida cheklangan miqdorda yo‘l qo‘yiladigan konsentratsiyalar limiti ular uchun belgilanmagan moddalar;
kislotalar, issiq aralashmalar, zaharli va erigan gazsimon moddalar, jumladan erituvchilar (benzin, dietil efir, dixlormetan, benzol va boshqalar), kanalizatsiya tarmoqlarida va tozalash inshootlarida zaharli gazlar (oltingugurt, uglerod sulfid, uglerod kislotasi, tsianli vodorod kislota, oson uchadigan hidli uglevodorodlar bug‘lari va boshqalar) hosil qilishga qodir bo‘lgan bo‘yoqlar hamda boshqa portlash va yong‘in chiqarish xavfi bo‘lgan zaharli aralashmalar, konsentratsiyalangan qo‘r va nil eritmalar, shuningdek tarkibida radioaktiv moddalar mavjud bo‘lgan oqova suvlar.
8. Tarkibida radioaktiv moddalar bor bo‘lgan ishlab chiqarish oqova suvlarini qabul qilish uchun kanalizatsiyaning maxsus tizimi mavjud bo‘lmaganda ularni shahar yoki boshqa aholi punktining kommunal kanalizatsiya tizimiga qabul qilish radioaktiv xavfsizlik normalariga hamda radioaktiv moddalar va ionlashtiruvchi nurlanishning boshqa manbalari bilan ishlashga doir sanitariya qoidalariga muvofiq amalga oshiriladi.
9. Shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimida qo‘shilishi emulsiyalar, zaharli yoki portlash xavfi bo‘lgan gazlar, shuningdek ko‘p miqdorda erimaydigan moddalar hosil bo‘lishiga olib kelishi mumkin bo‘lgan ishlab chiqarish oqova suvlarining birlashtirilishiga yo‘l qo‘yilmaydi (masalan, tarkibida kalsiy yoki magniy tuzi va ishqorli eritmalar; soda va nordon suv; natriy sulfid va ishqor, xlor va fenollar haddan tashqari ko‘p bo‘lgan ishlab chiqarish oqova suvlari).
10. Shaharlar va boshqa aholi punktlarining kanalizatsiya tizimiga qabul qilinadigan ifloslantiruvchi moddalarni ishlab chiqarish oqova suvlariga cheklangan miqdorda yo‘l qo‘yiladigan tashlash limitini hisoblab chiqishda suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalari:
hisob-kitob yo‘li bilan aniqlanishi kerak bo‘lgan KBE5, KBEto‘liq umumiy ko‘rsatkichda ifodalangan muallaq, kolloid va erigan holatdagi organik kelib chiqqan moddalarning yo‘l qo‘yiladigan miqdorini hisobga olishlari kerak. Bunda ishlab chiqarish oqova suvlari KBE ushbu inshootlarni loyihalashtirishda qabul qilingan eng ko‘p darajadagi hisoblab chiqilgan KBEdan ortiq bo‘lmasligi kerak;
maxsus suvdan foydalanishga berilgan ruxsatnomada yoki ushbu suv obyekti uchun cheklangan miqdorda yo‘l qo‘yiladigan oqizish limitlarida belgilangan suv obyektiga tozalangan ishlab chiqarish oqova suvlarini oqizish shartlari hisobga olingan holda belgilanishi kerak bo‘lgan aholi punktlarining tozalash inshootlarida oqiziladigan ifloslantiruvchi moddalarning yo‘l qo‘yiladigan konsentratsiyasini, aholi punktlarining tozalash inshootlarida ishlab chiqarish oqova suvlarini ifloslantiruvchi moddalardan tozalash samaradorligiga qarab suvdan foydalanishning tegishli turini, aholi punktlari kanalizatsiya tizimiga tushadigan shahar va ishlab chiqarish oqova suvlari hajmi nisbatini;
ushbu Qoidalarga 1 va 2-ilovalarga* muvofiq ishlab chiqarish oqova suvlarini kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga oqizishda ifloslantiruvchi moddalarning cheklangan miqdorda yo‘l qo‘yiladigan konsentratsiyalari normativlarini;
maishiy va ishlab chiqarish oqova suvlari hajmining hisoblab chiqilgan nisbatidan hisoblab chiqilgan aralashtirishni hisobga olgan holda ushbu obyekt kanalizatsiyasiga cheklangan miqdorda yo‘l qo‘yiladigan oqizish limitidan kelib chiqib belgilanadigan aholi punktining tozalash inshootlarida utilizatsiya qilinmaydigan va neytralizatsiya qilinmaydigan moddalarning yo‘l qo‘yiladigan konsentratsiyasini hisobga olishlari kerak.
