LexUZ sharhi
Mazkur qaror O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, Iqtisodiyot vazirligi va Davlat soliq qo‘mitasining 2014-yil 2-iyundagi 42, 71, 2014-23-sonli “Dividend tarzidagi daromadlarni soliq solishdan ozod etish to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlash haqida”gi qaror, shuningdek unga o‘zgartirishni o‘z kuchini yo‘qotgan deb topish to‘g‘risida”gi qaroriga (ro‘yxat raqami 1901-2, 13.06.2014-y.) asosan o‘z kuchini yo‘qotgan.
O‘zbekiston Respublikasi “Davlat soliq xizmati to‘g‘risida”gi Qonunining 7-moddasiga va O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008-yil 29-dekabrdagi “O‘zbekiston Respublikasining 2009-yilgi asosiy makroiqtisodiy ko‘rsatkichlari va Davlat budjeti parametrlari to‘g‘risida”gi PQ-1024-son qaroriga muvofiq qaror qilamiz:
1. Ilova qilinayotgan Dividend tarzidagi daromadlarni soliq solishdan ozod etish to‘g‘risidagi nizom tasdiqlansin.
2. Mazkur qaror O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida davlat ro‘yxatiga olingan kundan boshlab o‘n kun o‘tgach kuchga kiradi.
Moliya vazirligi, Iqtisodiyot vazirligi, Davlat soliq qo‘mitasining 2009-yil 28-yanvardagi 11, 64, 2009-6-son qarori bilan
TASDIQLANGAN
TASDIQLANGAN
Ushbu Nizom O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008-yil 29-dekabrdagi “O‘zbekiston Respublikasining 2009-yilgi asosiy makroiqtisodiy ko‘rsatkichlari va Davlat budjeti parametrlari to‘g‘risida”gi PQ-1024-son qaroriga (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2008-y., 52-son, 515-modda) muvofiq, yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan dividend tarzida olinadigan daromadlarga soliq imtiyozlarini qo‘llash tartibini belgilaydi.
dividend — aksiyalar bo‘yicha to‘lanishi lozim bo‘lgan daromad; yuridik shaxs tomonidan uning muassislari o‘rtasida (ishtirokchilari, a’zolari o‘rtasida ularning ulushlari, paylari, hissalari bo‘yicha) taqsimlanadigan sof foydaning va (yoki) o‘tgan yillardagi taqsimlanmagan foydaning bir qismi; yuridik shaxs tugatilganda mol-mulkni taqsimlashdan olingan, shuningdek muassis (ishtirokchi, a’zo) tomonidan yuridik shaxsda ishtirok etish ulushini (payini, hissasini) olgandagi daromadlar, bundan muassis (ishtirokchi, a’zo) ustav fondiga (ustav kapitaliga) hissa sifatida kiritgan mol-mulkning qiymati chegiriladi;
investitsiyalar — yuridik shaxslar tomonidan modernizatsiyalashga, texnik va texnologik jihatdan qayta jihozlashga, rekonstruksiya qilish va qurilishga yo‘naltiriladigan, shuningdek boshqa yuridik shaxslarning ustav kapitaliga (fondiga) qo‘yilma sifatida yo‘naltiriladigan mablag‘lar;
kapitallashuv — yuridik shaxslar tomonidan o‘z ustav fondini (ustav kapitalini) oshirishga mablag‘larni yo‘naltirish;
kredit — kredit tashkilotlari tomonidan yuridik shaxslarga muddatlilik va qaytarish shartlari asosida kredit tashkilotiga asosiy qarz summasi va ssudadan foydalanganlik uchun foizlar to‘lash sharti bilan beriladigan pul shaklidagi ssuda.
jismoniy shaxslar — mikrofirma va kichik korxonalarning muassislari tomonidan olinadigan dividend tarzidagi daromadlari;
yuridik shaxslar tomonidan olinadigan dividend tarzidagi daromadlarning kapitallashuvga, investitsiyalarga, avval olingan kreditlar uchun hisob-kitob qilishga yo‘naltirilgan qismi soliq solishdan ozod etiladi.
Mazkur qoida O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksiga muvofiq doimiy xususiyatga ega bo‘lgan yuridik shaxsdan olinib, uning ustav fondiga (ustav kapitaliga) yo‘naltiriladigan soliq solinmaydigan dividendlarga tatbiq etilmaydi.
3. Ushbu Nizomning 2-bandida ko‘rsatilgan imtiyoz 2009-yilning 1-yanvaridan keyin va 2014-yilning 1-yanvariga qadar to‘lanadigan barcha dividendlar uchun, ular qaysi davr uchun hisoblanganligidan qat’i nazar, tatbiq etiladi.