11. Ishlab chiqarish oqova suvlarini shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimiga oqizish abonentning hududidan tashqarida joylashtiriladigan nazorat qudug‘i barpo etish sharti bilan mustaqil oqiziladi. Sanoat, transport, qurilish korxonalari va boshqa korxonalarning ko‘rsatib o‘tilgan chiqarishlari har bir chiqarish bo‘yicha ishlab chiqarish oqova suvlarining sarfi va sifati ustidan doimiy nazorat qilish uchun moslamalar (ko‘prikchalar, avtomatik namuna olgichlar, sarfni o‘lchagichlar, shuningdek, zarurat bo‘lganda, tamg‘alanadigan avtomatik tirgakli qurilmalar) bilan jihozlanishi kerak.
12. Ishlab chiqarish va maishiy oqova suvlar miqdori va tarkibi sutka mobaynida o‘zgargan taqdirda abonentlarda maxsus sig‘imlar — sutka mobaynida ishlab chiqarish oqova suvlarini kanalizatsiyaga teng miqdorda chiqarishni ta’minlaydigan umumiy standartlarga yaqinlashtirgichlar o‘rnatilishi kerak.
13. Shaharlar tozalash inshootlarining texnalogik samaradorligi ishlab chiqarish oqova suvlarini tozalash darajasining loyiha ko‘rsatkichlarini amaldagi ko‘rsatkichlar bilan qiyoslab aniqlanadi. Loyiha ma’lumotlari mavjud bo‘lmaganda, shuningdek tozalash uchun tushayotgan ishlab chiqarish oqova suvlari sarfi va tarkibi loyiha parametrlaridan chetga chiqqanda suv quvurlari-kanalizatsiya xo‘jaligi korxonalari tozalash inshootlari ishi normativ ko‘rsatkichlarining hisoblangan miqdorini belgilaydilar.
Oldingi tahrirga qarang.
14. Tozalash inshootlari ishi ko‘rsatkichlari ishlab chiqarish oqova suvlarining taqdim etilgan (o‘rtacha sutkalik) namunalari tahlili asosida aniqlanadi. Namunalarni tanlash jadvallari O‘zbekiston Respublikasi Davlat ekologiya qo‘mitasining hududiy organlari va Sog‘liqni saqlash vazirligining sanitariya-epidemiologiya stansiyalari bilan kelishiladi.
(14-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 15-iyundagi 375-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 24-son, 502-modda)
Keyingi tahrirga qarang.
15. Kanalizatsiyaga ishlab chiqarish oqova suvlarini oqizish bilan belgilanadigan tozalangan ishlab chiqarish oqova suvlari sifatining o‘ziga xos ko‘rsatkichlarining hisoblangan miqdorlari ularning jamlanishi va tozalash inshootlarida tozalashning samaradorligi hisobga olingan holda aniqlanadi.
yangidan qurilgan va rekonstruksiya qilinadigan abonentlar uchun — suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalari bilan kelishilgan loyiha hujjatlari;
ishlab turgan abonentlar uchun — belgilangan tartibda tasdiqlangan kanalizatsiyaga oqizish yuzasidan kommunal-ekologik normativ (ushbu Qoidalarga 3-ilova*);
* 3-ilova rus tilidagi matnda berilgan.
shaharlar yoki boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimiga oqizish belgilangan hamda ularning tartib raqamlari, oqiziladigan ishlab chiqarish oqova suvlarining sifat tarkibi normativlari va ularning sarflari, shu jumladan subabonentlarning sarflari bilan birgalikda mahalliy tozalash inshootlari sxemasi, kanalizatsiyaning ichki maydon tarmog‘i sxemasi;
ifloslantiruvchi moddalarning o‘rtacha va eng yuqori ko‘rsatkichi bo‘yicha shahar yoki boshqa aholi punkti kanalizatsiyasiga chiqarishda mahalliy tozalash inshootlarida tozalashgacha va undan keyingi ishlab chiqarish oqova suvlari tahlili natijalari ishlab chiqarish oqova suvlarini shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimiga oqizish yuzasidan texnik shartlar berish uchun asos hisoblanadi.
17. Texnik shartlarni ko‘rib chiqish va berish murojaat tushgandan keyin 3 kun muddatda bepul amalga oshiriladi.
18. Kanalizatsiya tarmoqlarini shaharlar kanalizatsiyasi va yangi abonentlarning boshqa aholi punktlari tizimiga, shuningdek mavjud korxonalarning yangidan ishga tushirilgan quvvatlariga ulashga faqat ishlab chiqarish oqova suvlarini ularni shaharlar va aholi punktlari kanalizatsiyasining tozalash inshootlariga qabul qilib olish uchun yo‘l qo‘yiladigan darajagacha tozalanishini ta’minlaydigan mahalliy tozalash inshootlari foydalanishga topshirilgandan keyingina ruxsat etiladi.
19. Korxonalarni qurish va rekonstruksiya qilish yuzasidan loyiha hujjatlarini kelishish buyurtmachidan yoxud bosh loyihalovchidan ko‘rib chiqish uchun “Suv ta’minoti va kanalizatsiya” hamda “Atrof muhitga ta’sir to‘g‘risidagi ariza” bo‘limlaridan iborat bo‘lgan loyiha hujjatlari taqdim etilgan taqdirda suv quvurlari — kanalizatsiya korxonalari tomonidan amalga oshiriladi.
20. Ishlab chiqarish oqova suvlarini shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimiga oqizish yuzasidan texnik shartlar asosida suv quvurlari — kanalizatsiya korxonalari bilan abonent o‘rtasida suv iste’mol qilish va ishlab chiqarish oqova suvlarini ajratish yuzasidan ikki tomonlama shartnoma tuziladi.
21. Abonent shahar yoki boshqa aholi punktining kanalizatsiya tizimiga oqiziladigan ishlab chiqarish oqova suvlarining hajmi va sifat tarkibi, shuningdek korxonalar maydoni ichidagi kanalizatsiya tarmoqlarining holati yuzasidan doimiy ichki nazoratni amalga oshirishi shart.
22. Nazorat mahalliy tozalash inshootlariga kirish va ulardan chiqish joylarida, nazorat quduqlarida ishlab chiqarish oqova suvlarini shahar yoki boshqa aholi punkti kanalizatsiyasiga bevosita oqizishdan oldin namuna olish va uni tekshirib ko‘rish yo‘li bilan amalga oshiriladi. Nazorat jarayonida nazorat quduqlarida va ishlab chiqarish kanalizatsiyasi tarmog‘ining eng muhim joylarida oqiziladigan ishlab chiqarish oqova suvlarining hajmi ham o‘lchanadi.
23. Abonentlar har oyda suv quvurlari-kanalizatsiya xo‘jaligi korxonalariga oqiziladigan ishlab chiqarish oqova suvlarining hajmi, sifat va miqdoriy tarkibi hamda ularni shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimiga oqizish rejimi to‘g‘risida hisobot ma’lumotlari taqdim etishi shart. Hisobot ma’lumotlarini taqdim etish muddatlari hamda hisobotlar shakli abonent bilan suv quvurlari-kanalizatsiya xo‘jaligi korxonasi o‘rtasidagi ikki tomonlama shartnomada belgilanadi. Abonent taqdim etiladigan hisobot ma’lumotlarining haqqoniyligi uchun javob beradi.