4. Jismoniy shaxslar — muassislarga dividend tarzidagi daromad to‘laydigan mikrofirma va kichik korxonalar to‘lov manbaida soliq ushlab qolmaydilar.
5. Imtiyoz mikrofirma va kichik korxonalar tomonidan mustaqil tarzda, jismoniy shaxsning imtiyozni qo‘llash to‘g‘risidagi arizasi taqdim etilmagan holda qo‘llaniladi.
6. Dividend tarzida daromad to‘lovchi yuridik shaxslar (bundan buyon matnda to‘lov manbai deb yuritiladi) dividendlar tarzida daromad oluvchi yuridik shaxslar tomonidan ushbu Nizomda keltirilgan maqsadlarga mazkur mablag‘larni yo‘naltirgan taqdirda foyda solig‘ini to‘lov manbaida ushlab qolmaydilar.
7. Dividendlar tarzidagi daromadlarni to‘lov manbaida soliq solishdan ozod etish uchun yuridik shaxs to‘lov manbaiga mazkur Nizomning 1-ilovasida keltirilgan shaklda ariza taqdim etadi. Mazkur ariza har bir dividend to‘lanishida taqdim etiladi. Ariza to‘lov manbai tomonidan dividend tarzidagi daromad to‘languniga qadar yuridik shaxs tomonidan beriladi. Arizani taqdim etish to‘lov manbaida soliq ushlab qolmaslik uchun asos bo‘ladi.
8. To‘lov manbaida soliq solinmagan dividendlar tarzidagi daromadlar oluvchi yuridik shaxslar bankda ochilgan maxsus hisobvaraqda (22626 “Korxona va tashkilotlarning maqsadli mablag‘lari” alohida hisobvarag‘i) ushbu mablag‘larni jamlaydilar. Dividendlar tarzidagi daromadlar tushumi yuridik shaxsning buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
9. Dividendlar tarzida daromadlar olgan yuridik shaxslar maxsus hisobvaraqdagi mablag‘lardan faqat ushbu Nizomda nazarda tutilgan maqsadlar uchun foydalanadilar. Yuridik shaxslar mablag‘larni o‘z ustav fondini (ustav kapitalini) kapitallashtirishga yo‘naltirganda, jamlangan summa maxsus hisobvaraqdan hisob-kitob varag‘iga kapitallashuv summasi miqdorida o‘tkaziladi.
10. Yuridik shaxslar Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‘i hisob-kitobini topshirish uchun nazarda tutilgan muddatlarda ro‘yxatdan o‘tkazilgan joydagi davlat soliq xizmati organlariga ushbu Nizom 2-ilovasida keltirilgan shaklda dividend tarzida olingan va to‘lov manbaida soliq solinmagan mablag‘lardan foydalanish to‘g‘risida hisob-kitob taqdim etadilar.
Keyingi tahrirga qarang.
11. To‘lov manbaida foyda solig‘i ushlab qolinmagan dividend tarzida daromad olgan yuridik shaxs mablag‘larni maqsadli ravishda foydalanmagan yoki 2014-yilning 1-yanvar holatiga maxsus hisobvaraqda foydalanmagan mablag‘lar qoldig‘iga ega bo‘lgan taqdirda, mazkur mablag‘larga dividend tarzidagi daromad sifatida tan olinib foyda solig‘i solinadi, ya’ni mazkur mablag‘lar bo‘yicha foyda solig‘ini to‘lash majburiyati, majburiyatlar vujudga kelgan paytda belgilangan stavka bo‘yicha dividend olgan yuridik shaxsda vujudga keladi.
Bunda, pul mablag‘larini maqsadga muvofiq foydalanilmagan yoki 2014-yil 1-yanvar holatiga maxsus hisobvaraqda mablag‘lar qoldig‘i mavjud bo‘lgan chorakdan keyingi oyning 25-kuni, yuridik shaxs davlat soliq xizmati organlariga ushbu Nizomning 3-ilovasida keltirilgan shaklda to‘lov manbaida foyda solig‘i solinmagan dividendlar bo‘yicha foyda solig‘i hisob-kitobini taqdim etadi.
12. Ushbu Nizomda ko‘rsatilgan imtiyozlarning to‘g‘ri qo‘llanishi ustidan nazorat davlat soliq xizmati organlari tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksi, O‘zbekiston Respublikasining “Davlat soliq xizmati to‘g‘risida”gi Qonuni va O‘zbekiston Respublikasining boshqa qonun hujjatlariga muvofiq amalga oshiriladi.