Oldingi tahrirga qarang.
24. Suv quvurlari-kanalizatsiya xo‘jaligi tarmoqlari Davlat ekologiya qo‘mitasining hududiy organlari bilan birgalikda ishlab chiqarish oqova suvlarini oqizishning abonent uchun tasdiqlangan kommunal-ekologik normativga muvofiqligi yuzasidan zarur nazoratni amalga oshiradi.
(24-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 15-iyundagi 375-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 24-son, 502-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
25. Abonentlar ishlab chiqarish oqova suvlarini tozalash sifatining yomonlashishi, oqova suvlarni bir yo‘la oqizishga, avariya-tiklash ishlarini amalga oshirishga doir barcha holatlar to‘g‘risida suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalarini, shuningdek Davlat ekologiya qo‘mitasining hududiy organlarini darhol xabardor qilishi kerak.
(25-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 15-iyundagi 375-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 24-son, 502-modda)
26. Ishlab chiqarish oqova suvlarini shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimiga oqizishni amalga oshiruvchi abonentlar suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalarini sutkaning istalgan vaqtida ishlab chiqarish oqova suvlarining oqizilishini nazorat qilish imkoniyati bilan ta’minlashi, shu jumladan oqizilayotgan ishlab chiqarish oqova suvlarining sifat va miqdoriy tarkibi bo‘yicha zarur ma’lumotlarni taqdim etishi, bunda priborlar va qurilmalar, shuningdek namunalar olish uchun foydalanuvchi xodimlarini ajratishi shart.
27. Ishlab chiqarish oqova suvlari oqizilishi yuzasidan monitoring olib borishni suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalarining ixtisoslashtirilgan laboratoriyalari amalga oshiradi.
Oldingi tahrirga qarang.
Suv quvurlari-kanalizatsiya xo‘jaligi korxonalarida ixtisoslashtirilgan laboratoriyalar mavjud bo‘lmasa, Davlat ekologiya qo‘mitasi hududiy organlarining Atrof-muhit ifloslanishining monitoringi bo‘yicha tegishli bo‘limlari belgilangan tartibda shartnoma asosida ishlab chiqarish oqova suvlarini oqizishning monitoringini amalga oshirishi mumkin.
(27-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 11-oktabrdagi 820-sonli qaroriga asosan ikkinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 12.10.2018-y., 09/18/820/2036-son)
Oldingi tahrirga qarang.
28. Shahar suvlari tarkibida ifloslantiruvchi, ishlab chiqarish oqova suvlarini tashlash natijasida hosil bo‘ladigan, tozalash inshootlari ishlashining texnologik reglamentini buzadigan moddalarning yuqori konsentratsiyada mavjudligi aniqlangan taqdirda suv quvurlari-kanalizatsiya korxonasi bu to‘g‘rida O‘zbekiston Respublikasi Davlat ekologiya qo‘mitasi va Sog‘liqni saqlash vazirligining hududiy organlarini darhol xabardor qilishi shart. Ayni bir vaqtda suv quvurlari-kanalizatsiya korxonasi yuqori darajada ifloslantiruvchi manbani qidirib topish ishlarini amalga oshiradi.
(28-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 15-iyundagi 375-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 24-son, 502-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
29. Ifloslantiruvchi moddalarni normativdan ortiqcha oqizganlik uchun kompensatsiya to‘lovlarini hisoblab yozish tartibi ushbu bo‘limda nazarda tutilgan xususiyatlar hisobga olingan holda, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadigan O‘zbekiston Respublikasi hududida atrof tabiiy muhit ifloslantirilganligi va chiqindilar joylashtirilganligi uchun kompensatsiya to‘lovlarini qo‘llash tartibi to‘g‘risidagi nizom bilan belgilanadi.
(29-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 11-oktabrdagi 820-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 12.10.2018-y., 09/18/820/2036-son)
Oldingi tahrirga qarang.
30. Suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalari har oyda, hisobot davridan keyingi oyning 5-kunigacha abonentlar tomonidan ishlab chiqarish oqova suvlarini kommunal kanalizatsiya tarmog‘iga qabul qilib olish qoidalariga rioya qilinmaganligi to‘g‘risidagi axborotni ushbu Qoidalarga 4-ilovaga* muvofiq shaklda tayyorlaydilar.
* 4-ilova rus tilidagi matnda berilgan.
(30-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 25-martdagi 247-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.03.2019-y., 09/19/247/2835-son)
Oldingi tahrirga qarang.
31. Suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalari ushbu axborotlar asosida, ifloslantiruvchi moddalarni kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga normativdan ortiqcha oqizganlik uchun to‘lovlarni qonun hujjatlariga va ushbu Qoidalarga muvofiq hisoblab yozishni va abonentlardan undirishni amalga oshiradilar.
(31-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 25-martdagi 247-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.03.2019-y., 09/19/247/2835-son)
Keyingi tahrirga qarang.
Oldingi tahrirga qarang.
32. Hisobot davri yakunlari bo‘yicha suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalari ifloslantiruvchi moddalarni ochiq suv havzalariga yoki joy relyefiga chiqarib tashlaganlik uchun kompensatsiya to‘lovlarini hisoblaydi va ularning to‘lanishini amalga oshiradi, bunda ifloslantiruvchi moddalarni kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga normativdan ortiqcha oqizganlik uchun ularning abonentlariga hisoblab yozilgan to‘lovlarning to‘langan summasini chegirib tashlaydilar.
(32-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 25-martdagi 247-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.03.2019-y., 09/19/247/2835-son)
Oldingi tahrirga qarang.
33. Davlat ekologiya qo‘mitasi hududiy organlarining atrof muhit ifloslanishi monitoringi bo‘limi suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalariga muvofiqlashtirish va metodik yordam ko‘rsatish tartibida ishlab chiqarish oqova suvlarini kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga oqizishdan oldin tozalanganlik sifati monitoringini amalga oshirishga haqlidir. Ushbu monitoring har oyda ko‘pi bilan bir marta, Nazorat qiluvchi organlar faoliyatini muvofiqlashtirish respublika kengashining hududiy komissiyalari bilan maxsus kelishuvsiz amalga oshiriladi.
(33-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 15-iyundagi 375-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 24-son, 502-modda)
Keyingi tahrirga qarang.
Oldingi tahrirga qarang.
34. Suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalari bilan ularning abonentlari o‘rtasida ishlab chiqarish oqova suvlarining sifat tarkibini aniqlash yuzasidan bajarilgan laboratoriya tekshirishlari natijalarining haqqoniyligi bo‘yicha kelishmovchiliklar paydo bo‘lgan hollarda, qaror Davlat ekologiya qo‘mitasi hududiy organlarining Atrof-muhit ifloslanishi monitoringi bo‘limi tomonidan qabul qilinadi, ushbu Qoidalarning 27-bandi ikkinchi xatboshida nazarda tutilgan Davlat ekologiya qo‘mitasining Atrof-muhitni muhofaza qilish sohasida ixtisoslashtirilgan analitik nazorat markazi tomonidan yakuniy qaror qabul qilish holatlari bundan mustasno.
Bunda Qoidalarning ushbu bandiga muvofiq o‘tkaziladigan nazorat sinovlarining natijalari faqat namunalar olingan davrda (oyda) kompensatsiya to‘lovlarini hisob-kitob qilish uchun haqiqiy bo‘lib, oldingi davrga (oyga) tatbiq etilmaydi.
(34-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 11-oktabrdagi 820-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 12.10.2018-y., 09/18/820/2036-son)
35. Jala suvlari shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimiga ruxsatsiz oqizilgan taqdirda abonentga nisbatan ishlab chiqarish oqova suvlarini oqizganlik uchun amaldagi tariflarga uch baravar miqdordagi koeffitsiyent qo‘llanadi. Hisoblash tashkilotning maydoni bo‘yicha, kadastr va meteorologiya ma’lumotlariga muvofiq amalga oshiriladi.
36. Ishlab chiqarish oqova suvlarini kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga oqizganlik uchun kompensatsiya to‘lovini hisoblashda ifloslantiruvchi moddalarni ushbu Qoidalarga 1-ilovada nazarda tutilgan yo‘l qo‘yiladigan konsentratsiyadan ortiqcha miqdorda kommunal kanalizatsiya tarmoqlariga oqizayotgan abonentlar uchun 2,0 miqdordagi oshib boruvchi koeffitsiyent bo‘yicha, ushbu Qoidalarga 2-ilovada nazarda tutilgan miqdor uchun esa — 5,0 miqdordagi oshib boruvchi koeffitsiyent bo‘yicha hisoblangan kompensatsiya to‘lovlari qo‘llanadi.
37. Abonentlar oqibati yetarli darajada tozalanmagan ishlab chiqarish oqova suvlarining suv obyektlariga oqizilishiga sabab bo‘ladigan buzilishlar uchun, shuningdek ishlab chiqarish oqova suvlarini tozalash inshootlarida ro‘y bergan avariyalar yoki baxtsiz hodisalar uchun, abonentning texnologik jarayonida foydalaniladigan reagentlarni hamda ushbu Qoidalarda reglamentlanmagan boshqa moddalar va materiallarni oqizganlik uchun javob beradilar.
Abonentning ushbu Qoidalar talablariga rioya qilish yuzasidan javobgarligi qonun hujjatlariga muvofiq belgilanadi.
Keyingi tahrirga qarang.
38. Abonentlar ishlab chiqarish oqova suvlarini shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimiga oqizish yuzasidan kommunal-ekologik normativlarda belgilangan talablar buzilishining oldini oladigan chora-tadbirlar ko‘rilishini ta’minlashi kerak. Bunday buzilishlar ro‘y berganda abonent ifloslangan ishlab chiqarish oqova suvlarini shaharlar va boshqa aholi punktlarining kommunal kanalizatsiya tizimiga oqizishni darhol to‘xtatishi shart.
39. Yangi abonentni shahar va boshqa aholi punktining ishlayotgan kanalizatsiya tizimiga suv quvurlari-kanalizatsiya korxonasi bilan kelishuvsiz ulash taqiqlanadi.
Oldingi tahrirga qarang.
40. Abonent tomonidan buzilishlar sodir etilganligi aniqlangan taqdirda suv quvurlari-kanalizatsiya korxonasi dalolatnoma tuzadi va Davlat ekologiya qo‘mitasining hududiy organlarini aniqlangan buzilish to‘g‘risida xabardor qiladi.
(40-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 15-iyundagi 375-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 24-son, 502-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
41. Suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalari abonentga, kompensatsiya to‘lovlari summasini ko‘rsatgan holda, buzilishlarni bartaraf etish to‘g‘risida buyruq beradi va uning ijrosini belgilangan tartibda nazorat qiladi.
(41-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 25-martdagi 247-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 26.03.2019-y., 09/19/247/2835-son)
Berilgan buyruqni bajarishdan bosh tortilgan yoki u zarur darajada bajarilmagan taqdirda materiallar sudga oshiriladi.
42. Suv quvurlari-kanalizatsiya korxonalari abonentlarga kommunal kanalizatsiya tizimlariga, inshootlarga yetkazilgan zararni undirish to‘g‘risida, shuningdek ishlab chiqarish oqova suvlarining texnologik reglamenti buzilganligi yuzasidan belgilangan tartibda e’tiroz va da’volar bildirish huquqiga ega.
Oldingi tahrirga qarang.
(3-ilova O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 11-oktabrdagi 820-son qaroriga asosan 2019-yil 1-yanvardan o‘z kuchini yo‘qotadi — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 12.10.2018-y., 09/18/820/2036-son)